Burgemeester Ben Tap van Castricum roept de daders op die het nieuwe regenboogzebrapad in Limmen hebben beklad om zich te melden. De burgemeester wil graag met ze in gesprek. Tap zegt oprecht nieuwsgierig te zijn naar de beweegredenen. Maar hij wil de daders ook vragen dit nooit meer te doen.
De regenboogkleuren bij het zebrapad op de kruising Dusseldorperweg/ Lage Weide/ Zonnedauw werden deze week besmeurd met zwarte verf. Het is de gemeente nog niet gelukt om de bekladding te verwijderen. “We hebben het geprobeerd, maar helaas is daar meer voor nodig. Dat wordt binnenkort geregeld”, stelt de gemeentewoordvoerder.
Burgemeester Tap vindt de bekladding onacceptabel. “ik vind dat je gemeentelijke eigendommen nooit mag vernielen of, zoals in dit geval, met een spuitbus mag bekladden. Dat is vandalisme. We hebben aangifte van vernieling gedaan bij de politie en gevraagd onderzoek te doen naar de dader(s).” (tekst gaat verder onder de foto)
Burgemeester Tap wijst erop dat het regenboogzebrapad staat voor acceptatie van iedereen: “Binnen en buiten onze gemeente. Het is een fraaie uiting van verdraagzaamheid. Dan is het extra triest dat iemand het bekladt.”
Volgens de burgemeester was het het kleurrijke zebrapad ook een uitnodiging tot een goed gesprek over acceptatie en verdraagzaamheid. Door de bekladding pleit hij daar nu extra voor. Niet duidelijk is of de daders aanhouding door de politie moeten vrezen wanneer ze zich melden voor een gesprek met de burgemeester. Vrijdagmiddag waren de burgemeester en de afdeling Communicatie niet bereikbaar om die vraag te beantwoorden.
Castricum bekijkt nog wanneer het zebrapad in Limmen in de regenboogkleuren kan worden hersteld. Het zebrapad wordt volgens planning eind augustus feestelijk geopend door initiatiefnemer pastor Veldt, de gemeente en kinderen van het naastgelegen kindcentrum De Kerkuil.
Het nieuwe regenboogzebrapad in Limmen is binnen een week na de oplevering al door vandalen beklad. Het kleurrijke zebrapad werd woensdagochtend bespoten met zwarte verf aangetroffen door pastor Jan Veldt van de naastgelegen Corneliuskerk, de belangrijkste initiatiefnemer van het regenboogzebrapad.
Veldt zet zich al jarenlang in voor onderlinge acceptatie en verdraagzaamheid, zowel binnen als buiten de kerk. De kleuren waren vorige week aangebracht op de kruising Dusseldorperweg, Lage Weide en Zonnedauw.
Waarschijnlijk is een spuitbus met zwarte verf gebruikt. De bekladding was donderdagmiddag nog steeds niet verwijderd. Volgens een woordvoerder van de gemeente ging de gemeente het donderdagmiddag inspecteren, en zou het dezelfde middag verwijderd worden als het makkelijk te doen zou zijn. Als er echter speciale middelen moesten worden ingezet, kon het wellicht langer duren. (tekst gaat verder onder de foto)
Donderdagmiddag waren de zwarte strepen over de regenboogkleuren van het zebrapad nog niet verwijderd. (foto: Streekstad Centraal)
Het gemeentebestuur van Castricum keurt de bekladding af en sluit zich aan bij de woorden van John de Boer, de voorzitter van Stichting RK Homo-Emancipatie en een van de initiatiefnemers: “Het is heel triest. De regenboog staat ervoor dat iedereen mag zijn wie die is. Het zebrapad verkondigt de boodschap om tolerant te zijn naar elkaar en om respectvol met elkaar om te gaan. Intolerantie leidt vervolgens bijna meteen tot deze bekladding.”
