Een storm, een hete zaterdag en daarna dan het verwachte onweer: het weer levert deze week in elk geval voldoende gespreksstof op. Het KNMI roept mensen op om alert te zijn tijdens het onweer van zondagmiddag, het is ‘code geel’ tussen 14:00 en 18:00. Wie naar buiten gaat moet rekening houden met hagel, regen en harde windvlagen.
Vooral die windvlagen kunnen gevaarlijk zijn, want de schade die is aangericht door zomerstorm Poly is nog niet overal hersteld. Takken die woensdag wel scheurden, maar nog niet van de boom zijn afgewaaid, kunnen nu alsnog loskomen. En uiteraard liggen er op veel plekken nog takken in het gras die door een windvlaag kunnen worden opgetild. Een wandeling in het bos is dus geen aanrader.
In landelijke media wordt gesproken over ‘code oranje’, een hoger alarmniveau. Dat is voor onze regio echter niet aan de orde. Het KNMI verwacht dat de onweersbuien vooral in de zuidelijke en oostelijke provincies zeer hevig kunnen zijn, alleen voor Overijssel, Gelderland, Brabant en Limburg geldt dus code oranje. Voor de rest van het land is het code geel en die waarschuwing geldt voor Noord-Holland dus van 14:00 tot 18:00.
Omstanders zullen misschien hebben gedacht dat de hitte sommige Alkmaarders naar het hoofd gestegen was. Maar de mensen die ter hoogte van de Noorderkade in het water lagen waren eigenlijk hard aan het werk. Zaterdagochtend was de Noorderkade namelijk het toneel van een rampenoefening van het Rode Kruis, waaraan ook andere hulporganisaties deelnamen. “Geoefendheid is belangrijk.”
Alkmaar Centraal was ter plaatse en zo waren we getuige van talloze gewonde en verwarde mensen, op land en in het water – allemaal acteurs. Het scenario dat geoefend werd was ernstig genoeg: een vrachtwagen zou op het publiek zijn ingereden, met alle gevolgen van dien. Het is het soort ellende waar hulpverleners op voorbereid moeten zijn.
“Binnen het Rode Kruis hebben we teams die worden opgeroepen bij grote hoeveelheden slachtoffers”, vertelt Ben van Kuringen van het Rode Kruis. “Geoefendheid blijft voor die teams belangrijk.” Want wie hulp wil kunnen bieden bij een ramp moet wel over enige ervaring kunnen beschikken. Ervaring die wordt opgedaan bij oefeningen als deze.
“We oefen maandelijks in onze gebouwen”, legt Van Kuringen uit. Maar dat heeft z’n beperkingen. Een grote buitenoefening, waarbij hulpverleners leren om met elkaar samen te werken, is van grote waarde voor de betrokken professionals. Die toonden zich dan ook tevreden: “Een succes.”
Zesendertig is precies twee keer achttien. Dat rekensommetje bleek donderdagavond doorslaggevend in de raadsvergadering, waarin werd gestemd over het Alkmaarse referendum. Doordat er maar zesendertig raadsleden aanwezig waren was het technisch mogelijk dat het achttien tegen achttien zou worden. Dan ‘staken de stemmen’, zoals dat heet. En dat is dus precies wat er gebeurde.
Het referendum zelf kon in de raad op een ruime meerderheid rekenen. Alleen de ChristenUnie zei het voorstel niet te willen steunen, omdat de partij niet gelooft in een raadgevend referendum. Een bindend referendum is evenwel niet mogelijk omdat landelijke wetgeving dat tegenhoudt. De ChristenUnie gaf wel aan in te willen stemmen met enkele door de oppositie voorgestelde ‘amendementen’, dat zijn wijzigingen op detailniveau.
Juist bij de amendementen ging het dus mis. Het eerste amendement betrof het verlagen van de kiesgerechtigde leeftijd, specifiek voor referenda. Die moest van 18 naar 16. Het was een amendement waarover Alkmaar Centraal eerder vandaag al sprak met Kıvılcım Pınar van de Partij voor de Dieren, één van de ondertekenaars. Die partij stemde dan ook vóór, net als de andere linkse oppositiepartijen en coalitiepartij D66. 18 stemmen voor. En vervolgens, met hulp van oppositiepartij Forum voor Democratie, 18 stemmen tegen.
