Het duurt nog wel even voordat de wateroverlast op de Zeeweg naar Bergen aan Zee is opgelost. Het ophogen van de ‘Bocht van Bergen’ is de oplossing. De provincie heeft circa twee jaar nodig om dat voor te bereiden. Tot die tijd bieden alleen tijdelijke oplossingen uitkomst. Als het lang blijft regenen, rijden de tankwagens nog wel een tijdje af en aan om het opgezogen water iets verderop te lozen in het riool.
De beruchte bocht in de Zeeweg, ter hoogte van de Uilenvangersweg en De Schaapskooi, is het laagste punt waar het water op de weg stroomt. Door de weg daar op te hogen komt er geen water meer op de weg en is de inschatting dat dit ook een goede maatregel is bij meer wateroverlast.
‘Als de weg hoger ligt voorkomt dat in de toekomst dat het water bij veel regen en hoge grondwaterstand op de weg stroomt. Op deze manier blijft Bergen aan Zee bereikbaar en kan het verkeer veilig over de Zeeweg rijden, stelt de provincie Noord-Holland.
De provincie kan nog niks zeggen over de start van deze werkzaamheden. Tot die tijd staan de tijdelijke pompen en waterwagens klaar om water van de weg te pompen en de weg veilig en begaanbaar te houden.
De provincie wil het ophogen van de weg combineren met groot onderhoud. Dat plan werkt de provincie de komende tijd verder uit. Alle voorbereidingen nemen volgens de provincie nog wel zo’n twee jaar in beslag. (tekst gaat verder onder de foto)
Een duinmeertje dat deels op de Zeeweg lag. De waterkering kon het water echter niet keren. (foto: Provincie)
De provincie kan zich inmiddels expert noemen in tijdelijke maatregelen tegen de wateroverlast op de Zeeweg. Als de grondwaterstand weer te hoog staat en regenbuien ervoor zorgen dat de bocht bij de Uilenvangersweg onder water komt te staan, wordt weer een enkele rijstrook afgesloten. Het water kan voor aquaplaning zorgen, en als het vriest wordt het een ijsbaan, zo is de provincie inmiddels duidelijk geworden.
Voorlopig blijven een wegafzetting, verlaging van de maximumsnelheid en de inzet van de waterzuiger en tankwagen de maatregelen die de Zeeweg veilig moet houden bij extreme wateroverlast.
Wie wel eens een half leeg binnenvaartschip door het Noordhollandsch Kanaal heeft zien varen met alleen water in het ruim, hoeft zich niet langer te verwonderen over het ‘waarom?’. De schipper heeft het water nodig als extra gewicht om dieper in het kanaal te liggen. Anders past zijn schip deze winter niet onder de Huiswaarderbrug door. Die is tijdens een grote revisie lange tijd buiten bedrijf en kan daardoor niet open.
Naar het hoe en wat van zo’n revisie was Streekstad Centraal wel benieuwd. “Dan moet je wel snel zijn”, krijgen we te horen van opdrachtgever Stadswerk072. Deze week was de laatste kans om de nieuwe motoren en de tandwielkasten te zien. Die zijn speciaal gemaakt voor de renovatie van de 50 jaar oude Huiswaarderbrug.
Daarna krijgen de imposante tandwielen hun definitieve plek en zijn ze voor vele decennia uit het zicht. Mogelijk komen ze over 50 jaar weer tevoorschijn bij een volgende motorenrevisie, en worden ze door een volgende generatie van civiele ingenieurs en werktuigbouwkundigen bestudeerd als werktuigbouwkundig erfgoed.
Terwijl het verkeer over de Huiswaarderbrug raast, werken specialisten daaronder aan de vervanging van alle installaties in de machinekamer. (foto: Streekstad Centraal)
De Drentse tongval van de projectleider van de aannemer verraadt dat de installaties van ver komen. Ingenieur Geert Koerts werkt bij een machinefabriek uit Emmen die specialist is in bruggen en sluizen. “Bij een nieuwe brug ontwerp je eerst de installaties en daarbij de behuizing ervan. Bij deze renovatie bestond de machinekamer al. Dan bepaalt eigenlijk het formaat van de toegangsdeur het ontwerp van de nieuwe installaties”, legt de vriendelijke Drent uit.
