“De NS doet te weinig om seksueel geweld tegen te gaan”, zegt Iva Bicanic, landelijk hoofd van het Centrum Seksueel Geweld, naar aanleiding van een aanranding die vooral in Alkmaar en omgeving voor boosheid en verontwaardiging zorgde. Maandagavond werd een 19-jarige jongedame 40 minuten lang aangerand in de trein van Amsterdam naar Alkmaar. “We waren geschokt, maar niet verbaasd”, reageert Emma de Miranda, medeoprichter van Say No More, een beweging tegen seksuele intimidatie in het openbaar vervoer.
In de trein komt seksuele intimidatie en aanranding regelmatig voor, legt Iva Bicanic uit aan mediapartner NH Nieuws. “Wij krijgen vaker mensen die ons benaderen, omdat ze in de trein seksueel geweld hebben meegemaakt. Als je gaat googelen op ‘misbruik trein’ of ‘aanranding trein’, zie je wat er allemaal gebeurt. Het is onvoorstelbaar.”
Volgens de politie zat de 19-jarige in een lege coupé en kon ze pas op het station van Alkmaar alarm slaan. Waarom er de gehele rit geen controle was, wist een NS-woordvoerder tegenover NOS eerder nog niet uit te leggen. Bicanic meent dat NS zich onvoldoende verantwoordelijk voelt voor treinreizigers. “Ze denken: deze persoon zit in een soort van openbare ruimte, daar is diegene zelf verantwoordelijk voor wat er gebeurt”.
De NS wacht het politieonderzoek voor er eventueel maatregelen worden genomen, aldus de woordvoering: “Dit moet uitwijzen wat er precies is gebeurd en hoe het kon gebeuren. Aan de hand daarvan kunnen we kijken of en wat nodig is.”
Eerder probeerden Emma de Miranda en haar compagnon van Say No More met de NS in gesprek te gaan over ideeën als trainingen in gedragsherkenning, slachtofferbegeleiding, speciale noodknoppen en campagnes op perrons. “Er werd ons gevraagd een mail te sturen, maar hier is nooit iets mee gedaan”. Ook op de uitnodiging om bij een georganiseerd protest aanwezig te zijn, werd volgens haar nooit gereageerd.
De Miranda heeft dan ook weinig vertrouwen dat er iets gaat veranderen. “In 2019 hebben we ook cijfers opgevraagd over het aantal meldingen. Het waren er in totaal zo’n 200. Dit zou nog maar het topje van de ijsberg zijn. Het aantal meldingen was voor de NS blijkbaar niet genoeg om het probleem concreet aan te pakken.”
Na het nieuwste voorval raadde de politie aan om het Whatsapp nummer 06-13181318 van NS Service & Veiligheid op te slaan voor melding van overlast of onveilige situaties, en om bij nood 112 te bellen. Bicanic stelt dat er niet altijd snel gereageerd wordt op het Whatsapp nummer. Ze wil graag dat slachtoffers (ook) 0800-0188 van Centrum Seksueel Geweld bellen, en dat dit nummer wordt gepromoot op perrons en in treinen. “Daar weten ze precies wat ze moeten doen en de politie werkt nauw samen met de hulpverleners.”
“Wat ik goed vind, is dat de NS wel een soort uitweg biedt”, vervolgt Bicanic. “Maar het jammere is dat het nummer dus niet altijd zichtbaar is op stations en in treinen. Er wordt gezegd: ‘sla het nummer op in je telefoon’. Hiermee wordt direct de verantwoordelijkheid bij de treinreiziger neergelegd.”
Volgens De Miranda is het nu zaak dat het Ministerie van Justitie en Veiligheid zich over de kwestie buigt. Ook hoopt ze op een grootschalig onderzoek naar het aantal meldingen en dat er zo snel mogelijk wordt gezocht naar effectieve oplossingen. (archieffoto: Twitter @MachinistStefan)
