Categorie: gemeente

Anderhalve week geleden bezetten Alkmaarse woonwagenfamilies twaalf chalets die bedoeld zijn voor Oekraïners. Ze willen extra woonwagenplekken, iets dat de gemeente hen al zo’n 35 jaar belooft. De wethouder wonen laat weten zijn ‘uiterste best te doen’, maar toch demonstreert een deel van hen verder op een weiland. Hieronder lees je waarom zij geen genoegen nemen met de woorden van de wethouder.

Om de situatie van de Alkmaarse woonwagenbewoners goed te begrijpen, is het belangrijk om eerst even uit te zoomen naar het landelijke beleid. Zo schrijft mediapartner NH Nieuws. Veel gemeenten ‘worstelen’ met woonwagengroepen. Door ‘ordeproblemen’ en ‘kleine of grote criminaliteit’ houden gemeenten de woonwagenlocaties het liefst zo klein mogelijk. “Of proberen ze die helemaal te laten verdwijnen door geen nieuwe woonwagens toe te laten”, meldde NOS eerder.

Dat ‘uitsterf- en afbouwbeleid’ konden gemeenten voeren nadat in de jaren negentig de Woonwagenwet werd afgeschaft. Als een woonwagen als gevolg van bijvoorbeeld overlijden of verhuizing niet meer bewoond werd, kozen gemeenten er vaak voor om die woonwagen niet meer opnieuw te laten bewonen.

Dit beleid werd ook in Alkmaar gevoerd. Wel beloofde de gemeente dat een deel van de woonwagenplekken die in eerste instantie werden weggehaald later op een andere plek beschikbaar zouden worden gemaakt. Dit om de bewoners meer over de gemeente te verspreiden. Veel van de bezetters van de chalets die voor Oekraïense vluchtelingen zijn bedoeld, wonen na de afschaffing van de Woonwagenwet tegen hun wil in een regulier huis. Ook volgende generaties kwamen niet meer voor een woonwagen in aanmerking en belandden op een wachtlijst. Inmiddels telt deze lijst in Alkmaar rond de negentig namen.

In 2018 concludeerde de nationale ombudsman in een rapport dat ‘gemeenten voldoende kennis hebben van het mensenrechtelijke kader voor de culturele identiteit van woonwagenbewoners’. Ook stond erin dat ‘de nadruk ligt op normalisatie’: “Woonwagenbewoners moeten gelijk behandeld worden met andere burgers.” In juni datzelfde jaar zette minister van Binnenlandse Zaken, Kajsa Ollongren, dan ook een streep door het uitsterfbeleid van gemeenten. Hierdoor mogen gemeenten en woningcorporaties niet langer staanplaatsen opheffen. Ook moeten woonwagenbewoners binnen ‘een redelijke termijn’ kans hebben op een standplaats.

In Alkmaar hoorden woonwagenfamilies daarna dat er in januari over de realisatie van nieuwe plekken gesproken zou worden. Zij vonden dit te laat en demonstreerden daarom in oktober 2018 bij het voormalige AZ-trainingscomplex ’t Lood voor extra standplaatsen. “We zijn niet tevreden met de mededeling van de wethouder dat er ‘pas’ in januari een gesprek gaat plaatsvinden over onze situatie”, aldus woonwagenbewoner Tomas Vermanen destijds tegen NH Nieuws. Wethouder Paul Verbruggen liet hierop weten al twee maanden sneller met de demonstranten in gesprek te gaan. “Maar het duurt minstens een jaar voordat er eventueel extra standplaatsen zullen zijn”, rekende Verbruggen hen voor.

Die extra standplaatsen zouden worden gerealiseerd bij de zogenaamde ‘driehoek van de Vroonermeer’. In 2019 lag er een plan voor twaalf tot zestien wagens, maar dat is afgeslankt naar elf. Die moeten komen te staan op de plek waar nu nog noodlokalen van basisschool De Lispeltuut staan, in afwachting van een nieuw schoolgebouw op een andere plek.

Op 12 mei vorig jaar vroeg Paul Verbruggen, destijds wethouder wonen, het Rijk nog om een bijdrage voor elf woonwagenplekken. Volgens hem hadden de gemeente en woningcorporatie Woonwaard hier niet voldoende financiële middelen voor. De sociale-huurwoonwagens waren duurder dan gedacht: naast de woonwagens zelf moest ook de aanleg van het park worden betaald, waardoor de totale kosten per woonwagen destijds zouden uitlopen op zo’n 235.000 euro. Per wagen kwamen de gemeente en Woonwaard volgens het NHD tussen de 15.000 en 20.000 euro te kort. Verbruggen noemde het ‘logisch’ dat hij bij het Rijk aanklopte voor geld, aangezien vanuit Den Haag de opdracht was gegeven voor extra plekken. Hierna bleef het vanuit de gemeente stil op het gebied van de ontwikkeling van nieuwe plekken.

