Er is nog geen extra ongerustheid bij de organisatoren van de Nieuwjaarsduik Egmond. Gisteren werd bekend dat het RIVM de schadelijke stof PFAS heeft gemeten in zeeschuim. Onder andere in Egmond en Wijk aan Zee zijn monsters genomen. “Ga sowieso niet verder dan kniehoogte de zee in, dat minimaliseert de kans om zeewater of -schuim binnen te krijgen”, zeggen de Egmondse organisatoren.
Wat PFAS in het zeewater voor gezondheidsgevolgen heeft voor zwemmers of surfers is niet bekend; er zijn ook geen maatregelen genomen. “Als de minister geen maatregelen treft, wie zijn wij dan om anders te oordelen”, stelt Tom Valkering van de Egmondse duik nuchter in gesprek met mediapartner NH. “Wij zeggen altijd: gebruik je gezond verstand wanneer je de zee ingaat.” Het is volgens Valkering ook maar de vraag of er op 1 januari zeeschuim is. “Het is volgens mij een algje dat dat aanmaakt, en ik weet ook niet bij welke temperaturen dat het best gedijt.”
‘Maatregelen voor zwemmers bij de kust zijn op dit moment niet nodig’, liet minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) aan de Tweede Kamer weten. “PFAS komt overal voor in onze leefomgeving. Het komt dan ook niet als een verrassing dat ook in zeewater en zeeschuim deze stoffen worden aangetroffen.” Toch raadt Harbers aan om na het zwemmen te douchen, en om kinderen geen zeeschuim te laten inslikken.
Dat advies onderschrijft de organisatie van de Egmondse Nieuwjaarsduik ook. “Ga ook niet verder dan kniehoogte de zee in. Dat minimaliseert de kans dat je water of schuim binnenkrijgt. En wij adviseren ook altijd om je na de duik warm te douchen. Maar ook om alleen aan georganiseerde duiken mee te doen. Daar zijn voldoende veiligheidsmaatregelen getroffen. Wij hebben meerdere mensen op het strand en in het water die onze deelnemers in de gaten houden: ga niet wildduiken.”
In Egmond worden op 1 januari zo’n tweeduizend zwemmers verwacht. “En het gaat verrassend goed met de aanmeldingen”, stelt Valkering. “We hebben er nu al drie keer zoveel als anders, maar de meesten melden zich na kerst pas.”
In Oudorp, op Overstad, op de plek van het karakteristieke PEN-dorp: er zijn heel wat plekken in Alkmaar waar binnenkort gebouwd gaat worden. Er komen veel nieuwe woningen bij en daarmee komt er ook ruimte voor nieuwe inwoners. Alkmaar groeit. Maar al die oude en nieuwe inwoners worden wel gehuisvest in nieuwbouw die rekening houdt met de rijke historie van de kaasstad: “Dat willen we meer zichtbaar maken.”
Woensdag gingen journalisten, projectontwikkelaars, wethouders en medewerkers van de gemeente samen op pad om poolshoogte te nemen bij verschillende bouwprojecten in Alkmaar. “Hier moet je nog rechtdoor”, krijgt de buschauffeur te horen. In een stad waar veel gebouwd wordt is het soms ook echt even navigeren. En gebouwd wordt er, benadrukt wethouder Christian Schouten graag.
“In totaal spreken we over 2.365 nieuwe woningen waar we mee bezig zijn”, zegt wethouder Schouten. “Als je uitgaat van twee tot drie bewoners per huis, dan zijn dat toch al gauw zo’n 7.000 nieuwe Alkmaarders.” Een behoorlijke groei, die de komende jaren nog verder zal gaan ook, is de verwachting. “Allemaal heel mooie projecten”, vindt de wethouder. “We komen nu zo bij het PEN-dorp.” (tekst gaat door onder de foto)
Het gezelschap in het PEN-dorp. (foto: Streekstad Centraal)
Dat PEN-dorp is een bijzonder stukje Alkmaar, met hellende rode daken, bijzondere betonnen structuren die wel aan vakwerk doen denken, en een indrukwekkende binnentuin met water en groen. Het is een schepping van de beroemde architect Abe Bonnema, een stuk bouwkundig erfgoed dat het waard is om te bewaren. Toch verdwijnt het, het complex is in slechte staat; de nieuwbouw zal niettemin de erfenis van Bonnema bewaren.
