Het zijn spannende weken voor Heiloo en Castricum. Op het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat gaan deze maand strikt vertrouwelijke lijstjes rond met gemeenten die wel en niet op een miljoenenbijdrage kunnen rekenen van het Rijk voor nieuwe wegen en verbindingen. Onder de vele aanvragen ook een verzoek voor 19,2 miljoen euro voor de aanleg van de aansluiting van Heiloo-Zuid op de A9.
Heiloo en Castricum kunnen hoop houden, omdat het kabinet begin dit jaar een potje vulde met 2,5 miljard euro voor infrastructuurprojecten die woningbouw kunnen versnellen. In maart stelde het kabinet de voorwaarden vast waaraan gemeenten moeten voldoen voor een succesvolle aanvraag. Heiloo en Castricum zetten vervolgens een adviesbureau aan het werk om zoveel mogelijk kans te maken op toekenning. (tekst gaat verder onder de foto)
Ook al zou de miljoenenbijdrage uit Den Haag volgende maand worden binnengehaald, dan nog is het niet waarschijnlijk dat de komende vier jaar met de aanleg van de aansluiting en de bouw van woonwijk Zandzoom wordt begonnen. De vertraging zit namelijk (nog) niet bij de financiering, maar in de eerste plaats bij juridische procedures. Daarbij loopt Heiloo vast op stikstofregels en de impact van de nieuwe woonwijk op het verkeer in Heiloo.
Ondanks die juridische procedures stond de aanleg van Zandzoom en de A9-aansluiting jarenlang in de meerjarenbegroting van Heiloo. Ook al werden rechtszaken verloren en bestemmingsplannen door de Raad van State vernietigd, telkens bleef het optimisme dat binnen vier jaar kon worden begonnen met de aanleg van de afslag en de bouw van de woonwijk.
Dat optimisme is nu verdampt, zo lijkt het. Voor het eerst sinds 2015 is de start van de aanleg van de A9-aansluiting en de woonwijk Zandzoom grotendeels uit de meerjarenbegroting verdwenen. Dat bleek deze week uit de toelichting die wethouder Rob Opdam gaf op de meerjarenbegroting 2026-2029. (tekst gaat verder onder de foto)
De wethouder financiën haalde Zandzoom en de A9-aansluiting met tegenzin uit de meerjarenbegroting, zo viel te constateren tijdens de toelichting. Vanwege de dreigende korting op de rijksbijdragen mocht Heiloo dit jaar van de provincie voor het eerst een begroting presenteren met flinke tekorten in de laatste drie jaar. Er zou echter een gitzwart perspectief ontstaan als alle kosten voor de aanleg van de A9-aansluiting en de aanleg van de woonwijk Zandzoom tot 2030 ook nog in de begroting moesten worden verwerkt.
De investeringen en de toekomstige inkomsten van de bouw van de woonwijk komen daarom de komende vier jaar nog niet voor in de begroting van Heiloo. Opdam erkent dat de kosten voor de aanleg van de A9 voor de gemeente steeds hoger worden naarmate het uitstel langer duurt. “Daarvoor hebben we enkele ijzers in het vuur”, aldus de wethouder, daarbij doelend op de aanvraag bij het Rijk van ruim 19 miljoen. (tekst gaat verder onder de foto)
“Als alle signalen eerder op groen staan, dan kunnen we dat weer naar voren halen. Maar dat is een heel optimistisch scenario. 2030 is realistischer. Maar het kan net zo goed 2031 worden”, stelt Opdam tijdens zijn toelichting.
Tientallen gemeenten die een aanvraag doen voor een bijdrage uit een pot die hun woningbouw moet versnellen, en Heiloo die dan denkt de komende vier jaar nog niet te kunnen beginnen met de aanleg van de woonwijk Zandzoom. Verkleint dat niet de kansen op een bijdrage? Heiloo denkt van niet, omdat rijksbeleid op het gebied van stikstof op dit moment op zich laat wachten, en veel gemeenten kampen met hetzelfde probleem.
“Onduidelijk is nog wanneer het maatregelenpakket hiervoor bekend wordt. Daardoor ontstaat er vertraging voor bouwplannen in heel Nederland, waaronder Zandzoom. In onze planning houden we al rekening met die vertraging. Het Rijk heeft laten weten dat dit valt onder de noemer ‘overmacht’ en dat dit geen negatief effect heeft op de aanvraag.” (tekst gaat verder onder de foto)
Met de fikse kortingen van het Rijk in het vooruitzicht in het nieuwe ravijnjaar 2028, zit Heiloo op zwart zaad, en heeft het amper ruimte om de beloofde eigen bijdrage aan de nieuwe afslag te betalen. Als minister Mona Keijzer voor de afslag niet over de brug komt, wordt een probleem dat al groot is, zelfs immens. Dat is bijna niet op te lossen zonder fikse bezuinigingen en een forse verhoging van de OZB. Voor elke miljoen euro aan hogere OZB-belastingopbrengsten, moeten de ruim 11.000 huishoudens in Heiloo gemiddeld 88 euro per jaar meer belast worden. Heiloo behoort nu al tot een van de duurdere gemeenten qua woonlasten.
Het college van Heiloo moet er niet aan denken om het daarover te moeten hebben in de maanden vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen. Het mag daarom geen verbazing wekken dat de hogere kostenramingen voor de aanleg van de A9 weer ter discussie zijn gesteld. Daardoor moet er weer gewacht worden op een nieuw rapport van enkele ambtenaren van de BUCH die om een second opinion is gevraagd. Sceptici betwijfelen of de BUCH-ambtenaren zich haasten om hun rapport voor de verkiezingen te presenteren.
Tegelijk zijn de hogere kostenramingen alvast wel gebruikt om het Rijk te overtuigen dat het zonder hun bijdrage uit de pot van 2,5 miljard euro niet gaat lukken. Dat zou het probleem voor Heiloo al een stuk overzichtelijker maken. Het college hoeft dan nog maar ergens 7,5 miljoen euro te vinden. Volgende maand wordt duidelijk of het Rijk voldoende vertrouwen heeft in de financiële slagkracht van Heiloo om de afslag in Heiloo-Zuid te realiseren met de 19 miljoen euro uit Den Haag.