Auteur: Richard van der Veen

Horeca-ondernemers willen en kunnen niet veel langer dicht blijven, vertellen ze aan mediapartner NH Nieuws nadat vrijdagavond duidelijk werd dat horecazaken voorlopig dicht blijven. Karin Hiemstra, woordvoerder van de Alkmaarse afdeling van Koninklijke Horeca Nederland: “We kunnen en moeten open. Het is veilig genoeg.” Tijdens de persconferentie werd duidelijk dat winkelen zonder afspraak tot 17.00 uur is toegestaan en dat onder meer sportclubs weer open kunnen. De horeca, cultuur- en evenementensector blijft langer dicht. Op dinsdag 25 januari bekijkt het kabinet of ook die sectoren open kunnen, maar Rutte gaf aan ‘niets te kunnen beloven’.

“Wij worden al bijna twee jaar afgeklemd”, reageert Hiemstra. “We hebben geen dag zonder maatregelen kunnen werken. Het nachtleven is dicht, restaurants soms open met beperkingen, cafés soms open met beperkingen, terrassen met beperkingen, de maat is vol. Wij willen weer leven, werken en ondernemen.” In gesprekken met horeca-ondernemers ziet Hiemstra dat de financiële gevolgen steeds groter worden. Iets waar ook Bert Duijneveld van café ’t Waertje in Heerhugowaard zich zorgen om maakt: “Als wij als sector zo gevaarlijk zijn, moet de regering zeggen: we gaan de horeca volledig compenseren”, zegt hij. “Maar dat gebeurt niet. Sterker nog, wij zitten nog op geld te wachten van het tweede kwartaal 2021.” En dat terwijl veel horeca-ondernemers hun huis of bedrijfspand als onderpand hebben voor hun zaak: “Het valt allemaal niet meer te betalen. Ze verkopen je huis nog onder je reet vandaan. Iedereen staat met zijn rug tegen de muur.”

Sil Vendel van café ’t Hartje in Alkmaar geeft aan dat zaterdag in zijn zaak het bier koud staat, uit protest. “Door het kabinet is toegezegd over tien dagen te kijken of de horeca weer open kan. Als het dan niet legaal kan, sluit ik niet uit hardere acties te ondernemen.” Volgens de ondernemer is perspectief het belangrijkst. “Bovendien is het openen van de horeca niet alleen van economisch maar ook van sociaal belang.”

Dat horeca van sociaal belang is, benadrukt ook Steef van Leeuwen van de Taverne in Bergen. “Blijkbaar heeft de regering besloten dat de horeca en culturele sector niet een dusdanig belangrijke bijdrage levert aan de maatschappij, dat het open kan”, zegt hij. Hij vervolgt: “Ik denk dat wij wel een essentiële rol spelen in de samenleving. Sterker nog: ik denk dat als mensen gewoon weer kunnen uitgaan, ze daar een stuk beter van worden in psychisch opzicht.” Zijn boodschap aan de landelijke politiek is: “Leer eens goed omgaan met dit soort calamiteiten. Dat leerproces is inmiddels al twee jaar bezig en ik heb niet het gevoel dat men er een centimeter in is opgeschoten.”

De zestien burgemeesters uit Noord-Holland Noord, die deze week een brandbrief stuurden naar het kabinet, hadden gehoopt op meer versoepelingen dan het kabinet toelaat. Dat laten ze weten in een gezamenlijke reactie op de persconferentie van minister-president Mark Rutte en minister van Volksgezondheid Ernst Kuipers. “We willen een snelle heroverweging.”

Winkelen zonder afspraak mag tot 17:00 uur weer en voor sport zijn de grootste beperkingen eraf.  De horeca, cultuur- en evenementensector blijft echter langer in lockdown.

“Wij hadden gehoopt op meer”, schrijven de burgemeesters. “We zijn dan ook teleurgesteld en maken ons zorgen over de verschillen tussen sectoren. We wensen en gaan ervan uit dat er een snelle heroverweging door het kabinet komt, zodat horeca en cultuur ook mogelijkheden krijgen om veilig open te gaan. Wij hebben begrip voor de verschillende geluiden die wij horen van ondernemers, de horeca- en cultuursector in het bijzonder. Deze branches krijgen telkens forse tegenvallers te verwerken. Statements zoals aangekondigd in diverse media, kunnen dan ook op ons begrip rekenen.”

“Dat stelt ons tegelijkertijd voor een enorm dilemma. Wat niet mag, dat mag niet. Zo eenvoudig is het en van ons als burgemeesters mag worden verwacht dat wij de landelijke regelgeving naleven, volgen en zo nodig handhaven. Wij handhaven niet om het handhaven. Gezond verstand en de menselijke maat zijn onze eerste uitgangspunten. Het gesprek aangaan is altijd onze eerste stap.”

