Wie was mijn overgrootvader en waar komt mijn familie vandaan? Mede door televisieprogramma’s als Verborgen Verleden lijkt de zoektocht naar voorouders populairder dan ooit. Archiefmedewerker Mariëlle Hageman geeft op donderdagen 5 oktober en 7 december een beginnerscursus in Regionaal Archief Alkmaar.
Tijdens de kennismaking met familieonderzoek krijgen deelnemers informatie over het uitpluizen van de stamboom. “We gaan kijken naar de belangrijkste bronnen voor het doen van familieonderzoek”, vertelt Hageman aan Streekstad Centraal. “Genealogie start bij jezelf en vervolgens werk je verder terug in de tijd. Deze cursus is het startschot. Het heet familieonderzoek, dus mensen gaan ook op onderzoek uit. Zelf kijken wat er te vinden is, maar wij helpen ze.” Als kers op de genealogische taart krijgen deelnemers na de uitleg met de groep een korte rondleiding door onze depots, die normaal niet toegankelijk zijn voor publiek. Of het moeilijk is om te beginnen met het familieonderzoek? “Niet als je weet hoe het moet”, lacht ze. “Maar daarom geven wij ook tips.”
De gratis cursussen zijn op donderdagen 5 oktober en 7 december van 14:30 tot 16:00 uur. Aanmelden kan door te bellen met het archief via 072 – 850 82 00. Ook is het mogelijk om te mailen: info@archiefalkmaar.nl.
Het nieuwe seizoen van Cool Kunst en Cultuur is geopend. Zaterdag werden tal van activiteiten gehouden aan het Waardse Coolplein. Want er was veel te vieren: vijftien jaar Cool, een nieuwe programmering én een theaterdirecteur die weer aan de slag mag. Veel bekijks trok de nieuwe theaterzaal, waar het publiek een kijkje in mocht nemen.
Een mooie nazomerdag in Heerhugowaard. Alsof Cool Kunst en Cultuur het zelf heeft geregisseerd. Warm, zonnig, maar niet te warm om het theater in te duiken. Deze zaterdagmiddag loopt onze verslaggever het gebouw van Cool binnen. “U komt ook spelen?”, vraagt een gastvrouw, wijzend naar de laptoptas. “Nee, ik ga een artikel maken.” Ze reageert: “Oh, als het maar een leuk stuk wordt.”
In Café Cool drinken mensen koffie, thee of wat fris. Band The Modest Tree speelt muziek die hoge ogen gooit in de Top 2000. Eerst The Piano Man van Billy Joel, dan Sound Of Silence van Simon & Garfunkel en ga zo maar door. In de Kleine Zaal van het theater start de muzikale voorstelling ‘Peter en de Wolf’. Het bijna negentig jaar oude Russische sprookje zorgt ook anno 2023 voor enthousiaste reacties. De kinderen genieten volop van de verteller en de muzikale ondersteuning. (Tekst gaat verder onder de foto)
In ‘Peter En De Wolf’ is ieder personage een instrument. (foto: Dijk en Waard Centraal)
Niet alleen zijn er tijdens Cool Open! verschillende voorstellingen. Geïnteresseerden kunnen meedoen aan een proefles of een rondleiding krijgen van Rob Scheeren, hoofd techniek bij het jubilerende Cool. Scheeren laat het gebouw zien. Van kantoorruimtes tot kleedkamers, met als letterlijk hoogtepunt de brug over de theaterzaal.
Hoog is het zeker. Zo’n tien à vijftien meter boven de zaal hangen lampen. Mensen lopen over de brug. Sommige met de angst in hun ogen. De Heerhugowaardse Tim niet. “Dit is juist leuk om te zien”, zegt hij. “Ik ben lid van toneelgroep Top Toneel Oudorp. Het is wel een wens om hier op te treden.” (Tekst gaat verder onder de foto)
De brug boven de theaterzaal is niet geschikt voor mensen met hoogtevrees. (foto: Dijk en Waard Centraal)
Het is inmiddels alweer vijftien jaar geleden dat Cool zijn deuren opende op het Heerhugowaardse plein. Precies op deze plek brandde in 2004 De Schakel compleet af. Ondanks het grote verlies, werd Cool na al die jaren een begrip in Heerhugowaard en omgeving. Tegenwoordig heeft het theater zo’n 120 medewerkers, vertelt Scheeren. “Dat zijn vrijwilligers, maar bijvoorbeeld ook marketingmedewerkers, technici en docenten.”
