De abdij van Egmond heeft een reliek van Sint-Nicolaas geschonken aan de basiliek van de Heilige Nicolaas in Amsterdam. De speciale dienst waarin het stukje bot zondag werd bijgezet in de basiliek, was de start van het speciale Nicolaasjaar dat de Amsterdamse parochie komend jaar viert. Het gulle gebaar van de abdij van Egmond-Binnen was vorig jaar al gedaan, maar door corona werd de speciale viering steeds uitgesteld. Nu 5 december dit jaar op een zondag viel en met het Nicolaasjaar in het verschiet, kon de diaken van de basiliek de bijzetting niet langer uitstellen.
Sint-Nicolaas was in het begin van de 4e eeuw de bisschop van Myra, wat tegenwoordig in Turkije ligt, zo legt broeder Adelbert van de Egmondse abdij uit. Bisschop Nicolaas is de geschiedenis ingegaan als een zeer vrijgevig en barmhartig man. Het verhaal gaat dat toen drie jonge vrouwen uit armoede in de prostitutie dreigden te belanden, hij de vrouwen heimelijk ‘s nachts ieder een goudklompje schonk, waardoor ze een bruidsschat hadden om te trouwen en zo aan de prostitutie te ontsnappen. In 1087 werden de beenderen van Nicolaas door zeevaarders meegenomen uit angst dat oprukkende islamitische strijders ze zouden vernietigen. Zo belandden zijn overblijfselen in de Italiaanse havenstad Bari. In Bari was op dat moment een gezant van de Graaf van Holland, die een aantal overblijfselen meekreeg als diplomatiek cadeau voor het bedevaartsoord dat Egmond toen al was geworden door de missionaris Adelbertus. De toenmalige abdij plaatste de relieken in een altaar.
Na de oplopende spanningen tussen de Spaanse koning en de opstandelingen in de Lage Landen in de 16e eeuw werden de heilige relieken van de abdij in het geheim naar Haarlem overgebracht en daar verborgen. Goud en zilver bleef achter in Egmond, in de hoop dat daarmee de strijdende partijen konden worden omgekocht om de abdij te sparen. De edelmetalen werden in 1573 afgenomen, maar de abdij werd evengoed verwoest. Die werd pas weer in 1935 opnieuw gesticht. De relieken van de abdij uit de Middeleeuwen werden in de 20e eeuw weer teruggevonden in Haarlem. Ze waren verborgen in een altaar achter een gemetselde muur. “Alle documenten met uitleg wat het was zaten erbij. Het leek wel een eeuwenoude tijdcapsule wat ze daar vonden”, aldus broeder Adelbert. In 1950 werden de relieken van Sint-Nicolaas teruggebracht naar de abdij van Egmond-Binnen.
De broeders van de abdij van Egmond gingen vorig jaar in op een verzoek van het bisdom om een reliek over te dragen aan de basiliek in Amsterdam. De schenking is permanent, de abdij hoeft het reliek niet meer terug: “We hebben er hier nog drie, dus we konden ze een iets groter stukje geven dan waarom ze hadden gevraagd.” Als de basiliek in Amsterdam de deuren zou sluiten, gaan de relieken weer terug naar het bisdom: “Dan bestaat de kans dat het alsnog weer in Egmond terugkeert.”
Bij de speciale dienst in de Sint-Nicolaasbasiliek ging bisschop Jan Hendriks voor. Van de Abdij van Egmond was geen enkele broeder aanwezig: “We hadden op hetzelfde moment onze eigen mis. En door de coronapandemie kunnen we geen enkel risico nemen. We hebben hier al enkele uitbraken achter de rug die hun tol hebben geëist.” De Egmondse broeders hebben de mis in Amsterdam wel online gezien op YouTube.