De 750ste verjaardag van een van de oudste wegen van Noord-Holland wordt zaterdag gevierd. De Munnikenweg, een kasseienstrook in de Alkmaarse wijk Oudorp, wordt door de bewoners in het zonnetje gezet. “Een unieke historische weg, maar ook een genot om aan te wonen.”
Dat zegt Munnikenwegbewoner John van den Oord (65), die samen met buurman Dick Veel het initiatief heeft genomen voor het feest. “Floris de Vijfde komt met paard-en-wagen. Hij zal uiteindelijk met de burgemeester de vrede tekenen”, licht hij de plannen toe. “Floris heeft de weg ooit aan laten leggen.”
De Alkmaarse Munnikenweg stamt – minstens – uit de dertiende eeuw, en werd door Floris de Vijfde verbeterd om zijn Oudorpse kastelen te ontsluiten en zijn manschappen te vervoeren. En tijdens het beleg van Alkmaar is ‘ie door de Spanjaarden gebruikt als aanvalsroute. Pas in de 19e eeuw kreeg het haar befaamde kasseien toplaag, en het werd in 2018 een monument waardoor het voor altijd een droom of nachtmerrie blijft voor wielrenners. Dit is – in een notendop – de roemruchte geschiedenis van deze hobbelweg door de Oudorperpolder.
Dit jaar wordt dus gevierd dat ‘ie er 750 jaar ligt, maar hoe oud de weg nou precies is, is niet exact te zeggen weet stadsarcheoloog Nancy de Jong ons uit te leggen. De Jong doet al jaren onderzoek in de polder en ontdekt nog altijd nieuwe feiten over haar roemruchte verleden. “De eerste vermelding over de Munnikenweg is terug te vinden in een tekst van schrijver Melis Stoke uit 1304 (zie foto hierboven). Daarin beschrijft hij dat Floris de Vijfde in 1272 ‘enen dijc’ verhoogd en verbreed. Zo kon hij er beter met zijn troepen overheen in zijn strijd tegen de Westfriezen.”
“Maar voor die tijd moet er wel al iets van een pad hebben gelegen want er lagen ook twee kastelen, mogelijk dwangburchten, langs de Munnikenweg: de Middelburg en Nieuwburg. Daarvan hebben we de contouren gevonden. En recent nog een Middeleeuwse brug.” De naam Munnikenweg is te herleiden naar het klooster dat er in de vijftiende eeuw gestaan heeft. Daar werden in 2019 nog restanten van aangetroffen. “En nu loopt de weg redelijk recht, maar vroeger slingerde ‘ie. Pas in 1870 werden er kasseien op gelegd.”
“Het was al die eeuwen een heel belangrijke route van Kennemerland naar West-Friesland. De Spanjaarden gebruikten de weg in de Tachtigjarige Oorlog en dat deden ook de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog. We hebben dit jaar nog een tankversperring gevonden.”
Voor de archeologe is de Munnikenweg, naast een mooie groene oase, ook nog altijd een bron van ontdekkingen. “En we weten nog lang niet alles. Het is een historisch bolwerk en een puzzel waarvan je denkt: ‘nu ben ik klaar’, maar dan komen er weer duizend stukjes tevoorschijn.”
Nancy de Jong zal zaterdagmiddag bij de start van de festiviteiten ook vertellen over de historie van de weg. “En naast de ludieke opening met Floris is er meer te doen”, vertelt organisator John van den Oord. “We trekken daarin op met onder andere het buurtcomité en Stichting Historisch Oudorp.”
“Er is een foto-expositie bij de speeltuinvereniging OKB, een historische wandeling langs de twintig monumenten rondom de Munnikenweg en zijn er excursies door de polder. Ook zijn ondernemers aangehaakt met bijvoorbeeld een speciale kruidenlikeur: ‘De Hufterige Kei’.” Daarnaast hangt de straat vol met door de buurt zelfgenaaide slingers, die de weg – die juist dit jaar herstraat wordt – opvrolijken. “Alle keitjes worden recht gelegd, maar dat zal de feestpret niet drukken.” Eind dit jaar moet het werk klaar zijn en alle kasseien weer in het gelid liggen.
John woont nu zo’n 25 jaar aan de Munnikenweg en prijst zich gelukkig. “We wonen dicht bij de stad en toch vrij, met uitzicht hierachter op de Oudorperhout. En natuurlijk de unieke nostalgie van de kastelen en historie.”
Floris de Vijfde wordt zaterdag om 15:15 uur verwacht voor de aftrap van het feest.