Een camping opzetten in Zuid-Frankrijk, of gewoon je ouwe dag slijten met de blote voetjes in het Spaanse zand. Alles achter je laten voor een nieuw leven in een ander land: het is de droom van velen. Maar hoe vaak gebeurt dat nou in het echt? En zijn er bepaalde plaatsen waar inwoners sneller vertrekken dan vanuit andere plekken?
Mateloos populair zijn ze: programma’s als ‘Ik vertrek’. Een deel van de Noord-Hollanders houdt het echter niet bij alleen kijken, maar maakt er zelf ook werk van. Kijkend naar de regio zijn het de Heilooërs die in 2023 relatief het meest naar het buitenland vertrokken, blijkt uit cijfers van het CBS, geanalyseerd door verhuisplatform Verhuisoffertes.com. Maar liefst 1 op de 338 Heilooërs vond het tijd om te emigreren, in totaal 72 mensen. De gemeente Bergen, waar 1 op 350 mensen vertrok, volgt Heiloo op de voet. (tekst loopt verder onder foto)
Áls Noord-Hollanders vertrekken, gaan de meesten niet al te ver weg. (Foto: Verhuisoffertes.com)
De populairste plek om te blijven? Uitgeest. In 2023 waren er maar 22 Uitgeestenaren die het bekende omruilden voor het onbekende. Absoluut gezien zijn het de Alkmaarders die het meest hun droom volgden en verhuisden naar het buitenland; 254 inwoners van de kaasstad emigreerden vorig jaar.
De échte “winnaar” in Noord-Holland is Amsterdam, waar één op 235 inwoners emigreerde. En Texelaars zijn het meest honkvast in de provincie; 1 op de 874 inwoners -in totaal 16 bewoners – lieten het eiland achter voor een ander (ei)land.
In de nacht van maandag op dinsdag is in de Metiusstraat in Heerhugowaard een auto door brand verwoest. Een buurtbewoner werd wakker van een harde knal, zag hoe de vlammen om zich heen grepen en alarmeerde de hulpdiensten.
Toen de brandweer ter plaatse kwam, was al snel duidelijk dat het voertuig niet meer te redden was. Ook een auto die vlakbij stond raakte aan de voorzijde zwaar beschadigd door de vlammen en is mogelijk economisch total-loss.
Opvallend is dat niemand in de buurt weet van wie de getroffen auto is. Omdat brandstichting de mogelijke oorzaak is wordt bij daglicht verder onderzoek gedaan.
Op zeven plekken in Alkmaar hebben ze brand gesticht. Toch hadden ze niet verwacht dat het zo uit de hand zou lopen. Of de reeks brandstichtingen voortkomt uit een TikTok challenge – zoals online wordt gesuggereerd – is nog niet duidelijk, maar volgens hun advocaat is daar geen enkele aanwijzing of signaal voor.
“Het was niet hun bedoeling om hele winkels of gebouwen in brand te steken. Ze hebben zich niet gerealiseerd dat dit wel kon gebeuren. Ze zijn heel erg geschrokken.” Advocaat Elwin Boskma laat dat weten aan NH, mediapartner van Streekstad Centraal. Volgens hem hebben de de ‘kwetsbare meisjes’ uit verveling gehandeld, zonder dat er sprake was van een gerichte actie. Beiden hebben bekend de branden te hebben gesticht.
De jongste, 12-jarige verdachte uit Heerhugowaard, heeft te horen gekregen dat ze het onderzoek in vrijheid mag afwachten. Haar oudere, 14-jarige vriendin uit Den Helder moet nog zeker twee weken in de cel blijven zitten. Het Openbaar Ministerie (OM) houdt ze verantwoordelijk voor de zeven branden in Alkmaar. (tekst loopt door onder de foto)
De advocaat van de beide meisjes was zelf als brandweervrijwilliger betrokken bij het blussen van de uitslaande winkelbrand van vrijdag. (foto: Intervisual Studio)
Bijzonder detail: advocaat Elwin Boskma werkt ook als vrijwillige brandweerman en was opgeroepen voor de verwoestende brand van vrijdagavond. “Ik heb daar tot diep in de nacht gestaan en moest om zeven uur alweer naar het politiebureau. En dat heb ik mijn cliënten ook duidelijk gemaakt.”
