De VVD-fracties van Alkmaar en vier andere steden waar anti-Israël demonstraties zijn aangekondigd op de NS-stations, hebben een open brief gestuurd naar de directie van de NS. Daarin vragen zij om strak te handhaven bij wantoestanden. VVD-fractievoorzitter John van der Rhee heeft dit bovendien aan het college van Alkmaar gevraagd.
Van der Rhee benadrukt meermalen dat hij pal achter het recht op vrijheid van meningsuiting en op demonstreren staat. Maar volgens hem gebeuren er bij deze demonstraties keer op keer dingen die niet door de beugel kunnen of zelfs onwettig zijn. De doorgang blokkeren, aanstootgevende of discriminerende leuzen roepen of op borden tonen, controversiële vlaggen of de kreet “From the river to the sea, Palestine will be free”. Bovendien wordt in Alkmaar vlakbij het Joods Namenmonument geprotesteerd.
“Dit is de donkerste vorm van onverdraagzaamheid, en om het dan op 7 oktober te doen…”, hekelt John van der Rhee. Op 7 oktober 2023 viel Hamas Israël binnen waarbij zo’n 1.200 Israëli werden gedood, mensen zijn verkracht en gemarteld en honderden werden ontvoerd. “En dan is het ook nog eens druk in de stad door de festiviteiten rond Alkmaar Ontzet. Het is zó ongepast. Het getuigt van een wereldvreemdheid en kwaadaardigheid die ik niet voor mogelijk had gehouden.” (tekst gaat verder onder de foto)
Van der Rhee’s fractie heeft de burgemeester al eerder gevraagd om goede handhaving en afspraken met de organisatie, maar het resultaat liet volgens hem te wensen over. “Dan zijn discriminatoire uitlatingen gedaan en is er niet op ingegrepen. Waarschijnlijk om de vrede te bewaren.”
Maar wat verwacht hij nu dan, als handhavers en politie (te) voorzichtig zijn met ingrijpen. “We hebben nog nooit om lik-op-stukbeleid gevraagd en dat doen we nu wel. Een aantal dingen is gewoon strafbaar. Wat niet mag, mag niet. Daar moet op ingegrepen worden. De fracties willen dit nu heel bewust stevig aanpakken met collega’s elders in het land.”
De VVD-fractievoorzitter is duidelijk over wat hij verstaat onder ‘lik op stuk’: “Bij door rood rijden krijg je gewoon een bekeuring, dan krijg je ook geen waarschuwing. Deze mensen ‘rijden’ op zo veel manieren ‘door rood’. Geen waarschuwing, daar kan gewoon gelijk tegen opgetreden worden.”
“Het kan”, besluit Van der Rhee. “Je moet het willen.”
Toen Klaas Valkering de overeenkomst met Het Bijzondere Huis tekende, was hij naar alle waarschijnlijkheid al geen wethouder meer. Dat concludeert de commissie die de vermoedens van onwettig handelen door de CDA’er onderzocht. De commissie adviseert Bergen om aangifte tegen Valkering te doen. Het college accepteert het advies en legt dit voor aan de raad.
Klaas Valkering had al eerder wat smetjes op zijn blazoen. Hij kreeg een motie van wantrouwen aan zijn broek omdat hij als Bergense wethouder inwoners beloofde dat ze voorrang zouden krijgen op de woningmarkt, terwijl dit volgens de wet niet kan. En hij gebruikte voor zijn CDA-campagne in 2022 briefpapier dat misleidend veel leek op papier van gemeente Bergen. Zijn positie was hierdoor onhoudbaar geworden. Valkering stapte op. (tekst gaat verder onder de video)
Twee maanden ná zijn opstappen kwam een intentieovereenkomst tussen Klaas Valkering en Stichting Het Bijzondere Huis aan het licht. De stichting zou mogen bouwen op het terrein van de Mytylschool, zegde Valkering daarin toe. De ex-wethouder beweerde dat hij die overeenkomst al vóór zijn aftreden had getekend, het duurde alleen even voordat hij het document zelf bij de stichting had bezorgd.
