Wie vrijdagavond bij winkelcentrum De Mare liep, moest wellicht een tweede keer kijken. Verschillende artiesten liepen in een parade over de straat. En dat was niet voor niks: de feestverlichting van het winkelcentrum werd officieel ontstoken.
Door de regen en wind leek het er even op dat de lichtjesparade in het Alkmaarse winkelcentrum, niet door kon gaan. Maar niks was minder waar. Onze fotograaf Marco Schilpp maakte een reportage die op onze Facebookpagina te zien is.
Liefhebbers van cinema komen van woensdag 1 tot en met zondag 5 november ogen en oren tekort tijdens het ‘Filmfestival Alkmaar’ dat wordt georganiseerd in het Filmhuis. Met onder meer exclusieve voorpremières van films die in het aankomende seizoen zullen draaien hoopt het Filmhuis een flinke schare liefhebbers te trekken. “De crème de la crème van de internationale cinema.”
Het Filmfestival Alkmaar beleeft dit jaar zijn vierde editie. Het festival zal openen met ‘Fallen Leaves’ of in het Fins ‘Kuolleet lehdet’, de nieuwste film van de gelauwerde Finse regisseur Aki Kaurismäki. ‘Fallen Leaves’ vertelt het tragikomische liefdesverhaal van twee eenzame zielen in Helsinki. Ter ere van deze film is er een Kaurismäki Retrospectief tijdens Filmfestival Alkmaar, waarbij drie klassiekers van deze Finse filmmaker worden vertoond.
Het Filmfestival Alkmaar ontpopt zich na deze opening tot een divers festival met onder meer aandacht voor de Iraanse cinema, voor beroemde filmmakers als Woody Allen en voor de nieuwste ontwikkelingen in de internationale cinema. Eén filmvoorstelling kost 12,50, een passe-partout voor 20
films kost 90 euro en een dagkaart kost 45 euro. Meer info is te vinden op de website van Filmhuis Alkmaar.
Dit jaar wordt alweer voor de tiende keer het Cultureel Pianofestijn gehouden. Vrijdag 20 oktober zullen de leerlingen van Hans Peerdeman zich weer van hun beste kant laten horen en zien in Theater De Binding in Zuid-Scharwoude. Van beginnend tot gevorderd, van eenvoudig tot moeilijk; muziek is er voor iedereen en voor alle leeftijden.
Het pianofestijn is niet alleen om de kunsten van de leerlingen aan de wereld te laten zien, er wordt ook geld ingezameld voor een goed doel. Was vorig jaar dat het Noordwest Oncologisch centrum, dit jaar is het zoals bij een aantal eerdere edities weer de Kanjerketting. Deze kralenketting is een beloningssysteem en wegwijzer voor kinderen met kanker. Elke kraal staat voor een behandeling, onderzoek of andere belangrijke gebeurtenis. De kinderen rijgen de ‘Kanjerkralen’ aan een ketting als herinnering en het symbolisch laten zien van hun verhaal.
Het Cultureel Pianofestijn begint om 19:30 uur en de zaal is open vanaf 19:00 uur. Meer informatie op cultureelpianofestijn en de inzamelingspagina staat op kanjerketting.nl. (archieffoto: Cultureel Pianofestival)
Binnenkort is Alkmaar een nieuwe kunstgalerij rijker op een oude bekende kunstlocatie. Zondag 22 oktober opent De Upstairs Art Gallery van Erik-Jan Vaandering aan de Ridderstraat, in het pand waar voorheen Galerie Alkmaar zat. Cultuurwethouder Anjo van de Ven zal de opening verzorgen.
Aan de Ridderstraat zat voorheen de beruchte Galerie Rue des Chevaliers, ook gerund door Erik-Jan Vaandering (1976). Dat werd de Galerie Alkmaar, die hij naar een hoger plan tilde en voor vier jaar naar de oude Ringersfabriek verhuisde. Daar werkte hij aan internationale exposities met gerenommeerde kunstenaars uit binnen- en buitenland. De galerie trok veel verzamelaars en kunstliefhebbers uit het hele land. Veel bezoekers zagen de grote ruimte als een museum en kwamen geregeld terug.
Nu keert de Alkmaarder terug naar de Ridderstraat, waar het allemaal begon. Zijn nieuwe expositie omvat een groot aantal nieuwe schilderijen en beelden, en veelal museale werken die in binnen- en buitenland zijn getoond, maar nooit in Alkmaar. Er zitten ook werken tussen die nooit in het openbaar staan of hingen door de coronacrisis. Vaandering laat onder andere werken zien, geïnspireerd door een reis langs de Yangtze rivier in China. Hij maakte die reis op uitnodiging van de nationale academie van Beijing.