Het gaat volgens Boksma om vriendinnen die elkaar kennen van school en geworteld zijn in Alkmaar. “Ze hadden afgesproken in het park in de Mare in Alkmaar om te chillen. Niet om doelbewust branden te stichten en zeker niet met deze gevolgen.” Daarna gingen ze naar de Alkmaarse binnenstad om ‘winkels te bezoeken.’ Hun eerste brandstichting – in de bibliotheek – werd volgens beiden vrijdagmiddag uit verveling gepleegd. Omdat ze roken zouden ze wel altijd een aansteker bij zich hebben.
Hier begon de reeks brandstichtingen mee: een poging bij de bibliotheek in de binnenstad van Alkmaar. (foto: NH / Frank Veenhof)
Over waarom ze vervolgens zijn doorgegaan naar zes andere locaties verklaarden zij niets. “Ze konden daar geen antwoord op geven. Ik denk dat ze daar zelf ook mee zitten.” Daarna volgden de toiletten van de McDonalds, Hema, de Grote Kerk en bioscoop Vue. En een tentje in sportwinkel Decathlon. Overal liep het met een sisser af omdat alert personeel ingreep. In de Kik in winkelcentrum de Mare greep het vuur te snel om zich heen om er nog iets aan te kunnen doen.
“En ik snap dat mensen vanuit hun eigen perceptie denken: hoe gek kun je zijn. Maar wij kunnen niet in het brein kijken van minderjarigen. En we kunnen er als volwassenen ook niet vanuit gaan dat deze kwetsbaren de gevolgen van hun daden op dezelfde manier zien.” Door de pikzwarte rook die ze van de brand zagen, dachten ze dat er al mensen waren omgekomen. “Dat hebben ze ook gevraagd: zijn er doden gevallen? Toen ik zei dat er niemand was overleden zag ik opluchting.”
Over twee weken beslist de raadkamer van de rechtbank over het voorarrest van de verdachte van 14. Het 12-jarige meisje is dus thuis, maar onder strenge voorwaarden waaronder huisarrest.
Tafels, stoelen, gordijnen en (stapel)bedden: ze zitten er nog niet in. Technische installaties zoals de lift en de verwarming worden nog nagekeken. De hoop was dat de honderdvijftig asielzoekers voor het einde van de zomer konden verhuizen naar het voormalige kantoor van de Belastingdienst in Alkmaar. Maar dat gaat langer duren.
“We zitten nog altijd omhoog qua plekken, dus we hopen de mensen zo snel mogelijk in te huizen”, laat Heleen Slob van het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) weten aan NH, mediapartner van Streekstad Centraal. De vertraging komt vooral doordat het vergunningstraject nog niet doorlopen is, “dus de planning is niet realistisch.”
Een bouwvergunning is direct aangevraagd in juli, toen de overeenkomst tussen de gemeente en het COA werd ondertekend. De gemeente verwacht die vergunning in september te verlenen. Dan pas kan het COA aan de slag met verbouwen en het inrichten van het AZC in het voormalige belastingpand. (tekst loopt verder onder foto)
Het voormalige Belangdienstkantoor was tussen 2016 en 2019 ook al een AZC (foto: Streekstad Centraal)
Wat er precies verbouwd moet worden is nog onduidelijk, vertelt Slob. “We moeten er voor zorgen dat de brandveiligheid op orde is, en dat er voldoende badkamers en woonunits zijn.” In zo’n woonunit moeten vier tot zes mensen kunnen wonen, “het wordt eenvoudig maar goed bewoonbaar.” Ergens in het najaar doen de bewoners hun intrede.
De locatie in Alkmaar is onderdeel van het grote azc in Heerhugowaard, waar sinds 2015 zo’n zeshonderd vluchtelingen worden opgevangen in de voormalige gevangenis Westlinge. “Het is een soort dependance.” In Heerhugowaard zijn meer faciliteiten, zoals een IND-loket en een medische dienst. “Om kosten te besparen komen die niet ook in Alkmaar.”