“Dan staken de stemmen”, stelde burgemeester Anja Schouten nuchter vast. Het in stemming brengen van de andere amendementen en het voorstel zelf kon daarom niet meer in dezelfde vergadering. Het gehele voorstel zal dus bij een volgende vergadering opnieuw in stemming worden gebracht. “U was vast niet van plan om deze zomer al een referendum te organiseren”, relativeerde de burgemeester de ontstane vertraging.
Bij een volgende vergadering is het van belang dat de stemmen niet opnieuw staken. “Ik roep u op om dan met alle 39 raadsleden aanwezig te zijn.” Want 39, dat is een oneven getal. Zo was het donderdagavond de wiskunde die het Alkmaarse referendum voorlopig terug in de koelkast zette. Voorlopig – maar niet voorgoed.
De provincie heeft een nieuw bestuur. En dat heeft uiteraard ook impact op onze regio. Zo wordt er in het akkoord, dat hier is na te lezen, expliciet gesproken over de N9 en de Alkmaarse Ring: die moeten beter en daar gaat de provincie dus werk van maken. Verder komt de aansluiting van Heiloo op de A9 aan de orde. Maar ook ’tussen de regels’ is er genoeg regionaal aan het provinciale akkoord.
Al langer ligt er in een doelstelling om tot 2030 184.000 extra woningen te bouwen. Om dat te halen moet het tempo flink omhoog, schrijft mediapartner NH Nieuws, die het akkoord uitploos. De doelstelling van 184.000 woningen blijkt niet haalbaar door alleen binnenstedelijk te bouwen. Dus mag er onder voorwaarden buiten dorps- en stadsgrenzen gebouwd worden, zoals in Stompetoren.
Het verkeer over de weg krijgt de nodige aandacht in het akkoord. Niet alleen de N9 en de Alkmaarse ring, maar ook de A9 komt voorbij. Die autosnelweg krijgt de felbegeerde aansluiting met Heiloo. Verder komt er een verbinding met de A8, die ook voor forensen uit onze regio van betekenis kan zijn. Ook het openbaar vervoersnetwerk moet worden verbeterd. Met name in het landelijk gebied en kleine kernen. Daar moeten ook meer nachtbussen van en naar uitgaanslocaties voor jongeren komen.
De aanpak van stikstof leek op voorhand een ingewikkelde discussie te worden. Met name BBB en GroenLinks staan daarin lijnrecht tegenover elkaar. De oplossing lijkt te zijn gevonden door in het akkoord nog geen uitspraken te doen over jaartallen. Het onteigenen van boerenbedrijven was voor BBB een no-go. Volgens de nieuwe coalitie is het deze collegeperiode van vier jaar ook niet aan de orde en ‘spannen we ons tot het uiterste om dat te voorkomen’. Het mag dus wel, maar alleen het terugdringen van de stikstofuitstoot is niet voldoende om tot onteigening over te gaan.
Het platteland moet niettemin groener. Wel wordt gekeken hoe agrarische bedrijven verduurzaamd kunnen worden. “Er zal altijd ruimte zijn voor een sterke, duurzame en innovatieve landbouw die gezond en betaalbaar voedsel produceert.” Het verbinden van natuurgebieden moet met het afmaken van het Natuurnetwerk Nederland (NNN) gerealiseerd in 2029. Al wordt ook gemeld dat er sommige gevallen een andere eindtermijn kan worden gesteld.
In 2030 moet een CO2-reductie van 55 procent worden gehaald. Duurzame energie is daarom noodzakelijk. Windmolens op zee hebben de voorkeur, maar ook op land zullen ze nodig zijn, zo valt te lezen. Als het om zonne-energie gaat moet die vooral van panelen op daken komen. Daardoor zouden grootschalige zonneweides niet nodig zijn. “We zijn zeer terughoudend met het realiseren van zonneweides op hoogwaardige landbouwgrond.”
