“Eigenlijk ben ik gewoon met de fiets hierheen gekomen,” zegt burgemeester Anja Schouten lachend terwijl de fotograaf van Streekstad Centraal vastlegt hoe ze in de dienstauto stapt. Het is het begin van een middag met verschillende werkbezoeken: Koedijk, Schermerhorn en de Kunstuitleen in Alkmaar. Precies twee jaar nadat bekend werd dat Anja Schouten burgemeester van Alkmaar werd stappen we bij haar in en volgen we de drukke burgemeester tijdens haar werkzaamheden. De auto – met chauffeur Mike Hofland – is in de tijd tussen die bezoeken haar kantoor. “En, wil jij nú nog burgemeester worden?”
Dat ze het druk heeft weet iedereen. Het wordt haar ook meermaals gezegd. “Wat goed dat u er bent, want u heeft het heel druk.” De werkbezoeken die ze vandaag aflegt zouden anders, als Alkmaar nog een college mét wethouders zou hebben, niet allemaal door burgemeester Schouten zelf zijn afgelegd. “Nee, normaal verdeel je zoiets. Het evenement waar we nu als eerst heengaan, dat zou door de Wethouder Sport zijn opgepakt.” Dat evenement is de Genissen Speldag in Koedijk. Daarna staat de viering ’30 jaar Kleinste Huisje’ in Schermerhorn op het programma. In de Kunstuitleen zal de burgemeester tot slot de tentoonstelling ‘Onzichtbare Monumenten’ openen.
Dat anderen haar taken soms moeten waarnemen, dat is niet te voorkomen. “Voor als ik ‘ontstent’ ben, zo heet dat. Bij ontstentenis van de burgemeester. Ik ben niet afwezig, ik ben ontstent.” Haar uitleg wordt onderbroken door een telefoonoproep, er is een ernstig ongeluk gebeurd. Ook dat hoort bij haar taken. Al gauw wordt duidelijk dat het om een zeer ernstig ongeluk gaat, met een kind als dodelijk slachtoffer. “Een heel akelig bericht,” zegt ze. Het raakt haar zichtbaar. Ze is ook moeder. En de betrokken hulpverleners, ze kent ze persoonlijk. Chauffeur Mike weet wat er in dit soort situaties van hem wordt verwacht. De dienstauto rijdt daarom extra langzaam over een parkeerterrein om de burgemeester de tijd te geven het telefoongesprek af te ronden. Maar daarna wacht toch echt het volgende werkbezoek en laat ze van haar bezorgdheid even niets merken. (tekst gaat door onder de foto)
“Het is belangrijk om zichtbaar te zijn,” vindt de burgemeester. “Na de val van het college is dat ook echt een keuze geweest, dat ik naar evenementen toe zou blijven gaan. Ook als mensen dat eigenlijk niet verwachten.” Het is deel van haar stijl: “In mijn vorige functies zorgde ik er ook voor dat ik zichtbaar bleef. Maar als er straks een nieuw college komt zullen de wethouders natuurlijk weer meer taken overnemen, die moeten ook zichtbaar zijn.” Een nieuw college, daar willen we natuurlijk meer van weten. “Nee hoor, ik heb geen nieuws. Dat duurt nog wel een paar weken. Maar er wordt hard aan gewerkt.” Haar volle agenda maakt het nu niet mogelijk om meteen naar het ongeluk toe te gaan, waar ze anders met de betrokken hulpverleners zou hebben gesproken.
Ze heeft minder tijd om na te denken, geeft ze toe. Voor de organisatoren van evenementen is het natuurlijk wel mooi dat de burgemeester zélf komt. “Maar als de wethouder de ambtsketen om heeft vinden mensen dat ook bijzonder hoor,” zegt burgemeester Schouten lachend. “Zo is het ook wel weer.” De ambtsketen ligt op haar schoot als ze in de dienstauto zit. “De keten is geschonken door omliggende gemeenten,” vertelt ze. “Sommige daarvan zijn nu deel van Alkmaar geworden. Hier, het wapen met de drie rozen, dat is Oudorp.” (tekst gaat door onder de foto)
Koedijk is nog altijd verdeeld in een Alkmaars deel en een gedeelte dat onder de fusiegemeente Dijk en Waard valt. Chauffeur Mike rijdt tot het kombord en keert dan: de gemeentegrens. “Koedijk is het dorp van mijn moeder,” zegt burgemeester Schouten nog. Haar verbondenheid met de stad en de regio laat ze niet onvermeld. “Ik kom ook uit een tuindersfamilie,” vertelt ze in Schermerhorn, waar het Kleinste Huisje 30 jaar bestaat. “Rob Komen is mijn oude meester,” zegt ze als het over de expositie van de Kunstuitleen gaat, georganiseerd door Rob Komen en Kees Oosterbaan: ‘Onzichtbare monumenten’. “Ik heb ook een onzichtbaar monument,” verhaalt ze in haar toespraak daar. “Dat is de klok van V&D. Daar wachtte ik vroeger op mijn tantes uit Sint-Pancras en Langedijk, als ze gingen ‘statten’. En later wachtte ik er op mijn vriendje…”
De kerk van Schermerhorn is het decor van de viering van ’30 jaar Kleinste Huisje’. De burgemeester krijgt er een boek cadeau, met daarin de geschiedenis van dat huisje (en museum). Een familiegeschiedenis: “het leest als een streekroman.” In het dorp ontvangt ze een bos bloemen van een oude bekende. “Ik ben nog gemeentesecretaris geweest in de Schermer. Ik houd erg van dorpen, hoe mensen er samenwerken, bijvoorbeeld aan dat ‘Kleinste Huisje’. Echt fantastisch. En met die bloemen ben ik heel blij, ik heb haar pas nog gesproken in de stad… Dat gesprek, dat ontroerde me. Maar ja, daarna ga je dan weer door, aan het werk.” (tekst gaat door onder de foto)
De werkbezoeken, de toespraken, de officiële openingen: het gaat haar goed af. “Maar het gaat niet om de glamour, het gaat hierom,” zegt ze, terwijl ze op het boekje wijst. “De burgemeester moet verbindend zijn. Dat was ook zo moeilijk in de coronaperiode, toen we als burgemeesters soms tegenover de inwoners van onze gemeenten kwamen te staan. Dat is eigenlijk niet hoe dit ambt moet worden ingevuld. Het gaat om die verbinding.”
De opening van de tentoonstelling ‘Onzichtbare Monumenten’ in de Alkmaarse Kunstuitleen is haar laatste agendapunt. De dienstauto is dan al weg. Aanwezigen wensen burgemeester Schouten een prettig weekend. “Maar ik ga toch eerst naar de collega’s toe,” laat ze Alkmaar Centraal nog weten, als ze de deur uitgaat. “Dat ongeluk…” Ze stapt op de fiets, met in het kratje voorop nog de bloemen uit Schermerhorn.