“Ik ben gék op ouwe troep”, begint een wachtende dame. Twee tassen met boeken en schilderijtjes staan naast haar tafeltje. “De boeken vond ik bij zo’n weggeefkast bij onze Albert Heijn”, fluistert ze toe. “Ik wil weten wat ze waard zijn.” Ze wijst naar Arie die nog in gesprek is met een andere bezoeker. “Hij zal het weten, maar ik denk zelf dat het heel bijzonder is.”
Met meer dan 3000 taxaties in binnen- en buitenland is taxateur Arie Molendijk een heuse naam in de wereld van ‘oude boeken en hoeveel geld krijg je ervoor’. Stad en land reist hij af, waar mensen soms uren in de rij staan om hun oude prenten en werken te laten taxeren. Dinsdag streek hij neer in Hotel Zuiderduin, in het ietwat duistere Brasserie Bisou en mocht iedere bezoeker met vijf euro zijn schatten aan Arie voorleggen.
Martin* (gefingeerde naam) uit Heiloo zet zijn kist met oude boeken met een klap op het tafeltje, en begint een serie uit te laden. Enthousiasme klinkt door in Aries stem: “Negen delen van De Werken van Vondel. Prachtig gebonden in Marokijns – geen Marokkaans – leder! Maar…” Arie steekt zijn vinger in de lucht, Martin kijkt hem aan. “De vraag is: is het allerbelangrijkste deel aanwezig?” (tekst loopt verder onder foto)
“De Warande der dieren. Moet erbij zitten. Met grote uitvouwbare platen”, gaat Arie verder. “Die is zeldzaam. Nooit apart uitgegeven.” Beide mannen beginnen te speuren. En jawel, hoor, hij zit erbij. Alleen blijkt dan dat de serie tiendelig hoort te zijn; Martin mist dus een boek, “ik sluit niet uit dat die ‘ie nog ergens thuis in de kast ligt.” Als hij de kaften even lekker invet en dat laatste boek inderdaad thuis ligt, kan Martin alsnog rekenen op een veilingswaarde van rond de zevenhonderd euro. Voor Martin geen reden om te verkopen, “de boeken gaan al eeuwen door de familie.” Voor Martin wél een reden om zijn naam toch maar geheim te houden.
“Dat toch een mooie binnenkomer!”, zegt Arie tevreden. Het gaat namelijk lang niet altijd zo. “Je ziet meer rommel dan leuke dingen. Er zijn dagen dat ik niks meer dan oud papier zie. Tja, dat hoort erbij.” Maar toch blijft het taxeren Arie boeien. Want dat ene, speciale boekje kan er zomaar ineens bij zitten. (tekst loopt verder onder foto)
“Weet nog goed, jaar een of tien geleden, dat ik een klein boekie tegenkwam, uit 1612, 1620, met de hand geschreven door een chirurgijn uit die tijd. Recepten, plaatjes van kruiden stonden erin die hij zelf had ingekleurd.” Zelf schatte Arie de prijs op 2000 euro. “We zaten met rooie oortjes te luisteren. Wat denk je dat ‘ie opbracht, eer dat de hamer afging?” Arie pauzeert verwachtingsvol en Streekstad Centraal doet een, bij nader inzien, belachelijke schatting. “22.000! En weet je, de volgende dag had het zo maar 1000 kunnen opleveren. Dat zijn van die leuke dingen.” (tekst loopt verder onder foto)
Als Arie in gesprek is met een moeder en volwassen dochter over hun boeken, neemt de spanning ineens voelbaar toe. Arie, ferm: “Mevrouw, u wilt iets uit mijn mond horen dat niet waar is.” De oudere dame tegenover Arie is inmiddels opgestaan en buigt wat voorover. Ze is het oneens met Arie’s taxatie van ‘ze zijn niks waard.’ “U vindt mij een lastige kerel, denk ik”, zegt Arie als ze uiteindelijk afdruipt. Het zit hem lange tijd niet lekker. “Ik blijf het lastig vinden, als mensen me niet geloven. Soms worden ze zelfs boos en eisen ze dat ik iets koop.” (tekst loopt verder onder foto)
Ook een andere bezoeker was verbaasd over de geschatte waarde. “Ik heb het ook bij Tussen Kunst & Kitch laten taxeren”, zegt ze. “En toen zei hij 400 euro.” Daar loopt Arie vaker tegenaan, zegt hij hoofdschuddend. “Die geven vaak de verzekeringsprijs. Veel te hoog. Als ze het dan gaan veilen zijn mensen teleurgesteld.” Arie laat niet graag mensen boos of teleurgesteld vertrekken.
En de meeste mensen doen dat ook niet. Terwijl het merendeel van de boeken geen moer waard is, lopen bijna alle bezoekers met een glimlach naar buiten. Want voor maar vijf euro taxeert Arie niet alleen je boeken, maar hoort hij ook het verhaal erachter en luistert hij aandachtig. En voor sommige mensen is dat meer waard dan geld.