“Eigenlijk hartstikke mooi dat we in een nieuwe ontwikkelingen toch de stedenbouwkundige waarden bewaren”, zegt wethouder Schouten daarover. “We willen dat mensen hier ook wíllen wonen. Niet de spreekwoordelijke blokkendozen, je gaat zien dat we die stad maken waar we met z’n allen willen wonen.” Met het nieuwe PEN-dorp, goed voor 550 woningen, wil de wethouder ‘doorpakken’. “Wat mij betreft sta ik hier volgend jaar weer voor de eerste paal”, houdt hij de ontwikkelaars voor.
In het PEN-dorp bekrachtigt wethouder Schouten de samenwerking. (foto: Streekstad Centraal)
De rondleiding langs bouwplaatsen gaat verder, de bus pikt in Overstad wethouder Jasper Nieuwenhuizen op, die staat te wachten bij ‘Overstaete’. Een goed voorbeeld van een project waarbij ook rekening is gehouden met buurtbewoners, die een eerder ontwerp te hoog vonden. Wethouder Nieuwenhuizen legt uit dat een goede inpassing van de nieuwbouw sowieso de aandacht heeft van de gemeente. “We bouwen een nieuwe stad, naar wel met historische context.” Met hoogbouw dus, dat wel. “Maar waar laat je hoogte landen?” werpt de wethouder op. “Dat maakt het ook spannend, de afwisseling van oud en nieuw.”
Die afwisseling moet ook ontstaan op industrieterrein Oudorp. Dat is nu niet direct een plek waar de Alkmaarder historie zal zoeken – de ‘blokkendozen’ waar wethouder Schouten voor waarschuwde zijn hier op dit moment nog de realiteit. “Maar er zijn hier heel oude structuren”, weet zijn collega Jasper Nieuwenhuizen. Hier loopt nog een stuk van de Westfriese Omringdijk. “Maar daar zie je nu niks van. Dat willen we terugbrengen. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan een fietspad over de dijk.” (tekst gaat door onder de afbeelding)
Het nieuwe Oudorp moet groen worden. (beeld: aangeleverd)
Op die manier zorgt al die nieuwbouw er dus tegelijk voor dat er wat meer Alkmaarse historie zichtbaar wordt. Want wie voor Alkmaar kiest, die kiest ook voor dat historische stadsgezicht en de oude verbindingen met de omgeving: dijkjes, waterlopen. “We willen zichtlijnen creëren. Het water meer terugbrengen.” Daarin past ook de ontwikkeling van het KanaalPark, dat van het kanaal echt het blauwe midden van Alkmaar moet maken.
Werken met wat er al is, dat koesteren. Het gaat verder dan oog voor de geschiedenis alléén, haalt wethouder Nieuwenhuizen nog aan. Al die woningen verwarmen bijvoorbeeld, dat is best een opgave. “We kunnen gebruikmaken van het aanwezige warmtenet, dat is echt een voorsprong op andere steden die dat niet hebben.” De Alkmaarse aanpak vindt navolging in de rest van het land, ziet de wethouder. Dan gaat het ook om het overleg met de markt, samenwerken. “Elke keer is de opgave net even anders en vraagt die om nieuwe oplossingen.” Oplossingen die worden gevonden tussen oud én nieuw.
“De brandweerzorg in Noord-Holland Noord piept en kraakt”, is te lezen in een alarmerend Meerjarenontwikkelplan Brandweer 2024-2027. De uitdagingen nemen toe, maar tegelijkertijd is het moeilijk om de begroting rond te krijgen en (vrijwillige) brandweerlieden aan te trekken. Uitgangspunt van het plan is versterking van de fijnmazige en hoofdzakelijk vrijwillige brandweerzorg. De Veiligheidsregio vraagt gemeenten om 5,7 miljoen euro extra voor de periode 2025 t/m 2027 (eerder meldden we nog per abuis 13 miljoen).