De vuurhaard achterin de winkel is goed te zien. Ook de dikke rookwolk die tegen het plafond hangt is niet te missen. Op de socials en in app-groepen gaat het filmpje van de brandende Kik winkel gretig rond. Maar de maker van dat filmpje – en iedereen die toen nog binnen was – heeft veel geluk gehad, laten ervaren brandweermensen Streekstad Centraal weten.
De brandweermensen herkennen meteen het gevaar. “Dit is dus waarom we – als we ergens naar binnen gaan – altijd het plafond blussen”, laat één van hen weten. “De witte rooklaag die je ziet is eigenlijk een laag met allemaal brandende gassen. Het enige dat hier nog ontbreekt is voldoende zuurstof. Als dat er bij komt gaat die hele laag in één keer in de fik.”
We krijgen vervolgens de ‘branddriehoek’ uitgelegd. Temperatuur, brandstof en zuurstof vormen de driehoek die nodig is om daadwerkelijk tot brand te komen. “Wat je hier ziet is dat de situatie ‘brandgestuurd’ is. De temperatuur is er, de brandstof ook, maar zuurstof ontbreekt.”
Wat er gebeurt wanneer die zuurstof er wél bijkomt heet in brandweertermen een flashover. Een flashover ontstaat wanneer een klein brandje steeds groter en warmer wordt. De temperatuur blijft stijgen en voorwerpen of materialen in de omgeving beginnen ‘uit te gassen’. Daardoor vult de ruimte zich met brandbare gassen. Op den duur wordt de temperatuur zo hoog, dat de gassen en alles in de ruimte spontaan ontbranden. Het is de schrik van iedere brandweerman of -vrouw.
Het betreffende filmpje laat het moment zien vlak voor zo’n flashover. Vlak daarna vond de flashover daadwerkelijk plaats waarna de winkel volledig in lichterlaaie stond en een enorme zwarte rookkolom ontstond.
Een (kostbare) sprinklerinstallatie is een effectief middel tegen een flashover omdat de rookgassen door het water afgekoeld worden. In het geval van de brand bij Kik is zo’n installatie waarschijnlijk niet aanwezig geweest of heeft niet gewerkt.
Koedijk. Een doorgaans lekker rustig lintdorp langs het Noordhollandsch Kanaal met de gemeentegrens van Alkmaar en Dijk en Waard er dwars doorheen. Maar één keer per jaar is het de bestemming van zo’n 20.000 mensen die vanuit de wijde omtrek – en verder – naar Koedijk komen voor hét jaarlijkse evenement: de inmiddels tot cultureel erfgoed bestempelde Gondelvaart.
“In april beginnen de eerste voorbereidingen al, dan komen de eerste bouwgroepen bij elkaar om te brainstormen”, vertelt Corine Hansen van Gondelvaart Koedijk aan Streekstad Centraal. “Dan is het eigenlijk de uitdaging om alles in bouwschuren voor te bereiden en te maken zodat het in anderhalve dag opgebouwd kan worden. Daar moet je goed over nadenken.” (tekst loopt door onder de foto)
De jaarlijkse Gondelvaart is natuurlijk een prachtige gelegenheid om lokale organisaties eens in de schijnwerper te zetten. Hier de boot van Brandweer Koedijk met als thema JOL timmerdorpen. (foto: Streekstad Centraal)
Maar ook de inwoners doen een flinke duit in het zakje en zorgen dat het dorp er tijdens het evenement tiptop uitziet. “In Koedijk is dit het grootste feest van het jaar, mensen leven er naar toe, nemen de hele week vrij en plannen hun vakantie er omheen. Je ziet overal steeds meer lichtjes verschijnen en mensen gaan lekker in de voortuin zitten.” (tekst loopt door onder de foto)
Volop gezelligheid langs het Noordhollandsch Kanaal tijdens de Gondelvaart. Jaarlijks komen er zo’n 20.000 mensen af op de parade. (foto: Streekstad Centraal)
“Ja,het leeft hier in Koedijk heel erg”, laat een enthousiaste bewoner onze verslaggever weten. “Ook op de dag zelf, mensen zijn in de weer. Alles wordt lekker schoongemaakt, overal worden lampjes opgehangen. Gewoon gezellig!”