Na de rondleiding is het rennen richting de Kleine Zaal. Daar wordt een bijzonder concept besproken: de impact van zingen op je brein. “Er gebeurt veel met je lijf en brein, wanneer je gaat zingen”, vertelt trainer Maartje de Lint, die samen met gitarist Judith van Doorn de workshop geeft. Zingen is gezond en kan volgens De Lint helend werken. Waar de deelnemers eerst wat voorzichtig neuriën, dansen en zingen ze er later op los. De Lint: “Het zijn allemaal positieve prikkels, daar gaat het om. Sommige mensen denken dat ze hun uitdagingen of problemen te zijn, maar dat is niet zo. Er zit een mens onder.”
Een van de deelnemers is theaterdirecteur Lineke Kortekaas. Na een hersenbloeding is ze aan het re-integreren. “Dit is toch een bijzondere workshop? Al heel snel na de start was er een hele andere sfeer in de zaal. We gaan de komende tijd meer projecten organiseren die een bijdrage leveren aan problemen in de huidige hectische maatschappij.” Vanaf januari geven De Lint en gitarist Van Doorn een cursus over breinfitheid en de kracht van zingen in het theater. “Het is een experiment om te kijken wat mensen er van vinden. We gaan de komende tijd meer projecten organiseren die een bijdrage leveren aan problemen in de huidige hectische maatschappij.”
Gek op taal en ook nog een liefde voor spelletjes? Dan zit je woensdagmiddag 20 september goed in de bibliotheek aan de Dreef in Bergen. Een taalbingo wordt van 10:00 tot 11:00 uur gehouden.
Het gaat om een taalspel voor volwassenen, die graag spelen met de Nederlandse taal. “Een leuke manier om eens anders bezig te zijn met onze taal”, schrijft de Bergense bibliotheek in een bericht. De activiteit is onderdeel van het platform ‘Eén tegen eenzaamheid’. In samenwerking met Stichting Welzijn Bergen worden in het kader van de Maand van de Ontmoeting verschillende evenementen gehouden.
John de Bever komt zingen op het slotfeest van 450 Jaar Alkmaar Ontzet. Het is de eerste naam die de organisatie van het feest bekend heeft gemaakt. De Bever is bekend van hits als ‘Jij krijg die lach niet van mijn gezicht’.
Aanvankelijk zou een slotfeest gehouden worden op de Olympiaweg. Maar het groots opgezette ‘Alkmaar Alive’ ging niet door vanwege meningsverschillen en een niet-verleende vergunning. De horeca en ondernemersvereniging Alkmaars Bolwerk kwamen met een alternatief eindfeest. Op verschillende podia in de stad zingen artiesten. Ook zijn er acts in het winkelgebied. De optredens zijn gratis te bezoeken en het feest eindigt met een lasershow.
Wanneer meer namen voor het slotfeest 450 Jaar Alkmaar Ontzet worden bekendgemaakt, is niet duidelijk.
Lineke Kortekaas is terug als directeur van Cool Kunst en Cultuur. Recent werd Kortekaas getroffen door een hersenbloeding, maar inmiddels is ze aan het re-integreren. We spreken haar op de vooravond van het nieuwe seizoen.
“Voor mij persoonlijk is het ontzettend fijn om na een periode van afwezigheid en herstellen weer langzaam mijn werk op te pakken”, vertelt Kortekaas aan Dijk en Waard Centraal. Aanvankelijk was Mike Harman de interim-directeur, maar afgelopen maart werd Jos van Geels tijdelijk aangetrokken. “Het re-integreren na hersenletsel is een langdurig proces en gaat stapje voor stapje. Momenteel werk ik ongeveer vijftig procent en worden bepaalde directietaken nog waargenomen door Mike Harman.”
Je zou kunnen zeggen: Lineke Kortekaas leeft voor de cultuursector. De geboren Groningse was in het verleden betrokken bij tal van theatergroepen. Ook was Kortekaas twee jaar directeur van Schouwburg Het Park in Hoorn. “Ik richt mij de komende tijd op de artistiek, inhoudelijke zaken. Met daarbij een focus op nieuwe ontwikkelingen binnen het sociaal domein. Denk aan het ontwikkelen van activiteiten voor bijvoorbeeld eenzame mensen, jongeren en mensen met dementie.”
