Grote zonneweide in Broek op Langedijk alleen kansrijk als bedrijven aansluiten

Een veld met rijen zonnepanelen onder een heldere blauwe hemel.

Zonneweiden aan de westkant van Broek op Langedijk. In de Regionale Energie Strategie (RES) is een groot gebied aangewezen voor het mogelijk winnen van zonne-energie. IX Zon wil een veld met zonnepanelen plaatsen in het midden van het zoekgebied. Natuurlijk is het stroomnet er voorlopig niet klaar voor en er zijn nog geen contracten met de bedrijven op bedrijventerrein Zuiderdel om de stroom te benutten. Maar IX Zon is optimistisch dat het hier straks zonneprojecten kan aanleggen.

IX Zon heeft twee zonneprojecten in Dijk en Waard. De gemeente gaf onlangs toestemming voor een zonneweide in Heerhugowaard De Noord. De plannen voor Broek op Langedijk zijn nog pril. “Bij elkaar gaat het om 14,4 hectare grond van vijf grondeigenaren, goed voor een productie van 20 megawattpiek en ongeveer 19 megawattuur”, vertelt directeur Sven Kamphues. Even voor het idee: dat is genoeg stroom voor tot wel 19.000 huishoudens.

Kampheus toont een kaartje met daarop groen gearceerd het projectgebied. Opmerkelijk genoeg ziet de RES-kaart van het zoekgebied er heel anders uit. Zo staan er bovenin twee blauwe vlakken met sterretjes – die geven aan dat er initiatieven voor zijn. Alles bij elkaar zou er een enorm oppervlak aan zonneweiden ontstaan. “Die twee percelen met sterretjes zijn gemeentegrond”, zegt de directeur, maar meer dan dat weet hij niet. “Ik ben ook wel nieuwsgierig wat daarmee gaat gebeuren.” (tekst gaat verder onder de kaarten)

Twee luchtfoto's van hetzelfde gebied, links en rechts. De linkerfoto toont het gebied met blauwe gemarkeerde vakken en een legenda die "Zonnewijde" en "Bestaande initiatieven" aangeeft. De rechterfoto heeft groene lijnen die vakken over hetzelfde gebied markeren. Beide afbeeldingen tonen landbouwgrond en stedelijke bebouwing.
Links de RES-kaart met het zoekgebied voor zonne-energie naast Zuiderdel. De sterretjes geven ‘bestaande initiatieven’ aan. Rechts in groen de grond die IX Zon op het oog heeft.

IX Zon wil de zonne-energie direct leveren aan bedrijven op Zuiderdel, en overschotten opslaan in een grote batterij. Vooral PepsiCo zou een mooie partner zijn. “Alleen heeft PepsiCo geen interesse, omdat het een eigen oplossing heeft”, vertelt Sven Kamphues. Hij hoopt dat het bedrijf alsnog aan boord komt.

Krijgt Kamphues groen licht, dan wordt het terrein niet helemaal volgeplempt met zonnepanelen. “Daar zijn richtlijnen voor. Tachtig procent is voor zonnepanelen en de bijbehorende installaties, en twintig procent is voor groen bestemd. Verder zijn er nog veel tussenruimten die niet echt nuttig worden gebruikt. Daar komen stroken groen, die niet bij de ecologie worden opgeteld.”

Vanwege het prille stadium kan de directeur weinig zeggen over het tijdspad. “We kregen in december een update en daarin was de gemeente niet afwijzend. We verwachten dat het nu nog wel een half jaar tot een jaar zal duren voor de besluitvorming.” De gemeente is volgens hem nog bezig met een ontwikkelingsvisie voor het hele gebied tot aan Sint Pancras. (tekst gaat verder onder de foto)

Landschap met een waterkanaal omringd door gras, en in de verte een rij huizen tegen een blauwe hemel met zonnige uitstraling.
Een impressie van een zonneweide met bosschages. In dit geval het perceel tussen de Nauertogt en De Punt, direct naast het terrein dat IX Zon wil gebruiken. (foto: Energieregio NH)

Ook over de aansluiting op het elektriciteitsnet weet Kamphues nog maar weinig. De aanvraag is ruim een jaar geleden bij Liander gedaan, maar het stroomnet zit min of meer aan zijn maximale belasting. “Ze gaven een indicatie van 2034, maar dat hangt vooral van TenneT af, om de capaciteit uit te breiden.”

Op de Boekelermeer in Alkmaar heeft een groep bedrijven een contract met Liander weten te bemachtigen, door samen een energiehub te realiseren. De beschikbare capaciteit wordt gedeeld en een eventueel stroomoverschot wordt opgeslagen in een grote batterij.

“Dat zouden wij ook wel willen”, zegt Sven Kamphues. “Je zou de energie ook kunnen bufferen in de vorm van warmte. Ja, omzetten in waterstof kan ook, maar dan raak je de helft van je energie kwijt. Dat is zonde. Het is een goed idee als je veel overschot hebt, maar rechtstreeks gebruiken is veel waardevoller.”

“Als de gemeente voortvarend is met vergunningen en er is behoefte vanuit de industrie, dan kan de zonneweide er bij wijze van spreken binnen anderhalf jaar staan”, besluit Kamphues optimistisch. (tekst gaat verder onder de foto)

Een groep mensen verzameld naast een bouwplaats met diepe gaten in de grond, waar metalen pijpen en een rode machine zichtbaar zijn, onder een heldere blauwe lucht.
Bij de haven van het Alkmaarse bedrijventerrein Boekelermeer startte in mei de realisatie van een energiehub. In beeld de fundering voor de grote batterij. (foto: Streekstad Centraal)

Bij gemeente Dijk en Waard moest even worden uitgezocht hoe het zit met het RES-zoekgebied naast Zuiderdel. Voor wat betreft IX Zon heeft de gemeente in beginsel geen bezwaren, aldus een woordvoerder, maar er mist nog relevante informatie voor een oordeel. Verder liggen er bij de gemeente geen plannen voor zonneweiden. De blauwe vlakken met ‘bestaande initiatieven’ waren blijkbaar voorbarig.

Hoeveel land er uiteindelijk wordt ‘beplant’ met zonnepanelen blijft vaag. Helemaal vol plempen gebeurt volgens de woordvoerder sowieso niet. Maar er een maximum is er niet echt. Goedkeuring van zonneprojecten hangt af van de inpassing in het landschap, groene en/of recreatieve aanvulling en inzichten van ondernemers en omwonenden.

“Ook dient rekening gehouden te worden met de huidige netcongestie. Dit door met het zonnepark te zorgen dat het stroomnet actief wordt ontlast of op zijn minst te zorgen voor een netneutraal zonnepark”, aldus de woordvoerder. De enige oplossing voor de komende acht jaar lijkt dus zo’n energiehub. “Uiteindelijk bepaalt de gemeenteraad.”