Voor eind augustus staat een officiële opening gepland met pastor Jan Veldt en kinderen van het naastgelegen kindcentrum De Kerkuil. Castricum maakt het zebrapad nu schoon en zorgt dat eventuele nieuwe bekladdingen snel worden schoongemaakt. Of de gemeente Castricum aangifte gaat doen van vernieling, kon de woordvoerder nog niet zeggen. (tekst gaat verder onder de foto)
‘Niet forceren’ was er afgelopen weekend gespoten op het zebrapad bij het Shell-station aan de Kennemerstraatweg. (foto: Streekstad Centraal)
Ook Alkmaar weet nog niet of het aangifte gaat doen van vernieling. Daar werd afgelopen weekend het regenboog-zebrapad aan de Kennemerstraatweg beklad. De gemeente is terughoudend met aangifte van gemeente-eigendommen als er geen aanwijzingen zijn om een dader op te sporen. Een woordvoerder van de gemeente kon donderdagmiddag niet zeggen of er in dit geval andere overwegingen gelden.
De voorbereidingen voor de kermis in Alkmaar zijn in volle gang. Met nog twee weken te gaan voor de start, wordt er hard gewerkt aan de logistieke puzzel waarin ook de kermis precies moet passen. Het terrein waarop de kermis plaatsvindt blijft wel hetzelfde, maar het attractie aanbod verschilt ieder jaar: er komen een aantal attracties bij, maar er vallen daardoor, onvermijdelijk, ook een aantal attracties af.
Over twee weken, op vrijdag 22 augustus, gaat de kermis in Alkmaar van start. Terwijl de meeste attracties nu nog kermisliefhebbers in andere steden vermaken, is de organisatie van de kermis in de Kaasstad al een tijdje druk bezig met operationele opgave waarvoor zij elk jaar weer staan.
Zo loopt marktmeester Bas – die namens de gemeente de kermis in goede banen leidt – donderdagmiddag over het terrein waar over twee weken suikerspinnengeur, hard gegil en flikkerende lichten dagelijkse routine zijn. In zijn logistieke puzzel heeft hij dit jaar weer te maken met wisselingen op de lijst van attracties. Iets erover zeggen wil hij niet. De lippen blijven op elkaar, want de pers komt pas later aan de beurt. Ook een vertegenwoordiger van de kermis mag niets loslaten.
Wat we wel al weten, is dat Alkmaar eind augustus een aantal nieuwe attracties zal verwelkomen, waarvan de meesten geen kleine jongens zijn. Neem bijvoorbeeld de Maximum, een lange, ronddraaiende arm met stoeltjes aan beide uiteinden die tot 24 meter de lucht in worden geslingerd. Niet alleen de arm draait rond, maar ook de stoeltjes zelf bewegen. (tekst loopt door onder de foto)
De Maximum stond eerder dit jaar al in Tilburg (Foto: X/Fairgrond Steve)
Wie na een ritje in de Maximum nog niet misselijk is en direct door wil naar de volgende heftige constructie, kan terecht bij een andere nieuwe attractie: de Maximus (dus niet verwarren met de Maximum). Daarin worden kermisgangers op een schijf, vastzittend aan een arm die zelf al draait, ook nog eens op hun stoeltjes alle kanten opgedraaid.
Ook nieuw dit jaar zijn onder andere de Phantom (een heen-en-weer slingerende arm die steeds nét niet over de kop gaat, zie hoofdfoto), de Gravitron (een centrifugeruimte waarin mensen overeind moeten zien te blijven staan) en de Flying Pig (een varken dat à la Stef Stuntpiloot op en neer stuitert).
Dat er nieuwe attracties zijn bijgekomen, betekent wel dat anderen hun plek hebben moeten afstaan. De Energizer bijvoorbeeld, waarbij tientallen mensen in stoeltjes aan een arm de lucht in worden geslingerd. Maar de attractie die dit jaar vermoedelijk het meest gemist gaat worden is de Aeronaut, de mega-zweefmolen. Een schrale troost voor de liefhebbers daarvan: het reuzenrad blijft wel behouden. Ook de Airborne, beter bekend als de booster, en de Break Dance zijn dit jaar (uiteraard) weer aanwezig op de kermis. (tekst loopt door onder de foto)
Het zal niemand meer verbazen: vast nummer de Break Dance is dit jaar gewoon weer van de partij op de Alkmaarse kermis.
