Natuurlijk, er heerst onvrede. Maar tegelijkertijd is het ook gezellig. Ongeveer 120 mensen staan dinsdagochtend klaar om vanaf Zaffier in Alkmaar naar Den Haag te gaan. Ze doen mee aan een landelijke FNV-actie tegen de nieuwe belastingregelingen. Ze werken in een sociale werkvoorziening vanwege een fysieke of mentale beperking, en vooral zij gaan er op achteruit. “Ze moeten ook op de kleintjes letten!”
“Er gaat een deel van mijn vakantiegeld af”, zegt actievoerder Rick, terwijl hij rustig wacht tot hij in de touringbus kan stappen. “Het wordt vooral in de toekomst moeilijker om rond te komen, alles wordt duurder.” Hoeveel hij er op achteruit gaat, weet hij niet echt. “Dan moet ik op mijn salarisstrook kijken. Het scheelt misschien wel een paar honderd euro.”
Sander wil ook dat het vakantiegeld terug omhoog gaat, en vreest ook dat hij steeds minder goed zal kunnen rondkomen. “Ik ben alleen, maar het zal lastig worden. Hoe duurder alles wordt, hoe minder we kunnen betalen. Daarom gaan we nu actie voeren.” (tekst gaat verder onder de foto)
Een deel van de mensen die via Zaffier werkt is kwetsbaar en voor hen is de hele ervaring ook een beetje overweldigend. Mariska is een van de begeleiders die daarom mee gaat. Maar natuurlijk ook uit solidariteit, benadrukt ze. “Wij worden niet gekort, maar de mensen die het hardst werken en het minste te besteden hebben, worden nu nog meer gekort. Ze krijgen minder reiskostenvergoeding en nu ook nog minder vakantiegeld. Daar gaan we vandaag voor staan.”
Zaffier zorgde er samen dienstenbond FNV voor dat de werknemers naar Den Haag konden reizen om mee te doen aan de landelijke protestactie. Er staan drie grote bussen klaar, er is bijzonder verlof geregeld en catering maakt het compleet. Tijd voor actie.
“In de belangregelingen zijn een aantal nadelige effecten ontstaan voor mensen met een laag inkomen die parttime werken”, legt Zaffier-directeur Jacco Mokveld uit. “Het kan om twee, drie tientjes gaan, dat is veel geld voor iemand met een kleine beurs. Het kan in het vakantiegeld optellen tot 200 tot 250 euro. Dat zijn serieuze bedragen. En dat in een tijd dat het leven toch best duur is geworden.” (tekst gaat verder onder de foto)
“Er is al eerder aandacht voor de nadelige veranderingen gevraagd”, vervolgt Mokveld. “Met een handtekeningenactie zijn landelijk 30.000 handtekeningen opgehaald onder mensen die bij werkbedrijven werken. De staatssecretaris heeft die voor kennisgeving aangenomen en daar bleef het bij.
Bestuurder René Oud springt in. “Zeker ook omdat dit kabinet, en met name Nieuw Sociaal Contract, bestaanszekerheid als topprioriteit heeft. De regelingen vind ik daar niet mee te rijmen. Het simpele idee van die regelingen is dat als je meer werkt, je ook meer verdient. Op zich steunt Zaffier dat, maar hier werkt nou net een groep die er niet voor kíest om parttime te werken. Die kúnnen simpelweg niet meer doen.”
Zaffier heeft rond 850 werknemers die sociaal werk verrichten. En voor hen gaat het om meer dan alleen inkomen, benadrukt Mokveld. “Ze ervaren het verschil dat je ieder geval nog een beetje meedoet aan het groter geheel. Dat is ook wat we vanuit Zaffier propageren. Het werken is ook voor je sociale verkeer, voor je gevoel van eigenwaarde. En juist deze mensen zijn de dupe.” (tekst gaat verder onder de foto)
“Bovendien gebeurt er heel veel rondom de CAO’s van onze werknemers en zijn er tijdelijke maatregelen zoals de energietoeslag. Dat zorgt voor onrust, ze verliezen het overzicht”, vertelt directeur Mokveld. Zaffier probeert werknemers zo veel mogelijk te ontlasten als het gaat om geld- en belastingzaken, maar ze ontkomen er toch niet helemaal aan. “En onder deze mensen wil je juist niet die onrust.”
“En er is wantrouwen ontstaan. Mensen die zeggen van ‘ze’ doen maar wat, ‘ze’ hebben toch geen oog voor ons.” Jacco Mokland echoot vrijwel exact wat actievoerders Rick en Sander zeiden kort voor hun vertrek. “Ja, ze krijgen best wat verplichtingen, maar lijken niet de erkenning te krijgen die ze nodig hebben als mens. Het slaat soms door naar cynisme en boosheid”, betreurt hij.
Bij Zaffier werken ambtenaren die niet getroffen worden door de nieuwe belastingregelingen. Het bestuur heeft hen aangespoord om mee te protesteren, of om werk van actievoerders over te nemen. “Er zijn nu allemaal mensen in de werkzalen bezig. Mensen brengen post, bemannen de receptie. Er is intern een mooie solidariteit, dat is mooi om te zien.”