“Je moet er voor vechten!” Alkmaar heeft de plannen voor het gebied Viaanse Molen omgegooid, daardoor kunnen er ‘maar’ 2.000 woningen worden gebouwd in plaats van de eerder geplande 5.400. En dat is nergens voor nodig, stelt ‘molenman’ Wim van Polanen. Hij heeft een oplossing voor zowel de tuinders, de twee molens én voor woningzoekenden. “We hebben die woningen heel hard nodig.”
Van Polanen zet zich al vele jaren in voor de 450 jaar oude Sluismolen en de vier jaar jongere molen De Viaan. Ooit vanuit zijn werk bij het Hoogheemraadschap, nu als 78-jarige gepensioneerde. “Mijn molens”, noemt hij ze nog steeds wanneer Streekstad Centraal bij hem in de tuin te gast is. Mede dankzij Van Polanen is de biotoop van de molens – zeg het windgebied er omheen – wettelijk beschermd. “Het heeft me vier dijkgraven gekost.” Maar daarmee is Van Polanen’s missie niet voltooid, want de bomen rond de Sluispolder zijn veel te hoog en houden wind tegen.
“De molenbiotoop ligt in een straal van 400 meter rond het hart van de molens”, zegt Van Polanen. “In de eerste 100 meter mag helemaal niets worden geplant of gebouwd, en dan telkens per 100 meter mag er een meter bovenop. De wet geldt niet voor gebouwen die er al stonden toen de wet werd ingevoerd, maar wél bij herontwikkeling. Kijk, bijna heel het bedrijventerrein ligt binnen de molenbiotoop van De Viaan”, legt hij uit terwijl hij op de kaart wijst. (tekst gaat verder onder de foto)
De nieuwe Viaanse wijk zou bestaan uit 5.400 woningen op de plek van het bedrijventerrein, het PEN-dorp en het oude gasterrein. De Helderseweg zou worden omgelegd voor een groen gebied langs het kanaal. Het idee was een ventweg tussen de N9 en tuindersvereniging De Rekere. “Daar moeten ze dan 12.000 vierkante meter aan bomen en beplanting gaan kappen.” Maar dat plan is nu bijgesteld naar 2.000 woningen, behoud van de ATV, geen ventweg en meer oog voor de molens.
Maar dat vindt Van Polanen een hele slechte oplossing. “We hebben die woningen heel hard nodig. Verplaats de ATV naar het oude gasterrein, dán creëer je ruimte om te bouwen. De tuinders krijgen een mooie plek aan het kanaal én de molenbiotoop van de Sluismolen wordt langdurig beschermd. De begroeiing is laag en de kassen en zo, dat kan prima. En dan is er in de punt onder de volkstuinen ruimte voor een supermarkt, een dokterscentrum, een restaurant aan het water. Ja, met een haventje, prachtig toch?”
Wim van Polanen bracht zijn plan onder de aandacht bij de gemeente, diverse fracties, de provincie en in Den Haag. Maar helaas. In zijn ontwerp zit een rotonde in de Steve Bikoweg (N9) en dat wil Rijkswaterstaat niet. Van Polanen begrijpt dat niet. “Je krijgt juist een betere doorstroming. Een rotonde van prefab betonplaten kost 3 miljoen euro en ligt ie er in twee, drie dagen. In het plan van Rijkswaterstaat zit een turborotonde voor de kruising met de Kogendijk, met een fietstunnel. Dan zit je een half jaar met werkzaamheden, en die kost geloof ik 10 miljoen.” (tekst gaat verder onder de foto)
Bovendien maakt zo’n turborotonde de verkeerssituatie veel slechter, volgens van Polanen. “Als het druk is kom je er vanaf de Kogendijk nooit tussen! Het is bezopen. Laat die stoplichten staan en geef fietsers meer dan 13 seconden de tijd om over te steken. Die stoplichten reguleren meteen ook de doorstroming op de nieuwe rotonde.” Maar de gemeente Alkmaar legt zich ogenschijnlijk neer bij het bezwaar van Rijkswaterstaat.
Inmiddels kent het plan ook een extra woonbuurt. Van Polanen was 22 jaar baancommissaris bij de golfclub. “Deze winter viel er heel weinig regen, maar normaal is er ’s winters nauwelijks te spelen op de holes aan de zuidzijde. Over 6 hectare zit er in de bodem een kleilaag van 60 centimeter, het water kan niet natuurlijk afvloeien.” Zijn oplossing: verplaats die holes en bouw woningen. Twee vliegen in één klap.
Van Polanen weet zeker dat de eigenaar van de golfclub daar blij mee zal zijn is, niet alleen vanwege betere banen. “Bouw aan de Bergervaart luxe appartementen. Je hebt daar een prachtig uitzicht. Moet je kijken hoeveel leden je erbij krijgt.” Aan de zijde van de golfbaan kunnen sociale huurwoningen komen en de ontsluiting via de nieuwe rotonde. De bevlogen bouwkundige hoopt dat zijn pleidooi via Streekstad Centraal de nodige steun oplevert. “Als je er voor vecht, is het echt te doen.” (tekst gaat verder onder de foto)
De gemeente doet – ook als we daar naar vragen – geen uitspraken over Van Polanens plannen en wacht het participatieproces af. Hij is welkom om daar aan deel te nemen. Ook diverse politieke partijen reageren terughoudend. Tineke Bouchier (GroenLinks) en Maya Bolte (Leefbaar Alkmaar) willen eerst meer weten over de gevolgen van een rotonde in de N9. Vooral Bolte ziet bouwen in de beschermde Sluispolder niet zitten. Beiden voelen wel wat voor verhuizing van de ATV, maar uitsluitend als de vereniging dat zelf goed vindt.
Woensdag 21 mei is er een inloopavond over de Viaanse Molen. Wellicht dat Wim van Polanen daar mensen op andere gedachten kan krijgen. “Die is van zes tot acht uur bij de handboogschietvereniging. Daar ga ik natuurlijk heen om mijn plan te promoten, komen jullie ook?”