“Lokale veiligheid is ons grootste goed en dat moeten we koesteren. Dat doen we samen met 1150 vrijwillige en 250 beroepsbrandweermensen die deze veiligheid garanderen”, aldus VRNHN-directeur Krishna Taneja en Jan de Boer, voorzitter Adviescommissie Brandweerzorg. Maar die veiligheid is in het geding. “De grenzen van het bestaande brandweerstelsel bereikt. De huidige situatie is precair en actie is nu vereist.”
Toenemende uitdagingen genoemd in het ontwikkelplan zijn onder andere steeds meer hoogbouw, meer droogte of juist zware regenval, veranderende wet- en regelgeving en de energietransitie. Denk bij dat laatste aan mega-accu’s, elektrische auto’s en de verschuiving naar zonne-energie, waterstof en groen gas. En dat terwijl de paraatheid en beschikbaarheid steeds meer in het geding komt. Rond 37 procent van de brandweevrijwilligers stroomt vanwege hun leeftijd binnen tien jaar uit, terwijl 42 procent van de posten al onderbezet is. In Regio Alkmaar hebben alle brandweerposten overdag problemen met de bezetting, bij zes is de paraatheid “slecht”, wat inhoudt dat er soms niet kan worden uitgerukt. De beroepsformatie in Alkmaar is zelfs te klein voor de wettelijke dekking.
De Veiligheidsregio zit te springen om extra geld, maar erkent dat gemeenten onvoldoende ruimte in het Gemeentefonds hebben om de benodigde ontwikkelingen duurzaam te kunnen financieren. “Tegelijk kunnen we niet wachten op andere bronnen van financiering, gezien de grote urgenties in de huidige situatie, zoals onvoldoende dekking en tekortkomingen in de vakbekwaamheid”, aldus VRNHN-voorzitter Anja Schouten.
De Veiligheidsregio wil vooral investeren in werving en opleiding van personeel. Onderdeel door extra beroepsmatige brandweerlieden aan te trekken voor de posten Alkmaar en Hoorn. Een greep uit de beoogde investeringen van 2025 tot en met 2027: investeringen in vakbekwaamheid oplopend van ruim 500,000 euro naar 1,5 miljoen, kosten voor uitbreiding van de Flexpool oplopend van krap 200.000 naar ruim 450.000 euro stijgen. Voor wat betreft de Alkmaarse post staat er ieder jaar tussen de 925.000 en ruim 1 miljoen euro in het plan. En staat er verderop ook nog het plan om ieder jaar 250.000 euro te spenderen aan modernisering.
Eerder meldden we dat de geraamde extra kosten op 13 miljoen euro uitkomen, maar er stond in het overzicht niet bij dat bedragen niet cumulatief zijn. Het gaat om 2,9 miljoen in 2025, 3,4 miljoen in 2026 en 5,7 miljoen in 2027. Het Meerjarenontwikkelplan is in PDF te vinden op vrnhn.nl.
Het jaar 2023 is het jaar van de meervleermuis, en is bedoeld om aandacht te vragen voor deze dieren in nood. In het kader hiervan heeft Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier vier grote vleermuiskasten geplaatst op de rioolwaterzuiveringsinstallaties bij het Geestmerambacht en in Zaandam-Oost.
Vleermuizen leiden voor de mens een vaak verborgen bestaan, omdat ze overdag slapen en ’s nachts op pad gaan. Het zijn belangrijke dieren voor ecosystemen. Zo eten deze zogenoemde ’grutto’s van de nacht’ per nacht tot wel 1.000 muggen. Dat scheelt een hoop muggenbeten. Maar er is steeds minder woonplek voor ze, onder andere door na-isolatie van spouwmuren. HHNK wil de dieren een steuntje in de rug geven door het plaatsen van vleermuiskasten, die dienst kunnen doen als winter- en kraamverblijf.
“De meervleermuis is afhankelijk van groot open water en sterk verbonden met de wateren die wij beheren” , stelt hoogheemraad Marjan Leijen uit Warmenhuizen. “Komend jaar wordt er gevolgd wat er in de kasten gebeurt.”
De N242 ter hoogte van de Nollenweg heeft spoedreparaties aan het asfalt nodig. De eerste werkzaamheden namens de provincie zijn woensdagochtend vroeg uitgevoerd, maar er is nog meer herstel nodig. De weg sluit donderdagavond om 20:00 uur voor verkeer richting Heerhugowaard en gaat de volgende ochtend om 05:00 uur weer open.