De andere ingenieur, Wim Ruis van Technisch Adviesbureau Sliedrecht, vult aan: “Die tandwielkasten wegen 11.000 kilogram, en dat is naar binnen getrokken met handkracht. En dan moet je in de machinekamer ook nog wat bochten maken voordat het op zijn plek staat. Door allerlei nieuwe richtlijnen moet alles wat groter en zwaarder worden uitgevoerd. 50 jaar geleden hadden ze daar nog niet bij stilgestaan.” Geer reageert meteen terwijl hij zijn collega met een veelbetekenende blik aankijkt. “Hadden ze dat toen maar wel gedaan!” (tekst gaat verder onder de foto)
In de diepe afgrond verdwijnt het contragewicht van de brug als het brugdek omhoog komt. (Steekstad Centraal)
“Het was eigenlijk een puzzel hoe we het vermogen gaan leveren dat we nodig hebben inclusief de aandrijving in deze ruimte. De oplossing bleek het werken met twee kleinere motoren in plaats van een enkele grote motor met tandwielkast.”
We staan nog steeds niet binnen in de machinekamer. Dat maakt des te nieuwsgieriger wat we daar aantreffen. Eindelijk betreden we de ruimte, waar we meteen aan de rand staan van een diepe kelder. Die ruimte is nodig voor het contragewicht van de Huiswaarderbrug. Nu staat het vol met steigers en stempels die moeten voorkomen dat het brugdek tijdens het werk omhoog komt. (tekst gaat verder onder de foto)
De elektromotor is maar een fractie van het formaat van de tandwielkasten die voor de Huiswaarderbrug zijn gemaakt. (foto: Streekstad Centraal)
Achter de toegangsdeur wordt de radio overstemd door de slijptollen van de mannen in overall. Maar het komt amper boven het lawaai uit van het verkeer dat boven onze hoofden over het brugdek rijdt. Gratis gebonk, gedreun en gefluit waar ze bij de Efteling honderdduizenden euro’s betalen voor een Dolby Surround installatie om in het horrorspektakel Danse Macabre die geluidseffecten te laten horen. (tekst gaat verder onder de foto)
De werklieden in de machinekamer van de Huiswaarderweg zijn al gewend aan de spookachtige geluiden die het wegverkeer veroorzaakt op het brugdek. (Streekstad Centraal)
Wim Ruis probeert alle achtergrondgeluiden te overstemmen met zijn uitleg van de civiele techniek in deze machinekamer: “Je moet het zo zien: dit is de elektromotor en dit hier is de rem. De brug moet ook op de rem kunnen staan als ie halverwege staat. Hier staat de eerste tandwielkast. Via een as gaat de beweging in een nieuwe tandwielkast, er zit een hele vertraging in om uiteindelijk het brugdek op te tillen.”
Wim verplaatst zich even door de krappe ruimte en vervolgt dan zijn uitleg: “Hij gaat hier door deze kast heen, hier komt een as tussen, dan gaat ie door deze kast heen, dan komt ie aan die kant eruit en daar komt die oranje arm aan te hangen. En die arm wordt gekoppeld aan dat oranje gedeelte, dat is de veerbuffer, en die trekt dus aan dat oog de brug open. En dat heb je dan twee keer, want we werken met twee elektromotoren. Het principe is dus eigenlijk heel simpel.” (tekst gaat verder onder de foto)
Het brugwachtershuisje is nog nodig als noodbediening. Het is onlangs gerestaureerd in de oorspronkelijke kleuren uit de jaren 70 van de vorige eeuw. (Streekstad Centraal)
En met die introductie in de brugtechniek verlaten we weer de machinekamer. Namens Stadswerk072 ziet ing. Renske Lankreijer-Rohling erop toe dat de planning wordt gehaald om het werk eind januari af te hebben. “Het werk kan door het vaarseizoen eigenlijk maar een paar maanden per jaar worden ingepland”, legt de civiel ingenieur uit.
De volgende brug is de Ringersbrug bij Overstad. Die revisie moet daarom tot 2025 wachten. Die brug is nog een stuk lager dan de Huiswaarderbrug. We kunnen dan dus binnenvaartschepen door Alkmaar verwachten die van hun ruimen een goed gevuld zwembad hebben gemaakt.
De provincie Noord-Holland voert dinsdag en woensdag spoedreparaties uit aan het wegdek van de Nollenweg (N508) in Alkmaar. Er zit een gat in de weg en verderop is het wegdek gescheurd. Alleen het verkeer dat richting de Schagerweg (N245) rijdt ondervindt hinder. “Verkeer vanaf de N242 naar Alkmaar via de Nollenweg gaat het in de avondspits merken.”
Dinsdag vanaf 09:00 uur tot woensdag 15:00 uur is één rijstrook van de Nollenweg niet beschikbaar, ter hoogte van de afrit naar de Hertog Aalbrechtweg. Op woensdag is die afrit tussen 09:00 en 15:00 uur ook dicht. Het stuk weg moet opnieuw worden geasfalteerd vanwege een gat in de weg. Dat gaat volgens Linda Oudendijk, woordvoerder van de provincie, dus naweeën opleveren tijdens de avondspits.