Dit jaar is het vijftien jaar geleden dat Cool zijn deuren opende. Precies op deze plek brandde in 2004 De Schakel compleet af. Ondanks dat grote verlies is het theater na al die jaren een begrip geworden in Heerhugowaard en omgeving. “Het is dit weekend driedubbel feest voor mij. Met Cool Open! op zaterdag wordt de start van het culturele seizoen én van het jubileumjaar gevierd. Zondag staat de officiële opening van de Kleine Zaal op de planning. Wat heb ik het contact met onze gasten, artiesten, docenten en leerlingen gemist. Heerlijk om weer samen te kunnen genieten van kunst en cultuur.”
Zondagavond, 21:30 uur, zal in heel wat Alkmaarse huiskamers de Waagtoren te zien zijn. Want als de eigen stad op de internationale televisie komt, dan wil de echte Alkmaarder natuurlijk wel even zien of alles knap in beeld is gebracht. Wat voor veel Alkmaarders nog een verrassing is, is dat niet voor Melanie Goudsblom van de stads- en regiomarketing: zij heeft het programma al gezien. Alkmaar Centraal sprak er met haar over.
“Daar was ik bij”, reageert Goudsblom als we haar vragen wanneer de opnames gemaakt zijn. In september 2022 al, een jaar geleden dus, kwam National Geographic met drones en camera’s naar de Kaasmarkt en legde daar vast wat daar al zovele jaren op vrijdag gebeurt – het schouwspel waar Alkmaarders vaak van beweren dat ze het nog nooit gezien hebben, want dat is deel van de folklore. De Kaasmarkt dus. Alkmaar is en blijft er beroemd om.
“Toen National Geographic ons belde was dat wel wat bijzonders”, herinnert Goudsblom zich. “Verstaan we het goed, was onze eerste reactie. Een droom die waarheid werd.” National Geographic opereert wereldwijd en bereikt dus een heel groot publiek, dat betekende voor de stads- en regiomarketing van ‘Hart van Noord-Holland’ een enorme kans. “We zijn goed in beeld, toch wel iets van tien minuten bij elkaar. De aflevering gaat over de Benelux.”
“From above, the wheels of cheese appear like little golden suns that rise over the grey cobblestones”, klinkt het in de aflevering. (Beeld: National Geographic)
Behalve de Kaasmarkt komen ook de Grote Markt van Brussel, met de bloemen die daar ieder jaar liggen, en de grote waterwegen en deltawerken aan bod. De Alkmaarse Kaasmarkt staat duidelijk voor de historische kant van het verhaal dat National Geographic wil vertellen. “Ze laten zien hoe we dit immaterieel erfgoed ‘borgen’,” legt Goudsblom uit. “Eigenlijk wilden ze er wel dingetjes aan veranderen toen ze hier waren, voor de film, we hebben uitgelegd dat dat niet kon.” De Kaasmarkt is immers één en al traditie. “Ze hebben alles in beeld gebracht, van de opbouw om 7:00 uur ’s morgens tot het einde van de markt.”
Bij al die traditie hoort uiteraard ook een praatje met kaasvader Willem Borst, die zijn zegje mag doen in de documentaire. Hij wordt niet nagesynchroniseerd: “Nee, er komt in het Engels een voice-over overheen, maar je hoort hem wel”, weet Goudsblom, want zij heeft het programma al gezien. “Nog maar één keer”, relativeert ze. Goede kans dus dat ook in huize Goudsblom de televisie zondagavond om 21:30 staat afgestemd op National Geographic.
In de illustraties van de Bergense kunstenares Alice Hoogstad brengt verbeelding kleur aan in de wereld. De wondere magie die zij in haar werk oproept krijgt vanaf 1 oktober een plekje in Museum Kranenburgh, in de tentoonstelling ‘Monsters en Krokovaars’. “Het universum van Alice Hoogstad wordt bevolkt door vrolijke monsters en fantastische wezens.”