Omrijden gaat via de Nollenweg en bedrijventerrein Beverkoog. (foto: Elmer van der Marel)
Dat leerkrachten meer loon kregen dan de directeur, dat stak hem. Volgens een veroordeelde basisschooldirecteur was dat de motivatie voor zijn nepfacturen, die hij stuurde naar de scholenkoepel, Stichting Tabijn. Bijna 40.000 euro maakte de directeur buit. De man uit Heiloo werkte voor basisschool Cunera in Castricum.
Mediapartner NH meldt dat het om een bedrag van 39.670 aan onderwijsgeld gaat. Dat geld maakte de directeur over naar zijn eigen rekening. In totaal stuurde de 48-jarige man zeven nepfacturen vanuit zijn eigen adviesbureau naar zijn werkgever, schrijft het Noordhollands Dagblad. De fraude vond plaats tussen juli 2019 en april 2022.
De ex-directeur voelde zich benadeeld door de nieuwe cao en pleegde de fraude naar eigen zeggen uit ‘rancune’. Zo waren er ’leerkrachten die meer gingen verdienen dan ik’, terwijl zijn eigen salaris gelijk bleef. De rechter noemde de handelingen ‘niet alleen moreel verwerpelijk maar ook strafbaar’. Ze veroordeelde hem tot 120 uur werkstraf. Vanwege de lage kans op herhaling zag de rechter geen reden voor een voorwaardelijke gevangenisstraf. Een schadevergoeding voor Tabijn van 10.000 euro werd niet toegekend.
Carla Smits, voorzitter van de scholengemeenschap, noemt het ‘een hele vervelende toestand’. “Het is in de eerste plaats supervervelend voor de school en de kinderen. Maar we hebben er nu een streep onder getrokken want anders blijf je in de soep roeren.”
Noord- en Zuid-Scharwoude gaan groeien. Met huizen, maar ook met extra groen, mooie vaarverbindingen en ruimte voor recreatie. De gemeente Dijk en Waard heeft dinsdag haar handtekening gezet onder een samenwerking met De Vastgoed Meester BV en met Oostrand Park BV. Zo kunnen in het nieuwe jaar de volgende stappen worden gezet voor het ontwikkelen van de Oostrand van Langedijk.
In de woorden van de gemeente: ‘een verdere concretisering van de plannen’. Ofwel: van papier naar steen. Én groen, want dat is wel het opvallende kenmerk aan het plan voor de Oostrand: het gaat niet alleen om nieuwbouw, maar ook om nieuw groen en nieuw water. De 580 huizen waar sprake van is komen in een omgeving die niet alleen voor de bewoners zelf aantrekkelijk is, maar ook door bewoners van omliggende wijken zal worden opgezocht om er te fietsen, te wandelen of op een andere manier te recreëren.
“In de nieuwe woonwijk blijft ruimte voor de huidige functies gelegen aan de Potjesdam”, zegt de gemeente. De moskee en het tuincentrum hoeven dus geen plaats te maken en de kinderboerderij en de volkstuinen passen juist goed in het groene karakter van de nieuwe Oostrand. Er komen ook voorzieningen bij, zegt de gemeente: “Bij nieuwe voorzieningen wordt gedacht aan een huisartsenpost en mogelijk een nieuwe basisschool.” Want nieuwe huizen leggen ook extra druk op bestaande scholen, werd al eerder duidelijk.
Tijdens het officiële moment dinsdag zetten drie partijen hun handtekening onder de verdere samenwerking: wethouder Nils Langedijk namens de gemeente Dijk en Waard, Jerry Breg namens De Vastgoed Meester BV en Rinus van Mourik namens Oostrand Park BV. In het voorjaar van 2024 wordt naar verwachting verder gepraat over het Stedenbouwkundig Masterplan voor de nieuwe, groene wijk in het hart van de gemeente Dijk en Waard.
Kleine deeltjes chemisch afval zijn het, bekend onder de noemer PFAS. En PFAS zit eigenlijk overal, ook in onze regio, zo is al langer bekend. Nu is het stofje ook aangetroffen in het schuim op de golven van de Noordzee. Eén van de meetlocaties waar het goedje gevonden werd is Egmond aan Zee.