“Bovendien is de Nollenweg tussen de N242 en de kruising met de Herenweg volledig afgesloten”, vervolgt Oudendijk. Hier zitten scheuren in het wegdek en die worden op woensdag gerepareerd, ook tussen 09:00 tot 15:00 uur. “Het verkeer vanaf de Westerweg naar de Schagerweg wordt omgeleid via Bedrijventerrein Beverkoog.” Verkeer vanuit andere richting ondervindt geen hinder. (tekst gaat verder onder het kaartje)
De omleidingsroutes door Huiswaard en bedrijventerrein Beverkoog tijdens de werkzaamheden aan de Nollenweg (illustratie: provincie Noord-Holland)
“We hebben expres gekozen voor tijdstippen buiten de spits”, vertelt de woordvoerder van de provincie. “Vooral dinsdag tijdens de avondspits verwachten we veel drukte richting de Schagerweg, omdat al het verkeer dan over één rijstrook rijdt.” De omleidingsroute richting de Hertog Aalbrechtweg via de Schagerweg en Schinkelwaard staat met borden aangegeven.
Volgens Oudendijk is het belangrijk om de spoedreparaties zo snel mogelijk uit te voeren, nog voor de bouwvak. Niet alleen om verdere beschadiging voor te zijn. “Het voorkomt ook dat er extra hinder is tijdens de afsluiting van de Zuidtangent in Heerhugowaard”, vult ze aan. Vanaf 6 januari gaat de Zuidtangent voor zestien maanden dicht vanwege de bouw van de spooronderdoorgang.
Tankstation OK langs de Nollenweg blijft tijdens de reparaties bereikbaar. Ook de spoedpost van de nood-en hulpdiensten aan de Hertog Aalbrechtweg zal geen hinder ondervinden. (foto: Pixabay)
IJsbaan De Meent is op 11 januari het decor van het Noord-Hollands G-schaatsevent. Zoeff organiseert dat dit seizoen. G-Schaatsverenigingen uit heel Noord-Holland kunnen deelnemen.
Met en zonder rekje of met een schaatsframe wordt er sportief gestreden op de 100, 300 en 500 meter. Er zal volgens de regels van de KNSB geschaatst worden met een scheidsrechter, een startschot, automatische tijdwaarneming en vermeldingen op het scorebord. Ook zal er een mini-marathon gehouden worden. Het belooft een sportief Event te worden. Publiek heeft gratis toegang en is van harte welkom om de sporters aan te moedigen.
De verenigingen zorgen samen voor de extra begeleiding op het ijs, zodat iedereen de aandacht krijgt die hij/ zij verdient. De deelnemers schaatsen in competitie zoveel mogelijk met een tegenstander van gelijk niveau. G-schaatsverenigingen bieden zo mensen met een beperking de mogelijkheid om op hun eigen niveau mee te doen.
De wedstrijden worden gehouden tussen 18:00 en 20:00 uur. Een dweilorkest draagt bij aan de schaats-sfeer.
Zoeff is onderdeel van de Alkmaarsche IJsclub en schaatst iedere zaterdagochtend op de ijsbaan De Meent. (foto: Rob Wokke)
In Sporthal Vennewater in Heiloo is tweede kerstdag een zaalvoetbaltoernooi. De drie broers Jasmin, Hadis en Benjamin Sisanovic organiseren dan voor de derde keer het Brate Futsal Kersttoernooi. Daarin wordt gestreden om de Dick Hommes Cup. Brate is Bosnisch voor broeders. De broers willen met het toernooi voor verbroedering zorgen.
“Een echte community”, dat is wat de drie broers bouwen tijdens de kerstdagen. Dankzij sponsors kunnen ze dit jaar nóg meer uitpakken. Het Futsaltoernooi is van 12:00 tot 18:00 uur. Daarna is er live muziek in het Sportcafé. “Wie nog geen genoeg heeft, kan vervolgens naar Heeren van Heiloo voor de afterparty. Als we het met z’n allen doen, wordt het nóg meer een kersttoernooi.“
Het toernooi, met acht regionale topteams, is bijna bijzaak. Volgens Jasmin is het vooral belangrijk om zo veel mogelijk mensen, vrienden, bekenden uit te nodigen om te komen. “We willen vorig jaar evenaren, met een klein plusje!” Haki sluit hierop aan: “Wij hebben van huis uit meegekregen dat iedereen welkom is. En dit jaar kan iedereen genieten van de Bosnische keuken. Het is leuk om onze cultuur erbij te betrekken, gastvrijheid en lekker eten.”
Speciale aandacht is er voor Ton de Zeeuw, een ‘legend’ binnen voetballend Heiloo, overleden in 2022. Zo zal onder meer de familie van De Zeeuw aanwezig zijn. De broers Sisanovic houden op deze manier legendes levend. Er is ook een loterij die wordt gesteund door het bedrijfsleven in Heiloo. Daardoor kunnen er fraaie prijzen worden verloot. De opbrengst gaat dit jaar naar ‘Red het Baafje’.