Een aantal attracties zal waarschijnlijk van locatie veranderen. Zo is het plan om de katapult van de Paardenmarkt te verkassen naar het Kerkplein. Ook zal de booster niet zoals vorig jaar aan de westkant van de Kanaalkade komen te staan, maar aan het uiteinde van de oostkant. Tenminste, volgens een conceptplattegrond van de kermis. De indeling kan dus nog op het laatste moment worden gewijzigd.
Wat wel definitief vaststaat, zijn de begin- en einddatum. Vanaf vrijdag 22 augustus om 13.00 begint de kermis en zondag 31 augustus wordt de kermis met een ‘spectaculaire eindshow’ afgesloten om 22.00 uur, waarna rond middennacht de laatste attracties sluiten. Dit jaar is er ook weer een prikkelarme dag op de kermis. Die is op maandag 25 augustus van 13.00 tot 14.30 uur.
De begroting van de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord voor dit jaar wordt achterhaald door de werkelijkheid. De organisatie die in deze regio de brandweer- en ambulancezorg voor haar rekening neemt, stevent af op een tekort van ruim 1,1 miljoen. Als er niets meer verandert, moet de spaarpot van de algemene reserve aan het eind van 2025 flink worden aangesproken om de extra uitgaven te kunnen dekken.
Dat blijkt uit een bestuursrapportage over het eerste half jaar van 2025. De belangrijkste oorzaak van de hogere uitgaven zijn gestegen loonkosten. De salarissen zijn geïndexeerd volgens bepaalde afspraken in de CAO.
Door de hoge inflatie stegen de salarissen flink mee. De Veiligheidsregio noemt in de Bestuursrapportage percentages van 7,4% voor de beroepskrachten en 9,3% voor de vrijwillige brandweerlieden. Dat wordt maar voor een deel gecompenseerd door hogere bijdragen van de andere overheden. (tekst gaat verder onder de foto)
De vergoeding voor vrijwillige brandweerlieden is door afspraken in de CAO dit jaar verhoogd met 9,3%. (foto: Veiligheidsregio NHN)
Bij de brandweerzorg heeft de Veiligheidsregio te maken met sterk gestegen kosten. Tankautospuiten zijn de afgelopen jaren maar liefst 90% duurder geworden. En met het budget voor realistisch oefenen konden voorheen 1200 mensen getraind worden, tegenwoordig houdt het op bij 800 deelnemers.
Bij de ambulancezorg werken meer mensen dan de bezetting waarmee in de begroting was gerekend. Daardoor ontstaat een tekort van bijna 3 ton. De Veiligheidsregio wil snel minder mensen in dienst hebben voor de ambulancezorg en de rest van het jaar bezuinigen op andere kosten. Als er aan het eind van het jaar nog steeds een tekort is, wordt ook daar de algemene reserve voor de ambulancezorg aangesproken. In die spaarpot zit nog ruim anderhalf miljoen euro.
De schade lijkt mee te vallen voor de gemeenten in de regio Alkmaar na het faillissement van het landelijke bedrijf Groupcard. Een op de drie gemeenten in Nederland deed zaken met het bedrijf, vooral bij de uitgifte van stads- en minimapassen en extraatjes voor mantelzorgers. In Noord-Kennemerland is de Alkmaar de enige gemeente die financieel gedupeerd is door het faillissement, blijkt uit een rondvraag van Streekstad Centraal onder de diverse gemeenten.
Groupcard heeft het op de eigen website over een samenwerking met meer dan 120 gemeenten. Het bedrijf geeft veel stadspassen uit en kaarten waar gemeenten geld op zetten om mensen met lage inkomens te helpen of als cadeau voor mantelzorgers. Dat gebeurt voor kleine gemeenten als Zwijndrecht, maar ook voor grote gemeenten zoals Haarlem, Zwolle en Zaanstad.