Projectmatig zullen er in de Upstairs Art Gallery tijdelijke gast-tentoonstellingen komen van collega’s uit het land.
De opening op 22 oktober duurt van 15:00 van 17:00 uur en iedereen is welkom. De inloop begint om 14:00 uur. Meer info op erikjanvaandering.com.
Wie is de uitvinder van de fiets? Waarom vond men lange tijd dat vrouwen niet thuishoorden op de fiets? Wat is er mis met het vroeger zo populaire lied ‘Als ik tweemaal met mijn fietsbel bel’? Wim Daniëls vertelt in zijn nieuwe voorstelling Filosofietsen over de geschiedenis van de tweewieler. Op donderdag 26 oktober staat de taalkundige vanaf 20:15 uur in Cool kunst en cultuur.
Het theatercollege is geschikt voor iedereen die een fiets heeft, schrijft het theater in een bericht. “Als je dan ’s avonds na het bezoek aan deze voorstelling terugrijdt naar huis, besef je: ‘Filosofietsen’ maakt fietsen nog fijner!” Een kaartje kost 19,50 euro en is verkrijgbaar via de theaterwebsite en aan de kassa.
Dit jaar is heel bijzonder voor Papaver4kids. Het is namelijk 20 jaar geleden dat de Alkmaarse improvisatietheatergroep begon met kindervoorstellingen. Dit wordt groots gevierd met een reeks jubileumvoorstellingen. De aftrap is op zondag 15 oktober in Wijkcentrum Overdie met een speciale voorstelling, waarvoor ook alle oud-spelers zijn uitgenodigd.
Meteen vanaf het begin in 2003 werden de interactieve voorstellingen voor kinderen goed bezocht. In Heiloo werd gespeeld in de ruimte van Ben Sierhuis, later werden voorstellingen gegeven in Alkmaar, in het Gulden Vlies. Tegenwoordig genieten de kinderen in het Badhuis van de voorstellingen van Papaver4kids.
Door de jaren heen werd er ieder jaar een thema gebruikt als leidraad voor de vorm en inhoud. Voor het jubileumjaar zullen de spelers een aantal van deze thema’s herhalen. ‘Potpouri’ komt als eerste en daarna volgen onder andere nog ‘Ratje Toe’ en ‘Deurtje Dicht en deurtje Open’.
Natuurlijk hoort er bij een jubileumjaar een reünie. Deze is op 15 oktober in Wijkcentrum Overdie. Alle spelers die ooit bij Papaver4kids hebben gespeeld, zijn van harte uitgenodigd om mee te doen op het podium. De show duurt van 15:00 tot 16:00 uur, is gericht op kinderen van 3 tot en met 9 jaar en tickets kosten 6 euro per persoon. Kaarten en meer info op papaverimpro.nl.
Het was eigenlijk niet te missen: 450 jaar Alkmaar Ontzet. Met meer dan honderd activiteiten werd het afgelopen jaar stilgestaan bij de overwinning op de Spanjaarden. De V’s van vrijheid, verdraagzaamheid, verbondenheid en verscheidenheid stonden daarbij centraal. Maar eigenlijk kon daar nog een vijfde V aan worden toegevoegd: vrijwilligers. Maandagavond werden deze onbetaalbare krachten in het victorie-zonnetje gezet.
