Veel jongeren dragen messen omdat leeftijdsgenoten en sommige bekende ‘stoere’ rolmodellen dat doen. Dat is de ervaring van jongerenwerker Dimitri van den Berg van de Stichting Welzijn Bergen. De Alkmaarder heeft daarom het voortouw genomen voor een landelijke campagne om de ‘angstcultuur onder jongeren’ te doorbreken en het wapenbezit terug te dringen.
Wie denkt dat die angstcultuur en wapenbezit vooral iets is van steden, heeft het volgens Dimitri mis. “Wat wij zien in het dorp is dat er angstcultuur is gecreëerd. Jongeren hebben het gevoel dat ze zich moeten bewapenen omdat anderen dat doen”, zegt hij tegen NOS. Welk dorp hij het over heeft (de stichting opereert ook buiten gemeente Bergen), laat hij achterwege. “Omdat het probleem zich niet beperkt tot specifieke dorpen of plaatsen.”
Soms zijn er incidenten die gevoelens van onveiligheid opwekken of versterken, maar Dimitri wijt het toegenomen wapenbezit ook aan foute rolmodellen. Aan grote bekendheden die op sociale media of in muziekvideo’s hun wapens tonen en zo jongeren, die daar vatbaar voor zijn, prikkelen om zelf met wapens op zak te lopen.
Het mechanisme met zowel angst als kopieergedrag moet worden doorbroken, vindt de jongerenwerker, die daarom samen met een collega van Welzijn Bergen een jongerenwerkers door het hele land heeft benaderd. Bij zijn campagne hebben zich inmiddels meer dan 80 gemeenten aangesloten. Met elkaar proberen ze de kwestie bespreekbaar te maken en bewustwording te creëren bij de jeugd.
Daarvoor is onder andere een korte video gemaakt, met de hashtag #noshank, wat in straattaal ‘geen mes’ betekent. De video begint met beelden uit videoclips van Nederlandse rappers, dikwijls bewapend, en toont daarna fragmenten uit nieuwsreportages over steekpartijen. Tot slot komt in beeld de tekst: “Jij wilt toch ook niet dat jouw ouders je moeten opzoeken in de cel of in het ziekenhuis? Een shank is geen prank. Ga het gesprek aan met een jongerenwerker in jouw regio!”
Volgens Dimitri is de campagne hard nodig omdat gewapende jongeren er niet voor terugdeinzen om hun wapen daadwerkelijk te gebruiken als ze denken dat ze het nodig hebben. “En dan zijn er twee opties: of de cel of het ziekenhuis.”
Wanneer een jongerenwerker wordt benaderd, moet deze er volgens Dimitri voor zorgen dat de jongere gaat nadenken over waarom ze gewapend over straat (zouden willen) gaan en of ze het wapen niet beter thuis kunnen laten, of gewoon niet eens aanschaffen.
De No Shank video is onder andere te vinden op YouTube. Jongerenwerkers in de regio zijn te vinden via welzijnbergen.nl (Bergen), methhw.nl (Heerhugowaard), wonenpluswelzijn.nl (Langedijk) of jongerenwerkbuch.nl (BUCH-gemeenten). In gemeente Alkmaar zijn meerdere organisaties actief, zoals Jongerentrefpunt No Limit en Straatgeluid.