Navraag leert dat Dijk en Waard geen zaken deed met Groupcard en ook de BUCH-gemeenten behoorden niet tot de klantenkring. In Alkmaar had het bedrijf geen betrokkenheid bij de lokale minimapas, de AlkmaarPas. Die wordt al jarenlang uitgegeven met een andere leverancier. “Omdat bij die samenwerking alleen wordt uitbetaald bij daadwerkelijke besteding, is daar geen sprake van financieel risico. Deze samenwerking wordt ook in 2026 voortgezet”, zo meldt een woordvoerder. (tekst gaat verder onder de foto)
Groupcard deed naar eigen zeggen zaken met ongeveer 120 gemeenten in Nederland, waaronder Alkmaar. (foto: website Groupcard)
Maar Groupcard regelde in Alkmaar wél de zogeheten witgoedregeling. Daarmee konden mensen met een laag inkomen korting krijgen op bijvoorbeeld een koelkast of wasmachine. Die regeling liep al op zijn einde toen het bedrijf failliet ging. Toch hadden nog 14 mensen een voucher die ze niet meer konden gebruiken. De gemeente heeft beloofd dat zij dit alsnog gaan vergoeden. Deze mensen zijn daar inmiddels over geïnformeerd.
Voor veertien inwoners die nog een voucher van Groupcard hadden liggen, dreigde het voordeel te vervallen. De gemeente Alkmaar heeft echter besloten deze vouchers zelf alsnog te vergoeden, zodat deze inwoners geen hinder ondervinden van de situatie. In totaal is er daardoor een schadepost van naar verwachting ruim 17.700 euro.
Groupcard werd eind juni failliet verklaard. Uit landelijke berichtgeving blijkt dat het bedrijf in korte tijd snel is gegroeid, onder meer doordat veel gemeenten de uitvoering van regelingen voor minima en mantelzorgers aan hen uitbesteedden. Door financiële problemen raakte het bedrijf echter in de knel, met het faillissement als gevolg. (tekst gaat verder onder de foto)
Groupcard was niet betrokken bij de uitgifte van de Alkmaarpas. In andere gemeenten regelde Groupcard wel de stads- en minimapas. (foto: aangeleverd)
Gemeenten die al geld hadden overgemaakt voor toekomstige verstrekkingen, zijn dat mogelijk kwijt. Het had apart moeten staan op een derdenrekening van een stichting, maar het lijkt te zijn aangewend om tekorten bij het bedrijf aan te vullen.
Het bedrijf had geen vergunning van De Nederlandsche Bank om cadeaukaarten uit te geven. De curator heeft een onderzoek ingesteld naar de financiële handel en wandel van John Keunen, de directeur en eigenaar van Groupcard, in de periode voor het faillissement.
Bij Alkmaar gaat het om ruim 11.000 euro aan nog openstaande tegoeden, plus de extra vergoeding voor de genoemde vouchers. Andere gemeenten melden dat ze vrezen vele tonnen te hebben verloren door het faillissement. (Hoofdfoto: AI gegenereerd)
Zwerfvuil in het gras, lege blikjes onder bankjes en groepen mensen die dagelijks rondhangen. Bewoners van de Spoorbuurt en het Bolwerk trekken aan de bel over de onveiligheid in hun eigen wijk. Bijna dagelijks hebben ze last van drugsgebruikers, vandalisme, geluidsoverlast en bedreigingen. De overlast groeit – en Alkmaar trekt nu een duidelijke grens.
De gemeente Alkmaar grijpt stevig in om de overlast in de Spoorbuurt en het Bolwerk terug te dringen. Wie zich misdraagt in het gebied, riskeert vanaf nu een verblijfsverbod. Daarnaast komen er meer stewards, extra cameratoezicht en hulpverleners op straat. Burgemeester Anja Schouten wil met deze aanpak de overlast in de wijk tegengaan.
