In de nieuwe raadsperiode worden eerder genomen besluiten niet meer ter discussie gesteld en niet teruggedraaid. Dat meldt formateur Theo van Eijk in een tussenverslag van de formatie. Eerder genomen besluiten, zoals de fusielocatie van de Egmondse voetbalclubs of het bestemmingsplan voor woningbouwlocatie Delversduin, komen alleen terug bij de raad als er ‘sprake is van ingrijpende wijzigingen van doorslaggevende betekenis in de omstandigheden’. Daarmee wordt gedoeld op wettelijke noviteiten, rechterlijke uitspraken of ‘andere ontwikkelingen van maatschappelijk belang, zoals financiële ontwikkelingen, voortschrijdend inzicht, behoefte etc.’.
Een meerderheid van de raad bepaalt of daarvan sprake is. Volgens formateur Van Eijk hebben de raadsfracties afgesproken dat ze elkaar houden aan deze afspraken. Ze bespreken het in de openbaarheid van een raadsvergadering met elkaar als er onduidelijkheden zijn. Van Eijk meldt verder dat alle fracties van de gemeenteraad van Bergen de wens hebben uitgesproken om samen een raadsakkoord op te stellen, in plaats van een traditioneel coalitieakkoord. Het raadsakkoord bevat afspraken over de bestuurscultuur, een indeling van politieke onderwerpen, de manier waarop inwoners kunnen participeren, en de manier waarop het college wordt samengesteld.
“Ik krijg er energie van,” stelt Theo van Eijk als Duinstreek Centraal hem vraagt hoe de formatieklus totnogtoe bevalt. Van Eijk stelt trots te zijn om te zien dat alle raadsfracties bereid zijn zich een hele nieuwe manier van het besturen van de gemeente eigen te maken. “Ik gun het de raad, de inwoners en de ondernemers van Bergen dat deze omslag lukt. Het zijn goede mensen die in de nieuwe raad zijn gekozen, zij verdienen het vertrouwen van de bevolking in de gemeente Bergen. Ik denk dat het teloor gegane vertrouwen in de lokale politiek op deze manier zou kunnen worden teruggewonnen.” Van Eijk denkt wel dat er een coach nodig is die de raadsleden kan ondersteunen bij de omslag.
De raadsfracties willen een college met vier wethouders, dat niet hoeft te steunen op een meerderheid in de raad. Het nieuwe college bestaat deels uit kandidaten die voortkomen uit de Bergense politieke partijen, gecombineerd met wethouders van buiten. Alle kandidaten solliciteren naar de functie en worden op basis van competenties benoemd. De samenstelling moet wat diverser worden dan de vijf witte mannen in de leeftijd van 25 tot 55 jaar die de afgelopen drie jaar het college vormden. “De diversiteit wordt gevormd doordat er een team zit dat elkaar aanvult en samen kan leveren wat de gemeenteraad nodig heeft. Dus niet op basis van een schema van een politieke partij die iemand naar voren schuift die bij hun aan de beurt is, maar die kwaliteiten meebrengt die in het team nog ontbreken. Dan komt het volgens mij vanzelf goed met de diversiteit”, stelt formateur Van Eijk.
De procedure voor werving en selectie wordt door een interne commissie uit de raad gevoerd, begeleid door een externe deskundige. Het wethoudersprofiel en de selectiecommissie kunnen de komende weken al worden samengesteld in overleg met alle fractievoorzitters in de Bergense gemeenteraad. Zodra dat er is, gaat de wervingsprocedure van start. De formateur doet tijdens een speciale raadsvergadering van 29 juni verslag van zijn bevindingen en van het formatieproces. Het raadsakkoord wordt tegelijk met de benoeming en installatie van de wethouders vastgesteld. Een datum daarvoor kan formateur Van Eijk momenteel nog niet geven: “Zorgvuldigheid gaat nu boven snelheid. Ik zou het al een hele prestatie vinden als het proces medio juli kan worden afgerond met een extra raadsvergadering.”