Een verdachte situatie, oordeelde de gemeenteraad van Bergen. Die stelde een onderzoekscommissie samen om het handelen van Valkering en het college door te lichten. De ex-wethouder, burgemeester Voskuil en gemeentesecretaris Martijn Schroor werden onder ede gehoord. Nu is er de conclusie: “De onderzoekscommissie acht het aannemelijk dat de heer Valkering de intentieovereenkomst na zijn aftreden heeft ondertekend”.
Het is een harde conclusie voor Valkering, tegen wie mogelijk aangifte wordt gedaan. Maar vooral de burgemeester en wethouders krijgen er van langs. Zes van de tien conclusies hebben betrekking op het college, en daar begint het lijstje ook mee. (tekst gaat verder onder de foto)
“De inrichting van het bestuurlijk besluitvormingsproces in Bergen NH is niet op orde en bleek niet bestand tegen politieke druk”, concludeert de commissie als eerste. Conclusie 4 borduurt hierop voort: “Het onzorgvuldige besluitvormingsproces heeft ruimte geboden aan onwenselijke handelingen door individuele bestuurders.”
Pas in 5 en 6 richt de commissie haar pijlen op Valkering. Vervolgens verwijt de commissie Valkerings ex-collega’s dat ze te laat en te weinig gehandeld hebben toen de overeenkomst boven water kwam. Zo werd de gemeenteraad pas in januari 2023 op de hoogte gesteld.
De commissie verlangt van het college een verbeterplan voor de eigen bestuurscultuur, en dat het uitzoekt of er meer rammelende overeenkomsten zijn. Ook moet het college nieuwe stappen in het dossier ‘Het Bijzondere Huis’ voorleggen aan de raad
Op dinsdag 8 oktober vergadert de gemeenteraad in het openbaar over de conclusies en adviezen in het rapport. Dan wordt ook de mogelijke aangifte tegen Valkering besproken.
Bergen moet voortaan ook sloten langs landweggetjes gaan uitbaggeren. De gemeente is daarover door het hoogheemraadschap (HHNK) op de vingers getikt. In de loop van de tijd zijn er ernstige achterstanden ontstaan omdat gedacht werd dat het baggeren in kleine slootjes niet nodig was. En dat komt gemeente Bergen nu duur te staan; het achterstallige baggerwerk kost zo’n anderhalf miljoen euro.
Tijdens de commissievergadering van de gemeente Bergen werd er stevig gediscussieerd over de kosten en het onderhoud van diverse sloten. Volgens wethouder Ernest Briët dreigt het waterschap met fikse boetes voor het achterstallige onderhoud van de waterwegen. Hoe hoog die boetes zijn kon de wethouder donderdagavond niet achterhalen. Diverse partijen vragen zich af of de gemeente niet anders had kunnen handelen en deze situatie had kunnen voorkomen.
“Als ik het me goed herinner hebben wij een paar jaar geleden een aantal landweggetjes overgenomen van hetzelfde HHNK dat nu dreigt met boetes”, begint CDA-raadslid Danny Zwart. “Nu blijkt dat de verplichting om de sloten die langs die weggetjes liggen te baggeren daarbij komt kijken. Hebben wij de bijkomende kosten van anderhalf miljoen dan niet als ‘cadeautje’ van het HHNK op ons bord gekregen?”
PvdA-raadslid Peter van Huissteden is het daar mee eens. “Een kat in de zak”, noemt hij de situatie. “We moeten nog nader onderzoeken of we ons een oor hebben laten aannaaien” reageerde wethouder Briët daarop. “Er valt nu niet te zeggen of het om de sloten gaat langs de wegen die voorheen van HHNK waren.”
Volgens het HHNK heeft gemeente Bergen in 70 kilometer aan sloten achterstanden. “Het gaat hierbij om waterwegen smaller dan drie meter”, legt Briët uit. GroenLinks Bergen-raadslid Garcia Hoogland vraagt zich af of de gemeente er niet bewust de kantjes vanaf heeft gelopen. “In het raadsvoorstel staat dat om de begroting niet te hoog op te laten lopen er aannames zijn gedaan om bepaalde watergangen niet te baggeren. Kunnen we dan aannemen dat er een politieke keuze is om dit zo te doen?”