Het belooft een tentoonstelling te worden die voor alle leeftijden boeiend is. Voor veel bezoekers zullen de tekeningen van Hoogstad herinneringen oproepen aan boeken die ze ooit lazen; Hoogstad illustreerde inmiddels ruim 200 boeken en is al sinds 1987 actief. Dat betekent dat er generaties zijn die met haar werk zijn opgegroeid. Ze tekende voor bekende schrijvers als Guus Kuijer en Sjoerd Kuyper.
De tentoonstelling in Museum Kranenburgh loopt van 1 oktober 2023 tot 10 maart 2024. Hoogstad zal ook zelf aanwezig zijn in het museum, want in 2024 staan workshops op de agenda, waarbij ze meer vertelt over haar manier van werken. Bezoekers worden uitgedaagd om ook zelf illustraties te maken en zich daarbij door de ‘Monsters en Krokovaars’ van Hoogstad te laten inspireren. (beeld: Alice Hoogland, uit ‘Monsterboek’, Lemniscaat 2014)
Straatmeubilair wordt kunst, kunst wordt straatmeubilair: het project ‘Wereldse Bollen’ in Overdie laat zien hoe gewone voorwerpen heel bijzonder kunnen worden, met hulp van de creativiteit van kinderen. Woensdag 20 september worden de bollen die kinderen zelf beschilderden onthuld en zullen de wereldbollen onderdeel zijn van de wijk waar de kinderen wonen.
Het idee voor het project komt van de kinderen zelf. In hun wijk, Overdie, zagen ze de ronde stenen die er dienen als straatmeubilair aan voor kleine globes. Zouden ze die niet kunnen beschilderen, was de vraag. Samen met kunstenaar Rob Komen en de woningbouwvereniging werd deze gedachte uitgewerkt in een echt artistiek project. De kinderen schilderden zichzelf op de planeten die straks in hun wijk zullen liggen.
Organisatrice Ingrid Elsendoorn legt aan Alkmaar Centraal uit dat de slinger van planeten een bijzondere symboliek heeft. De gezinnen van Overdie hebben veelal een diverse achtergrond: “De kinderen uit Overdie wonen komen uit verschillende werelden.” Het kunstwerk laat zien hoe ze zichzelf hier, in Alkmaar, een plekje op de wereld geven, en tegelijk hun eigen wijk mooier maken. “Als ze dan over 10 jaar zichzelf komen bekijken, weten ze dat dit plekje van de wereld in hun jeugd van hen was.”
De presentatie van de Wereldse Bollen vindt plaats op woensdag 20 september, van 14:30 uur tot 15:00, in Overdie. De bollen zijn te zien op de straathoeken van de Roelantstraat, de Graalstraat en de Montalbaen. Bezoekers uit heel Alkmaar zijn welkom om de kunstwerken te komen bekijken.
Een bakfiets vol verhalen, dat is de Boekfiets. En in het jubileumjaar van Alkmaar 450 Jaar Ontzet kan het natuurlijk niet missen: in deze bakfiets zit ook een verhaal over die geschiedenis. Een verhaal dat de feiten misschien nét even anders voorstelt, maar dat mag de pret zeker niet drukken. “Het was heel avontuurlijk.”
Alkmaar Centraal voegde zich bij het jonge publiek van de Boekfiets en hoorde daar een verhaal dat weliswaar bekend klonk, maar toch niet helemaal door onze ‘factcheck’ kwam. Schrijver en muzikant Yorick Goldewijk geeft toe dat hij het verhaal een klein beetje heeft aangepast: “Ja, ik heb er een eigen draai aan gegeven, het is misschien wel leuk als het de kínderen van Maerten van der Meij zijn die uiteindelijk ontsnappen met een polsstok…”
De beroemde Alkmaarder Van der Meij, van wie bij de Grote Kerk een standbeeld staat, heeft in deze versie dus kinderen en zijn zij het die Alkmaar redden, door in de polsstok het beroemde briefje mee te brengen met daarin het verzoek de polders onder water te zetten. Het is een kleine draai aan de geschiedenis die het Boekfietspubliek zeker weet te smaken: “Heel leuk”, reageren de kinderen. En voor hen is de voorstelling natuurlijk ook bedoeld.
Meer informatie over de Boekfiets is te vinden op de website van deze bakfiets vol verhalen.