En het geheel wordt gewaardeerd door de bezoekers van de Gondelvaart: “Ik vond het allemaal erg mooi, heb er heel erg van genoten.” En dan komt-ie toch weer langs, de laatste boot van de vaart. “Het feest is geweest, wij gaan te bed”, is op een spandoek te lezen. Een laatste bord met “bedankt en tot ziens” komt voorbij en dan is de Gondelvaart 2024 echt afgelopen. Tijd om na te denken over volgend jaar.
Verwrongen staal, zwartgeblakerde en gesprongen ramen en een ingestorte muur. Even verderop staat nog een rek met kleding buiten. Schijnbaar onaangetast. Alsof er niets is gebeurd. Maar dat is er wel. Vrijdagavond veranderde kledingwinkel Kik in een paar minuten in een inferno, ondertussen dikke zwarte rookwolken uitspuwend.
Beelden op social media laten zien hoe rap het ging en hoe snel de winkel vol rook stond. Een bijna surrealistische en buitengewoon angstige ervaring. Roy van der Veen is filiaalmanager bij een andere vestiging van KiK en laat NH Nieuws – mediapartner van Streekstad Centraal – weten, dat ze ‘met een raar gevoel’ de informatie over de brand in het nog nieuwe filiaal hebben gevolgd. (tekst gaat verder onder de foto)
De gitzwarte rook die opsteeg van de brandhaard was tot in de verre omgeving te zien. (foto: Derran Rootring)
“Ik hoorde het gisteravond via de Whatsappgroep, dan komt er de hele avond informatie hierover binnen. In maart ging de zaak aan de Europaboulevard open en hebben we de eerste klanten ontvangen. Zelf heb ik ook geholpen om dit filiaal op te bouwen. Het bedrijf voelt als een grote familie en als zoiets dan gebeurt, komt de klap extra hard aan.” Volgens Van der Veen hebben zijn collega’s gedaan wat ze konden.
Ook even verderop, bij de Intertoys, zijn de gevolgen voelbaar. De winkel is dicht omdat er sprake is van de nodige water- en rookschade. Er wordt desondanks wel gewerkt:”Wij zijn daarom de winkel aan het opruimen, prijzen aan het plakken en andere dagelijkse dingen aan het doen. We houden de deuren dicht, anders komt de rooklucht alsnog binnen.” (tekst gaat verder na de foto)
Rechts bovenin de foto is de Kik vestiging te zien die vrijdagavond de zwarte rookwolk uitbraakte, links onderien is het brasserieterras zichtbaar (foto: Streekstad Centraal / Ruud de Greef)
Bij Brasserie de Mare, vlak naast Kik is hebben ze na het uitbreken van de brand de gasten weggestuurd. “Mensen zaten tijdens de brand nog op het terras, maar die moesten echt weg, want er was veel zwarte rook”, vertelt een medewerker Ook hier is rookschade, dus is iedereen aan het schoonmaken. “Het terras is open, maar binnen houden we voorlopig dicht totdat het volledig schoon is.”
Vrijdagavond vatte – officieel door nog onbekende oorzaak – een aantal kledingstukken in een nieuwe kledingwinkel in winkelcentrum De Mare vlam. Het vuur grijpt razendsnel om zich heen en dikke rookwolken vullen de winkel die razendsnel ontruimd moet worden. De brand verwoest uiteindelijk de winkel en mensen die erboven wonen moeten hun huizen uit. De exacte omvang van de schade is nog onduidelijk maar enorm.
