Twee boeren en meerdere organisaties zijn tegen de plannen voor de hoogspanningskabel die tussen Beverwijk en Oterleek komt te liggen. Ze zijn niet tegen de aanleg van de dikke stroomkabel, maar wel tegen wijze waarop. Tennet wil de kabel zoveel mogelijk ingraven in plaats van boren. Eén boer in Zuidschermer vreest voor zijn keurmerk voor vrij lopende melkkoeien, het hoogheemraadschap heeft geen garantie dat het altijd bij waterkeringen kan.
bij boerenbedrijven en dijkinspecties van het waterschap. en en dij min mogelijk boren, niet boren maar graven en dat zou werkzaamheden verstoren.
Bij een boer in Zuidschermer wil TenneT niet boren maar een brede sleuf graven, waardoor zijn koeien een onbekend tijd niet vrij kunnen lopen. Hij vreest voor zijn keurmerk. Het hoogheemraadschap, gemeente Beverwijk en Landschap Noord-Holland zijn het niet eens met de route van het tracé.
wil een brede sleuf graven bij een van de boeren moet het land open, van de boer wil dat er geboord
Niet alleen boer Bas de Wildt uit Zuidschermer, maar ook het waterschap, de gemeente Beverwijk en Landschap Noord-Holland liggen overhoop met Tennet.
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) heeft het het meest aan de stok met de stroomnetbeheerder.
Het waterschap van Noord-Holland boven het Noordzeekanaal is eigenaar van 120 percelen op het tracé Oterleek-Beverwijk, waar Tennet wil graven en boren om een nieuwe ondergrondse hoogspanningsverbinding van 150 kilovolt te kunnen aanleggen.
Capaciteitsuitbreiding
De werkzaamheden zouden dit jaar moeten beginnen. In de tweede helft van 2025 moet de capaciteitsuitbreiding van het elektriciteitsnet volgens planning zijn voltooid en in gebruik zijn genomen.
De uitbreiding is noodzakelijk, omdat huishoudens en bedrijven steeds meer stroom nodig hebben en bovendien ook opwekken om terug te leveren.
HHNK heeft voor dit miljoenenproject in de zomer van 2023 een zogeheten watervergunning aan Tennet afgegeven. Partijen hebben tot dusverre echter nog geen overeenstemming bereikt over een opstalrechtovereenkomst.
„Wij steunen de energietransitie en hebben toestemming voor het leggen van deze kabels in onze grond, bij slootkruisingen en door vier waterkeringen verleend onder specifieke voorwaarden”, maakt woordvoerder Jorrit Voet namens het waterschap duidelijk.
Het behouden van toegang tot dijken en sloten om te allen tijde haar taken goed te kunnen blijven uitoefenen, behoort tot die voorwaarden.
Belemmering
De contractbepalingen waar Tennet aan vasthoudt, vormen volgens het waterschap hiervoor een ’ernstige belemmering’.
„Het komt erop neer dat die geen ruimte bieden voor alles wat te maken heeft met activiteiten die moeten worden gedaan om de huidige dijken veilig te houden, te kunnen verstevigen en toekomstbestendig te maken, waardoor Noord-Holland droge voeten houdt”, aldus Voet.
Hij doelt onder meer op onderzoeken, inspecties, het plaatsen van peilbuizen en bodemwerkzaamheden.
„We zouden toestemming moeten vragen aan Tennet om werkzaamheden uit te mogen voeren aan een dijk of sloot, waar een kabel in de weg ligt. Wij zouden deze dan op eigen kosten moeten verplaatsen. Kosten kunnen oplopen tot een paar miljoen extra, dat is gemeenschapsgeld. Dit willen we voorkomen en daarom gaan we nogmaals met Tennet in gesprek om te kijken of er alsnog maatwerk mogelijk is.”
Gedoogplicht
De stroomnetbeheerder heeft echter al een procedure in werking gezet om HHNK te verplichten mee te werken via zogenoemde gedoogplicht. Die kan door de minister van Infrastuctuur en Waterstaat worden opgelegd.
Het waterschap heeft zich hiertegen tijdens een hoorzitting bij de provincie Noord-Holland verweerd. Welk advies Gedeputeerde Staten aan de minister geeft, wordt naar verwachting binnen twee maanden duidelijk.
HHNK is niet de enige weigeraar. Ook twee agrariërs, onder wie melkveehouder Bas de Wildt (wiens verhaal afgelopen weekend in deze krant stond), de gemeente Beverwijk en Landschap Noord-Holland behoren tot de partijen die geen overeenstemming met Tennet hebben bereikt.
Bazaar Stad
In Beverwijk speelt dat de nieuwe hoogspanningsverbinding moet komen te liggen in de Spoorzone. De percelen die Tennet nodig heeft, zijn dichtbij het ontwikkelgebied gesitueerd waar plannen bestaan voor Bazaar Stad: de bouw van enkele duizenden woningen plus voorzieningen op het Bazaar-terrein.
