Een krappe meerderheid van de Alkmaars gemeenteraad heeft een voorstel aangenomen waarmee het voor een statushouder moeilijke wordt om een woning te weigeren. De regels daarvoor worden nu gelijkgetrokken met de regels die voor spoedzoekers gelden. Dat betekent dat in een uiterst geval dat een statushouder dakloos kan worden, net als een spoedzoeker. Hoe groot het probleem van weigerende statushouders is, is niet duidelijk.
Alkmaar maakt een statement tegen statushouders die een woning weigeren. Een voorstel bedoeld om deze groep ’aan te pakken’, kwam met de hakken over de sloot door de gemeenteraad heen.
Het gaat om een voorstel dat de gevolgen gelijk trekt voor een statushouder die een woning weigert met de gevolgen voor een spoedzoeker die een woning weigert.
Het is vooral een statement, of stellingname, tegen weigerende statushouders. Want wat dit voorstel nu daadwerkelijk verandert, is verre van duidelijk. „Beeldvorming, beeldvorming, beeldvorming. Meer is het niet”, Oordeelt tegenstander Tineke Bouchier van GroenLinks.
Ook al denkt wethouder Jasper Nieuwenhuizen dat het voorstel wel duidelijk is. „Ik spreek toch geen Chinees?”
Het idee komt onder meer uit de koker van Victor Kloos van OPA: „Statushouders moeten niet ’nee’ kunnen zeggen, althans niet zonder consequenties. Bij weigering is het nu: praten, praten, praten. Dat vinden wij onacceptabel.”
„Statushouders hebben absoluut recht op een woning, maar we willen gelijke monniken, gelijke kappen.”
Bijna de helft van de gemeenteraad heeft moeite met die insteek: er is geen sprake van een gelijke situatie. Een spoedzoeker mag zes maanden zelf zoeken naar een woning.
Een statushouder krijgt na een half jaar één woning toegewezen.
Op straat
Het gevolg is overigens juist wél hetzelfde. Zowel een spoedzoeker als de statushouder eindigt in het uiterste geval op straat bij weigering van een woning. Dit zegt wethouder Nieuwenhuizen zelf.
Volgens Bouchier van GroenLinks wordt er een probleem ’verzonnen’. „Er wordt een werkelijkheid gecreëerd die er niet is. Alsof statushouders steeds weigeren en wij voor ze blijven zoeken.”
Rigo Wijdoogen van de SP springt bij: hoewel er landelijk in eerste instantie 300 weigeringen waren, werden dat acceptaties na gesprekken. „Er bleef een fractie van over, want het is slikken of stikken.”
Uiteindelijk heeft hij twee gevallen gevonden waarbij iemand echt tot het gaatje ging met weigeren.
Papier
En de grote vraag: Wat verandert dit voorstel nu eigenlijk? Het op papier zetten van ’nadere regels’ borgt consequent handelen, volgens Nieuwenhuizen.
Hij spreekt koeterwaals in de oren van vele raadsleden.
De stemming was spannend. Alkmaar kent een hechte en loyale coalitie. Deze keer stemde coalitiepartij D66 uit de pas. Normaal zou daarmee de meerderheid in het geding komen, maar een aantal raadsleden van oppositiepartijen was afwezig.