Het Brate Futsal Kersttoernooi is op 26 december van 12:00 uur. Wie vragen of ideeen heeft of wil meehelpen, kan contact opnemen met Koen de Jong via: 06-51968367.
“Het is een nacht die je alleen nog maar in films ziet”, schalt het uit de beatbox. Uit tientallen kelen wordt volop meegezongen met de 30 jaar oude hit van Guus Meeuwis. En niet alleen de wat oudere raadsleden van Alkmaar kennen de tekst. Generatie Z voert zaterdagnacht de boventoon in de eerste nachttrein van Amsterdam naar Alkmaar.
Het is vijf voor drie ’s nachts. Buiten is het twee graden, door het Noord-Hollandse landschap tussen Uitgeest en Castricum rijdt de sprinter van de Nederlandse Spoorwegen richting Alkmaar. Twintig minuten eerder is iedereen ingestapt over een rode loper op perron 10a van Amsterdam Centraal. Wethouder Christiaan Peetoom is van de partij, samen met de productmanager en public affairs officer van de Nederlandse Spoorwegen. Zelfs een handvol raadsleden hebben zich gemeld om de feestelijke eerste rit mee te maken. (tekst loopt door onder de foto)
Wethouder Christiaan Peetoom wijst de eerste passagiers de weg in de nachttrein van Amsterdam naar Alkmaar. (foto: Marco Schilpp)
Maar de gangmaker is de Alkmaarse nachtburgemeester Robert-Jan Wille, die de beatbox heeft meegenomen en een flinke club feestgangers. Tijdens de 27 minuten lange rit maakt de intercity geen enkele tussenstop. De nachtbrakers wachten daarom niet al te lang om het feestje op gang te brengen. (tekst loopt door onder de foto)
De eerste minuten in nachttrein verlopen nog rustig, misschien nog onder de indruk van de 10 toezichthouders op het Amsterdamse perron. (foto: Marco Schilpp)
De raadsleden hebben eerst een comfortabel plekje opgezocht in de eerste klas aan het einde van de trein. Daar vermaken ze zich met de zelf meegebrachte fles rosé en de sterke verhalen over een vroegere nachtelijke bijverdienste van VVD-fractievoorzitter John van der Rhee.
Ook voormalig nachtportier Willem Peeters krijgt de lachers op zijn hand met enkele anekdotes over de gasten in zijn Amsterdamse hotel. Beleefd valt de conversatie even stil als wethouder Peetoom over de intercom zijn blijdschap mag delen met alle passagiers over de nieuwe nachtverbinding met de hoofdstad. (tekst loopt door onder de foto)
Nog voordat de eerste nachttrein station Amsterdam CS verlaat, zit de stemming er al goed in. (foto: Marco Schilpp)
Voor de sociale veiligheid wordt een treinstel ingezet waarbij je van voor tot achter door de trein kunt kijken. Ter hoogte van Zaandam zien de raadsleden daardoor dat ze het feestje missen dat twee wagons verderop wordt gevierd. Dat laten ze niet gebeuren. En zo maken zij ter hoogte van Uitgeest al deel uit van de polonaise die wordt ingezet op een van de meezingers. En nee, dat was niet op de tonen van Kedeng-kedeng, die andere hit van Guus Meeuwis.
De nachttrein rijdt de komende twee jaar als proef op vrijdag- en zaterdagnacht. De gemeente Alkmaar betaalt daarvoor maximaal 65.000 euro. Dat bedrag kan lager worden als de reizigersaantallen boven verwachting uitvallen. Als gemeenten tussen Amsterdam en Alkmaar willen dat de trein daar ook stopt, moeten zij ook de portemonnee trekken. (tekst loopt door onder de foto)
Wethouder Peetoom kent de teksten van de meeste liedjes. (foto: Marco Schilpp)
“Hoe langer de trein erover doet, des te langer wij materieel en personeel moeten inzetten”, legt NS-productmanager René van Poelgeest uit. Voor een stop op de Zaanlijn ziet hij geen markt: “Daar is al een goed netwerk van nachtbussen met Amsterdam.” Maar voor een stop in Uitgeest of Castricum kunnen die gemeenten zich melden. (tekst loopt door onder de foto)
De gekkigheid aan boord van de eerste nachttrein neemt na Uitgeest alleen maar toe. (foto: Marco Schilpp)
Aan boord wordt geen traan gelaten dat er nog geen tussenstops zijn. Het feestje moet in sneltreinvaart gevierd worden. Met één minuut vertraging rijdt de nachttrein station Alkmaar binnen, waar toezichthouders en rangeerpersoneel het welkomstcomité vormen. (tekst loopt door onder de foto)
De aankomst van de eerste nachttrein op station Alkmaar. (foto: Marco Schilpp)
De sfeer blijft uitstekend. Hier ook de ceremoniële paaltjes en koorden, maar zonder de rode loper. Zes minuten staat de nachttrein stil in Alkmaar, voordat die weer terugkeert naar Amsterdam. De twee conducteurs krijgen voor de terugrit gezelschap van ongeveer tien passagiers. Zij zullen het onderweg moeten doen zonder nachtburgemeester met zijn beatbox, want die neemt iedereen mee naar boven.
