Categorie: ondernemen

Raamverhuurder Frans Snel neemt afscheid van de Alkmaarse prostitutie. Met zijn 81 jaar is Snel een vertrouwd gezicht op de Achterdam, het rosse buurtje van Alkmaar. Snel raakte vorig jaar gewond bij een auto-ongeluk en kampt sindsdien met gezondheidsklachten. Ook heeft hij te maken met teruglopende inkomsten. “Hopelijk gaat opa nog een paar jaartjes mee.”

Mediapartner NH sprak uitgebreid met de eigenzinnige Alkmaarse ondernemer. “Er is een tijd van komen en gaan”, zegt Snel nuchter over zijn vertrek, zijn pensioen. “Voor mij is het einde verhaal, tijdperk Snel is over. Ik laat er geen traan om, want ik heb een prachtleven gehad. Om niet alles kwijt te raken, stop ik er nu mee.”

Snel ontvangt NH in zijn volle kantoortje, waar hij veel oude herinneringen bewaart. Hij blijkt nog een heel leven vóór de Achterdam te hebben gehad. Na zijn tijd bij de marine ging hij werken in de voormalige bistro Boerderij Burgerbrug. “Dat lag aan de N9, maar bestaat inmiddels niet meer. Ik reed met vrienden richting Alkmaar, toen we uit de bocht vlogen en in het kanaal belandden. We zijn eruit geklommen en werden zeiknat binnengelaten in dat restaurant. Daar ben ik toen eigenlijk blijven hangen.” Eerst werkt hij in de keuken, maar rond zijn 32ste vraagt de eigenaar of hij de zaak voor hem wil runnen, tot de inkomsten begonnen terug te lopen. “Toen vroeg diezelfde eigenaar of ik voor hem een aantal panden op de Achterdam wilde verhuren.”

Zijn ogen beginnen te glunderen: “Ik leefde als een God in Frankrijk, hield geen dubbeltje over”, vertelt hij, terugdenkend aan die tijd. “Ik gokte vaak, heb veel geld gewonnen, maar ook heel veel verloren. Het bed deelde ik met de meest prachtige vrouwen. Joh, ik heb van alles gezien en gedaan; niks was te gek.” Over zijn jaren op de Achterdam valt een boek te schrijven. “Ik heb alles meegemaakt. Protesten van buurtbewoners, de grote politie-inval en natuurlijk de gedwongen sluiting van veel ramen.” (tekst gaat door onder de foto)

De straat, en in het bijzonder Frans Snel, lag regelmatig in de clinch met de gemeente en voormalig burgemeester Piet Bruinooge. Een aantal panden van de Achterdam zouden zijn ‘besmet’ met crimineel geld. Na jarenlang juridisch gesteggel en verschillende Bibob-onderzoeken werd in 2011 bijna de helft van de vergunningen ingetrokken. Van de 120 kamers bleven er 69 over. “Na zijn aantreden in 2007 deed Bruinooge er alles aan om de Achterdam de nek om te draaien”, reageert Snel. “Hij verspreidde valse informatie. Bijvoorbeeld dat 60 tot 90 procent van de prostituees hier gedwongen werkt. Ook beweerde hij in een interview zonder blikken of blozen dat de vrouwen voor bescherming 1.000 euro per dag moesten betalen. Je reinste onzin.”

In 2012 vocht Snel de sluiting van de ramen aan en kreeg van de rechter drie kamers terug. Voor 26 andere ramen vroeg hij in 2013 ook een vergunning aan, maar trok die aanvraag later weer in. De FIOD zou hem onder druk hebben gezet, verklaart hij. “In een verhoor werd mij in bedekte termen verteld dat ik anders zou worden aangemerkt als verdachte in witwaspraktijken.”

