Het aantal Amerikaanse rivierkreeften is in het noorden van Noord-Holland verder toegenomen. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Bloeiende Boerensloten’ van het Hoogheemraadschap, waaraan 29 boeren deelnamen. Ze onderzochten sloten op de aanwezigheid van diverse plant- en diersoorten, en troffen de uitheemse kreeft in 24 van de 92 gecontroleerde sloten. Dat is bijna het dubbele vergeleken met 2022. Ook vissers meldden ze vaker. De Amerikaanse rivierkreeft is schadelijk voor de natuur.
it het werkgebied Dit jaar hebben 29 boeren in heel Noord-Holland daaraan meegedaan.
Want hun aanwezigheid – de kreeften eten waterplanten en veroorzaken ronddwarrelend slib – vermindert die kwaliteit. Ze (vooral de rode rivierkreeften) graven bovendien holletjes en tunnels, waardoor oevers kunnen afbrokkelen en verzakken.
De ernst van het probleem is moeilijk in te schatten, maar de aantallen nemen toe. Waar in 2022 nog uitheemse kreeften werden aangetroffen in 13 sloten, zaten ze dit jaar in 24 sloten. ,,Van beroepsvissers horen we ook dat ze in bepaalde gebieden veel kreeften vangen’’, aldus het hoogheemraadschap.
De toename is onder meer te zien in het Wormer- en Jisperveld. Eerder dit jaar liet beroepsvisser Arnold Werkhoven uit Jisp weten dat hij in 2008 zijn eerste gevlekte Amerikaanse rivierkreeften daar ving. ,,Sindsdien zijn het er alleen maar meer geworden’’, zei hij. Zijn collega Piet Hartog uit Den Ilp vangt in het Oostzanerveld en de Twiskepolder opmerkelijk genoeg vooral rode Amerikaanse rivierkreeften. Werkhoven vertelde dat hij die in 2022 voor het eerst ook heeft gevangen en sindsdien vaker.
Een andere conclusie uit het onderzoek Bloeiende Boerensloten is dat het aantal sloten met krabbenscheer is afgenomen. Ook een slecht teken, want dat waterplantje gedijt alleen in sloten met een goede waterkwaliteit. Daar staat tegenover dat meer sloten zijn geteld waarin drijfbladplanten voorkomen. In die sloten is weer wel sprake van – in ieder geval voor deze soorten – een voldoende waterkwaliteit.
In Noord-Holland controleerden in totaal 29 boeren 92 sloten. Dat gebeurt op verzoek van het HHNK en in samenwerking met de agrarische natuurverenigingen Water, Land en Dijken en Hollands Noorden.
In juli en augustus keken de boeren naar bodem (grondsoort), breedte en diepte van de sloot, of er een baggerlaag aanwezig is, welke dieren ze tegenkomen en welke plantensoorten op, bij en in het water groeien.
Kroos en algen groeien snel als er veel voedsel, bijvoorbeeld door verzoeting, bodemdaling en uitspoeling van meststoffen, in de sloot zit. Daardoor neemt de hoeveelheid zuurstof af en kan er minder licht doordringen, met negatieve gevolgen voor het verdere waterleven. Drijfbladplanten en ondergedoken waterplanten maken juist zuurstof aan in het water en hebben dus een positieve invloed op de waterkwaliteit.
Van de bekeken sloten kreeg in 2022 ruim dertig procent een goede beoordeling, in 2023 is dat veertig procent.
De opkomst van Amerikaanse rivierkreeften is een landelijk probleem. Veel waterbeheerders zijn ermee bezig en er worden verschillende onderzoeken gedaan naar een succesvolle bestrijding. Ze worden wel steeds meer gegeten door inheemse soorten, zoals de blauwe reiger, fuut, baars en snoekbaars, maar dat lijkt niet genoeg te helpen om de aantallen te verminderen.