Daarom protesteerden de woonwagenbewoners vorige week opnieuw op sportcomplex ’t Lood. Zij ‘bezetten’ een aantal dagen twaalf chalets die bedoeld zijn voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Tomas Vermanen ‘begrijpt’ dat zij ergens onderdak moeten krijgen en vertelde aan NH Nieuws dat hun actie niet bedoeld was om dat te dwarsbomen. Meerdere woonwagenbewoners boden dan ook aan hun eigen huis beschikbaar te stellen voor vluchtelingen, als zij er een chalet voor terugkrijgen. “Ik zit er nu één nacht in en ik voel mij weer zoals toen ik ooit in een woonwagen woonde”, verzuchtte Tomas.

De woonwagenfamilies willen dat er serieus naar woonruimte gekeken wordt door de gemeente en aanvankelijk wilden zij de chalets niet verlaten voordat zwart-op-wit stond dat er nieuwe plekken (naast de geplande 11 bij de Vroonermeer) worden gemaakt. Uiteindelijk moesten ze het doen met een belofte van wethouder Wonen Gijsbert van Iterson Scholten.

De wethouder is de afgelopen weken meerdere keren met de woonwagenfamilies in gesprek gegaan en heeft beloofd zijn ‘uiterste best’ voor hen te doen. Ook heeft hij met hen afgesproken om iedere acht weken contact met hen te hebben over de laatste stand van zaken. Verder liet Van Iterson Scholten aan mediapartner Alkmaar Centraal weten dat in september de plannen van de nieuwe gemeenteraad financieel worden doorberekend. Hierdoor is volgens hem nog ‘van alles mogelijk’.

Een deel van de mensen die de chalets bezet neemt geen genoegen met de beloftes van Van Iterson Scholten en is verhuisd naar een weiland van eigenaar Jan Bruin. Van hem mag de gemeente hier per direct woonwagenplekken realiseren. Maar dan moet de gemeente wel het bestemmingsplan (willen) aanpassen.

De bouw van een Integraal Kindcentrum in de Alkmaarse wijk Vroonermeer is weer een stap dichterbij gekomen. De openbare aanbesteding van het ‘Scholen Onder Eén Dak’ (SOED) bouwproject aan de Damakker is afgerond en de keuze is gevallen op De Geus Bouw uit Broek op Langendijk en installatiebedrijf Klaver Giant Groep uit Obdam.

“Ik verheug me op het eerstvolgende feestelijke moment, om na de zomervakantie de eerste paal te kunnen slaan”, aldus onderwijswethouder Ad Jongenelen. De bouw van de SOED duurt naar verwachting een jaar.

Huub Frencken van Frencken School Architecten uit Maastricht is de ontwerper van het schoolgebouw, dat onderdak zal gaan bieden aan de katholieke Lispeltuut (SaKS), de openbare Vroonermeerschool (Ronduit) en de kinderopvang Kinderkroon (SKOA). Bij het ontwerp zit een gymzaal inbegrepen die zal worden geëxploiteerd door Alkmaar Sport.

De voorbereidende fase van het bouwproject is minstens een jaar langer geworden dan gepland door met name de stijgende bouwkosten. Het ontwerp en de capaciteit van het gebouw werden vorig jaar enigszins aangepast om meerkosten te besparen, maar de prijsstijgingen gaan door. Op 7 juli besloot de gemeenteraad om alsnog geld bij te leggen.

Bewoners van de binnenstad van Alkmaar klagen dat ze hun afval niet kwijt kunnen door overvolle containers. Door werkzaamheden op de Laat worden die minder goed geleegd, vuilniswagens kunnen er namelijk niet bij. Afvalbeheerder HVC erkent dat het weggooien van afval nu lastiger is, maar zegt dat er genoeg plek is in de bakken. Toch voelen bewoners zich noodgedwongen hun afval aan straat te zetten. “Ik ga geen stinkende zak in een heet huis bewaren”, vertelt buurtbewoonster Esmee.

Het woongenot in de binnenstad van Alkmaar wordt de laatste tijd voor veel bewoners in het centrum verstoord door zwervend afval en afval naast containers, met als gevolg een grote meeuwenoverlast. “Ik vind de meeuwen verschrikkelijk, die zitten overal. Elke ochtend word ik wakker van het geschreeuw van die beesten en afval komt overal op straat”, zegt een geïrriteerde Esmee, die niet met haar achternaam genoemd wil worden.

In het centrum van Alkmaar zijn al enkele maanden werkzaamheden voor het project van de herinrichting van de Nieuwe Laat-west gaande. Bewoners zijn inmiddels gewend om zich aan te passen aan de openliggende weg, afgesloten steegjes en de geluiden van het graven en drillen. Daar bovenop komt dat de wegen richting de hoofdstraten – Breedstraat en Laat – deels niet toegankelijk zijn.