Kort daarna arresteert de politie twee minderjarige meiden. via Burgernet is een opvallend gedetailleerde beschrijving verspreid: “Persoon 1: vrouw, 16-17 jaar, normaal postuur, blanke huidskeur, zwart lang haar met een middenscheiding in een staart, zwart shirt, zwarte broek, witte schoenen met gekleurde rand en mogelijk een vest om de middel geknoopt. Persoon 2: vrouw, 16-17 jaar, blanke huidskleur, blond lang haar met middenscheiding los, zwarte gewatteerde jas, rode broek, witte schoenen en een rode plastic tas van de Vomar. ” Tijdens de arrestatie zou de politie gepaste dwang hebben moeten gebruiken omdat ze zich tegen hun arrestatie hebben verzet.
Opvallend is dat er in de loop van de dag al eerder pogingen van brandstichting zijn gemeld. Volgens bronnen van Streekstad Centraal is de McDonald’s vestiging in de binnenstad de eerste locatie geweest waar vrijdag geprobeerd is om brand te stichten. Het ging om één van de toiletten. Tijdig ingrijpen kon daar erger voorkomen.
Daarna worden incidenten gemeld bij de Vue bioscoop aan de Pettemerstraat en bij sportwinkel Decathlon in winkelcentrum Noorder Arcade. Bij die laatste is een tent in brand gestoken, maar het personeel was er snel bij met een brandblusser. Naar verluid zijn tijdens de nacontrole van de brandweer afgeplakte brandmelders aangetroffen.
Rond 17:00 uur wordt bij de Grote Kerk een poging tot brandstichting ontdekt. Ook hier gaat het om het toilet en zijn beide meiden op camerabeelden te zien. Bovendien wordt buiten een verbrande handtas ontdekt die tegen het gebouw is gelegd. Adequaat en alert personeel behoedt de Grote Kerk voor een ramp.
Ook de bibliotheek in De Mare werd bezocht met de intentie daar brand te stichten. Wederom werd erger voorkomen. Vervolgens wordt brand gemeld bij kledingwinkel Kik even verderop. De politie heeft vanwege de signalementen inmiddels het vermoeden (of weet zeker) dat het om dezelfde meiden gaat en verspreidt het Burgernetbericht. Daarna worden ze gespot en opgepakt. De politie laat via de persvoorlichting weten dat het niet uitgesloten is dat er nog meer arrestaties volgen.
De verontwaardiging in de Facebookgroep ‘Je bent Dijk en Waarder als…’ is groot. De aanleiding is een foto van een in vuur en vlam staand speeltoestel op een veld aan de Keizerssloot in Zuid Scharwoude. De grote vraag: “Wie doet zoiets?”
Daar komt mogelijk antwoord op, want de politie heeft inmiddels laten weten ook onderzoek te doen naar deze brandstichting. Dat was eerder nog niet het geval, een woordvoerder verwees toen door naar de gemeente. maandagavond werd ook al een speeltoestel in brand gestoken bij basisschool De Hasselbraam in Heerhugowaard. Daar heeft de politie bij omwonenden om camerabeelden gevraagd.
het trieste resultaat van de brandstichting aan de Keizerssloot; het speeltoestel is verloren en het gras verbrand. (foto: Facebook / Nick Hazewinkel)
De gemeente laat weten dat er ook brandschade is gemeld bij de Dennenlaan in Heerhugowaard. Daar gaat het om een prullenbak, maar weer bij een speelplaats. Het verbrande toestel bij de Keizersloot is vrijdag weggehaald. Het is nog niet bekend of het vervangen wordt.
Werd het in juni besmeurd met zwarte verf, deze keer is er witte verf over het regenboogzebrapad in Heiloo gegooid. Meerdere auto’s en fietsen zijn er doorheen gereden waardoor het behoorlijke kliederboel is geworden.
Eerder werd ook al de regenboogvlag bij het gemeentehuis meerdere keren gestolen en een regenboogvlag van een gevel van een woning gerukt. De gemeente Heiloo was niet bereikbaar voor een reactie, de politie laat weten de zaak in onderzoek te nemen.
Onderzoek naar voorgaande incidenten heeft vooralsnog niets opgeleverd. (foto: Inter Visual Studio / Maarten Mensing)