Voor het gezelschap dat zojuist is gearriveerd staat champagne en een DJ klaar in de stationstraverse. Een foodtruck bakt gratis hamburgers, en het feestje gaat hier door. Er melden zich gelukkig geen boze buurtbewoners om naar de evenementenvergunning te vragen. (tekst loopt door onder de foto)
Champagne en een DJ in de stationstravers bij aankomst van de eerste nachttrein in Alkmaar. (foto: Marco Schilpp)
Wie de aansluitende nachtbus van Connexxion wil halen naar Heerhugowaard, moet dat overslaan. Er resteren na aankomst van de nachttrein twee minuten voordat die vertrekt. Het uitgaanspubliek met een bed in Langedijk of de Noordkop krijgt meer tijd: dat heeft een ruime drie kwartier om in de laatste nachtbus naar Den Oever te stappen.
Het is kwart voor vier als twee toezichthouders vanuit de stationstraverse naar het busstation rennen. Ze worden geacht voor de veiligheid mee te rijden op de nachtbus naar Den Oever, maar door het gezellige feestje in de traverse leken ze hun werk vergeten. (tekst loopt door onder de foto)
Wie om 03.04 arriveert met de nachttrein uit Amsterdam, kan nog verder naar Heerhugowaard, Langedijk en de Noordkop met de nachtbussen van Connexxion. (foto: Streekstad Centraal)
Tot hun schrik zien ze dat de buschauffeur desnoods zonder hen volgens dienstregeling aan zijn route wil beginnen. Met wilde armgebaren op de roltrap willen ze hem 100 meter verderop duidelijk maken dat ze toch nog mee willen. Die stopt dan toch nog maar even om ze in te laten stappen. De chauffeur krijgt het laatste broodje hamburger om het goed te maken. Die blijft onverstoorbaar en houdt zijn handen tot Den Oever liever aan het stuur.
Hij heeft goed geslapen, antwoordt Christian Schouten. De Alkmaarse wethouder voor Financiën heeft op een vroege decemberochtend afgesproken in stadscafé Laurens met Streekstad Centraal. Op de agenda: een toelichting op het veelbesproken ‘ravijnjaar’. Een serieuze bedreiging voor gemeenten, maar hij ligt er niet wakker van. “Als je ergens van wakker ligt, is dat een teken dat je het niet onder controle hebt.”
En in Alkmaar heeft het college alles onder controle; die rust wil hij graag uitstralen. Toch moeten er vijf koffies worden afgerekend, want de wakkere wethouder heeft twee ambtenaren meegenomen voor ondersteuning. En de fotograaf van Streekstad Centraal zegt ook al geen nee tegen een cappuccino.
Het figuurlijke ravijn slaat op het onheil waar Nederlandse gemeenten volgens sommigen op af stevenen. Het Rijk wil vanaf 2026 jaarlijks miljarden euro’s korten op de algemene middelen van gemeenten. De gevolgen voor Alkmaar zijn nog niet duidelijk, maar voorlopig gaat het college ervan uit dat het rekening moet houden met minimaal 14 miljoen euro per jaar minder uit Den Haag. En waarschijnlijk nog wel meer, want centrumgemeenten zoals Alkmaar worden volgens de wethouder harder getroffen dan kleinere gemeenten. (tekst gaat verder onder de foto)
Links wethouder Christian Schouten die aan Streekstad Centraal verslaggever André Bakker uitlegt hoe Alkmaar zich voorbereidt op het ravijnjaar 2026. (foto: Streekstad Centraal)
Die gemeenten zetten zich momenteel volop in om de korting van tafel te krijgen. “Dat is Plan A, waar we als college ons steentje aan bijdragen. We gaan ervan uit dat we het Rijk uiteindelijk weten te overtuigen dat deze korting heel onverstandig is. Maar voor de zekerheid werken we ook alvast aan een Plan B. En dat is voorsorteren op bezuinigingen.”
