“Hé, joh, scheids, die was voor ons! Scheids!” Een blonde jongen in oranje tenue gooit verontwaardigd z’n armen de lucht in. Volgens Sander Kager van Sport-Z valt Streekstad Centraal wel meteen bij het meest fanatieke potje binnen. De eerste voetbalpoule van dit sportevenement voor mensen met ‘een randje’ zit er bijna op. “Ja, schieten… Schieten!” Enthousiast gejuich schettert over het veld. “Lekker jongen!”
“Ik zie fanatisme, enthousiasme, maar ook dat ze allemaal heel zorgzaam zijn voor elkaar”, vertelt Sander, uitkijkend over het voetbalvelden van Kolping Boys in Oudorp. Donkere wolken dreigen in de verte. Elke vrijdagochtend geeft Sander voetbaltrainingen voor Sport-Z, een plek waar jongeren met voornamelijk een verslavingsachtergrond meer structuur krijgen door sport. En vandaag organiseert Sport-Z dit evenement waarbij “jongens uit heel het land, die het lastige hebben in de maatschappij” samen sporten. (tekst loopt verder onder foto)
Daklozen, AZC-bewoners, mensen met grote psychische problemen of verslaving, ze rennen over het veld alsof dat het enige is dat telt. En dat is vandaag ook zo. Lol maken, samenwerken, daar draait het om. En als het even kan winnen, natuurlijk. “Het voelt goed om hier te zijn en ik geloof in ons team. Ik denk dat we gaan winnen!”, zegt de 23-jarige Saïd Mohamed Omar in het Engels. Hij woont sinds anderhalf jaar in het AZC van Heerhugowaard. “Maar”, zegt Saïd met een schuin lachje, “onderschat nooit je tegenstander.”
“Deze hele doelgroep, maar zeker mensen in AZC’s, hebben weinig te doen, wat zorgt voor een isolement”, vertelt Sander. “Maar ze kunnen veel meer dan mensen vaak denken. Hier ontwikkelen ze een stukje taalbeheersing, ze moeten op tijd komen, en je doet het samen. Al die waardes krijgen ze vandaag mee.” (tekst loopt verder onder foto)
Weer onder de mensen komen hadden Lars (28) en Richard (25) allebei hard nodig. Lars omdat hij een tijd dakloos was – inmiddels heeft hij een huis in Alkmaar- en Richard om weer deel te worden van de maatschappij na een psychose. “Ik bleef alleen maar binnen zitten”, zegt Richard, “maar met mensen zijn is beter voor me.” Ondertussen is het lunchtijd; om hen heen worden sjekkies vingervlug gedraaid en witte broodjes kaas en ham gulzig naar binnen gepropt. “Als dakloze hielp sport om de tijd te doden”, voegt Lars toe. “Dit brengt een hoop positiviteit en vooruitgang mee.”
En ze doen het vandaag nog goed ook, vinden de mannen. “De eerste wedstrijd hadden we wel verloren, maar dat kwam omdat het veldje te klein was”, zegt Richard vol overtuiging. Ze barsten in lachen uit. “Ik schuif de schuld graag op andere dingen”, geeft hij met een knipoog toe. Vervolgens maken ze zich klaar voor de penaltyreeks, finalerondes, en hopelijk een beker. (tekst loopt verder onder foto)
“Aandacht geven aan een doelgroep voor wie dit niet normaal is,” dat is zo’n beetje de kern van vandaag, volgens Sander. En dat doen ze dan zo normaal mogelijk. “Dat is de kracht van zo’n evenement: dat je deze mensen als gewone mensen beschouwd. Want dat zijn ze ook. Alleen hebben ze een ruw randje.”