De avond dat de formatiepoging van D66 definitief strandde op de motie van GroenLinks had ze het niet makkelijk. D66 fractievoorzitter Simone Meijnen kreeg felle kritiek en uiteindelijk stemde een meerderheid in met de motie om het formatieproces opnieuw te doen. Met een andere verkenner en onder leiding van GroenLinks.
“Een mes in mijn rug”, zo laat Meijnen Alkmaar Centraal weten. “Ik had er een slapeloze nacht van. Het was voor het eerst dat ik zo onder vuur genomen werd. Ik ben eigenlijk altijd een beetje in de luwte geweest en ik was nog heel erg aan het leren. Ik verdiepte me heel erg in de politieke dossiers, maar dat overall politieke spel was ik nog niet zo mee bezig.” De 58-jarige fractieleider is politiek gezien nog relatief groen. Ze was anderhalf jaar fractie-assistent, een kleine vier jaar raadslid en nam in januari het stokje over van David Schultz die ernstig ziek was geworden door Corona.
“Wat ik recht wil zetten is dat ik bezig was met de vorming van een rechtse minderheidscoalitie. Dat is beslist niet waar. We hebben eigenlijk niet eens de kans gekregen om fatsoenlijk te verkennen. Twee weekenden zijn we bezig geweest met verkennende gesprekken”. Daarbij viel het haar op dat alle partijen andere voorkeuren hadden qua coalitie, maar dat ze veelal wel dezelfde punten belangrijk vonden. “Wij waren helemaal blij, serieus.”
Vervolgens werd op basis van zetelverdeling gekeken naar de mogelijkheden. “De vijfjes, en daarbij de viertjes en nog een drietje (zetels, red.), want we wilden een brede coalitie. Er zit links in, er zit rechts in en het midden. En dan gaan we kijken of we met elkaar een coalitieakkoord op hoofdlijnen kunnen maken. Ik had het zo mooi bedacht!”. Vier jaar geleden werd een coalitieakkoord gemaakt, waarna met inspraak van Alkmaarders een ‘Zeven Puntenplan’ werd opgesteld. “Nu wilden we dat plan aan de voorkant al invoegen. En we wilden ook de oppositiepartijen nog vragen: ‘kunnen jullie hiermee leven, hebben jullie nog input?’.”
Het idee werd voorgelegd aan de zes grootste partijen, die het plan volgens Meijnen wel zagen zitten. GroenLinks schrok wel van de combinatie OPA en VVD, maar wilde na overleg het gesprek op inhoud wel aangaan. Ook BAS gaf aan toch heel veel moeite te hebben met de VVD en wilde er nog over nadenken en het bespreken. “Logisch, en toen hebben we afgesproken 7 april verder te praten. We hebben tussentijds niks gedaan. We hebben ze de tijd gegeven zoals ze dat wilden. Dat was tijdens de bewuste raadsvergadering ook zo bijzonder, dat iedereen zei van ‘ja, het ging allemaal zo snel. Maar we kregen van niemand te horen dat we te snel gingen, behalve dan van BAS, en die hebben we de tijd gegeven.”
Maar BAS bleek bij de volgende bespreking de samenwerking met de VVD toch niet te zien zitten, waarop GroenLinks en Leefbaar Alkmaar aangaven de gekozen combinatie ook te lastig te vinden. “Toen zijn we uit elkaar gegaan met de afspraak dat de verkenner en D66 zich zouden beraden op nieuwe stappen.” Volgens Meijnen kwam anderhalf uur later een mail van GroenLinks binnen waarin de partij zich positief uitliet over het vormingsplan, maar dan wel met D66, BAS, CDA, PvdA en GL zelf. “Na deze brief is er geen communicatie meer mogelijk geweest. Ze zijn elkaar gaan vasthouden met zijn vijven en ze zijn niet meer links of rechtsom gegaan. Waarschijnlijk was deze brief allang gemaakt.”
“We hebben nog gevraagd of het toch mogelijk was met de drie vijfjes. Dat doet meer recht aan de voorgestelde combinatie”. BAS, CDA en Leerbaar Alkmaar weigerden. PvdA en GroenLinks kwamen wel: “Nou, armen over elkaar en ze keken naar het plafond. Het idee was eigenlijk ‘slikken of stikken’. GroenLinks zei dat ze er over wilden nadenken. Toen heeft de verkenner gezegd: dat is goed, maar hou er rekening mee dat wij verder verkennen. Verkennen hè, nog steeds geen coalitievorming. Maar dan wordt er dus al geframed dat ik bezig ben met een rechtse minderheidscoalitie.”
En daarmee was het eigenlijk al gedaan met de verkenning. Gevraagd of ze het anders had kunnen aanpakken, zegt Meijnen: “Misschien is het te kort geleden geleden om daar goed op terug te kijken. Ik heb misschien te fanatiek mijn droom achterna gejaagd van een brede coalitie met een akkoord op hoofdpunten. Ik vond het zelf zo’n mooi plan. Misschien heb ik me vergist en is Alkmaar nog niet toe aan progressieve politiek. Iets waar de samenleving ook om vraagt. Maar dit is de oude politiek: we zoeken de vriendjes bij elkaar en we gaan verder op basis van wat we kennen. Er is gewoon een coup gepleegd.”