Wethouder Briët geeft daarop aan dat hij de GroenLinks gedachtegang begrijpt maar dat dat niet de manier is waarop het gegaan is. “Die keuze is niet bewust gemaakt, er is verondersteld dat het baggeren van de sloten niet hoefde. Achteraf bleek dat echter niet zo te zijn.”
De anderhalf miljoen euro die de gemeente Bergen nu moet vrijmaken gaat worden ingezet om dit najaar en komend jaar de achterstanden van het baggeren weg te werken. “Een plan voor de nagaande jaren komt nog, maar dit besluit is nu nodig aangezien er snel wat moet gebeuren”, zegt Briët. “Wat de kosten voor die jaren gaan zijn valt nu nog niet te overzien, maar daar gaan we mee aan de slag.”
Politiek Dijk en Waard is in korte tijd twee keer opgeschud door verschuivingen in de gemeenteraad. Eind vorige week maakte VVD’er Ben Hoejenbos bekend dat hij gaat stoppen, deze week stapte Milo Poland over van D66 naar Lokaal Dijk en Waard.
Poland werd politiek actief door deelname aan de Jongerengemeenteraad in 2015/2016. Daarna pakte de nog pas 25-jarige Heerhugowaarder een zetel onder de vlag van Nederland Duurzaam, maar hij stapte over naar D66 voorafgaand aan de gemeentefusie. Poland werd in 2021 zelfs lijsttrekker, al is het Anja Grim die fractievoorzitter werd.
Zo’n prominente positie. En (voorheen) zo enthousiast, is nog steeds te lezen op de website van D66 Dijk en Waard. Polands profiel staat er nog op. Een ogenschijnlijk verrassende overstap dus. Maar de jonge politicus voelde zich steeds minder thuis bij zijn partij. En dan gaat het niet om zijn collega’s in Dijk en Waard, maar om de koers die de partij landelijk vaart. Coalitiepartij Lokaal Dijk en Waard sluit beter aan en Poland vond het beter om zijn raadsperiode, nog anderhalf jaar te gaan, niet uit te zitten.
VVD-fractievoorzitter Ben Hoejenbos neemt afscheid tijdens de raadsvergadering op 24 september. De Pancrasser vindt dat hij zijn taken niet meer goed kan combineren met zijn ondernemerschap en zijn gezin. Sander Csurka uit Heerhugowaard is waarschijnlijk zijn opvolger. Die zal tijdens de vergadering van 22 oktober benoemd worden. (foto: LDW)
Geschrokken was hij, liet wethouder Jasper Nieuwenhuizen vorige week blijken in de Alkmaarse raadszaal. Daar werd gesproken over de Molen van Piet en over de bomen die op het bolwerk terugkomen als de huidige worden gekapt. Onder die bomen zouden zich ‘invasieve exoten’ bevinden. “Wij bestrijden invasieve soorten!”
“We gaan hier zeker nog naar kijken”, beloofde wethouder Nieuwenhuizen naar aanleiding van die kritiek. Want het was zeker niet de bedoeling om het monumentale bolwerk te beplanten met soorten die in Nederland niet thuis horen. Zulke bomen kunnen inheemse bomen verdringen en worden om die reden door overheden bestreden. De NVWA heeft een lijst van ongewenste soorten opgesteld, de Unielijst.
Woensdag werd duidelijk dat het leed op het bolwerk toch wel te overzien is. “Er is geconstateerd dat geen van de genoemde boomsoorten in het herplantplan en herinrichtingsplan, terugkomen op de Unielijst”, laat wethouder Nieuwenhuizen weten.
De kritiek van de PvdD blijkt te zijn gebaseerd op een ándere lijst: de Zwarte Lijst van Natuur & Milieu. Die lijst is weliswaar gebaseerd op de Unielijst die de gemeente Alkmaar volgt, maar gebruikt ook andere bronnen. En jawel: op basis van déze lijst zit er dan toch een door het college uitgezochte boom in het beklaagdenbankje. (tekst gaat door onder de foto)
Robinia pseudoacacia. Zo heet de boom waar het uiteindelijk om blijkt te gaan. “Deze boomsoort staat op de zwarte lijst,” bevestigt de wethouder. Dat komt “omdat deze onder bepaalde omstandigheden snel vermeerdert op de wortel en daarmee wortelopdruk veroorzaakt”, voegt hij daar nog aan toe.