“Politie en boa’s kunnen nu sneller ingrijpen”, aldus Schouten. “Bij ernstige overlast kunnen ze meteen waarschuwen en daarna een verblijfsontzegging van twee weken opleggen.” Die maatregel gold al in het centrum van Alkmaar en bij de Bolwerken, maar wordt nu uitgebreid naar de Spoorbuurt. “We denken dat dit meer effect heeft dan bekeuren alleen.” De maatregel maakt het mogelijk om mensen die regelmatig voor onrust zorgen tijdelijk uit het gebied te weren. (tekst gaat door onder de foto)
Bij de bankjes bij het Munnikenbolwerk in Alkmaar is vaak sprake van overlast van dak- en thuislozen. (foto: Streekstad Centraal)
Buurtbewoners sloegen deze zomer alarm vanwege de toename van overlast. Volgens hen is er dagelijks sprake van drugsgebruik, diefstal, intimidatie en vandalisme. Vooral het Bolwerk is een verzamelplek geworden voor dak- en thuislozen, die volgens de gemeente vaak geen hulp willen accepteren.
Om het gebied leefbaarder te maken, wordt extra toezicht ingezet. Zo gaan stewards in de ochtend en middag ondersteunen bij het surveilleren, en blijft de tijdelijke toiletvoorziening in het Bolwerk voorlopig staan. Verder worden camera’s ingezet om de situatie in beeld te brengen.
Een belangrijk onderdeel van de aanpak is het stimuleren van meldingen. De gemeente heeft de ‘meldknop‘ op de website beter zichtbaar gemaakt, en informeert bewoners via WhatsApp- en Facebookgroepen. “We willen de inwoners oproepen om altijd melding te doen van overlast”, zegt Schouten. “Door meer meldingen krijgen wij de hotspots beter in kaart.” (tekst gaat door onder de foto)
De Alkmaarse burgemeester Anja Schouten zet zich met verschillende maatregelen in tegen de overlast van dak- en thuislozen in Alkmaar. (foto: Streekstad Centraal)
De gemeente verwacht en hoopt dan ook op een stijging van het aantal meldingen. Schouten ziet dat juist als positief: “Hoe beter we weten waar het misgaat, hoe gerichter we kunnen optreden”, laat ze weten aan NH Nieuws, mediapartner van Streekstad Centraal.
Hoewel er tijdens een eerdere bewonersavond werd gepleit voor een alcoholverbod, wordt die optie voorlopig niet ingezet. Volgens Schouten zou zo’n verbod ten koste kunnen gaan van het sociale leven in de wijk: “Een algemeen alcoholverbod in de Spoorbuurt betekent dat bewoners niet meer op hun stoep met de buren een drankje kunnen doen.” Bovendien waarschuwen politie en handhaving dat een verbod op het Bolwerk de overlast juist zou kunnen verplaatsen naar de Spoorbuurt.
Naast de directe maatregelen werkt de gemeente ook aan een bredere, structurele oplossing. Veel van de problemen komen voort uit dakloosheid en verslaving. “Het verbeteren van de woonsituatie van mensen en het bieden van passende ondersteuning en zorg is de onderliggende opgave”, legt Schouten uit. (tekst gaat door onder de foto)
Ook bij bankjes langs het Noordhollandsch Kanaal, vlakbij de Spoorbuurt, zorgen dak- en thuislozen vaak voor overlast. (foto: aangeleverd)
Op korte termijn worden daarom extra hulpverleners ingezet, die dagelijks in gesprek gaan met mensen op straat. “Het doel is om vertrouwen te winnen, een luisterend oor te bieden en uiteindelijk iemand te motiveren naar passende hulpverlening.”
De extra inzet geldt in elk geval tot de herfst van dit jaar. Na de zomer volgt een nieuwe inwonersavond, waarin de maatregelen worden geëvalueerd. Schouten hoopt dan terug te kunnen kijken op een succesvolle aanpak. “Hopelijk kunnen we dan terugkijken op een set aan maatregelen die we met elkaar bedacht hebben en die verschil gemaakt hebben.”
Dat had pastor Jan Veldt toch ook niet kunnen bevroeden toen hij in 1959 op 26-jarige leeftijd werd gewijd tot priester. Meer dan 60 jaar later opent de geboren Castricummer een regenboogzebrapad, op steenworp afstand van de Corneliuskerk. Het staat voor acceptatie en gelijke behandeling van iedere inwoner.
