Tijd, moeite, tranen. De realisatie van het bijzondere Namenmonument tegenover het station van Alkmaar, een eigen Alkmaarse plek om stil te staan bij wat er de joden is aangedaan in de Tweede Wereldoorlog, had veel voeten in de aarde. Het proces was emotioneel. En dus raakt het betrokkenen dat juist op deze plek een anti-Israël-demonstratie is aangekondigd.
Wat er gebeurt in Israël en Palestina raakt menig Alkmaarder, zoveel is duidelijk. Het geweld is soms onvoorstelbaar, schokkend; het laat niemand onberoerd. Ongeacht ieders politieke standpunt in deze kwestie. Om gehoor te geven aan de zorgen die er bestaan om de getroffen Palestijnen, wordt donderdag 23 november een demonstratie georganiseerd bij het station van Alkmaar, met als titel ‘Free Palestine’. Tegelijk zijn Alkmaarders die een band hebben met Israël hebben bezorgd over het lot van Israëlische gijzelaars en het voortbestaan van dit land.
“Demonstreren en de vrijheid van meningsuiting is een absoluut en onvervreemdbaar grondrecht in Nederland”, laat de Alkmaarse VVD-fractievoorzitter John van der Rhee verstaan. Die vrijheid geldt voor alles óók de mensen met wie Van der Rhee het oneens is, juist dat definieert deze vrijheid. Toch zijn er bij de VVD-fractievoorzitter ook zorgen. Juist hij maakte zich sterk voor de komst van het Namenmonument voor het station. Dat is wél de plek waar anti-Israël-demonstranten zich willen verzamelen. Reden voor de Alkmaarse VVD om raadsvragen te stellen – en wel met spoed. “Burgemeester, gaat u hier tegen optreden?” (tekst gaat door onder de foto)
Die plek is domweg ongepast, als het aan Van der Rhee ligt. “De Alkmaarse VVD maakt zich zorgen om het op deze wijze willens en wetens importeren van de haat, het geweld en het verdriet uit het Midden-Oosten”, schrijft de fractieleider, Want emoties van daar steken moeiteloos grenzen over. Van der Rhee laakt de polarisatie die dat teweeg brengt. “Wij zien meer in: met elkaar in gesprek gaan, om elkaars meningen, standpunten én verdriet te respecteren, zodat onze Alkmaarse gemeenschap niet verscheurd wordt.”
Waar Van der Rhee en zijn fractie de nuance zoeken, is de toon op demonstraties niet zelden onverzoenlijk. De emoties lopen hoog op. Wie zich met het Palestijnse standpunt vereenzelvigt heeft in deze discussie vaak evenmin een keuze als wie zich met het Israëlische standpunt identificeert: de verbondenheid ligt op voorhand al vast. Het tekent de complexiteit van het conflict. “Er worden Hamas-, Taliban- en IS-vlaggen meegedragen, borden waarop Israël uit de wereld moet worden opgeruimd, afbeeldingen van terroristische Hamas-leiders, en er worden leuzen geschreeuwd die het vernietigen van de staat Israël tot doel hebben,” haalt Van der Rhee aan. (tekst gaat door onder de foto)
Antisemitisme is onaanvaardbaar, vindt ook de Alkmaarse VVD, en dus moeten er grenzen worden gesteld aan wat er donderdag te gebeuren staat. Van der Rhee benoemt de pijn van joodse Nederlanders, voor wie de toon op pro-Palestina-demonstraties herinneringen oproept aan duistere tijden. “De Alkmaarse weigering om symbolisch tijdelijk de Israëlische vlag te hijsen, uit medeleven met de Joodse slachtoffers van de 7 oktober-pogrom door Palestijnse Hamas-terroristen, komt daarmee in een wel zeer schril licht te staan”, schrijft Van der Rhee,
Een demonstratie vóór het Namenmonument is wat de VVD betreft echt onaanvaardbaar. Tegelijk staat de Alkmaarse VVD pal voor het demonstratierecht, maar dan wel op een andere plek; achter het station bijvoorbeeld, of bij Alkmaar Noord. Ook de inhoud van de demonstratie laat de Alkmaarse fractie niet onberoerd. “Gaat u tijdens demonstraties in Alkmaar optreden tegen alle vormen van discriminatie en antisemitisme,” vraagt de partij aan de burgemeester. Daarbij noemt de Alkmaarse VVD de leus ‘From the river…’, die zo omstreden is, en het vertonen van Hamas-, Taliban- en IS -vlaggen.
Maar eerst en vooral: niet deze plek. Het Namenmonument is bijzonder en verdient het ongeschonden te blijven. Van der Rhee hoopt op begrip, op welwillendheid. Zijn vraag aan de burgemeester: bescherm dit monument. En aan die vraag geeft hij alle mogelijke urgentie mee, want donderdag al is de demonstratie.