Wie de gevreesde ‘valse acacia’ opzoekt op online encyclopedie Wikipedia leest daar: “Deze boom is een exoot in West-Europa en kan door uitbundige groei de biodiversiteit verstoren.” Hier klinken de zorgen van het PvdD-raadslid in terug.
Wethouder Nieuwenhuizen ziet evenwel geen bedreiging in de bomen die hij op het bolwerk wil laten planten. Omdat de robinia ‘solitair’ zal worden geplant, dus niet in combinatie met andere robinia’s, is het risico anders berekend. Op het bolwerk blijft de boom dan ook van harte welkom: “De robinia pseudoacacia zal opgenomen blijven in de bomenlijst van aan te planten bomen in de gemeente Alkmaar.”
Alkmaarders hebben er dit jaar over mogen stemmen: een algemeen vuurwerkverbod met oud en nieuw. Dat verbod komt er nu ook, want de referendumuitslag was duidelijk genoeg. Maar de uitvoering van het verbod, die blijft voor vragen zorgen, zo bleek dinsdag wel weer in het stadhuis van Alkmaar. “We hebben grote zorgen over het handhaven.”
Haast geruisloos moet Alkmaar om twaalf uur ‘s nachts aan 2025 beginnen. Een champagnekurk, een klinkend glas, misschien wat muziek: dat is de jaarwisseling nieuwe stijl, als het aan het college ligt. Met een lasershow in Alkmaar Noord en De Rijp, dat wel, maar dus echt zónder vuurwerk. Daarmee moet recht worden gedaan aan de uitslag van het referendum van juni.
Maar de commissie die dinsdagavond over de uitwerking van het verbod debatteerde in het stadhuis had er toch niet heel veel fiducie in, zo bleek. “We moeten de stem van onze inwoners volgen”, begon Jelle Wittebrood van referendumpartij Forum voor Democratie nog. Maar uiteindelijk neigt hij toch naar ‘pas beginnen met het vuurwerkverbod op het moment dat er alternatieven geregeld zijn’.
Handhaven is nauwelijks mogelijk, schetste Wittebrood. “Een boa ziet een vuurpijl omhoog vliegen, komt de straat in, en ziet kinderen met vuurwerk staan”, schetste hij de situatie. Wat moet die bijzonder opsporingsambtenaar doen, wierp Wittebrood op – het bezít van vuurwerk is niet verboden. (tekst gaat door onder de foto)
Ook andere partijen haalden aan dat vuurwerkbezit, en zelfs vuurwerkverkoop, helemaal niet verboden zullen worden. “Een beetje jammer”, noemde Dominique Dubois-Veenhuis van BAS dat. “Je kunt het kopen, maar je verbiedt het. We kunnen het gewoon niet vatten.”
“Dat ben ik hartstochtelijk met u eens”, reageerde burgemeester Anja Schouten. Ze legde uit dat zaken als vuurwerkverkoop en vuurwerkbezit niet door de gemeente aan banden kunnen worden gelegd. Dat moet de landelijke politiek doen. “Lokaal kunnen we het niet regelen.” Alkmaar lobbyt daarom in Den Haag voor een landelijk verbod, maar dat is een proces van de lange adem.
Meerdere partijen willen weten wat er dan wél aan handhaving kan worden gedaan. Gaat Alkmaar bonnen uitdelen, vroeg VVD-fractievoorzitter John van der Rhee zich af. Jazeker, reageerde de burgemeester: “Handhaving gaat bekeuringen uitschrijven”, bevestigde ze. Maar: “Je moet het wel geconstateerd hebben.” Het blijft dus moeilijk. (tekst gaat door onder de foto)
Kritiek was er ook op de alternatieve shows die wethouder Christian Schouten heeft voorbereid. Eén lichtshow in De Mare en één in De Rijp, dat is echt niet genoeg, stelt de Alkmaarse VVD. “Zo’n lichtshow is het nét niet”, constateerde Van der Rhee zuinigjes, die de vergelijkbare lichtshow van de kermis een ‘anticlimax’ noemde. “Dit is niet goed genoeg en het is te weinig gespreid.”