“Hij zat zo boordevol muziek. Hij zong voor groot en klein publiek. Hij maakte blij, melancholiek. De troubadour.” De klanken van Vive Les Gueux waren maandagavond goed te horen in de binnentuin van het Alkmaarse stadhuis. “Wilt u koffie of thee?”, vraagt Annet Hartnack, projectleider van 450 jaar Alkmaar Ontzet. Het is al best druk in de binnentuin. “We verwachten zo’n 150 vrijwilligers vanavond. dus dat wordt wel een gezellige boel.” Onze verslaggever zit naast voorzitter Frits Westerkamp, voorzitter van de ‘8 October Vereeniging’. Westerkamp is zichtbaar trots: “Ik ben hier blij mee. We hebben het met z’n allen gedaan.” Ondertussen stapt wethouder Robert te Beest het podium op. “We zijn geweldig trots als college. Volgens mij is er geen stad die zo mooi victorie kan vieren. Ondanks wat rimpelingen in de voorbereiding, is er weinig fout gegaan.” Te Beest doelt daarmee op het groots opgezette slotfeest ‘Alkmaar Alive’ dat niet doorging vanwege meningsverschillen en een niet-verleende vergunning. De horeca en ondernemersvereniging Alkmaars Bolwerk kwamen met een alternatief eindfeest. Artiesten als Jeroen van der Boom, Ruth Jacott en John de Bever zongen zondag op verschillende podia in de stad. Het feest eindigde met een lasershow. “Het gaat om het resultaat en dat was super. Deze viering maakt de identiteit van Alkmaar. Elk jaar weer en deze keer in het bijzonder. Fantastisch gedaan allemaal!” (Tekst gaat verder onder de foto)
“Ja, dat is mooi om te horen”, zegt Jan Prins. Voor veel mensen zal zijn naam wellicht niet gelijk een belletje doen rinkelen, maar Prins gaat ook door het leven als Jan Geert de Eerste. De omroeper van Graft-De Rijp. De krasse 79-jarige heeft tal van vrijwilligersfuncties, waaronder bij Jan Janszn. Weltevree. Deze stichting staat ieder jaar stil bij de geschiedenis van dorpsgenoot Jan Janszn. Weltevree, die in 1627 als eerste Europeaan ooit voet aan land zette in Korea. Het was Weltevree die aan de oorsprong stond van een bijzondere band tussen Nederland en Korea. De jaarlijkse herdenking stond mede in het teken van 450 jaar Alkmaar Ontzet. “Ook worden kookcursussen gegeven met dat thema.” Hoewel Prins als geboren Purmerender relatief weinig voetstappen in Alkmaar heeft liggen, vindt hij het wel belangrijk om mee te doen aan het jubileumjaar. “Dat is een bewuste keuze. Je wil je gemeente kennen en het feest meemaken.”
Wie overigens denkt dat de festiviteiten rond het jubeljaar voorbij zijn heeft het mis. Zo geeft historicus Maarten van Rossem op donderdag 16 november een lezing. Aanstaande zondag is er in het kader van het Ontzet een wandeling met een bijzondere afstand: 15,73 kilometer langs de Spaanse Linies. Niet alleen Jan Prins, maar ook wethouder Robert te Beest loopt mee. “Mijn vrouw zei al dat het een goed idee is om mee te doen”, lacht hij.
Oorlog heeft door de millennia heen tot heel wat innovaties geleid. Niet alleen wat betreft wapens, machines, tactieken en communicatie, maar natuurlijk ook verdedigingswerken. De Alkmaarse verdediging tijdens het Spaanse beleg in 1573 is volgens het Hoogheemraadschap het allereerste voorbeeld van grootschalig gebruik van water om de vijand te weren.
Toen bekend werd dat de Spanjaarden en hun geallieerden (waaronder ook Nederlanders) in aantocht waren, ging Alkmaar naarstig aan de slag om de verdedigingswerken te verbeteren. Dat was hard nodig. De stadswallen en stadsmuren werden aangepakt, en ook werd het gebied rond Alkmaar voorbereid. Het laagliggende land met meren, poelen en slootjes maakte het verdedigen sowieso al makkelijker, maar als je dan ook nog dijken doorsteekt… Op tekeningen en schilderijen is te zien hoe lastig het was voor de Spanjaarden om de stad aan te vallen. (tekst gaat door onder tekening)
Bij het beleg van Leiden in 1573 en 1574 lieten de verdedigers ook land onder lopen om de Spanjaarden te weren. Bijna precies een eeuw later bewees deze techniek zijn nut ook op nog eens veel grotere schaal, toen een Frans leger van 120.000 man sterk het land binnenviel. In het ‘Rampjaar’ 1672 werd een brede strook land tussen de Zuiderzee en de Biesbosch geïnundeerd. De Oude Hollandse Waterlinie was een feit.
De oude line werd met onder andere forten uitgebreid tot de Nieuwe Hollandse Waterlinie en was van 1870 tot 1945 in gebruik. Daarbij kwam nog de Stelling van Amsterdam, waarvan de aanleg plaatsvond tussen 1880 tot 1920. Eén van de 45 forten staat in gemeente Alkmaar, bij Markenbinnen. Deze linies werden nooit gebruikt en ze werden ook steeds minder nuttig, gezien de ontwikkelingen in de militaire luchtvaart en gebruik van gepantserde amfibievoertuigen. (tekst gaat verder onder de foto)
Toch werd in de Koude Oorlog in het geheim nog van 1951 tot 1954 de IJssellinie aangelegd. De Russen kwamen nooit, maar de linies bestaan deels nog steeds als UNESCO Werelderfgoed. En gezien de ‘ouderwetse’ vorm van oorlog voeren in Oekraïne, zijn ze misschien toch niet zo nutteloos als gedacht. Saillant detail is dat zowel de Russen als de Oekraïners dammen hebben opgeblazen om elkaar de doorgang (tijdelijk) te blokkeren.
