Veel mensen zullen het herkennen; het is warm, je haalt een lekker ijsje om af te koelen, maar nog voordat je een lik heb genomen wordt hij plots uit je handen gestolen. En is het niet je ijsje dan is het wel je patatje, zit je auto onder de poep of wordt je in de ochtend wakker geblèrd: “Kaa, kaa…”
Meeuwen zijn misschien wel de meest gehate dieren in regio Alkmaar, maar ieder dier heeft zijn plek en zijn functie toch? Streekstad Centraal ging op onderzoek en zocht naar het positieve achter de zo verguisde meeuw.
Dát ze overlast veroorzaken is duidelijk. Ze zijn iedere zomer hét gesprek aan de keukentafel. Aan die overlast is niet veel te doen want meeuwen zijn beschermd door de Wet natuurbescherming en Europese Vogelrichtlijn. “Je mag nog geen eens boe roepen naar een meeuw”, vertelt Harm Niesen van Faunabescherming.
Harm is dol op meeuwen en vindt daarom onze vraag ‘waar zijn meeuwen eigenlijk goed voor?’, maar vreemd. “Dat zou je je niet eens af moeten vragen. Alle dieren zijn belangrijk, ook meeuwen.” Toch krijgen we niet echt een antwoord op het ‘waarom dan?’ Volgens hem moeten mensen er maar gewoon mee leren omgaan. “Meeuwen zijn onderdeel van de natuur. Ik geniet er alleen maar van.”
Zilvermeeuwen, kleine mantelmeeuwen en stormmeeuwen; in de regio zijn ze niet te missen. We zien ze bij leeggehaalde vuilnisbakken, op de Kaasmarkt, bij de patatboer en natuurlijk als veroorzaker van zo’n verschrikkelijke ‘kledder’ op je auto of wasgoed. Terwijl Harm van gezelschap tijdens het broedseizoen – dat tot augustus loopt – geniet, lijken anderen er wel klaar mee te zijn.
Ook de gemeente Alkmaar is er druk mee en heeft tot 2026 toestemming gekregen om in sommige gevallen nesten te verplaatsen en de eieren van de kleine mantelmeeuw in te smeren met olie, zodat deze niet uitkomen. Op Instagram laten ze zien wat er op het menu staat van een meeuw. Chickenwings en spareribs: meeuwen houden blijkbaar net als mensen van fastfood. En oh ja, ze eten als ze de kans krijgen ook de Amerikaanse rivierkreeft. Dat mag toch zeker een pluspunt worden genoemd.
Ondanks dat Harm de vraagstelling in twijfel bracht gaf Streekstad Centraal niet op en herhaalt: meeuwen zijn toch ergens goed voor? Maar zelfs Vogelbescherming Nederland heeft moeite om er een goed antwoord op te vinden, maar na een paar uur lukt dat toch. “Ze ruimen troep op. Langs de kust de aangespoelde vissen en in de stad pakken ze niet alleen het patatje uit je handen, maar ook van de grond”, stelt Saskia Hausel. En ze vult hierbij aan: “Alle soorten zijn belangrijk, en als er eentje uitsterft zegt dat ook iets over ons.”
Eigenlijk zeggen alle kenners en experts hetzelfde: de overlast van meeuwen wordt veroorzaakt door het overal verspreiden van etensresten en ander voor meeuwen aantrekkelijk materiaal. We doen het dus zelf. Toch is het negatieve beeld van meeuwen maar moeilijk te veranderen. Dus we herhalen maar wat Harm zegt: “het probleem ligt bij de mens, niet bij de meeuw.”