Ook andere partijen vonden de twee shows onvoldoende. “Wij vinden het ook wat magertjes”, merkte John Hagens van Leefbaar Alkmaar op. Een scenario waarin mensen in een nacht met weinig OV een lange tocht moeten ondernemen voor een lasershow noemde John an der Rhee zelfs ‘potentieel levensgevaarlijk’.
Wethouder Christian Schouten legde uit dat er dit jaar niet veel ruimte was voor andere alternatieven. “We hebben gekozen voor één in de stad, één in de dorpen”, zei de wethouder. In plaats van een lichtshow een echte vuurwerkshow, dat zat er gewoon niet in. “De vergunningtermijn daarvoor is veertien weken. Onrealistisch om dat te kunnen klaarspelen.” (tekst gaat door onder de foto)
En dus wordt de jaarwisseling voor Alkmaar een experiment. Dat het ook écht geruisloos zal gaan, als de laatste seconden van 2024 zijn afgeteld, dat verwacht eigenlijk niemand. “Het is de grootste veiligheidsoperatie die we hebben in het jaar”, bracht burgemeester Anja Schouten dinsdagavond nog maar eens in herinnering. “Alléén handhaving gaat hier niet het verschil maken.”
Vooraf is het niet helemaal te voorspellen hoe die operatie verloopt, of er ook echt gelegenheid is tot handhaven, of het meevalt of tegen. Dat zal op het moment zelf pas duidelijk worden. In de woorden van de burgemeester: “De nacht zal het leren.”
Hij heeft het er maar druk mee: Ron Karels is directeur van Museum BroekerVeiling en fractievoorzitter van KIES Lokaal in Bergen. Té druk, begon hij zich te realiseren. Daarom heeft Karels besloten om op 27 september, tijdens de eerste raadsvergadering na het zomerreces, uit de gemeenteraad te stappen. “Het schuurt de laatste tijd te veel.”
Karels (foto hierboven in het midden) zit al meer dan tien jaar bij het Bergense KIES Lokaal. “We zijn in 2013 begonnen omdat wij vonden dat de stem van de Egmonden in de raad van Bergen onvoldoende gehoord werd. Janina Luttik heeft het initiatief opgestart en we hadden een vliegende start met zes raadszetels.” En zo werd Karels, twee maanden nadat hij de leiding overnam bij de BroekerVeiling, ook raadslid. “Ja, soms vallen dingen nou eenmaal samen”, lacht hij.
Sinds 2022 is Karels fractievoorzitter. De twee functies kosten hem bij elkaar veel tijd. “Als directeur heb ik naast de normale werktijden ook veel zaken die ‘s avonds plaatsvinden, zoals afspraken met de gemeente Dijk en Waard en bedrijfsbijeenkomsten. En dan heb ik vaak ook voorbereidingstijd nodig, bijvoorbeeld voor een presentatie. Daarnaast ben ik als fractievoorzitter minimaal tien uur bezig met de raad. Het schuurt de laatste tijd te veel.”
“Ik ben het niet moe geworden of zo. Ik heb het werk voor de raad altijd heel leuk gevonden, met prettige collega’s, een goede ambtelijke organisatie”, benadrukt de KIES Lokaal-fractievoorzitter. Het zomerreces leek hem een goed moment om er een einde aan te breien. “Het is beter om nu ruim voor de nieuwe verkiezingen eruit te stappen. Ik heb veel vertrouwen in de mensen die er nu zitten.”
“We hebben gezamenlijk heel veel voor elkaar gekregen. Met de hele raad”, blikt Karels terug. “De fusie van VV Egmond, de visie voor woningbouw in Egmond aan den Hoef. We hebben sowieso wonen beter op de kaart gekregen.” Hij noemt nog een aantal voorbeelden vanuit heel de gemeente. Hij had het mooi gevonden om nog meer te bereiken, maar het is tijd om te gaan.
