Het recht om te demonstreren is een groot goed, wel moet het Joods Namenmonument echt beschermd worden. Dat is de strekking van de antwoorden die burgemeester Anja Schouten gegeven heeft op de spoedvragen van de plaatselijke VVD, naar aanleiding van de demonstratie ‘Free Palestine’ bij het station van Alkmaar. “Ik begrijp de precaire situatie en de spanning die dit op kan roepen.”
Voor burgemeester Anja Schouten geldt uiteraard dat ze niet zomaar een demonstratie kan tegenhouden, de wet stelt daar duidelijke beperkingen aan. Overigens was dat ook zeker niet wat de Alkmaarse VVD beoogde toen fractieleider John van der Rhee met bezorgde vragen kwam over het aangekondigde protest. “Demonstreren en de vrijheid van meningsuiting is een absoluut en onvervreemdbaar grondrecht in Nederland”, schreef Van der Rhee maandag. Maar de plek van deze demonstratie, pal naast het monument voor joodse slachtoffers, deed pijn. Ook al was die locatie volgens de organisatie ‘toevallig’, voor Free Palestine draait het om de stations zelf en zijn er gelijktijdig ‘sit-ins’ bij andere stations.
Ook burgemeester Schouten wijst erop dat de plaats van de demonstratie niet precies die van het Namenmonument gaat zijn: “De sit-in zal gehouden worden naast de roltrappen, dat is op enige afstand van het Namenmonument”, schrijft zij. Al is ‘enige afstand’ natuurlijk relatief. “In onze voorbereidingen met zowel de organisator, als met handhaving en politie zullen wij speciale aandacht hebben voor de bijzondere plek die het Joods Namenmonument inneemt op het Stationsplein.” (tekst gaat door onder de foto)
De vrees bestaat, niet alleen bij VVD-fractievoorzitter John van der Rhee maar ook bij joodse organisaties in Alkmaar, dat tijdens de demonstraties dreigende teksten te horen zullen zijn. Bij ‘Free Palestine’-demonstraties vorige week werd bijvoorbeeld de omstreden leus ‘from the river to the sea…’ geroepen. Met de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema is burgemeester Schouten eens dat die zin ‘alle onschuld kwijt’ is en niet gebruikt moet worden: “Respect hebben voor elkaars angst, verdriet en pijn is het minste wat van elkaar gevraagd kan worden. Zo spreken wij er ook over met de organisatoren van de demonstratie.”
Het is duidelijk de wens van de gemeente dat de demonstratie geen kwetsend karakter zal hebben. Dat is ook wat de organisatie er zelf over zegt. “De organisator geeft aan zelf toe te zien op een goed en ordelijk verloop, zonder strafbare uitingen of gedragingen”, stelt de burgemeester in haar beantwoording. Het uitgangspunt moet een vreedzaam protest zijn waarbij wordt opgeroepen tot een wederzijds staat-het-vuren.
Mochten er tóch grenzen overschreden worden, dan kan er wel worden ingegrepen, bevestigt de burgemeester. Daar is ‘de driehoek’ ook op voorbereid, het overleg van politie, Openbaar Ministerie en de lokale overheid. “In de voorbereiding met de driehoek wordt besproken wat de beste manier is om het Joods Namenmonument te beschermen”, voegt de burgemeester daar nog expliciet aan toe. De demonstratie begint donderdag om 18:00 uur.