“Gelukkig zijn de burgemeesters in onze regio in goed contact met de middenstand en horeca. Dat blijven we ook. We hechten veel waarde aan het gesprek en blijven de komende dagen in gesprek. We benadrukken nogmaals dat we het kabinet verzoeken een snelle heroverweging te maken om de verschillen in de branches weg te nemen. We zijn blij met perspectief dat het kabinet heeft genoemd. Dit geeft helderheid. Tot slot, gaan we ervan uit dat iedereen zich zo veel mogelijk aan de regels houdt. Het naleven van coronamaatregelen is niet alleen iets van de ondernemers, of de overheid. Het is aan ons allemaal.”

De musea, theaters, bioscopen en poppodia mogen de komende weken nog niet open. De deuren blijven zeker nog tot 25 januari dicht. Dan is het volgende ‘weegmoment’ van het kabinet. Het hangt van de coronacijfers af of de culturele sector dan weer publiek kan ontvangen.

“Heel treurig”, noemt directeur Marieke Jonker van Filmhuis Alkmaar het besluit van het nieuwe kabinet. “Het lijkt nu wel wie het hardste schreeuwt, het eerste weer open mag. In de culturele sector zijn we niet van die schreeuwers. Wij  moeten nog langer dicht blijven, terwijl een filmavondje de veiligste vorm van een avondje uit is”. Jonker wijst op het scannen van de QR-code bij de ingang, het mondkapje, de goede ventilatie, de anderhalve meter afstand in de bioscoopzaal en het in goede banen leiden van de bezoekersstromen, zodat mensen zo min mogelijk elkaar tegen komen. “We stapelen maatregel op maatregel, en toch zou het de komende weken veiliger zijn om weer te winkelen? Ik geloof daar weinig van”.

Angelika Bisseling van Museum Kranenburgh vindt de langere sluiting ‘heel jammer’: “Vooral omdat we dat we bezoekers mét de juiste maatregelen een veilig en verantwoord bezoek zouden kunnen bieden”. De expositie Roaring twenties loopt volgens haar door de lockdown veel bezoekers mis, en door de aflopende bruikleenovereenkomsten zit een verlenging van de internationale tentoonstelling er na 3 april niet in. “Positief is dat onze museumshop en de kunstuitleen al wel open mogen, en dat gaan we doen vanaf woensdag.  Ook werken we alvast aan een mooi programma voor het voorjaar en de zomer, met onder meer de tentoonstelling Leo Gestel op Mallorca dat spectaculair werk van de schilder laat zien. Dat wordt echt heel bijzonder”, stelt het hoofd communicatie van het Bergense kunstmuseum.

Directeur Ron Karels van het Museum Broekerveiling in Broek op Langedijk heeft begrip voor het besluit om de culturele en de evenementensector nog wat langer op slot te houden. “De musea worden sterk gesteund door de overheid. Voor ons museum is januari ook niet de drukste periode. De horeca heeft het veel zwaarder dan wij.”

Woordvoerder Eva Groentjes van het Stedelijk Museum Alkmaar had op meer gerekend van het kabinet, na een volgens haar ‘ijzersterke lobby’ van de musea en de theaters. “Heel erg jammer dat we nog langer dicht moeten blijven. We zijn zo al zo lang aan het modderen. In 2019 hadden we nog 65000 bezoekers, met corona bleven er in 2020 nog 45000 komen maar vorig jaar konden we door de vele sluitingen nog maar 23000 bezoekers verwelkomen. Het is wel gelukt om de expositie over Allart van Everdingen te verlengen tot 8 mei. Maar we kunnen door alle maatregelen minder exposities brengen, en daar zijn we eigenlijk voor als museum”. Ze ziet wel donkere wolken opdoemen voor de budgetten door de lagere bezoekersaantallen: “We zullen exposities de komende jaren veel krapper moeten begroten”.

Directeur Marieke Jonker van Filmhuis Alkmaar is blij met de trouwe klanten die ondanks de coronasluiting hun Cineville abonnement aanhouden, waardoor Filmhuis Alkmaar nog wat inkomsten krijgt. Ook roept ze mensen op die thuis een film willen kijken, dat te doen via de streamingdienst Picl.nl: “Daar krijgen de filmhuizen dan ook een deel van de opbrengst van.”