Wat Karels zeker niet zal missen is de stroperigheid van de politiek. “Dat is me wel tegengevallen. Het duurt ongelofelijk lang voor je wat voor elkaar krijgt. Als ik zo terugkijk… het duurt echt jaren… Fietspaden, de voetbalfusie, de Eeuwigelaan… De procedures duren gewoon lang. Maar terecht hoor, mensen hebben het recht om er wat van te vinden.”
“Dat gaat héél anders in het bedrijfsleven.”, gaat de directeur verder. “Bij de BroekerVeiling kan je wél veel snel voor elkaar krijgen. Dat vind ik leuk: de schouders eronder. Binnenkort openen we weer een nieuwe expositie, er komt een nieuw restaurant in de lighallen. De veiling doet het heel goed. Dit jaar hebben we al 70.000 bezoekers. We hebben er nog nooit zoveel gehad. Daar krijg ik energie van.”
Sjaak Swart volgt Karels op als fractievoorzitter en Tanny Glas komt weer terug in de raad om de vrijkomende zetel in te nemen. Het bestuur van KIES Lokaal heeft al laten weten dat het begrip heeft voor Karels’ beslissing en dat het enorme waardering voor de jarenlange inzet die hij op eigen wijze vorm gaf. “De gemeente Bergen gaat zijn inbreng missen.”
Tijdens de Open Monumentendagen zullen heel wat Alkmaarders er weer een kijkje gaan nemen: de Molen van Piet. Hoog torent de molen uit over het bolwerk, maar niet hoog genoeg, zo bleek eerder al. De wieken vangen onvoldoende wind en dus moet het park rondom de molen op de schop. “Moeten we al die bomen wel terugplaatsen?”
In het Alkmaarse stadhuis woedde dinsdagavond een ‘stammenstrijd’. Hoge bomen vangen te veel wind, had het college eerder al vastgesteld, er moet flink gekapt gaan worden rondom de Molen van Piet. Maar er komen bomen voor terug, beloofde het college. Of dat ook de goede bomen waren, en of dat niet goedkoper kon, dat was voer voor discussie.
De Partij voor de Dieren opende die discussie met een kritische noot over de gekozen soorten. Het college wil bomen terug planten die ‘invasief’ zijn, stelde Sarah Pesie. “We hebben eigenlijk nooit het kappen gewild”, bracht zij in herinnering. Maar als het dan toch moet, dan wel met ‘bomen die hier echt horen’, aldus PvdD.
Wethouder Jasper Nieuwenhuizen reageerde geschrokken op dat punt. Hij zegde toe er nog eens extra naar te kijken. Voor het overige verdedigde hij de keuze van het college om meer dan zes ton uit te trekken voor de herinrichting van het bolwerk: “Ook het bolwerk is een monument!”(tekst gaat door onder de foto)
Het college vraagt de raad om steun te geven aan een investering van 625.000 euro. Maar voor de volledigheid stuurde het college ook een goedkopere variant mee, à 460.000 euro. Maar liever ging het college voor luxe, was daarbij de gedachte.
625.000 euro, dat is anders wel ‘écht veel geld’, vond Erik Regterschot van de ChristenUnie. Hij kreeg bijval van het CDA: “Het mag een tikkeltje minder”, reageerde Frits Jonk. En ook de VVD, toch de partij die ooit over de te hoge bomen was begonnen, toonde zich zuinig: “Voor de VVD hoeft het allemaal niet zo duur te zijn”, zei Johan Gunst.
Van de linkse partijen had het om te beginnen al niet gehoeven, bracht Roy Seignette van GroenLinks nog maar eens in herinnering. Maar nu de bomenkap dan tóch onafwendbaar is, dan wil hij er ook best in investeren. “We willen liever zorgen dat we er ook wat voor terugkrijgen.”
