Auteur: Richard van der Veen

Het is een Tweede Kerstdag met ‘echt binnenblijf weer’, zegt de weerman van mediapartner NH Nieuws Jan Visser. Want naast veel regen, waarschuwt het KNMI vanavond, vannacht én zondagochtend voor zware windstoten tot wel 110 kilometer per uur.

Vanaf zaterdagavond 23.00 uur is code geel afgekondigd voor Noord-Holland en de Wadden. Er bestaat nog een kans dat er alsnog code oranje van wordt gemaakt, benadrukt Visser.

Zaterdagmiddag en in de avond neemt de wind flink toe. In de avond komen in de kustprovincies zware windstoten voor uit zuidwestelijke richting tot 80 kilometer per uur. In de kustgebieden kunnen die zelfs oplopen tot 90 kilometer per uur en aan de kust tot 110. “Het is een dag met veel regen en wind, na gisteren een zonnige Eerste Kerstdag te hebben gehad. Al gaat het vandaag nog wel, want morgen wordt écht heftig weer verwacht”, zegt Visser.

Even uitwaaien op het strand na een feestelijk kerstdiner(s) zit er dus niet in, denkt Visser: “Dit weer is het slechtste wat je kunt hebben.”

Onbekenden hebben donderdag in Bergen op het ereveld met gesneuvelde geallieerde militairen uit de Tweede Wereldoorlog alle oorlogsgraven voorzien van een lichtje. In overleg tussen gemeente, de beheerder van de begraafplaats en de organisatie was besloten om het dit jaar niet te organiseren wegens de corona-pandemie. Voor het evenement was daarom ook geen subsidie. Het groepje dat verantwoordelijk is voor de heimelijke deelname aan de landelijke actie, heeft de actie daarom tot kerstavond stil gehouden. De 270 lichtjes voor hen die het grootste offer brachten werden dit jaar uit eigen zak betaald.

Ariane Röpke, die de lichtjes op kerstavond in eerdere jaren samen met de gemeente organiseerde, benadrukt dat zij er dit jaar niet bij betrokken is geweest. Ze weet wel welke vijf personen dit op eigen initiatief hebben gedaan, maar ze wil de identiteit van deze mensen voor zich houden omdat ze tegen de wens van de gemeente en de beheerder van de begraafplaats aan het Kerkedijkje hebben gehandeld.

De lichtjesactie op kerstavond werd in 2016 voor de eerste keer georganiseerd en was meteen een groot succes. De belangstelling was enorm. Basisschoolleerlingen, broers en zussen, vaders en moeders en ook grootouders kwamen samen om een lichtje te plaatsen. Dit jaar werd in overleg tussen de gemeente en de organisatie besloten om het evenement niet te organiseren. Officieel of niet, volgens de landelijke organisatie werd dit jaar ondanks de beperkingen op ruim 14.400 graven op 375 locaties in Nederland een lichtje geplaatst, circa 70 locaties minder dan in het topjaar 2019.

Bij de start in 2015 deden nog 140 locaties mee. Het idee is uit Finland overgewaaid, waar overledenen op kerstavond traditioneel met lichtjes worden herdacht. Enkele inwoners van de gemeente Bergen namen in 2016 het initiatief om ook in Bergen aan te haken. Stichting Egmond 40-45 en Keep Them Rolling leverden in eerdere jaren ondersteuning.

Regiocoördinator Noordwest Arianne Röpke benoemde vorig jaar het belang van de deelname: “De overledenen, voornamelijk jonge mannen, hebben ervoor gezorgd dat wij in vrede kerst kunnen vieren. Kerstmis is bij uitstek een gelegenheid om samen te komen met dierbaren. Op deze wijze gedenken wij degenen die daar niet meer bij kunnen zijn.”

Kaarsjes op oorlogsgraven brandden op kerstavond ook in Schoorl, Alkmaar, Stompetoren, Sint-Pancras, Broek op Langedijk, Noord-Scharwoude en Heerhugowaard. De meeste bleven branden tot en met 1e kerstdag.

Kerkklokken als alternatief voor vuurwerk op oudejaarsnacht om twaalf uur. Dat hebben de ChristenUnie en CDA vorige week voorgesteld aan de gemeentebesturen van Alkmaar, Heerhugowaard en Langedijk. Het idee is direct omarmd door het Alkmaarse college van burgemeester en wethouders. Er ging dus meteen een oproep naar de Alkmaarse Raad van Kerken. ‘Kerkklokken als een teken van hoop en van eenheid, zodat niemand zich eenzaam hoeft te voelen, maar juist verbonden in deze moeilijke tijd’, zo schrijft het gemeentebestuur in het verzoek op voorspraak van beide christelijke fracties in de Alkmaarse raad.

Fractievoorzitter Ronald van Veen van de Alkmaarse ChristenUnie is verheugd over de snelle reactie van het college. Volgens hem zal de gemeente Alkmaar zelf tussen kerst en oud en nieuw communicatie uit laten gaan om mensen te informeren over het initiatief.

CDA en ChristenUnie zien in het luiden een alternatief voor vuurwerk en festiviteiten. ‘Om het jaar niet in sobere stilte te laten beginnen’, zo suggereerde het duo. Klokgelui is dan een manier om het nieuwe jaar toch hoopvol in te luiden. De twee fracties zien in de actie daarnaast ook een manier om ’ons religieus erfgoed op deze manier in te zetten om iedereen op een speciale manier een mooi begin van het nieuwe jaar toe te luiden.”

De Alkmaarse Raad van Kerken heeft het verzoek nog maar net binnen, en kan nog niet zeggen of inwilliging mogelijk is. In Langedijk en Heerhugowaard is hetzelfde verzoek gedaan, maar beide gemeenten verscholen zich in de beantwoording achter formele argumenten om niet in beweging te komen: het luiden van klokken met oud en nieuw is gewoon toegestaan. “Op grond van de APV is het mogelijk om de kerkklokken in de gemeente als een alternatief te laten luiden om 0:00 uur.” Beide gemeenten laten het initiatief aan de kerken om dit wel of niet te doen. Heerhugowaard en Langedijk hebben er geen bezwaar tegen, maar gaan het ook niet aanmoedigen.

Wim Nugteren van de ChristenUnie in Langedijk is erg teleurgesteld dat Langedijk en Heerhugowaard zich niet willen inspannen om de kerken op te roepen de klokken te laten luiden. “Wij zullen nu als politieke partijen de kerken oproepen.”