Rechter vernietigt natuurvergunning voor Zandzoom, Heiloo moet opnieuw rekenen

Buitenkant van een modern gebouw met glazen gevels en een groot standbeeld van een gebogen figuur in sportkleding en schoenen. Op de voorgrond staat de tekst "Rechtbank Amsterdam" op een stenen muur.

Alle woningnood in de regio ten spijt, Heiloo raakt zijn natuurvergunning kwijt voor de nieuwe woonwijk Zandzoom. Het is opnieuw een gevoelig verlies voor de gemeente Heiloo en een overwinning voor Stichting Heilloze Weg, die vijf (!) jaar geleden in beroep ging tegen de vergunning van de provincie. 

De uitkomst werd maandag duidelijk in een zittingszaal van de rechtbank in Amsterdam. Aan de ene kant een groep bestaande uit advocaten en deskundigen van de gemeente Heiloo, provincie Noord-Holland en projectontwikkelaar BPD, aan de andere kant twee inwoners van Heiloo en hun advocaat. Beide zitten ook in het bestuur van Stichting Heilloze Weg.

De zitting ging over het beroep dat de stichting instelde tegen de natuurvergunning die vijf jaar geleden werd verstrekt door de provincie Noord-Holland. Stichting Heilloze Weg vindt dat de bouw van de woonwijk kan leiden tot teveel stikstofneerslag in de Natura2000-gebieden, zoals het nabijgelegen Noordhollands Duinreservaat. (tekst gaat verder onder de foto)

De nabijheid van een Natura2000-gebied zoals het Noordhollands Duinreservaat zit woningbouw in de duinstreek in de weg. (foto: aangeleverd)

De uitspraak staat nog niet op papier, maar het vonnis van de bestuursrechter was duidelijk. Het beroep van de stichting Heilloze Weg tegen die vergunning uit 2020 is volgens de rechtbank Amsterdam gegrond. En daarmee belandt de natuurvergunning uit 2020 in de prullenbak. De provincie Noord-Holland moet nu binnen een half jaar een nieuw besluit nemen over de aangevraagde natuurvergunning voor de Zandzoom: een verbeterde versie, of een weigering.

Daarvoor heeft de provincie berekeningen nodig van Heiloo, die aantonen dat de Natura2000-gebieden door de aanleg van de wijk met 1265 woningen geen last krijgen van de extra stikstof. Als de gemeente daarin slaagt, dan maakt Heiloo kans op een nieuwe natuurvergunning van de provincie. Heiloo is optimistisch dat haar dat lukt. (tekst gaat verder onder de foto)

Tractor met mesttank op een grasveld met windmolen op de achtergrond.
De natuurvergunning voor woonwijk Zandzoom heeft alles te maken met stikstofuitstoot, die voor driekwart afkomstig is van de landbouw. (foto: Streekstad Centraal)

Het leek er langer op dat de natuurvergunning van de provincie geen stand zou houden bij de rechtbank. Rechterlijke uitspraken in andere zaken maakten duidelijk dat de provincie waarschijnlijk niet streng genoeg is geweest bij de beoordeling van de aanvraag. En dat vermoeden werd maandag werkelijkheid. De provincie was sowieso al van plan om de vergunning te repareren, maar daarvoor zijn de nieuwe berekeningen nodig van de gemeente Heiloo.

Heiloo slaagde daar de afgelopen jaren niet in. Het werd Heiloo ook niet makkelijk gemaakt, omdat nieuwe rechterlijke uitspraken telkens leidden tot steeds strengere eisen. Daarom vroegen Heiloo en de provincie keer op keer uitstel aan voor behandeling van het beroep van de stichting Heilloze Weg, zodat ze meer tijd kregen om de vergunning te repareren. (tekst gaat verder onder de foto)

Reclamebord voor "Buitengoed Heiloo," met aankondiging van uitgesteld verkoop van woningen, tegen een blauwe lucht.
De bouw van de woonwijk Zandzoom in Heiloo is voor onbepaalde tijd uitgesteld. (foto: aangeleverd)

Het geduld van Stichting Heilloze Weg is echter op. De Stichting hoort al jaren dat de provincie de tekortkomingen in de vergunning wil repareren, maar dat wordt steeds uitgesteld. De Stichting wil daarom nu een uitspraak van de rechter. De Amsterdamse bestuursrechter mr. Van der Linden-Kaajan is het daarmee eens. Volgens haar is de redelijke termijn om dit beroep te behandelen al ruimschoots overschreden.

De rechtbank had allang uitspraak willen doen, maar de provincie, gemeente en projectontwikkelaar vroegen eerst om een zitting om een woordje tot de rechtbank te kunnen richten. Dat had weinig effect. De partijen krijgen de uitspraak binnen enkele weken in de bus.

De uitspraak van de Amsterdamse rechtbank heeft volgens de advocaat van Heiloo geen gevolgen voor Alrik Gaasterland en Keete Magrijn en vijftien andere eigenaren die via een versnelde procedure proberen hun woning op eigen grond in de Zandzoom te bouwen.

Een nieuwe natuurvergunning waarin de stikstofpuzzel is opgelost, is niet het enige probleem voor Heiloo bij de aanleg van de nieuwe woonwijk. Eerder werd in 2021 al het bestemmingsplan vernietigd door de Raad van State. Sindsdien is Heiloo bezig met het opstellen van een nieuw bestemmingsplan, maar daarbij dienen zich telkens problemen aan die zich zeer lastig laten oplossen. De afhandeling van het verkeer door Heiloo is daar volgens de gemeente het grootste knelpunt. (tekst gaat verder onder de foto)

Liander kijkt pas over een aantal jaar of er nog ruimte is op het elektriciteitsnet om de 1265 woningen in de woonwijk Zandzoom aan te sluiten. (foto: Charlemagne / Pixabay)

Mocht het lukken om voor de woonwijk Zandzoom een solide bestemmingsplan vast te stellen met een nieuwe natuurvergunning die allebei de toets van de rechter doorstaan, dan doemt nog een nieuwe hindernis op. Pas als het bestemmingsplan over een paar jaar onherroepelijk is, kan Heiloo zich melden bij Liander voor de aansluiting van de nieuwe woonwijk op het elektriciteitsnetwerk.

Liander wil dan pas een ‘netcheck’ uitvoeren. De netbeheerder geeft geen garantie dat de woonwijk dan daadwerkelijk kan worden aangesloten. “Die netcheck geeft inzicht in of – en wanneer – er voldoende netcapaciteit beschikbaar is voor het project.” Ook al is het plan al tien jaar oud, Liander wil geen capaciteit op het netwerk reserveren voor woonwijk Zandzoom. “De beschikbare ruimte gaat naar woningbouw die eerder wordt opgeleverd.”