Het is dinsdagochtend even rustig voor de NoorderArcade, omdat het iets te hard waait. Maar eigenlijk zitten er elke dag wel daklozen en andere mensen die overlast geven langs het water bij de ijsbeer aan de Noorderkade. Daarom is er een camera geplaatst die de omgeving in de gaten houdt. Ondernemers rond het plein zijn sceptisch: “Denk je nu echt dat die daklozen zich daar iets van aantrekken?”
Het plein staat er op deze julidag op zich mooi bij. De groenvakken bloeien en zorgen voor sfeer. Overal zijn leuke plekjes om te zitten. In korte tijd is de plek populair geworden bij bewoners, winkelend publiek en horecabezoekers vanwege het water, de bloembakken, de houten zitbanken en het recent geplaatste beeld van een ijsbeer die de hele dag in het Noordhollandsch Kanaal plast. (tekst gaat verder onder de foto)
“Die ijsbeer gaat volgens mij vaker op de foto dan het Waaggebouw”, stelt een bewoner van de NoorderArcade. De ijsbeer mag van de bewoners wel blijven, maar dat geldt niet voor de daklozen en andere lieden die overlast geven. Ook die hebben het plein voor de Ringersfabriek ontdekt als hangplek.
“Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat. De hele dag bier zuipen en drugs gebruiken. Het gaat om een harde kern van een man of 10, met ongeveer 20 anderen die je minder vaak ziet. Ze barbecueën met vlees van de Albert Heijn dat ze wel of niet hebben afgerekend. Twee figuren hebben zelfs een bootje. Als Handhaving komt, verplaatsen ze de barbecue snel naar de boot. Dan kunnen ze er niets van zeggen”, beschrijft een bewoner de situatie. (tekst gaat verder onder de foto)
Een andere bewoner vertelt hoe hij ziet dat ze in de afvalbakken plassen: “Ze hebben overal schijt aan. Bekeuringen betalen ze niet. Dat doet de sociale dienst voor ze.”
Op een gegeven moment was voor een grote groep bewoners rond het Ringersplein de maat vol. Ze vonden gehoor bij burgemeester Anja Schouten. Volgens haar is er sprake van ernstige, terugkerende overlast die de veiligheid en leefbaarheid in het gebied aantast.
Het gaat om openbare dronkenschap, geluidsoverlast door harde muziek, psychisch ontregeld gedrag, openlijk drugsgebruik en vermoedelijke drugshandel. Net als omwonenden constateert de gemeente dat er wordt geplast en zelfs gepoept in de openbare ruimte. (tekst gaat verder onder de foto)
De overlast is iets van de laatste maanden. “Vorig jaar hadden we nergens last van. Maar nu zijn ze de hele dag luidruchtig, intimideren en schrikken mensen af om hier ook te zitten. Met handhaving spelen ze een kat en muis spel dat ze vaak winnen. Daardoor voelen ze zich hier heer en meester”, stelt een omwonende.
Ook horecabedrijven aan het plein ondervinden inmiddels forse hinder. Zo meldt de bedrijfsleidster van Stadsstrand De Kade dat haar zaak herhaaldelijk is getroffen door inbraken waarbij drank werd gestolen. “Op onze eigen camerabeelden herkennen we steeds dezelfde mensen. Ze komen dagelijks langs, willen gebruikmaken van ons toilet, gaan bij gasten aan tafel zitten en draaien harde muziek.”
Ze verzucht: “Ik ga vandaag voor de achtste keer aangifte doen van diefstal. Er is weer drank gestolen. Het kost heel veel tijd en energie, en je vraagt je af of het iets helpt. Ik weet van een enkele keer dat de politie een dakloze wist aan te houden met drank bij zich van ons. Dat is toen teruggebracht. Maar meestal hoor je niets meer van je aangifte.” (tekst gaat verder onder de foto)
In overleg met de politie, handhaving en de officier van justitie heeft burgemeester Anja Schouten besloten tot het tijdelijke cameratoezicht. De camera is bedoeld om de situatie in kaart te brengen en escalaties te voorkomen. De camera blijft voorlopig tot eind september. Dan wordt bekeken of verlenging noodzakelijk is.
Als de bedrijfsleidster van Stadsstrand De Kade hoort dat de camera er nu hangt, is haar reactie exact dezelfde als die van de bedrijfsleider van een ander restaurant aan het plein, Heinde en Ver: “Denk je dat die mensen zich daar iets van zullen aantrekken?” (tekst gaat verder onder de foto)
Dat er nu ook een alcoholverbod geldt op het hele plein en omliggende straten, wordt door haar betreurd. Ook al zijn de horecaterrassen en evenementterreinen van het verbod uitgezonderd: “Het gaat ook ten koste van de leuke sfeer op het plein op zonnige dagen. Dan meren hier onze klanten aan met een bootje en vonden zij het ook altijd leuk om te dobberen en een drankje te doen. Dat mag dan nu niet meer.”
Politiegegevens bevestigen dat sinds april de overlast en meldingen sterk zijn toegenomen. Ondanks eerdere maatregelen zoals extra toezicht, waarschuwingen voor verblijfsontzeggingen en handhaving op muziekoverlast, bleef de situatie verslechteren.
Volgens het besluit van de burgemeester is de verwachting dat de zomermaanden voor een verdere toename van de overlast zullen zorgen, juist omdat het gebied populair is bij het publiek. (tekst gaat verder onder de foto)
Pleinstewards, die al in de binnenstad actief zijn, krijgen de Noorderkade nu ook als werkgebied toegewezen. Aan mensen die herhaaldelijk overlast veroorzaken kan een tijdelijk verblijfsverbod worden opgelegd.
Het cameratoezicht en het alcoholverbod maken deel uit van een bredere aanpak van overlast in de binnenstad van Alkmaar. Burgemeester Schouten benadrukt dat naast toezicht ook wordt ingezet op structurele oplossingen. Zo wordt het zorgaanbod voor de betrokken doelgroep versterkt. Daarbij wordt gekeken naar opvang, begeleiding en verslavingszorg voor dak- en thuislozen die nu deels op straat leven. (tekst gaat verder onder de foto)
“Het gaat niet alleen om handhaven en beboeten,” aldus Schouten in haar toelichting. “We willen ook inzetten op ondersteuning, om deze groep perspectief te bieden en tegelijkertijd de leefbaarheid voor de rest van de stad te herstellen.”
Eind september moet blijken of de maatregelen effect hebben gehad – en of er structurele stappen nodig zijn om de Noorderkade weer de prettige plek te laten zijn voor het publiek waar het voor bedoeld is.