Jelle Wittebrood van Forum voor Democratie vond dat die nieuwe bomen toch wel erg in de papieren begonnen te lopen. “Zijn bomen een ton waard?” wierp hij op. “Moeten we al die bomen wel terugplaatsen?” (tekst gaat door onder de foto)
Maar een goedkopere variant heeft niet de voorkeur, zei wethouder Nieuwenhuizen daarover. Hij roemde juist het historische karakter van het bolwerk, aangelegd in Engelse landschapsstijl. Die monumentale stijl sluit aan bij de rest van dit geliefde groene randje van de oude binnenstad.
Hoewel de wethouder complimenten kreeg voor zijn uitleg en verdediging, werd dinsdagavond wel duidelijk dat molen en bolwerk voor Alkmaar méér zijn dan een ‘hamerstuk’. De raad zal de kwestie daarom nog nader bespreken. Dan komt het college ook terug op de vermeende ‘invasieve soorten’ waar de PvdD op wees.
Henk Adriaanse van coalitiepartij OPA relativeerde de hoge kosten nog wel. “Het wordt over 40 jaar verdeeld”, wist ‘financiële man’ Adriaanse. Op jaarbasis is het verschil tussen de dure en de goedkope variant dus ‘niet substantieel’. “En daar komt iets heel moois voor terug.”
De hoge woningnood kan in ieder geval tijdelijk wat verlaagd worden met flexwoningen. Eind 2022 spraken de gemeenten van Regio Alkmaar en het Ministerie van BiZa daarom af om in een aantal jaren tijd er duizend neer te zetten. De Alkmaarse fracties van OPA, PvdA en GroenLinks willen doorpakken en weten wel een mooie locatie waar plek is voor een stuk of honderd.
Het duurt jaren tussen het maken van een woningbouwplannen en het moment waarop bewoners de sleutel in het deurslot kunnen draaien. En voor sommige locaties, bijvoorbeeld het Alkmaarse bedrijventerrein Overdie, moeten eerst de bedrijven die er nu zitten verhuizen. Een nieuw stroomcontract krijgen gaat door het volle elektriciteitsnet echter niet zomaar. Ondertussen neemt de woningnood verder toe.
Maar het duurt niet lang meer of één locatie in Overdie komt vrij, namelijk het afvalbrengstation aan de Kitmanstraat. De bouw van de nieuwe locatie schiet lekker op. Na de verhuizing is de oude locatie een prima plek voor flexwoningen voor diverse doelgroepen, vinden OPA, PvdA en GL. Het gaat om gemeentegrond dus de gemeente kan zelf bepalen wat er mee wordt gedaan. De fracties schatten dat er plek is voor meer dan honderd flexwoningen. Niet de meest pittoreske locatie, maar het is even niet anders.
De fracties van OPA, PvdA en GL willen graag van het college van B&W weten wat het vindt van dit idee en om te kijken naar de mogelijkheden.
Van twee kanten komt alles tot stilstand. Fietsers en auto’s staan naast elkaar, een scooter wurmt zich nog een stukje naar voren, tevergeefs. De slagbomen zijn naar beneden en langzaam komt het brugdek in beweging. Hier, op de Bierkade, heeft Alkmaar zijn eigen tempo. Het tempo van de haven. “We kijken wel waar we hierna weer heen varen.”
Het is misschien wel de meest Nederlandse van alle smoezen: “De brug stond open.” Ook op de redactie van Streekstad Centraal is die verontschuldiging geregeld te horen. Achter zo’n brugopening gaat het verhaal van een levendige haven schuil. Een wereld van ‘buiten’ en ‘binnen’ varen, een wereld van vele talen ook. Want water, dat komt overal.
“Of ik echt uit Australië kom? Reken maar!” De Australische schipper Mark is het wel gewend, de Australische vlag die op zijn jacht wappert roept vragen op. Een zeewaardig schip is het zeker, toch moet Mark één droom wel wegnemen: “We zijn hier met het vliegtuig gekomen.” Zijn schip is in Nederland gebouwd en het komt Europa niet uit. Al is hij er wel al mee naar Londen gevaren, en naar de Middellandse Zee. (tekst gaat door onder de foto)
“Het is eigenlijk net als een caravan”, legt Mark uit. “We hebben alles wat we nodig hebben. We gaan van stad naar stad en zo ontdekken we Europa.” Het ‘oude’ werelddeel blijft voor veel Australiërs een geliefde vakantiebestemming. Maar waar veel van hun landgenoten kiezen voor een hotel of voor een vakantieappartement, daar kozen Mark en zijn vrouw dus voor de vrijheid van het water.
