De gewraakte leuze ‘From the river to the sea…’ had niet mogen klinken op het Alkmaarse Stationsplein, in de nabijheid van het Joods Namenmonument. Daartegen had de gemeente harder op moeten treden. Dat is de strekking van kritiek die op verschillende plekken te horen is na de demonstratie ‘Free Palestine’ op donderdag 23 november. Een nabestaande van één van de slachtoffers van wie de naam op het monument staat reageert in een open brief.
“Ik las dat u de leuzen afkeurt, maar er niet tegen kon optreden”, stelt nabestaande Mike Bing, woonachtig in Heiloo, bitter vast. Hij richt zich in zijn brief tegen burgemeester Anja Schouten. “U was vooraf gewaarschuwd door VVD-raadslid Van der Rhee dat een demonstratie op juist deze plek beschadigend en beledigend zou zijn voor de weinige Alkmaarse Joden die er nog zijn. U heeft zich vervolgens in slaap laten sussen door het actiecomité.”
Het is forse kritiek en dat die komt van een nabestaande maakt dat de woorden extra impact hebben. Mike Bing is een kleinzoon van slager Eli Bing, die in de Tweede Wereldoorlog werd vermoord. Zijn naam en die van zijn naasten staan op het Joods Namenmonument tegenover het station. “Weet u, mevrouw Schouten?”, schrijft Bing. “Die kleinkinderen van de Alkmaarse Eli Bing, achterkleinkinderen van mijn overgrootmoeder Sientje Bing-Englander van wie de naam ook op het door u onthulde monument staat, woonden ‘tussen de rivier en de zee’.” Eerder al verhaalde Bing over het lot van zijn familie in Israël. (tekst gaat door onder de foto)
Wat Bing burgemeester Schouten kwalijk neemt is dat ze liet gebeuren dat de omstreden leuze toch werd geroepen tijdens de demonstratie. “De nakomelingen van de Alkmaarse Eli en zijn moeder Sientje zijn tachtig jaar na dato wederom slachtoffer van een meedogenloze jacht geweest en u kunt nu ‘niets doen’ tegen de ontkenning van hun recht op leven ‘tussen de rivier en de zee’?”, houdt Bing de burgemeester voor. De gemeente had de demonstratie kunnen verplaatsen, oppert Bing. “U bent vooraf gewaarschuwd en u heeft niets gedaan. Uw politiemensen waren erbij en hebben niets gedaan. U bent achteraf door de Alkmaarse gemeenteraad bevraagd en u heeft niets gedaan.”
Burgemeester Schouten nam eerder afstand van de omstreden leuze en benadrukte dat ze het gebruik ervan in Alkmaar afkeurde. “Een uitspraak die door veel Joodse mensen als bedreigend en kwetsend wordt ervaren past mijns inziens niet bij een respectvolle demonstratie”, reageerde ze op de avond zelf. Maar omdat de zin onder de vrijheid van meningsuiting valt kon ze er niets tegen ondernemen, schreef de burgemeester hierover. De wet stelt beperkingen aan wat politie en burgemeester in zo’n geval kunnen en mogen doen.
De organisatie van de demonstratie liet optekenen dat de demonstratie een vredelievend karakter moest hebben. De ‘sit-in’ bij het station verliep volgens getuigen ook vreedzaam, maar dat de gewraakte leuze ‘from the river…’ werd gescandeerd zorgde al meteen voor veel reactie. In Alkmaar is het laatste woord over die donderdag in november nog niet gezegd, zoveel is duidelijk.