Op het erf van een Noord-Hollandse veehouder zijn gisterochtend tijdens een controle zes dode Schotse Hooglanders aangetroffen. Drie dieren waren er zo slecht aan toe dat ze onmiddellijk uit hun lijden zijn verlost. Zeven soortgenoten zijn door de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) en de dierenpolitie in beslag genomen en op een veilige plek ondergebracht. De NVWA en de politie hebben meerdere processen-verbaal opgemaakt tegen de eigenaren van deze dieren; het onthouden van de nodige zorg aan dieren is een misdrijf.

Gevraagd naar de locatie van het erf, laat een woordvoerder van de NVWA aan mediapartner NH Nieuws weten die niet bekend te willen maken. “Omdat we niet willen dat de informatie herleidbaar is naar de veehouder.”

Wel laat de woordvoerder weten dat de situatie op het erf ‘heel treurig’ was. “De situatie waarin de dieren verkeerden was zeer slecht”, schrijft de politie in een persbericht. “Vele dieren stonden tot aan de knieën in uitwerpselen en/of modder en er was weinig tot geen voer en water beschikbaar.”

De inspecteurs troffen een erbarmelijke situatie aan op het erf. Zo lag één van de nog levende runderen tussen de zes kadavers van zijn soortgenoten in. Ook de zeven Schotse Hooglanders die het wél hebben overleefd, zijn ‘ernstig verzwakt’. “Ze zijn overgebracht naar een adres waar ze de verzorging krijgen die ze hard nodig hebben.”

Bij de controle stuitten de NVWA en de dierenpolitie op weerstand van mensen op het erf. Meerdere personen die op het terrein aanwezig waren, dachten tevergeefs dat ze de inspecteurs toegang tot het terrein konden ontzeggen. De NVWA-woordvoerder laat weten dat het niet de eerste keer was dat het vee van de betreffende veehouder werd gecontroleerd: “Bij de laatste controle werden er ook een paar dingen geconstateerd, maar die waren op orde gebracht. Nu was de situatie dramatisch.”

Lege winkelstraten en weinig klandizie zorgen voor steeds groter wordende zorgen om ondernemers. En ook om inwoners, die belangrijke sociale activiteiten steeds merkbaarder missen. De burgemeesters van Noord-Holland Noord hebben daarom donderdag gezamenlijk een brandbrief gestuurd naar het nieuwe kabinet: de huidige coronamaatregelen werken volgens hen niet meer veel langer.

De burgemeesters hebben de open brief opgesteld naar aanleiding van gesprekken met ondernemers, winkeliers, horeca en inwoners. “Covid is meer dan een gezondheidscrisis alleen geworden. De maatschappelijke impact van het virus en de maatregelen wordt op dit moment enorm gevoeld. Het draagvlak neemt af, onbegrip en boosheid nemen toe.” Volgens de burgemeesters is er ‘grote behoefte aan perspectief’. “Wij, de zestien burgemeesters van Noord-Holland Noord, pleiten daarom voor meer gereguleerde mogelijkheden en perspectief.”

“Onze inwoners missen het theater, uit eten, de bioscoop, het winkelen, hun sport of andere sociale bezigheden. Dat geldt voor onze jongeren in het bijzonder. Winkeliers en (horeca)ondernemers staat het water aan de lippen. De economische en emotionele schade is groot. Het ontbreken van perspectief, het steeds weer teruggeworpen worden, weegt zwaar.” De zestien burgemeesters vragen het kabinet om rekening te houden met de gemoedstoestand van hun inwoners en ondernemers. “Betrek het maatschappelijk beeld bij de maatregelen. Wij als burgemeesters van Noord-Holland Noord merken het dagelijks.” Ze voegen hieraan toe dat ze draagvlak nodig hebben ‘vanuit een bredere invalshoek dan de gezondheidscrisis alleen’. “Bied perspectief, voor een ieder. En zeker ook voor de detailhandel, de kleinere winkels, die het zo lastig hebben in de afgelopen tijd.”

De burgemeesters laten weten ervoor te pleiten dat ‘bij nieuw te nemen besluiten’ het sociale leven veilig en gereguleerd mogelijk wordt. Ook hopen ze op voldoende financiële steun voor ondernemers die getroffen zijn door de lockdown. Naar alle waarschijnlijkheid wordt morgenavond tijdens de persconferentie door minister-president Mark Rutte bekendgemaakt dat mensen vanaf zaterdag op afspraak weer kunnen winkelen in niet-essentiële winkels. Dat meldt mediapartner NOS op basis van ‘Haagse bronnen’. Ook zouden mensen bijvoorbeeld weer bij de kapper of andere contactberoepen terecht kunnen. Sportscholen gaan volgens de ingewijden ook weer open. Naar verluidt blijven de horeca en de cultuursector voorlopig dicht.