Auteur: Marcel Plaatsman

Het vogelgriepvirus heeft zich zo gemuteerd dat nu ook meeuwen slachtoffer worden van de gevreesde ziekte. Dat blijkt uit onderzoek op de dode meeuwen die vorige week werden aangetroffen in Flevoland. Inmiddels zijn er ook meldingen uit het noorden en zuidwesten van Nederland. In onze regio zijn er nog geen dode meeuwen gemeld, maar de Vogelbescherming vreest dat dat een kwestie van tijd is.

Streekstad Centraal sprak over de meeuwensterfte met vogelaar Jurgen Rotteveel. Die liet weten nog geen dode meeuwen te hebben opgemerkt tijdens zijn wandelingen door de natuur. “Laten we hopen dat dat zo blijft,” begint Hanne Tersmette-Strijland van de Vogelbescherming optimistisch als Streekstad Centraal haar spreekt. “Maar het is echt ‘fingers crossed’. Als ik eerlijk ben denk ik dat het een kwestie van tijd is. Het virus verspreidt zich heel erg snel, het is iets ongrijpbaars.”

Tersmette-Strijland verwijst naar de recente uitbraken in Zeeland, Groningen en Friesland. “Het gaat dan met name om kokmeeuwen,” weet ze. Dat zijn de kleine meeuwen die in de zomer een kenmerkende zwarte kop hebben, een kop die in de winter wit wordt. “Daar zijn er ontzettend veel van, ook in de regio van Alkmaar en de Duinstreek. Ze broeden bij meertjes.”

Het is niet ongewoon om een kokmeeuw tegen te komen op het Waagplein of in de woonwijken van Heerhugowaard. Maar je ziet ze uiteraard ook veel op de stranden. Wie een dode kokmeeuw tegenkomt tijdens een wandeling in de duinen of gewoon in de eigen buurt moet opletten. “Raak de vogels echt niet aan,” waarschuwt Tersmette-Strijland. “Wat je wel kunt doen is een melding maken. Dat kan bij de Vogelbescherming, maar ook bij SOVON. Die hebben een online meldpunt.”

Hoewel kokmeeuwen talrijk zijn, gaat de soort wel achteruit. “Het aantal kokmeeuwen daalt met 5 procent per jaar,” legt Tersmette-Strijland uit. “En daar komt dan deze uitbraak nog bovenop. We hebben bij de sterns op Texel gezien dat die na een grote uitbraak toch weer gingen broeden, met wisselend succes. We hopen dat de kokmeeuw zich ook zo herstelt. Maar in Zeeland zijn we veel sterns echt kwijt. We maken ons dus grote zorgen. En het is de vraag welke soort hierna aan de beurt is.” (foto: Benjamin Janecke)

Het is voor huizenbezitters vaak een hoofdpijndossier: het energielabel. A is goed, G is slecht, en in de praktijk blijkt het toch best een uitdaging om omlaag te gaan op deze toonladder van duurzaamheid. Uit onderzoek van Independer komt naar voren dat er grote verschillen zijn tussen Nederlandse gemeenten. In onze regio blijken huizen in Dijk en Waard het best geïsoleerd. Het dure Bergen scoort juist slecht, zeker één op de tien huizen heeft hier een slecht energielabel (F of G).

Het beeld in onze regio is goed te rijmen met het algemene beeld in de provincie Noord-Holland. Bloemendaal, Laren en Heemstede vormen de top drie van gemeenten met de slechtst geïsoleerde huizen. In één op de vijf woningen in deze rijke gemeenten tocht het. Ook het Gooi scoort slecht.

“Het zou kunnen zijn dat het energiezuinig maken van een wat oudere villa ook meteen een forse investering is,” overweegt Joris Kerkhof van onderzoeksbureau Independer. Juist in Bergen en de rijke gemeenten rond Haarlem en in Het Gooi staan veel grote huizen. Investeringen als dubbele beglazing en extra dakisolatie lopen dan al snel in de papieren.