Maar goed, Alkmaar kwam dus als eerste met het gebruik van militaire waterwerken. (foto: schilderij in Stedelijk Museum)
Al maanden waren er ‘inleidende schermutselingen’ op weg naar 450 jaar Alkmaar Ontzet, maar vrijdag barstte de viering dan eindelijk los en in het weekend ging nog een schepje bovenop. Het was druk in de stad, drukker dan in voorgaande jaren. Streekstad Centraal maakte een sfeerbeeld van de festiviteiten op zaterdag.
Maar eerst even terug naar de vrijdagavond, want toen begon het Ontzet-weekend met de traditionele kranslegging, de lampionoptocht en ook de receptie in de Grote Kerk. Het was druk in de kerk, met alle Alkmaarders die het glas op de bevrijding van de Spanjaarden in 1573 hieven, met daarbij een hapje, muzikaal vermaak en de uitreiking van de vrijwilligersprijs. In de binnenstad werd, niet zo traditioneel, zeg maar “pre-pre-Ontzet”, gevierd op de tweede avond voor 8 october. October natuurlijk eens in het jaar met een ‘c’. (tekst gaat verder onder de foto)
Zaterdagochtend kwamen de hulpdiensten vanaf 09:00 uur volop in actie, niet voor een groot incident maar voor demonstraties op de Kanaalkade. Een uurtje later begon Alkmaar Ontzet weer op stoom te komen met de kaasdraagwedstrijden, het Victorie Funpark en historische schepen van het reddingsmuseum. Op de Paardenmarkt in de grote tent was er een Kidsplein voor de kleinere Alkmaarders, met onder andere oud-Hollandse spellen.
Kinderen kwamen ook volop aan hun trekken met Samba Salad op het Canadaplein en natuurlijk de traditionele Kinderoptocht door de stad, De deelnemers hadden weer hard gewerkt aan uitdossingen en de wagens, misschien met een beetje hulp van wat oudere mensen. (tekst gaat verder onder de foto)
Voor jong en oud(er) waren er onder andere het oud-Hollandse ringsteken aan het Kennemerpark, orkestoptredens en de grote middagoptocht, met prachtige kleding en praalwagens en deze keer ook enorme poppen van historische figuren uit de tijd van het Spaanse beleg. Laten we vooral de eveneens traditionele zuurkoolmaaltijd op de Paardenmarkt niet vergeten. Zowel op het Waagplein als het Canadaplein waren er optredens, en natuurlijk werd het feest van vrijdagavond in de Koorstraat en op het Ritsevoort nog eens dikjes over gedaan.
Voor wie nog niet genoeg had is er nog de dag van Alkmaar Ontzet zelf, 8 october dus, met een shopmiddag en meerdere podia door heel de stad. Om 22:00 uur wordt 450 jaar Alkmaar Ontzet afgesloten met een lasershow op het Canadaplein.
In de Grote Kerk van Alkmaar is het hoogste glas-in-loodraam van Europa onthuld. Het raam is zes meter breed en 23 meter hoog. Het bestaat uit 48.000 stukken in 88 kleuren. Komende zondag kan iedereen het voor het eerst in het echt zien. Streekstad Centraal en mediapartner NH waren bij de onthulling aanwezig.
Het raam is ontworpen door kunstenares Fiona Tan, en het glas is allemaal met de mond geblazen in Duitsland. Het geheel kostte bijna één miljoen euro. Een deel van dat geld is bijeengebracht door Alkmaarders die een glasplaatje of zelfs een heel paneel sponsorden.
Het idee voor het raam ontstond al in 2018 toen de Grote Kerk haar 500e verjaardag vierde. Echter lukte het niet om het raam voor dat jubileum te realiseren. De viering van 450 jaar Alkmaar Ontzet bleek wel een haalbare kaart.
Het raam is gratis te bezoeken in de kerk. Om zoveel mogelijk mensen de kans te geven om het te zien, is de Grote Kerk extra geopend. In het tegenover de kerk gelegen Stedelijk Museum is een expositie over hoe het raam gemaakt is.