Pastor Veldt uit Limmen is een pastor die altijd tot de progressieve stroming in de rooms-katholieke kerk heeft behoord. Hij heeft zich actief ingezet voor acceptatie van LHBTQ+’ers binnen de kerk. Ook maatschappelijk zet hij zich in voor onderlinge acceptatie en verdraagzaamheid ongeacht seksuele voorkeur. Het kan dan ook geen verbazing wekken dat deze pastor de initiatiefnemer is voor het regenboogzebrapad. (tekst gaat verder onder de foto)
Het verf is in ieder geval droog als pastor Jan Veldt eind deze maand het regenboogzebrapad feestelijk opent. (foto: gemeente Castricum)
Het kleurrijke zebrapad is sinds vorige week te vinden op de kruising Dusseldorperweg/ Lage Weide/ Zonnedauw. De feestelijke opening staat gepland voor eind deze maand, als de kinderen van kindcentrum De Kerkuil weer terug zijn van vakantie. Een aannemer heeft de zebrapad vorige week al opgeleverd.
Het zebrapad kan weinig Limmenaren ontgaan: de kruising is een druk punt in het dorp. Volgens de gemeente moet het worden gezien als een oproep tot acceptatie en verdraagzaamheid, en als een uitnodiging tot een goed gesprek over deze onderwerpen.
De exacte datum van de feestelijke opening is op dit moment nog niet bekend. De gemeente hoopt op een gunstig tijdstip in de laatste week van augustus.
Even een plasje plegen – of een grotere boodschap doen – was in winkelcentrum Middenwaard altijd gratis. Maar daar komt nu verandering in: de toiletten in het winkelcentrum zijn alleen nog toegankelijk na het betalen van een toegangsprijs. Volgens winkelcentrumeigenaar Wereldhave worden de toiletten er beter en veiliger van.
De toiletten vallen volgens het concern regelmatig ten prooi aan vandalisme, dus moeten de toiletgebruikers voortaan zeventig cent betalen. Het besluit stuit op kritiek, zowel van bezoekers als politici.
Op Facebook kunnen de meeste mensen zich niet vinden in het besluit. Iedereen wordt door de maatregel gestraft, terwijl maar een kleine groep verantwoordelijk is voor de vernielingen, is een veelvoorkomend bezwaar. “Bij Wereldhave moet alles een verdienmodel zijn”, zo maakt iemand zich boos.
Ook vanuit de politiek wordt er met gefronste wenkbrauwen naar het besluit gekeken. D66 heeft vragen gesteld aan het college en wil weten of de gemeente op de hoogte was van deze maatregel en mogelijk ook betrokken is geweest bij de besluitvorming.
De Dijk en Waardse gemeenteraad nam eerder dit jaar nog unaniem de motie “Toiletvriendelijke gemeente” aan, maar het tegenovergestelde lijkt nu juist te gebeuren in het belangrijkste winkelgebied van de gemeente.
Dagelijks gaan tientallen bestuurders in de fout op de Herenweg in Alkmaar. Ze rijden er wanneer dat niet mag. De flitspaal die op de betreffende locatie staat heeft het er maar druk mee. GroenLinks en de PvdA wilden van het Alkmaarse college weten of er wel voldoende is gedaan om bestuurders te waarschuwen. Kort gezegd is het antwoord: ‘Jazeker.’
Nieuwsberichten en posts op sociale media, extra LED-borden langs de weg, een trits aan verkeersborden, geen boete maar een waarschuwingsbrief in de eerste twee weken, een informatiebrief naar gemeente Dijk en Waard. Het college van Alkmaar somt op wat er allemaal gedaan is om bestuurders te waarschuwen voor het doorrijverbod op de Herenweg, en om duidelijk te maken dat de fysieke spitspaal in de weg werd vervangen door een flitspaal. Sowieso geldt het verbod al sinds 2007 en stonden er sindsdien borden.
En toch lopen er maandelijks zo’n 850 automobilisten tegen een boete aan. Die boetes worden via CJIB geïnd en komen terecht in de portemonnee van het Rijk.