De provincie wil extra aandacht voor de regio. Zo krijgt iedere gedeputeerde een eigen regio toegewezen waarbinnen die dan ook het eerste aanspreekpunt wordt. En om de verbinding te maken tussen politiek en inwoners, en stad en land wordt er een jaarlijkse bijeenkomst met eigen streekproducten georganiseerd.
Tot slot de opcenten, onderdeel van de wegenbelasting. Iets waarbij altijd werd gezegd dat die in Noord-Holland de laagste was van alle provincies in Nederland. Dit jaar was het bedrag 156 euro. Dat wordt straks ongeveer twee tientjes duurder en komt op zo’n 178 euro uit. De coalitie zegt de extra inkomsten nodig te hebben om alle opgaven te realiseren. En ondanks deze verhoging blijven de opcenten in onze provincie daarmee nog steeds de laagste van Nederland.
Menig binnenstadbewoner zal met een bezorgde blik naar ‘zijn’ Grote Kerk gekeken hebben toen woensdagmorgen zomerstorm Poly over de daken raasde. Hoe zou die enorme steiger tegen het grote raam het houden? Alkmaar Centraal sprak erover met Esmee Bakker van de organisatie. Bij haar was bezorgdheid geen sprake: “Nee hoor, onze steiger staat stevig.”
Uiteraard waren de trappen die op andere dagen bezoekers langs het Grote Raam leiden tijdens de storm wel afgesloten. “We letten natuurlijk erg op de veiligheid van de bezoekers”, legt Bakker uit. “De dag voor de storm was al duidelijk dat we dicht zouden gaan. Tot 14:00 uur, dachten we toen. maar uiteindelijk hebben we de Klim de hele dag dichtgehouden.” Maar dus zonder dat er zorgen waren over de stellage zelf.
“Toen de wind in de namiddag weer was gaan liggen is er een inspecteur naar boven gegaan. Die heeft de takken weggehaald die er lagen.” En uiteraard is toen ook gekeken naar eventuele schade, maar daar was dus geen sprake van. En dus kon ‘Klim naar het Grote Raam’ donderdagochtend alweer open. “Die steiger staat als een huis.”
Afgelopen weekend ging de steiger voor het eerst open voor het grote publiek. “In het openingsweekend was het niet supergoed weer”, zegt Bakker. “Toch hebben we ruim duizend bezoekers gehad.” Sommige bezoekers vonden ook toen de wind al stevig. “Als je bovenaan staat en je van jezelf een beetje hoogtevrees hebt… Dan is het heftig ja. Maar het is zeker veilig. onze dagcoördinator peilt iedere dag de wind aan de top.”
Veiligheid voor alles dus. Maar vooral: genieten, als het aan Bakker ligt. “Het is echt spectaculair. Een vergelijkbaar uitzichtspunt hebben we in Alkmaar niet.”
Het is één van de wensen van de nieuwe coalitie: een eigen Alkmaars referendum. Inwoners van de gemeente kunnen zo direct meepraten over de besluiten die in Alkmaar genomen worden, is de gedachte. Er is in de raad veel steun voor het voorstel, maar over de precieze vormgeving van de Alkmaarse volksraadpleging wordt verschillend gedacht. “We moeten hier voorzichtig mee zijn.”
Een krachtig raadgevend referendum, zonder vereisten aan de minimale opkomst, waarin zeer uiteenlopende kwesties aan de kiezer kunnen worden voorgelegd. Dat is het voorstel ‘Referendumverordening 2023’ dat er nu ligt. Deels worden hierin de ideeën van een ouder voorstel uit 2015 gevolgd, maar dat er geen minimale opkomst is, dat is er bijvoorbeeld nieuw aan. Het laat zien dat het het College menens is: zo min mogelijk mitsen en maren, een sterk referendum, zij het alleen raadgevend – dat moet nou eenmaal van Den Haag.
