Wie oprecht kan genieten van de natuur in de duinen, die kan dat plezier misschien ook wel overbrengen op anderen. Staatsbosbeheer laat kinderen en volwassenen zien wat de natuur te bieden heeft en daar heeft de organisatie vrijwilligers voor nodig. En die hoeven écht niet alles te weten. “We zoeken mensen die uit liefde voor de natuur zelf verdieping willen zoeken.”
Bij het Buitencentrum Schoorlse Duinen van Staatsbosbeheer werken zo’n 95 enthousiaste vrijwilligers. Maar van boswachter Patricia van Lieshout mogen dat er ook wel 100 zijn, of nog meer. Daarom begint er op donderdag 31 augustus een vierdaagse cursus voor mensen die natuurgids willen worden. “We willen meer bereiken, met meer mensen”, legt ze uit aan Streekstad Centraal. “We hebben nu een heel gemêleerde groep. Ieder heeft zijn of haar eigen expertise, er komt heel veel ervaring samen.”
Wat al die vrijwilligers bindt is passie voor de natuur. “Je hoeft niet per se heel veel te weten, daar gaat het niet om”, benadrukt Van Lieshout. “Die feitjes, die leren wij je wel. Het gaat om de verbinding met de natuur. Om plezier hebben buiten.” Want het werk van natuurgidsen bestaat uit ‘allemaal feestjes’, in de woorden van Van Lieshout. De ervaringen in de machtige natuur van de Schoorlse Duinen zijn vaak magisch. “Dat is ook wat mensen zich herinneren, de ervaring. Hoe dat ene plantje heet, dat is dan minder belangrijk.” (tekst gaat door onder de foto)
Natuurlijk is die kennis er wel bij de vrijwilligers en ook de nieuwe vrijwilligers gaan een hoop bijleren, maar het cursusprogramma van tweemaal twee dagen focust ook op heel andere zaken. “Op dag één vragen we je: hoe heb je de natuur zelf beleefd? En hoe geef je dat door?” In de cursus is ook aandacht voor kunst in de natuur en voor de waarneming met álle zintuigen. Want dat is wat Van Lieshout en haar collega’s overbrengen op de bezoekers van het Buitencentrum en het duingebied.
“We beginnen vaak gewoon met een kwartier stil zijn”, vertelt Van Lieshout. Dat vragen de gidsen ook aan de talloze schoolkinderen die ze rondleiden. Vijftien minuten rust, vijftien minuten de geluiden van vogels, insecten, de wind. “Kinderen die terugkomen vragen daar ook echt naar. Naar die stilte. Dat is een heel belangrijk moment voor ze.”
Verschillende scholen uit de regio komen drie keer per jaar naar de duinen. Zo groeien kinderen echt op met de natuur in het gebied. “We werken bijvoorbeeld met basisschool de Teun de Jager en met Het Klimduin. Maar er komen ook scholieren uit Bergen en Alkmaar.” Kinderen zijn heel open, merkt Van Lieshout op: “Wat ik leuk vind is dat kinderen op een heel natuurlijke manier leren. We sporen volwassenen aan om dat ook te doen.” (tekst gaat door onder de foto)
Het kenmerkt Van Lieshouts enthousiasme. Het liefst laat ze iederéén op een andere manier kijken naar de natuur. En meer dan kijken zelfs, want kijken, dat is nog niet: jezelf onderdompelen. Terwijl dat wel de bedoeling is: “In het gewone het mooie te zien, daar gaat het om”, zegt Van Lieshout. “De zonnestralen, de geuren van het bos. Hoe het in het bos windstil kan zijn terwijl het even verderop in de duinen stevig waait. Hoe de dieren daarop reageren…”
De training die de nieuwe vrijwilligers krijgen is ontwikkeld met Stichting NatuurWijs. “De volledige training is negen dagen, dan ben je NatuurWijzer. Wij doorlopen een verkort programma, zodat je alles leert wat je moet weten voor de Schoorlse Duinen. Daar leiden we de mensen voor op.” Veel aandacht is er voor processen in de natuur. “Alles is verbonden, dat is zo mooi.” (tekst gaat door onder de foto)
Voor Staatsbosbeheer is vertellen over de natuur een belangrijke taak. “Wat Staatsbosbeheer doet bestaat uit beheren, beschermen, benutten”, legt Van Lieshout uit. “Maar in Schoorl hebben we geen productiebos, hier is het dus echt beschermen en behouden. We willen de natuurwaarden uitdragen.” Door veel verschillende activiteiten aan te bieden worden er ook inkomsten gegenereerd, die ten goede komen aan het bezoekerscentrum. Dat draait zonder subsidie.
De bossen en duinen in de Duinstreek hebben een grote recreatieve waarde. Mensen komen er sporten, mensen ontspannen er, mensen maken er trouwfoto’s. “Er kan veel, maar we zoeken wel naar een balans. Wat kan waar? Met de auto het duin in voor een fotoshoot, nee, dat gaan we dus niet doen. We willen juist die natuurwaarden overbrengen. De natuur biedt zoveel mogelijkheden.” (tekst gaat door onder de foto)
De eerste twee trainingen worden gehouden op donderdag 31 augustus en vrijdag 1 september. De vervolgtrainingen zijn donderdag 7 september en vrijdag 8 september. Wie zich op wil geven kan contact opnemen met Patricia van Lieshout via Team Vrijwillig of via de website van Staatsbosbeheer.