Snel is nooit vies geweest van een beetje burgerlijke ongehoorzaamheid. Met zijn acties haalde hij regelmatig het nieuws. Tijdens de coronacrisis liet hij luidkeels van zich horen. In 2021 dreigde hij de overheid aan te klagen, nadat de raamprostituees maandenlang thuiszaten. Ook gooide hij – tegen alle regels in – zijn ramen een dag open. En het was Snel die de noodklok luidde toen bleek dat een aantal sekswerkers geen Tozo-uitkering kregen van de gemeente Alkmaar. (tekst gaat door onder de foto)

Door het auto-ongeluk heeft zijn rug een flinke opdonder gehad. Ook is hij erg afgevallen en lopen gaat steeds moeilijker. Daarnaast lijdt Snel aan de longziekte COPD, maar stoppen met roken? Geen denken aan. “Wat heeft dat nog voor zin op mijn leeftijd. Ik kan morgen wel de pijp uitgaan. Dan moet je me wel laten liggen hè”, zegt hij lachend. Hij haalt een goud kettinkje tevoorschijn met een duidelijke boodschap: ‘reanimeer mij niet’. “Ik denk vaak na over de dood, maar ik zeg je eerlijk: bang ben ik er niet voor. Volgens mij houden we gewoon op te bestaan. God bestaat niet. Kijk toch eens om je heen naar al het leed in de wereld. Welke mafkikker maakt zoiets?”

Snel haalt een lijstje met daarin een persoonlijk geschreven kaartje van de muur, kijkt er vertederd naar en en stopt het in een doos. “Nog een paar weken om alles in te pakken en dan is het klaar. Ik hoop dat ik nog een paar jaartjes meega”, verzucht hij. “Ik zie wel hoelang opa nog te leven heeft. Doodvervelen ga ik me in elk geval niet. Op maandagavond ga ik altijd pokeren en met m’n vrienden drink ik nog regelmatig een borreltje. Met m’n vrouw wil ik graag nog een paar weken op vakantie, maar alleen als ik me goed voel.”

De telefoon rinkelt. Een van de vrouwen komt haar kerstpakket ophalen. “Met Frans, ja kom maar naar boven, het ligt voor je klaar.” Niet veel later stapt sekswerker Nicole vrolijk de kamer binnen. “Kijk, voor jou”, zegt Snel, terwijl hij haar een luxe, roze doosje met parfum overhandigt. Er volgt een bedankje en ze kletsen wat, maar dan slaakt Nicole een diepe zucht: “Wat een gek idee dat je straks echt weg bent. Ga je echt met pensioen? Ik kan het nog steeds niet geloven. We gaan je allemaal missen.”

Een nieuwe sigaret wordt aangestoken. Snel neemt een hijs en blaast een dikke rookwolk de kamer in. Als hij op het schermpje van zijn telefoon kijkt, lijkt hij te schrikken van de verstreken tijd. Dan roept hij resoluut: “Zo, heb je nou genoeg voor je interview? Het is tijd voor een portje. Schenk jij er eentje in?”

Een kamerscherm, mooie spulletjes en lekkere koffie: het zijn de ogenschijnlijk simpele ingrediënten die van een Oudorpse huiskamer een knus en dorps winkeltje hebben gemaakt. Kazei heet het. Buurvrouwen Manon Hertog en Carina Ligthart willen er echt iets mee toevoegen aan hun dorp: “Dit was er nog niet, terwijl het zo past bij Oudorp.”

Met het winkeltje wordt een oude Oudorpse geschiedenis weer levend gemaakt. Want dit huis, nu de woning van Hertog, was ooit een sigarenwinkeltje. “Hier kochten we vroeger kauwgom”, vertelt één van de vroege klanten in de pop-up, die woensdag voor het eerst open ging. Nostalgie is een gevoel dat hier met open armen wordt ontvangen, wordt gevierd. “Dat behang is echt heel oud”, wijst Ligthart. “Het kamerscherm hebben we zelf gemaakt en behangen. We hebben er wel heel wat werk aan gehad hoor, de afgelopen twee weken.”