Daar moet wel bij gezegd worden dat een paar weken geleden pas de oude verkeerslichten zijn verwijderd. Voorheen brandden ze rood op de uren van het doorrijverbod. Dat ze uit stonden zorgde volgens inwoners voor verwarring. Het is nog niet duidelijk of de verwijdering van de lichten veel verschil maakt. (tekst gaat verder onder de foto)
De verwarring zaaiende verkeerslichten zijn inmiddels weg bij de wegversmalling van de Herenweg in Alkmaar (foto: Streekstad Centraal)
Daarnaast gebeurt het blijkbaar nog wel eens dat mensen met een ontheffing geflitst worden. Het college laat weten dat gedupeerden bij P1 moeten zijn om de boete terug te draaien, de organisatie die namens Alkmaar handhaaft.
GL/PvdA vroeg ook of de gemeente nog bezig is met het veiliger maken van de Herenweg. De maximumsnelheid van 30 km/u wordt volgens omwonenden regelmatig overschreden. Het college laat weten dat er met hen wordt nagedacht over maatregelen op korte termijn. Uiterlijk dit najaar worden de resultaten van de proef en tellingen gedeeld en is er een informatieavond voor bewoners.
“Ik ben geen heilige, hoor. Ook ik doe wel eens wat verkeerd, maar ik probeer wel het goede voorbeeld te geven,” lacht Sylvia Paulus, sinds een jaar de afvalcoach van de gemeente Dijk en Waard. Ze is voor veel inwoners inmiddels een bekend gezicht. “Echt luisteren naar de mensen, dat werkt het beste.”
We treffen Sylvia in een grote boerenschuur aan de Veenhuizerweg in Heerhugowaard-De Noord. Daar zijn vier mannen van het Tilburgse bedrijf De Afvalspiegel aan het graven in twee enorme bergen afval. Het komt uit afvalcontainers met de oranje en grijze deksels uit allerlei wijken in Dijk en Waard. Cosmin, Peer, Nigel en Niek vertrekken elke ochtend om 6:30 uur uit Tilburg om het afval door hun handen te laten gaan. Deze weken staan ze dan twaalf uur later weer thuis onder de douche. (tekst gaat verder onder de foto)
Tientallen containers zijn willekeurig van de straat geplukt en naar een boerenschuur in Heerhugowaard-De Noord gebracht voor een sorteeranalyse. (foto: Streekstad Centraal)
Voor de vier Tilburgers is het hun dagelijks werk, Sylvia ziet het voor het eerst. Als afvalcoach ontdekt ze steeds weer nieuwe dingen. De afvalwereld was voor Sylvia even wennen: “Voor Dijk en Waard was het een compleet nieuwe functie. In heel Nederland zijn er maar zo’n tachtig afvalcoaches.”
Maar het is wel een belangrijke rol, want aan bewust afval scheiden valt nog heel wat te winnen. Dijk en Waard wil de hoeveelheid restafval naar beneden brengen en uiteindelijk onder de 100 kilo fijn restafval per huishouden per jaar uitkomen. Daarom was er vorig jaar al een sorteeranalyse, en nu opnieuw.
Volgens Sylvia doet de gemiddelde inwoner van Dijk en Waard zijn best, maar zegt ze eerlijk: “Wij doen het eigenlijk niet zo goed als andere vergelijkbare gemeenten. Er is echt een groep mensen waar het nog verbeterd kan worden. En dat trekt het gemiddelde omlaag.” Eén van de uitdagingen: het restafval moet naar beneden. “De landelijke norm ligt op ongeveer honderd kilo per inwoner per jaar. Wij zitten daar nog boven.” (tekst gaat verder onder de foto)
Alle afval uit een container wordt op een tafel gestort en daarna door de vier mannen gesorteerd per type afval (foto: Streekstad Centraal)
Sinds kort wordt het restafval in Dijk en Waard eens in de vier weken opgehaald, terwijl bijvoorbeeld de plastic- en groenbak weer wél eens per twee weken worden geleegd. “Dat vraagt om een gedragsverandering. Maar wie goed scheidt, houdt veel minder restafval over.” Volgens Sylvia zijn er huishoudens die met vijf personen prima uitkomen met een halfvolle restbak. “Maar soms kom je bij mensen die met z’n tweetjes wonen en hun bak puilt uit. Dan weet je: daar kan nog winst worden geboekt!”