Mitsen en maren zijn er uiteraard wel in de raad. Oppositiepartijen GroenLinks, Leefbaar Alkmaar, PvdA en Partij voor de Dieren (PvdD) stellen bijvoorbeeld voor om de kieswet anders toe te passen bij het referendum. Waar bij gewone verkiezingen de minimumleeftijd 18 jaar is, zou die voor de volksraadpleging omlaag mogen naar 16, vinden deze partijen: “We verwachten veel van jongeren”, legt Kıvılcım Pınar van PvdD uit. “Ze betalen belasting, ze mogen rijles volgen. Dan mogen ze ook wel meepraten.”
Een ander amendement komt van PvdD, OPA en FvD. Zij willen dat de ‘vage’ bepaling, die stelt dat een referendum over een onderwerp waar al eens een referendum gehouden is niet zou kunnen, uit het voorstel verdwijnt. “Weghalen ja”, zegt Pınar. “En verder vinden we dat de referendumcommissie transparant moet zijn. Er is geen reden voor beslotenheid.”
Pınar is een groot voorstander van meer directe democratie. “Het referendum is daarvoor een middel”, bevestigt hij. Al vindt hij het niet het beste. “Het liefst zouden wij burgerraden zien. Een groep burgers kan dan echt samen overleggen, deskundigen inroepen, met voorstellen komen. Dat zou nog beter zijn.” Maar het College zet dus in op het referendum, niet op burgerraden zoals die bijvoorbeeld in Duitstalig België bestaan.
Voor referenda is Zwitserland natuurlijk het grote voorbeeld. “Maar die hebben daar ook echt wel heel veel ervaring mee”, relativeert Pınar. “Het referendum is een mes met twee kanten. Het is een middel, maar het creëert ook valse verwachtingen. Daarom vind ik dat we dit echt goed moeten brengen. Voorzichtig.” Hij zal de discussie in de raad dan ook zeker volgen, al verwacht hij wel dat PvdD zal instemmen met het Alkmaarse referendum, dat op een grote meerderheid kan rekenen.
Dat het onderwerp ook de Alkmaarders op straat aangaat, bleek wel uit een rondgang in mei dit jaar. Toen toonden veel Alkmaarders zich enthousiast over de directe democratie, al waren er ook kanttekeningen. Net zoals in de raad vanavond.
Het zwaarste gedeelte van zomerstorm Poly is inmiddels over onze regio getrokken, de wind zwakt af. Daarom is de waarschuwing ‘code rood’ om 12:00 uur vanmiddag ingetrokken. Tot zeker 14:00 roept het KNMI mensen wel op om voorbereid te zijn, dat is code oranje. Daarna zal mogelijk nog even code geel gelden, want de nasleep van de zware storm maakt het nodig om alert te zijn.
Het KNMI was merkbaar verrast door de ernst van de storm. Kort voor het eigenlijke spitsuur, ook het moment waarop veel jonge kinderen met hun ouders naar school fietsen, werd het alarmniveau verhoogd van geel naar oranje. Kort daarna werd dat code rood en ging er ook een NL Alert uit. Rond dat moment werd door de spoorwegen besloten om al het treinverkeer in Noord-Holland stil te leggen. Zomerstorm Poly was toen net, rond de klok van acht uur, aan land gekomen.
Lezers van Streekstad Centraal sturen massaal foto’s in van omgevallen bomen en andere schade. Een selectie daarvan is te lezen in ons liveblog van de storm. Hoe groot de schade precies is en wat de financiële impact van deze storm zal zijn is nog niet bekend.
Zomerstorm Poly heeft in de regio flink wat schade aangericht. Wegen zijn geblokkeerd, bomen blijken omgevallen of flink wat takken kwijt. Ook het treinverkeer werd platgelegd. Vanwege de ernst van de storm gold tot 12:00 ’s middags code rood en is er een NL Alert uitgegaan.
13:30 We sluiten het liveblog. We bedanken onze lezers voor de vele foto’s!
13:23 – Ook al was de storm dan stevig, één bordje heeft alle windvlagen overleefd, al is de boodschap nu wel wat ironisch.
