Alkmaarders hebben er dit jaar over mogen stemmen: een algemeen vuurwerkverbod met oud en nieuw. Dat verbod komt er nu ook, want de referendumuitslag was duidelijk genoeg. Maar de uitvoering van het verbod, die blijft voor vragen zorgen, zo bleek dinsdag wel weer in het stadhuis van Alkmaar. “We hebben grote zorgen over het handhaven.”
Haast geruisloos moet Alkmaar om twaalf uur ‘s nachts aan 2025 beginnen. Een champagnekurk, een klinkend glas, misschien wat muziek: dat is de jaarwisseling nieuwe stijl, als het aan het college ligt. Met een lasershow in Alkmaar Noord en De Rijp, dat wel, maar dus echt zónder vuurwerk. Daarmee moet recht worden gedaan aan de uitslag van het referendum van juni.
Maar de commissie die dinsdagavond over de uitwerking van het verbod debatteerde in het stadhuis had er toch niet heel veel fiducie in, zo bleek. “We moeten de stem van onze inwoners volgen”, begon Jelle Wittebrood van referendumpartij Forum voor Democratie nog. Maar uiteindelijk neigt hij toch naar ‘pas beginnen met het vuurwerkverbod op het moment dat er alternatieven geregeld zijn’.
Handhaven is nauwelijks mogelijk, schetste Wittebrood. “Een boa ziet een vuurpijl omhoog vliegen, komt de straat in, en ziet kinderen met vuurwerk staan”, schetste hij de situatie. Wat moet die bijzonder opsporingsambtenaar doen, wierp Wittebrood op – het bezít van vuurwerk is niet verboden. (tekst gaat door onder de foto)
Ook andere partijen haalden aan dat vuurwerkbezit, en zelfs vuurwerkverkoop, helemaal niet verboden zullen worden. “Een beetje jammer”, noemde Dominique Dubois-Veenhuis van BAS dat. “Je kunt het kopen, maar je verbiedt het. We kunnen het gewoon niet vatten.”
“Dat ben ik hartstochtelijk met u eens”, reageerde burgemeester Anja Schouten. Ze legde uit dat zaken als vuurwerkverkoop en vuurwerkbezit niet door de gemeente aan banden kunnen worden gelegd. Dat moet de landelijke politiek doen. “Lokaal kunnen we het niet regelen.” Alkmaar lobbyt daarom in Den Haag voor een landelijk verbod, maar dat is een proces van de lange adem.
Meerdere partijen willen weten wat er dan wél aan handhaving kan worden gedaan. Gaat Alkmaar bonnen uitdelen, vroeg VVD-fractievoorzitter John van der Rhee zich af. Jazeker, reageerde de burgemeester: “Handhaving gaat bekeuringen uitschrijven”, bevestigde ze. Maar: “Je moet het wel geconstateerd hebben.” Het blijft dus moeilijk. (tekst gaat door onder de foto)
Kritiek was er ook op de alternatieve shows die wethouder Christian Schouten heeft voorbereid. Eén lichtshow in De Mare en één in De Rijp, dat is echt niet genoeg, stelt de Alkmaarse VVD. “Zo’n lichtshow is het nét niet”, constateerde Van der Rhee zuinigjes, die de vergelijkbare lichtshow van de kermis een ‘anticlimax’ noemde. “Dit is niet goed genoeg en het is te weinig gespreid.”
Ook andere partijen vonden de twee shows onvoldoende. “Wij vinden het ook wat magertjes”, merkte John Hagens van Leefbaar Alkmaar op. Een scenario waarin mensen in een nacht met weinig OV een lange tocht moeten ondernemen voor een lasershow noemde John an der Rhee zelfs ‘potentieel levensgevaarlijk’.
Wethouder Christian Schouten legde uit dat er dit jaar niet veel ruimte was voor andere alternatieven. “We hebben gekozen voor één in de stad, één in de dorpen”, zei de wethouder. In plaats van een lichtshow een echte vuurwerkshow, dat zat er gewoon niet in. “De vergunningtermijn daarvoor is veertien weken. Onrealistisch om dat te kunnen klaarspelen.” (tekst gaat door onder de foto)
En dus wordt de jaarwisseling voor Alkmaar een experiment. Dat het ook écht geruisloos zal gaan, als de laatste seconden van 2024 zijn afgeteld, dat verwacht eigenlijk niemand. “Het is de grootste veiligheidsoperatie die we hebben in het jaar”, bracht burgemeester Anja Schouten dinsdagavond nog maar eens in herinnering. “Alléén handhaving gaat hier niet het verschil maken.”
Vooraf is het niet helemaal te voorspellen hoe die operatie verloopt, of er ook echt gelegenheid is tot handhaven, of het meevalt of tegen. Dat zal op het moment zelf pas duidelijk worden. In de woorden van de burgemeester: “De nacht zal het leren.”