„Wij willen onze grond best ter beschikking stellen aan Tennet, maar dan wel onder redelijke, evenwichtige voorwaarden”, laat gemeentewoordvoerder Jeroen Mirck weten.
„Beverwijk wil maatwerkafspraken maken om te borgen dat wij onze wettelijke taken en verantwoordelijkheden op het gebied van ruimtelijke ordening naar behoren kunnen blijven vervullen. Tennet wil echter niet afwijken van de eigen standaardovereenkomst. Die is voor ons veel te rigide, biedt te weinig flexibiliteit en bevat te veel belemmeringen.”
De stichting Landschap Noord-Holland (LNH) heeft ook geen gebruiks- en opstalrechtovereenkomst getekend voor een van haar natuurgebieden. Het gaat specifiek om het Weijenbus en Vroonmeer aan de oostkant van de A9 ter hoogte van Uitgeest, nabij het Fort bij Krommeniedijk.
Weidevogelgebieden
„Het probleem is dat wij willen dat Tennet belooft dat ze voor gepland onderhoud niet in de broedtijd en niet in de inundatietijd in deze weidevogelgebieden komen”, licht LNH-gebiedsmanager Onno Steendam toe.
„Wij hebben graag dat er in die periodes geen enkele verstoring van de natuur optreedt. Daarover is uitvoerig met Tennet gesproken, maar zij willen dat niet op papier zetten. Mondeling willen ze het best toezeggen, het komt niet in het contract. Daar komen we niet uit.”
De broedtijd loopt van medio maart tot medio juni. De inundatieperiode, wanneer een deel van het land onder water wordt gezet ter bescherming van grutto’s, zodat zij geen last hebben van hun natuurlijke vijanden zoals de vos, duurt van medio februari tot medio maart.
Behalve de grutto foerageren in het voorjaar in het natuurgebied tussen Uitgeest en Krommenie ook duizenden kieviten, tureluurs, scholeksters en andere weidevogels tijdens hun terugkomst uit overwinteringsgebieden zoals onder meer Afrika en Spanje. Jaarlijks wordt daar eveneens door enkele honderden vogels gebroed.
Calamiteiten
„Bij de aanleg van de hoogspanningsverbinding wordt daar wel rekening mee gehouden. En in geval van calamiteiten heeft Tennet altijd toegang tot het terrein”, stelt Steendam.
„Op zich hebben wij er helemaal geen bezwaar dat die stroomkabels onder ons gebied worden getrokken, maar dan moet wel rekening worden gehouden met natuurbelangen.”
Met de provincie Noord-Holland, die tot voor kort ook niet had getekend, heeft Tennet inmiddels wel overeenstemming bereikt. De nieuwe verbinding kruist op meerdere locaties provinciale wegen.
Het gaat om de N243 tussen Alkmaar en Stompetoren, de N244 bij West-Graftdijk, de N246 ter hoogte van Markenbinnen, de N8 tussen Uitgeest en Krommenie plus opnieuw de N246, maar nu in Beverwijk.
„Wij hebben de afgelopen tijd regelmatig overleg gevoerd met Tennet over een technische oplossing om onze taken als wegbeheerder goed te kunnen blijven uitvoeren”, zegt provinciewoordvoerster Anouchka Kleijnen.
Boringen
Afgesproken is dat de kabels door gestuurde boringen op voldoende diepte onder de N-wegen worden aangelegd. „Gekeken is onder meer welke diepte nodig is om in de toekomst nog bomen of vangrails te kunnen plaatsen. De uitkomst is dat de leiding in de grond mag komen en kan blijven. Dit vormt geen belemmering vormt het beheer en onderhoud van onze wegen.”
Groeiende stroomvraag
Tennet verwacht het tekort aan transportcapaciteit voor elektriciteitsvoorziening en de netwerkcongestie in Noord-Holland Noord op zijn vroegst in 2031 en mogelijk pas uiterlijk in 2033 te hebben opgelost.
De problemen worden veroorzaakt door de groeiende stroomvraag, onder meer door industriële elektrificatie, ingebruikname van grootschalige batterijsystemen, datacenters, meer woningbouw, laadpalen en warmtepompen.
De capaciteit van het stroomnet wordt gefaseerd uitgebreid. De versterking van het 150-kilovolt-hoogspanningsnet op het traject Oterleek-Beverwijk-Velsen (2025) en het uitbreiden van het 380-kilovolt-station in Beverwijk met een vierde koppeltransformator (2029-2031) zijn slechts enkele van de vele maatregelen die worden getroffen.
Tennet voert, samen met regionaal netbeheerder Liander bovendien onderzoek uit naar toepassing van congestiemanagement. Dit houdt in dat wordt bekeken wanneer bepaalde sectoren of gebieden het meeste stroom verbruiken en of daarover afspraken kunnen worden gemaakt, zodat nieuwe gebruikers ook kunnen worden aangesloten. De uitkomsten van dit onderzoek worden in de loop van dit jaar verwacht.