De gemeenteraad bepaalt uiteindelijk alles over de inkomsten en uitgaven van Alkmaar. De wethouder kan daarom nog niet vertellen waarop bezuinigd kan worden. “We schakelen een extern bureau in, dat ons gaat helpen bij dialoogsessies met de gemeenteraad. We raden wel aan om de bezuinigingen te zoeken in de taken die we samen met het Rijk uitvoeren, zoals de Vereniging van Nederlandse Gemeenten adviseert aan alle gemeenten. Dat moet druk opleveren in Den Haag om de korting van tafel te krijgen.”
Hij sluit uit dat er een paar procent bezuinigd gaat worden op alle budgetten. Zo’n kaasschaafmethode zou een korting over de hele begroting betekenen van minimaal 3%. “De kaasschaaf wil ik niet gebruiken. Ik zou het beter vinden om bewust te kijken waar we misschien genoegen kunnen nemen met minder kwaliteit of overhead. Als je overal op gaat korten, doe je dat ook op plekken waar misschien door eerdere bezuinigingen niets meer is te halen.” (tekst gaat verder onder de foto)
Wethouder Christian Schouten gaat met de gemeenteraad in dialoog over het ravijnjaar. Een extern bureau begeleidt die sessies. (foto: Streekstad Centraal)
Een oplossing via verhoging van de gemeentelijke belastingen ziet deze coalitie ook niet zitten. “We halen nu via de onroerende-zaakbelasting 28 miljoen euro op. Als je de korting zou willen oplossen met belastingverhoging, praat je over 50% of meer.” De ambities uit het coalitieakkoord wil het college niet loslaten. De sport- en cultuursector hoeft zich daarom voorlopig geen zorgen te maken.
Dat maakt nieuwsgierig welke terreinen dan wel in de gevarenzone zitten, als er gezocht wordt in de hoek die het college adviseert. “Uit mijn hoofd zeg ik jeugdzorg en wet maatschappelijke ondersteuning, maar het lijstje is wat langer.” Hij vraagt zijn ambtenaren om ons dat lijstje te sturen. Die sturen enkele dagen later inderdaad een nota, waar de laatste dertien pagina’s een opsomming zijn van de overheidstaken die de gemeente samen met het Rijk uitvoert.
In het sociale domein zijn dat bijvoorbeeld inkomensregelingen, bijstandsuitkeringen, sociale werkvoorziening, inburgeringscursussen, buurthuizen, LHBT-beleid, GGZ, aanvullend openbaar vervoer, wijkteams, opvoedhulp, jeugdzorg, woningaanpassingen, schuldhulpverlening, bestrijding van infectieziekten en nog tientallen andere taken. Onderwijshuisvesting, leerlingenvervoer en schoolzwemmen mogen zich mogelijk ook zorgen gaan maken. (tekst gaat verder onder de foto)
Wethouder Christian Schouten hoopt dat het Rijk op tijd tot inkeer komt en de miljardenkorting op het Gemeentefonds van tafel haalt. (foto: Streekstad Centraal)
“Door daar nu de bezuinigingen te zoeken, willen gemeenten vooral de druk opvoeren bij het Rijk om de korting van tafel te halen”, stelt Schouten. In de ruimtelijke hoek laat het Rijk veel meer vrijheid aan de gemeente, maar ook hier trekken Rijk en gemeente soms samen op.
Op dat terrein ligt daardoor alles rond de wet natuurbescherming en de flora- en faunawet onder een vergrootglas. De klappen kunnen volgens het college straks ook vallen bij cultureel erfgoed, bodembescherming of bij ongediertebestrijding, om maar een paar voorbeelden te noemen. Bovendien is geen enkele taak veilig die te maken heeft met de Omgevingswet.
Tegelijk moet Alkmaar volgens wethouder Schouten geld apart zetten voor vervanging van afgeschreven voorzieningen: “Die zijn veelal 40 tot 50 jaar geleden gebouwd bij de grote stadsuitbreidingen in Alkmaar-Noord.”
De gemeenteraad heeft nog een hele puzzel te leggen, als het niet lukt om de korting van tafel te krijgen. Duidelijk wordt dat een miljoenenkorting in Alkmaar onmogelijk is zonder dat het in de samenleving links of rechts pijn gaat doen.
‘Het waren twee fantastische dagen.’ CDA-wethouder Wilma van Andel van Castricum moet deze dagen wellicht denken aan de hilarische reclamespot van Tempo Team met de uitzendkracht die na een ultrakorte invalbeurt een groots afscheidsfeest kreeg. In april haalde het CDA haar vanuit Badhoevedorp naar Castricum, deze week kan ze weer haar spullen inpakken.
Het CDA stapt uit het minderheidscollege. Het college verloor in oktober al de meerderheid toen GroenLinks eruit stapte na onvrede over de behandeling van statushouders door VVD-wethouder Paul Slettenhaar.