13:00 – Aan zee spookt het altijd nog een beetje meer dan verder landinwaarts. Langs de kust sneuvelden talloze strandhuisjes, hier bij Bergen aan Zee.
foto: Marcel Klotz
12:50 – Ook de N244 tussen Alkmaar en de Kogerpolderbrug moest eerder vanwege omgevallen bomen en takken op de weg worden afgesloten.
foto: Weginspecteur Albert
12:45 – Een foto van de A9 een paar uur geleden laat chaotische taferelen zien.
12:05 – Problemen op de Kennemerstraatweg en Rijksweg van Heiloo tot Limmen. Op meerdere plekken zijn bomen op de weg gevallen. Het verkeer probeert zich er langs te wurmen.
foto’s: Netty Nanne
12:00 – Code rood is ingetrokken voor onze regio, meldt het KNMI. Het zwaarste gedeelte van de storm is nu achter de rug. Wel blijft het goed om waakzaam te zijn.
11:58 – Op de hoek van de Brughagedis en de Zwarte Kaaiman in Heerhugowaard was een groot deel van een boom afgebroken. Het scheelde weinig of de grote tak die er nog op zat, was ook naar beneden gekomen. De brandweer is druk in de weer. Voor zover bekend raakte niemand gewond.
foto: Angela Smal
11:58 – Ook op de Vondelstraat in Alkmaar is een boom gevallen. Samen met de groene reus ging een lantaarnpaal naar beneden. De brandweer is gekomen om de boom te verwijderen.
foto: Sanne Schaap
11:50 – De A9 was vanwege omgevallen bomen al dicht tussen Akersloot en Uitgeest. Later werd de snelweg ook vanaf Alkmaar afgesloten. Het duurde enige tijd voordat bestuurders die vast kwamen te staan weg konden komen.
foto: Inter Visual Studio
11:45 – Een omvallende boom aan de Mahlerstraat in Alkmaar heeft maar nét een huis gemist. De lantaarnpaal die naast de boom stond kwam er minder goed vanaf, deze werd samen met de wortels uit de grond gerukt en hangt helemaal scheef.
foto: Nico Langenberg
11:40 – En alweer een auto met een boom erop. Deze keer een auto die stond geparkeerd aan de Wielingenweg in Alkmaar. De boom lijkt vooral over de auto heen te zijn gevallen, wellicht valt de schade nog een klein beetje mee.
11:35 – Ook een auto aan de Aert de Gelderlaan in Alkmaar moest het ontgelden. Een auto die een klein stukje verderop stond lijkt te zijn gespaard.
foto: Yolanda
11:32 – Langs de Munnikenweg in Oudorp, bij de monumentale stolp ‘Eendracht maakt macht’, is een oude boom ontworteld.
11:30 – Aan het Lievenshof in Alkmaar is een grote boom tegen een woongebouw gevallen, met aanzienlijke schade tot gevolg.
foto: Kelly de Jong
11:25 – Bij de Oudorpse Laurentiuskerk blokkeert deze omgevallen boom de toegang.
11:20 – Een auto die over de Kennemerstraatweg in Heiloo reed werd getroffen door een omvallende boom. De boom belandde precies op het dak van de auto, maar niemand raakte gewond. De brandweer heeft de auto bevrijd.
11:11 – Een foto gemaakt op de Geest in Alkmaar, die nog even was blijven liggen. Een boom van het Bolwerk was omgewaaid en op een huis terecht gekomen. Het is nog niet duidelijk hoe groot de schade is.
foto: Paul Veldt
11:09 – Gelukkig was dit toilet op ’t Wuiver in Oudorp even niet bezet…
11:05 – Er is voorlopig even geen doorkomen aan op de Beethovensingel in Alkmaar. Over een afstand van rond 100 meter zijn maar liefst drie grote bomen op de weg gevallen.
foto: Johan Smit
10:59 – Een grote groene reus aan de Hobbemalaan in Alkmaar, schuin tegen over de Vrijheidskerk kon de storm niet doorstaan.
foto: Roos Nooter
10:55 – Aan de Kerklaan in Oudorp, tegenover het kerkje, werd deze oude boom ontworteld.