Het kamerscherm is een opvallend element in het winkeltje. Achter dat scherm is nog gewoon de woonkamer van Hertog. Het gevoel dat je ‘op bezoek’ bent, dat de grens tussen huis en winkel vaag is, maakt Kazei tot wat het is en wil zijn: een echt ‘dorps’ winkeltje, een echt ‘Oudorps’ winkeltje ook. Met in het logo herkenbaar de oude Munnikenweg. Tegelijk staat de tijd hier zeker niet stil: “Het hele ontbijt kun je ook vegan bestellen”, legt Ligthart uit. (tekst gaat door onder de foto)

Want hier kan dus ook ontbeten worden. Buiten, op het erf, staat een keet die een beetje aan een oud trammetje doet denken, met tafeltjes aan de zijkanten. Daar kunnen mensen zitten en genieten van koffie, taart, yoghurt en een gesprek met dorpsgenoten. “Het moet echt iets verbindends zijn”, bevestigt Ligthart. En dat lukt al meteen, want de vraag ‘van wie ben je er één’ is in Oudorp nooit ver weg: “Ik heb je oma goed gekend!”

“Manon staat in mijn telefoon als Manon Buurvrouw”, zegt Ligthart, als Streekstad Centraal wil weten hoe de naam Hertog precies moet worden gespeld. Zoiets is belangrijk voor een journalistiek artikel, maar in een dorp eigenlijk nauwelijks een kwestie. “Jij staat gewoon als ‘moeder van’ in de telefoon”, vult een bezoeker aan die Ligthart kent van de basisschool die vlak naast het winkeltje ligt. (tekst gaat door onder de foto)

Daarmee is de dorpse setting wel compleet: de kerk en de kroeg, beide aan de overkant van Kazei, de weekmarkt op woensdag aan de ene kant en de school aan de andere. “En onze tuin, we hebben een heel diepe tuin”, vult Ligthart nog aan. “Daar willen we ook wat mee gaan doen.” De plannen zijn hier zeker niet in beton gegoten, ze groeien terwijl de buurvrouwen met hun winkel bezig zijn.

Het winkeltje staat vol snuisterijen. Mooi glaswerk, brocante, nostalgische items uiteraard. Er is ook ruimte voor kunst, voor de bijzondere foto’s van Hertog bijvoorbeeld, of voor het schilderwerk van Ligthart – al dan niet gedrukt op een kalender, want het is ook de tijd om kalenders aan te schaffen. “Die houten achterkantjes heb ik ook weer zelf gemaakt.” Dat klinkt als veel werk, maar zo zal ze het zeker niet noemen. “Het is gewoon erg leuk om te doen.”

Kazei is om te beginnen open op woensdag 13 december en woensdag 20 december, van 8:30 tot 16:00. Het winkeltje is te vinden op Herenweg 102 in Oudorp.

Alkmaarse kijkers van het veelbekeken televisieprogramma ‘Even tot hier’ zullen zaterdagavond wel even hun wenkbrauwen hebben gefronst. Want Alkmaar werd tóch maar even genoemd. De online boekwinkel ‘De Boekentuin’ kreeg namelijk een opvallende donatie, van duizenden boeken. Iets dat deze bijzondere Alkmaarse organisatie past – maar ze daarom niet minder verrast.

“Ja, ze hebben ons goed gevonden”, reageert de eigenaar van De Boekentuin, Aldo Backer, nuchter. Want online vindbaar zijn, dat is natuurlijk belangrijk. “Daar heeft onze websitebouwer ook echt zijn best voor gedaan.” Backer heeft met De Boekentuin een veelzijdig bedrijf opgebouwd, dat niet alleen boekenliefhebbers geruststelt – ‘geen boek wordt verspild’ – maar dat ook een veilige werkplek biedt voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt.

“We werden benaderd door een filmbedrijf”. legt Backer uit. “We hadden geen idee dat dit daarachter zou zitten.” Want film is één ding, ‘Even tot hier’ is toch wat anders. Daarmee hebben we het wel over één van de best bekeken televisieprogramma’s van de NPO. “Ik dacht, kom maar op”, was Backers eerste reactie. “Maar nu ik dit weet, ja: dat is wel interessant!”

Want De Boekentuin is nu ineens een landelijke beroemdheid. Iets wat overigens totaal geen aanslag blijkt op Backers nuchterheid: “We moeten eerst maar eens zien wat we binnenkrijgen. Het waren 30 verhuisdozen vol.” Toch enkele duizenden boeken, heeft ook Backer al berekend. “Ja, we zetten het eerst maar even op de gang denk ik! Maar echt wel heel mooi dat dit gebeurt.”