“Dat mag nooit meer gebeuren. Toen niet, nu niet, nooit”, zegt burgemeester Lars Voskuil volmondig tijdens de jaarlijkse herdenking bij Kamp Schoorl. “We moeten niet alleen stilstaan wat hier was, maar dat wij vooral ook de lessen van toen niet mogen vergeten.”
Tientallen mensen zaten dinsdagmiddag rond het monument aan de Oorsprongweg. Kamp Schoorl was het eerste concentratie- en doorgaans kamp dat de Duitse bezetter bouwde in Nederland. “Een twijfelachtige eer”, noemt oud-CIDI-directeur Ronny Naftaniel het. Vanuit hier werden de eerste joden gedeporteerd. Samen met burgemeester Lars Voskuil uit hij zijn zorgen om de toenemende Jodenhaat. (tekst gaat verder na de foto)
Naftaniel richt zich tijdens zijn toespraak naar de schoollieren die in kleermakerzit aandachtig luisteren naar wat hij te zeggen heeft. “De haat naar de joden is niet verdwenen na het verslaan van de nazi’s.” Steeds meer kinderen zijn bang om zichzelf te uiten. “Op universiteiten krijgen Joodse studenten te horen dat de niet welkom zijn. Het bordje ‘verboden voor Joden’ uit de Tweede Wereldoorlog is vervangen voor ‘geen zionisten hier’. Niet vergelijkbaar met de volkerenmoord op zes miljoen Joden, maar alles heeft een begin.”
Ook Voskuil ziet het om hem heen gebeuren. “Het lijkt soms alsof de geschiedenis beetje bij beetje herschreven wordt.” Tijdens de herdenking draagt hij een keppeltje, om respect te tonen aan de Joden. Zoals hij vaker doet. Hij krijgt hier veel kritiek op en vragen, zoals: “Is het wel verstandig?” (tekst gaat verder na de foto)
“Vrienden van mij durven niet meer publiekelijk voor hun Joods zijn uit te komen uit angst voor reacties en soms ook agressie.” Door de gebeurtenissen in Israël neemt dit alleen maar toe. Maar Voskuil wil dat geen reden laten zijn om de kampen in de Tweede Wereldoorlog te minimaliseren. “Laten we de herinnering in leven houden.”
En dat doen ze tijdens de herdenking. Enkele kinderen van de Teun de Jager school mochten hun zelf geschreven gedichten voordragen. Het koor Heimish Zain zong en Rabbijn Spiero sprak het ‘jizkor’ uit. Een joods herdenkingsgebed, waarna één minuut stilte volgde.
De herdenking werd op de traditionele manier afgesloten met de bloemlegging, waarbij het herdenkingsmonument bedolven werd met kleurrijke bloemen.