10:50 – Takken- en bomenchaos aan de rand van Oudorp.
10:40 – Foto’s van omgevallen bomen blijven binnenstromen. We proberen bij te blijven. Een boom aan de Ridderstraat in Alkmaar is omgevallen. De boom lijkt te rusten op de luifel van het voormalige V&D-pand, maar op de foto is geen schade te zien.
foto: moisonmaurice
10:30 – En nog een boom die het niet hield. Deze stond aan de Langeweide in Zuid-Scharwoude, tot storm er rond 08:30 uur mee aan de haal ging.
foto: Elianne Eggenhuizen-Kostelijk
10:20 – Het is niet bij te houden, zoveel foto’s stromen binnen bij Streekstad Centraal binnen. Ook de mooie oude boom op de ‘Kattenberg’ in Heiloo en een boom nabij het Jan Arentsz bezweken.
foto’s: Dennis Molenaar
10:10 – Stadswerk072 is bezig een boom van de Drechterwaard in Alkmaar te halen. De boom was rond 09:00 uur op de Drechterwaard gevallen, ter hoogte van de Bregwaard. Verkeer kon er niet langs en moest draaien in de Bannewaard.
foto: Guus Groeneveld
09:55 – Een grote boom was rond 09:15 uur op de Kennemerstraatweg in Alkmaar gevallen. Niemand werd geraakt. Groenwerkers zijn bezig met het verwijderen van de boom.
09:49 – Nadat eerder al een kleine boom op de Prinses Julianalaan in Alkmaar omviel, moest ook een grote boom aan de andere kant van de weg het eraan geloven. De boom hing al schuin tegen een andere boom. Net toen Stadswerk hierover werd gebeld, schoof de wankelende boom van zijn stut. Een stilstaande auto werd maar net gemist. Een automobiliste slaat eigenwijs rechtsaf langs de afzetting die net op de Kennemerstraatweg was gezet, om vervolgens te moeten keren.
09:48 – Het fietspad bij de hoek Oostertochtpad / Rivierenpad in Heerhugowaard is geblokkeerd door een omgevallen boom.
foto: Ivo Thoes
09:40 – Een omgevallen boom in de Van der Leckstraat heeft schade aan geparkeerde auto’s veroorzaakt.
foto: Roos Abbink
09:38 – Ook stenen schuttingen blijken niet bestand tegen het noodweer. In de Bomenwijk in Heerhugowaard is zo’n muurtje omgevallen.
foto: Hellen Leeuwenkamp
09:36 – Het buurtkasje in Huiswaard, waar Streekstad Centraal eerder over berichtte, is gesneuveld. Dat meldt de eigenaar van het buurtkastje. Er zal worden gezocht naar een alternatief.
09:21 – De Bierkade in Alkmaar is geblokkeerd door een omgevallen boom, ter hoogte van de Accijnstoren.
08:30 – Het treinverkeer in de regio is stilgelegd.
08:00 – Rond dit tijdstip kwam de storm aan land. Toen gold code oranje, inmiddels is dat code rood.
Vanaf 8:30 woensdagochtend is het treinverkeer in Noord-Holland stilgelegd. Die keuze is gemaakt door de Nederlandse Spoorwegen. De zomerstorm die over onze regio raast is volgens het spoorbedrijf “zwaarder dan verwacht”. Het KNMI stelde de alarmfase dan ook bij van code geel, via code oranje, naar code rood. Reizigers wordt verzocht thuis te blijven.
In de meeste treinen was het al niet heel druk, laten de gegevens op treinposities.nl zien. Veel reizigers hadden na de berichtgeving van dinsdagavond al de afweging gemaakt om tijdens het stormweer niet te reizen. Thuiswerken is voor veel werknemers nog altijd goed mogelijk.
Het is op dit moment nog niet bekend vanaf wanneer het treinverkeer weer wordt opgestart. Code rood loopt voor onze regio om 12:00 af, maar dan zullen nog niet alle treinstellen meteen op hun juiste plek staan. Het advies blijft dus om een eventuele treinreis uit te stellen.