Na de breuk met GroenLinks kwam Wendy Verkleij, burgemeester van Noordwijk, als verkenner onderzoeken hoe het nu verder moest met het gemeentebestuur in Castricum. Ze had donderdagavond juist gepresenteerd dat de coalitie het best door kan in de huidige situatie. Kort daarna legde CDA- fractievoorzitter Elize Bon een bom onder dit voorstel. Ze noemt het “geen gemakkelijk besluit, waarbij het CDA niet over één nacht ijs is gegaan.”
Het college trad in 2022 aan gesteund door Lokaal Vitaal, VVD, GroenLinks en CDA. Samen hadden zij zestien van de 25 zetels in de raad van Castricum. Na het vertrek van GroenLinks bleven daar twaalf zetels van over, net geen meerderheid. Nu het CDA deze coalitie niet langer meer wil steunen, resteert nog maar de rugdekking van tien raadsleden.
CDA Fractievoorzitter Elize Bon. (foto: CDA)
Het CDA is het niet eens met een belangrijke conclusie van verkenner Verkleij, dat de huidige situatie kan worden voortgezet, ook op het gevoelige statushoudersdossier. “Dat is voor ons niet acceptabel. Betere en duidelijkere afspraken over communicatie en uitvoering zijn noodzakelijk. Dit hebben wij steeds aangegeven, ook in de gesprekken met mevrouw Verkleij. Tot onze teleurstelling is hier in het rapport niets over terug te vinden.”
En daarbij denkt het CDA dat de grote bezuinigingen die dreigen in 2026, alleen kunnen worden doorgevoerd door een college dat de meerderheid heeft in de gemeenteraad. Volgens het CDA is dat van belang voor de maatschappelijke solidariteit die nodig is bij dergelijke financiële problemen. “Het voorstel is niet in lijn met de mening van het CDA over goed bestuur en een fatsoenlijk land met het oog op de financiële uitdagingen”, zo sprak fractievoorzitter Bon de raad toe.
Die reageerde vooral verbijsterd op deze onverwachte wending. “Er is hier never a dull moment”, reageerde Mariska Tauber, fractievoorzitter van de grootste coalitiepartij Lokaal Vitaal cynisch. “Het CDA heeft het vaak over betrouwbaar bestuur, maar bij mij valt het kwartje niet. Laat staan een euro.”
Volgens VVD-fractievoorzitter Rob Dekker is niemand hierbij gebaat: “De komende anderhalf jaar tot de verkiezingen zijn we vleugellam gemaakt.”
Fractievoorzitter VVD Rob Dekker. (foto: VVD)
Ook voor de oppositiepartijen was de stap van het CDA een grote verrassing. D66-fractievoorzitter Harold Ebels stelde dat “mevrouw Verkleij de bloemen voor haar hulp te vroeg heeft gekregen. Het proces is voorlopig nog niet afgelopen.” GroenLinks-fractievoorzitter Gerard Brinkman concludeerde dat ‘er dus echt wel iets aan de hand is in de coalitie’.
Hoe de coalitie nu verder gaat, is nog onduidelijk. Het kerstreces wordt waarschijnlijk gebruikt voor vele gesprekken achter de schermen. Lokaal Vitaal moet daarbij als grootste partij het voortouw nemen. Als dan alsnog gezocht wordt naar een meerderheidscoalitie met het CDA, dan schuiven de christendemocraten opnieuw Wilma van Andel voor als wethouder. Ze werd door het CDA uitvoerig bedankt “voor de tomeloze inzet voor het sociaal domein en alle inwoners van de gemeente Castricum en zeker ook de heel goede en prettige samenwerking. Helaas was de samenwerking maar van korte duur.”
Het zal bij haar de nodige twijfel oproepen of ze deze maand haar kamer al moet opruimen of niet, en de kerstborrel een afscheidsfeestje wordt of niet.
Alkmaar presenteert Castricum een rekening van ruim 850.000 euro voor de huisvesting van Castricumse statushouders tussen januari 2023 en april 2024. Daarvoor stelde Alkmaar maximaal 23 appartementen beschikbaar in het Regionaal Wooncentrum aan de Picassolaan, dat hiervoor speciaal werd aangewezen. Dat de rekening vier keer hoger blijkt dan waar Castricum op rekende, wordt daar niet met gejuich ontvangen.