Ze probeert daarbij altijd het gesprek aan te gaan: “Iemand klaagde laatst dat de grijze bak zo snel vol was. Maar bleek helemaal niet te scheiden. Toen ik dat uitlegde, wilde hij het toch gaan proberen.” De inzet is vooral bewustwording. “We zijn geen afvalpolitie en er is ook geen beloningssysteem. Het draait echt om het goede gesprek.” Zelf probeert Sylvia anderen te motiveren door te luisteren. “Weerstand? Daar is ruimte voor, maar mensen zijn gevoelig voor persoonlijke aandacht. Sommigen willen gewoon een bijdrage leveren aan een betere wereld en voelen dat écht.” (tekst gaat verder onder de foto)
Dit is het laatste beetje PMD-afval dat deze dag nog moet worden geanalyseerd. (foto: Streekstad Centraal)
Tijdens de jaarlijkse sorteerproef wordt van willekeurige adressen het afval nagekeken. “Daar schrik je soms wel van. In het restafval zit gemiddeld nog zo’n 43 kilo groente-, fruit- en tuinafval. Al dat afval hoort er niet in.” Het onderzoek helpt te bepalen waar nog knelpunten zitten. “Zijn er bijvoorbeeld wijken waar veel papier in het restafval zit, dan kunnen we daar beter op inzetten.”
Afval scheiden heeft ook financiële gevolgen. “Hoe beter we scheiden, hoe lager de afvalstoffenheffing kan blijven. Dijk en Waard zit trouwens heel laag, landelijk gezien. Dat is wel een compliment voor de inwoners.” Toch erkent Sylvia: “Als je alles samen in de grijze bak gooit, kost dat de gemeente geld. Papier en plastic leveren juist iets op, maar alleen als het echt goed gescheiden wordt.”
Wat werkt dan het beste om mensen over de streep te trekken? Volgens Sylvia vooral positieve voorbeelden: “We werken eraan om wijkambassadeurs in te zetten die hun buurt motiveren. Je ziet in andere gemeenten dat dat effect kan hebben.”
Toch blijkt het lastig om iedereen mee te krijgen: “Sommigen roepen: ‘ach, alles komt toch op één hoop!’ Anderen zijn heel betrokken en trots op wat zij bijdragen.”
Een prijsprikkel zoals betalen per zak restafval zou volgens onderzoek het meeste effect hebben, maar daar ziet de gemeente, voorlopig tenminste, niets in. “We proberen het gedrag te veranderen door uit te leggen wat het oplevert en samen aan de slag te gaan.”
Sommige medewerkers werken liever met een mondkapje tegen de stank, andere sorteermedewerkers zijn er al beter aan gewend. (foto: Streekstad Centraal)
“Het begint bij jezelf. Even dat zakje plastic of papier weggooien – als dat in het systeem zit, is het bijna geen moeite meer,” zegt Sylvia. Ze geeft tips: “Kijk, als je boodschappen gaat doen, dan kom je toch langs zo’n milieupunt. Neem je plastic en glas dan meteen mee.” Ze beseft ook: “Niemand wil vijf bakken voor de deur. We moeten het zo makkelijk mogelijk maken.”
Sylvia is trots op de inwoners die goed bezig zijn: “Zij zijn het bewijs dat het kan. En ze helpen de gemeente om de kosten laag te houden. Dat is ook iets waar we samen aan willen bouwen.” Het doet haar goed als ze hoort: “Ik ben goed bezig, en dat is ook voor mijn kinderen en kleinkinderen.”
De komende tijd wordt duidelijk of alle inspanningen hun vruchten afwerpen. In september of oktober komen de resultaten van de sorteeranalyse. “Ik ben heel benieuwd of we onder die magische honderd kilo restafval per inwoner uitkomen. Maar daar doen we het wel voor: een mooie, schone en betaalbare gemeente.”
