Een jaar lang kampten tuinders in de Lankies met wateroverlast. Eind 2023 begon een extreem natte periode die ervoor zorgde dat de moestuinen bij Egmond aan Zee tot wel een meter diep onder water kwamen te staan. Onlangs doneerde gebiedsbeheerder PWN een grote lading zand, waarmee de Lankies nu worden opgehoogd. “We kunnen weer even vooruit.”
Halverwege de negentiende eeuw besloten hongerige Derpers, inwoners van Egmond aan Zee, aardappels te gaan verbouwen in de noordelijke duinvallei. Ze haalden zand weg voor een vruchtbare bodem, niet ver van het grondwater. Door de jaren heen kwamen er tuintjes, werd de teelt diverser en ontstond een ontmoetingsplek.
Maar in de winter van 2023/2024 viel niks meer te verbouwen, liepen tuinhuisjes en andere spullen schade op, en werd Egmond aan Zee ook sociaal flink geraakt. “De landjes hier stonden allemaal onder water. Er waren landjes met tien centimeter water, maar sommigen stonden een meter diep”, vertelt Peter Stam van Duinlandjesvereniging De Noord. “Er zijn hier 340 duinlandjes en dus ook zo’n duizend mensen betrokken. Het is cultureel erfgoed en de sfeer is hier uniek.” (tekst gaat verder onder de foto)
Natuurbeheerder PWN zette een pomp in om het water naar zee te krijgen, maar dat had maar beperkt effect. Een meer duurzame oplossing kwam er in de vorm van zand uit de Nollenvallei in Egmond aan den Hoef.
“We konden na het extreem natte jaar van 2023 en 2024 mooi twee doelen combineren“, legt projectleider Koen Mathot uit. “We hebben de natuur geholpen door exoten in de Nollenvallei weg te halen en poelen weer gezond te maken. Met de flinke hoeveelheid zand die vrijkwam, hebben we meteen vijfentwintig huurplaatsen van de huisjes opgehoogd.” Er was genoeg zand om ook de Lankies op te hogen. (tekst gaat verder onder de foto)
En dat wordt nu gedaan. “Dit huisje hier is een perfect voorbeeld van hoe de recreatiewoningen zijn opgetakeld”, legt Stam uit. “Ik denk minstens een halve meter. Het staat nu op stenen en het zand dat daar ligt wordt er omheen verspreid. Dan kunnen de mensen weer jaren voort.”
PWN benadrukt dat wateroverlast voor de landjes en de huisjes niet gegarandeerd tot het verleden behoort. “We zien dat door klimaatverandering lange perioden van heel veel regen en ook extreme droogte steeds vaker voorkomen. Tegenhouden doen we dat niet, meebewegen met klimaatverandering is hard nodig.”
Dat ze ook in de toekomst met hogere waterstanden te maken zullen hebben, weet Peter Stam ook. “Maar we kunnen weer even vooruit en deze cultuur mag gewoon niet verloren gaan.”