Het onderzoek naar PFAS in zeeschuim werd ingesteld nadat in buurland België verhoogde PFAS-waarden waren aangetoond in zeeschuim voor de kust. “Concluderend kan gesteld worden dat in het Nederlandse zeeschuim net zo veel zo niet meer PFAS is gemeten dan in het Vlaamse zeeschuim”, schrijft het RIVM in het rapport dat over het onderzoek is verschenen op de website van het RIVM.
Gunstig is dat niet, want PFAS is schadelijk, maar toch is er in dit geval geen analyse gemaakt van de schadelijkheid van de deeltjes die zijn aangetroffen in zeeschuim. “PFAS zit in alles om ons heen en ook in zeeschuim”, stelt het RIVM vast. “Contact met zeeschuim leidt tot extra PFAS blootstelling.” Dat is hoe dan ook onwenselijk, vindt het RIVM, maar mensen krijgen PFAS ook al binnen via voedsel en drinkwater. Er werd bijvoorbeeld eerder al PFAS gevonden in Egmondse moestuintjes en ook in de duinen van Schoorl is PFAS gemeten.
Het is alweer 2,5 jaar geleden dat de Bergertunnel en een deel van Alkmaarse binnenstad blank stond door een buitengewoon zware regenbui. Sweco onderzocht de opties voor een betere afwatering in het gebied van de Kanaalkade tot aan de Gedempte Nieuwesloot, en van het Marktstraat tot aan de Paardenmarkt. De Laat zou al worden aangepakt. Sweco is met een voorstel gekomen en Stadswerk072 biedt belanghebbenden tot 1 januari de kans op inspraak.
Nadat de binnenstad in juni 2021 deels onder water kwam te staan, kreeg Sweco opdracht om onderzoek te doen naar oplossingen. De eerste uitkomsten en mogelijke maatregelen waren in maart 2022 met inwoners en ondernemers gedeeld tijdens een informatieavond. In juni 2023 kwam Stadswerk met een update en nu wordt de kans geboden om (aanvullende) vragen te stellen over het onderzoek en de daarin genoemde aanbevelingen. Belanghebbenden zijn per brief geïnformeerd.
Het grootste probleem is de beperkte capaciteit van het rioolsysteem richting het kanaal. Na onderzoek van acht mogelijke ingrepen raadt het Sweco de helft daarvan aan: op kortere termijn kan de bestaande uitlaat naar het kanaal (Gedempte Nieuwesloot) worden vergroot, een kunnen een nieuwe uitlaat met overstort bij de Doelenkluft ingelegd worden, een een overstort bij het Waagplein. De geraamde kosten zijn ruim 400.000 euro. Voor de langere termijn koos het onderzoeksbureau voor aparte hemelwaterriolering onder het Ramen en de Marktstraat, ook voor ruim 400.000 euro. De Koningsweg heeft al een gescheiden systeem. (tekst gaat door onder de foto)
De vier voorkeursmaatregelen tegen wateroverlast in de binnenstad
In het rapport staan ook maatregelen die inwoners zelf kunnen nemen, zoals de plaatsing van een drempel of waterschot bij deuren en ophoging van kruipruimteroosters. Het totaal afkoppelen van de binnenstad, een ondergrondse waterberging op het Doelenveld en het uitgraven van de Gedempte Nieuwesloot waren voorstellen die het niet haalden.
Sweco berekende dat niets doen de samenleving 6 miljoen aan schade kost bij een stortbui die gemiddeld eens in de tien jaar valt, en 25 miljoen euro aan waterschade bij een bui van eens in de 100 jaar, zoals die in de zomer van 2021 viel. Daarbij stipt het onderzoeksbureau aan dat er steeds vaker zware regenbuien vallen.
Stadswerk onderzoekt de uitvoerbaarheid van de vier maatregelen, en biedt inwoners en ondernemers dus opnieuw inspraak. De werkzaamheden wordt afgestemd op al bestaande projecten zoals de herinrichting van het Hofplein en de Gedempte Nieuwesloot. (foto: NH Nieuws)