Waar Castricum op basis van gemaakte afspraken verwachtte dat het maximaal 600 euro per maand kwijt zou zijn per appartement, ligt er nu een rekening van bijna 2500 euro per maand. Tegenvallende energiekosten zouden daarvoor de grootste verklaring zijn. De gestegen kosten leidden eind maart al tot raadsvragen, waarop Castricum vroeg aan Alkmaar om de enorme groei van de energiekosten een halt toe te roepen. (tekst loopt door onder de foto)
Eind december 2021 tekenden wethouder Pieter Dijkman van Alkmaar en Paul Slettenhaar van Castricum een overeenkomst om statushouders van Castricum tijdelijk in Alkmaar te huisvesten. (foto: JJFoto)
In de overeenkomst werd berekend dat het Regionaal Wooncentrum per gemeente 300.000 euro zou kosten. Niet duidelijk is of dit het bedrag per jaar is of over de gehele periode dat het Regionaal Wooncentrum open was, tussen april 2022 en april 2024. Als dit laatste het geval is, dan had Castricum gerekend op maandelijkse kosten van 300 euro per appartement in het Regionaal Wooncentrum.
De rekening over 2022 is door Castricum wel betaald. De vraag hoe hoog de rekening in dat jaar was, moet door beide gemeenten nog beantwoord worden. In dat jaar brak de Oekraïne-oorlog uit en schoten de energieprijzen omhoog. Het energiecontract van de gemeente Alkmaar liep precies aan het einde van dat jaar af. Het college van Alkmaar koos voor zekerheid en verlengde de overeenkomst met HVC tegen flink hogere tarieven. (tekst loopt door onder de foto)
Staatssecretaris Van der Burg van Asiel en Migratie kwam in juli 2022 naar Alkmaar voor de officiële opening van het Regionaal Wooncentrum aan de Picassolaan. (foto: JJFoto)
Beide gemeenten wijzen deze week in een gezamenlijke persverklaring op de gestegen energiekosten waardoor het geschil is ontstaan. Niet duidelijk is of de statushouders veel meer energie verbruikten dan was gedacht, of dat de tarieven voor gas en stroom alleen maar veel hoger waren dan waarmee was gerekend.
Daarnaast stonden de 19 Alkmaarse appartementen in het centrum eerder leeg, omdat Alkmaar er eerder in slaagde om andere huisvesting te regelen voor de eigen statushouders. Alkmaar gaat er nu van uit dat de exploitatiekosten van het complex dan voor een groter deel op de schouders van Castricum terecht moeten komen. Of dat zo is afgesproken, daarover verschillen beide gemeenten van mening. De rechter moet zich daar nu over uitspreken.
De gemeenten Castricum en Alkmaar komen naar verwachting later deze week met antwoorden op de door Streekstad gestelde vervolgvragen in deze kwestie.
Een vriendendienst van Alkmaar aan de gemeente Castricum eindigt met een grote kater. Alkmaar stapt nu naar de rechter, omdat Castricum niet de vergoeding wil betalen voor de huisvesting van Castricummer statushouders die volgens Alkmaar redelijk is.
Alkmaar ving sinds 2022 statushouders op aan de Picassolaan, die eigenlijk in Castricum huisvesting hadden moeten krijgen. Daarvoor werd het asielzoekerscentrum omgezet in een Regionaal Wooncentrum, totdat deze locatie definitief de deuren zou sluiten. Eerst zou dat eind 2023 zijn, later werd dat nog verlengd tot 1 april van dit jaar. Toen zaten er vooral nog statushouders die voor huisvesting aan Castricum waren toegewezen.
In het complex woonden vooral statushouders, die op een woning wachtten in Alkmaar en Castricum. In het wooncentrum werd meteen werk gemaakt van inburgering, onderwijs en participatie. Over de verdeling van de kosten werden afspraken gemaakt.
De afspraak dat iedere gemeente alle kosten draagt, die voortvloeien uit of samenhangen met de huisvesting van de aan hen gekoppelde statushouders, blijken beide gemeenten verschillend uit te leggen. (tekst gaat door onder de foto)
Alkmaars wethouder Pieter Dijkman, Castricums wethouder Paul Slettenhaar en Joke van den Berg – directeur-bestuurder van Woonwaard – in mei 2022 bij de feestelijke opening van het Regionaal Wooncentrum aan de Alkmaarse Picassolaan (foto: JJfoto)
Sinds 2022 zijn de energieprijzen sterk gestegen, waardoor het verblijf aan de Picassolaan veel duurder is geworden dan van tevoren werd ingeschat. Ook was het aantal Castricumse statushouders dat nog verbleef op de Picassolaan groter dan het aantal van Alkmaar. Alkmaar was met het oog op de sluitingsdatum eerder begonnen met het uitplaatsen van de eigen statushouders. Dat leverde nieuwe discussies op over de verdeling van de kosten.
Er staat nu nog een bedrag van ruim 850.000 euro open, verdeeld over rekeningen uit 2023 en 2024. Alleen over 2022 is Castricum de verplichtingen nagekomen.
Eind november kwamen de gemeentebesturen van beide gemeenten bij elkaar in een ultieme poging om tot overeenstemming te komen. Dat mislukte. De gemeente Alkmaar stapt nu naar de rechter.