Hierdoor is het voor vuilniswagens een obstakel om de afvalcontainers in dit gebied te legen. Tot ergernis van sommige bewoners: “Ik vind het heel vervelend voor de straat, maar ook ik zette vanmorgen nog een zak naast de container omdat de bak niet open gaat. Dit gebeurt vaker, ik heb het in de afgelopen twee weken vier keer meegemaakt”, vertelt Esmee aan mediapartner NH Nieuws.

Volgens afvalbeheerder HVC Alkmaar zijn afgelopen week negen meldingen binnengekomen vanuit centrum Alkmaar over dumpingen en volle containers. Maar HVC geeft aan dat de containers gewoon te gebruiken zijn. Wel zegt het afvalbeheer: “Bewoners zijn afhankelijk van hun afvalpas en kunnen daardoor hun afval niet overal weggooien.”

Twee bewoners die anoniem willen blijven geven aan dat het afvalprobleem wel degelijk speelt. “Ik kan op dit moment mijn afval maar weggooien in één container, en die zit vol. Ik heb mijn afval nog niet weg moeten gooien, maar zal dit binnenkort wel moeten doen en tegen dit probleem aanlopen”, aldus een vrouwelijke bewoonster.

Een meneer die vlakbij de Grote Kerk woont, geeft aan zijn afval weg te kunnen gooien in de eigen buurt. “Maar bij de Koffiemolen aan het Ritsevoort, daar is het echt een troep”, verklaart hij. “Dat zie ik altijd als ik langsloop.” Ook Esmee valt het afval in de binnenstad op. “Het is een verschrikkelijke puinhoop daar.”

HVC erkent dat de herinrichting van de Laat impact heeft en ziet dat het weggooien van afval nu lastiger is. “Het geeft tijdelijk ongemak voor inwoners. Maar ook voor ons, we kunnen veel minder makkelijk de ondergrondse containers legen”, vertelt beleidsadviseur Susan Baks van HVC.

Zo zou het legen van de containers op de Breedstraat op dit moment een grote uitdaging zijn, omdat de normale route op dit moment niet toegankelijk is. “Donderdag is het legen van de containers op deze plek gelukt”, aldus Baks. “Dit ging met heel veel moeite omdat de inzamelauto via de Schoutentraat de Breedstraat in moet rijden en achteruit terug moet rijden, wat door geparkeerde fietsen en auto’s eigenlijk niet te doen is. Je kunt hier de bocht niet goed maken.”

In toegestuurde cijfers van HVC is te zien dat de zogenoemde vulgraden van de containers op de Laat en de Breedstraat afgelopen week niet vol zaten. Baks geeft aan dat de restafvalcontainers op de Breedstraat vrijdag intensiever werden gebruikt. “De vulgraad van de containers waren 46 procent en 24 procent op dat moment. Zaterdagochtend zullen wij daarom weer proberen de containers te legen.”

Baks: “De betreffende restafvalcontainers in de Breedstraat zijn inderdaad een week niet geleegd, maar zij waren niet vol. Zij worden normaliter op zaterdag en woensdag geleegd, maar zijn dan lang niet altijd vol. We hebben dit gecontroleerd, zij waren donderdag voor het moment van legen voor 78% en 16% gevuld.”

De gemeente Alkmaar laat weten contact te hebben opgenomen met HVC, die aangeeft op de hoogte te zijn van het afvalprobleem in de binnenstad. Ook zou het afval ophalen voor deze week op de planning staan. “Er zijn wel extra afvalcontainers geplaatst waar inwoners naar kunnen uitwijken”, aldus communicatiemedewerker Manon Kamp.

De extra bak is geplaatst ter hoogte van de C&A door de projectleider van de herinrichting van de Laat. “Het is aan de gemeente om te zorgen voor goede communicatie hierover. Ook kunnen mensen die een afvalpas hebben die geschikt is voor de containers aan de Breedstraat nu ook terecht op de Laat, hierover krijgen zij volgende week een brief”, besluit Baks.

Alkmaar moet van het Rijk tenminste 521 opvangplekken voor  Oekraïense vluchtelingen beschikbaar stellen. Om aan deze opdracht te kunnen voldoen heeft het college van B&W het leegstaande kantoorpand aan de Wognumsebuurt 10 aangewezen als vierde opvanglocatie.

In een rap tempo worden opvanglocaties voor Oekraïners ingericht. Op 23 juni werd het voormalige schoolgebouw aan de Elgerweg geopend. Deze week kwam daar het pand aan de James Wattstraat 25 bij en inmiddels staan twaalf mobiele chalets gereed op Sportcomplex ’t Lood. Deze chalets komen sinds het weekend uitgebreid in het nieuws omdat ze uit protest worden bezet door woonwagenbewoners, die al jaren wachten op extra staanplaatsen.

Volgens planning is die het kantoorpand nabij het station, eigendom van Athora Netherlands B.V., begin volgend jaar gereed om een jaar lang hooguit 300 Oekraïners op te vangen. (foto: Google)