Niet alleen de gemeente Bergen, met 12,1% woningen met energielabel F en G, scoort slecht. Ook Heiloo en Alkmaar blijven met respectievelijk 8,2% en 7,2% achter op Dijk en Waard. Daar heeft slechts 3,1% van de woningen een slecht energielabel. Dat in Dijk en Waard relatief veel nieuwbouw staat zal bij deze goede score een rol spelen. Dijk en Waard staat hiermee op de derde plek, na Purmerend en Hoorn.

Het aantal fysieke winkels in de regio is ook vorig jaar weer verder afgenomen. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Opvallend is dat Heiloo een veel forsere daling kende dan de andere gemeenten: -6,7%. Bergen, de gemeente met de minste leegstand, kende niet verrassend nauwelijks een daling van het aantal winkels (-1%).

Het CBS publiceerde vandaag landelijke cijfers. In het hele land is er een dalende trend, onze regio is daarop dus geen uitzondering. Volgens het CBS zijn het vooral kledingwinkels en schoenenwinkels die de deuren sluiten. Concurrentie van het internet kan daarbij een rol spelen. Het aantal webwinkels zit juist wél in de lift.

In Alkmaar (-1,8%) en Heerhugowaard (-2%) is de gemeten daling van vergelijkbaar niveau. Heiloo springt er dus echt uit met een daling van bijna -7%. In Noord-Holland staat Heiloo daarmee op de vijfde plaats, na Ouder-Amstel, Blaricum, Medemblik en Uitgeest. Die laatste gemeente staat met een daling van -10,9% op de eerste plaats van grootste dalers.

Toezicht houden op en speeltuin. Koffie inschenken bij de Egmondse abdij. Bezoekers door de Schoorlse duinen gidsen. Als ‘klaar-over’ helpen bij de scholen in de regio. Helpen bij de Alkmaarse ‘City Run by Night’. Het is een willekeurige greep uit de lange, lange lijst van vacatures voor vrijwilligers in onze regio. En ze vervuld krijgen is bepaald geen sinecure. “We krijgen het gewoon niet rond.”

Streekstad Centraal sprak over de tekorten met Marlies Souwerbren, secretaris van speeltuinvereniging Ons Kinder Belang (OKB). De OKB, aan de Munnikenweg in Alkmaar, is voor veel gezinnen een geliefde bestemming in de schoolvakanties, maar deze meivakantie ging het meteen op de eerste dag mis: “Een ongelukkig toeval,” legt Souwerbren uit. “We kregen het niet rond, we hadden echt mensen tekort. En dus waren we die eerste dag dicht.”

Het is voor veel organisaties in de regio het schrikbeeld: dicht moeten door een tekort aan vrijwilligers. En dat schrikbeeld is reëel. “Het hangt natuurlijk een beetje af van wat je aan het doen bent,” legt Nynke Elgersma van de vrijwilligerscoördinatie van Le Champion uit aan Streekstad Centraal. “Als je normaal met 20 mensen kleding in ontvangst neemt en nu met 19 staat… Dat gaat nog. Maar het is zeker voor te stellen dat het tekort zo oploopt dat dingen niet door kunnen gaan.”

Le Champion zoekt naar vrijwilligers voor de ‘City Run by Night’, die volgende week woensdag wordt gehouden in Alkmaar. Nog zeker veertig paar handen zijn er nodig. “We werken normaal met 250 vrijwilligers. Dat zijn familieleden van deelnemers, vrienden, buurtbewoners…” somt Elgersma op. “Iedereen is welkom om zich nog aan te melden. Dat kan nog tot dinsdag, maar hoe eerder, hoe beter.”

Bij speeltuin OKB heeft een eerdere oproep bij Streekstad Centraal in elk geval effect gehad, vertelt Souwerbren. “We hebben er een aantal nieuwe vrijwilligers bij, die worden nu ingewerkt. Maar we komen nog steeds mensen tekort, er vallen gaten in het rooster.” Dus nogmaals een oproep van de OKB: “mensen van alle leeftijden kunnen zich aanmelden.”