“Voor mijn werk was ik al veel in Nederland geweest. Ik wist dat ze hier goed Engels spreken. En water hebben jullie ook genoeg”, zegt Mark. Er is dus veel om te ontdekken. Hij heeft iets op te biechten: “Je kunt het je vast niet voorstellen, maar ik had nog nooit van Alkmaar gehoord. We zijn vanuit Amsterdam naar het noorden gevaren.”
De bekende belletjes rinkelen weer. Ook Mark kijkt naar de brug. “Die gaat voor óns open, dus ik moet vertrekken.” Zijn jacht moet naar een ligplaats in het Luttik Oudorp. Havenmeester Peter beheert de brug handmatig, met een paneel naast de slagbomen. Soepel glijdt het scheepje met de Australische vlag de gracht in. (tekst gaat door onder de foto)
Aan het Luttik Oudorp ligt ook het bootje van Appie en Marijke. Ze kijken toe hoe het Australische jacht aanmeert aan de kade. Zelf komen ze niet van zo ver weg, ze komen uit Friesland. “We varen vanuit Alkmaar weer door naar Purmerend”, vertelt Appie. “En dan via Edam ‘nei bûten’.” Naar ‘buiten’ dus, daarmee bedoelen de schippers het open water, in dit geval het Markermeer. “Daarna kijken we wel. Het is overal mooi.”
Naast de boot van de Friezen ligt nóg een jacht met een Australische vlag. “Maar ik denk dat ze dat schip hier hebben liggen”, overweegt Marijke. Iets wat voor Mark dus zeker klopt. “En er staat ook Drachten op de achterkant”, voegt Appie toe. “Nou ja, op het water ligt alles dicht bij elkaar hè.”
Engels, Fries, dan klinkt er ook Duits over het water. De rondvaartboot komt onder de brug door. “Denk om uw hoofd”, herhaalt de gids nog maar eens, in drie talen. De passagiers van de rondvaartboot zwaaien. (tekst gaat door onder de foto)
Een stukje verderop ligt een schip met een Friese naam: ‘Freonskip’. Vriendschap dus “Maar hij komt uit Groningen”, lacht Hein. “Toen ik ‘m kocht was het een woonboot. Helemaal bebouwd. Nu heb ik ‘m verbouwd naar wat ik zelf gerieflijk vind.” Hein is continu bezig met zijn tjalk, onderhoudt het schip met liefde. „Maar het moet geen werk worden hoor”, zegt hij. “Dat is niet de bedoeling.”
Hein woont zelf ook op het water, op een woonark in Beneden-Leeuwen. Daar is hij nu vandaan komen varen. ‘Binnendoor’, dus over de vaarten en kanalen, tot Alkmaar. “Dat we hier nu liggen heeft niet zo’n leuke reden”, vertelt Hein. “Mijn broer is overleden, in Hoorn. We zijn hier voor de begrafenis.” Hoorn heeft natuurlijk ook havens, maar Hein voer liever binnendoor dan buitenom. (tekst gaat door onder de foto)
“Ik heb er anderhalve week over gevaren”, zegt Hein. Rustig aan dus. “We wisten dat de dood van mijn broer eraan kwam. Hij was al een tijd erg ziek, hij heeft het moment zelf gekozen. Ja, ook dat is het leven.” Waar hij naar de begrafenis heen vaart, dat weet hij niet. Hij ziet wel, heeft de tijd.
Havenmeester Peter gaat intussen van brug naar brug en houdt in de gaten of langs de kades alles goed verloopt. “Als ik er de tijd voor had, kon ik er van alles over vertellen”, zegt hij lachend. Maar voor hem is het ritme van Alkmaars haven toch echt het ritme van zijn werk. Hij stapt op de fiets en rijdt de kade op. Achter hem raast het verkeer al over de brug, nu het weer kan.