Terwijl de zomeravond haar sluier spreidt over het landschap, baadt het Heilooërbos in een zachte, gouden gloed. Tussen de donkergroene silhouetten van geduldige bomen opent zich een smalle doorgang — een poort van schaduw en stilte. Precies daar, in die eeuwenoude opening, zinkt de vuurrode zon langzaam naar de horizon.
Haar vurige schijf lijkt even stil te hangen, gevangen tussen de stammen als een kostbare edelsteen in een ring van hout. Het licht valt als vloeibaar goud over het mos, raakt de bladeren met een laatste kus, en zet de lucht in lichterlaaie met tinten van amber, robijn en rozenhout.
Het is alsof de wereld even haar adem inhoudt, terwijl de zon haar afscheid fluistert — een tedere groet aan de langste dag die geweest is, en een stille belofte dat ze morgen weer zal komen. (tekst gaat verder onder de foto)
Voor dit schouwspel waren meer dan 1000 liefhebbers zaterdagavond naar de Rondeau van Landgoed Nijenburg gekomen. Op deze langste dag van het jaar zou de zon om 22:08 uur hier haar schouwspel vertonen. Maar hoeveel publiek ook stond te wachten in het Heilooërbos, zonder zon geen voorstelling. En die kwam niet opdagen. Een heiïge atmosfeer ontnam zaterdagavond rond 22:00 uur het zicht op de verte waar iedereen zijn ogen op had gericht.
Onder de vele mensen waren ook de 38 deelnemers aan een zonnewendewandeling door het Heilooerbos van de Historische Vereniging Heiloo. Zowel vrijdag, zaterdag als zondag vertellen de gidsen Henk van Zelst, Jaap de Graaf en Rita Mos de deelnemers onderweg over de geschiedenis van het landgoed.
Zaterdagavond konden zij ook vertellen dat dit spektakel zich vrijdagavond wél had voltrokken, vrijwel exact zoals Gerard van Egmond van de Nijenburg dat rond 1700 had bedacht, toen hij de laan door het bos liet aanleggen. Tien jaar later was het gereed. (tekst gaat verder onder de foto)
De eigenaar van het landgoed zorgde er namelijk voor dat het landhuis exact was gericht op de plek waar de zon elk jaar op 21 juni ondergaat. De zichtas naar het westen werd ontworpen als perfecte, symmetrische verlenging van de hal van het huis.
Of de landhuiseigenaar ooit heeft kunnen genieten van dit ‘magische’ verlichtingsspel op het midzomermoment, vertelt de geschiedenis niet. Het moet dan op de langste dag in 1711 beter weer zijn geweest dan in 2025, want in 1712 overleed de landgoedeigenaar al.
De zonsondergang op de langste dag in het Heilooërbos lijkt elk jaar steeds meer bezoekers te trekken. Zaterdagavond bracht een orkestje zelfs klassieke muziek ten gehore om nog wat extra’s toe te voegen aan de mystiek. (tekst gaat verder onder de foto)
Het wegblijven van de zon leidde niet tot grote onvrede onder het publiek. “We komen morgenavond gewoon weer terug”, is bij veel mensen te horen.
Nick en Roy, de twee boswachters van Natuurmonumenten die zorgden voor de handhaving van de openbare orde in hun natuurgebied, hadden een rustige avond. Ondanks dat honderden bezoekers vanaf 22:08 uur de regels overtraden. Het landgoed van Natuurmonumenten is namelijk niet meer toegankelijk na zonsondergang.
“Vanavond handhaven we daar natuurlijk niet op”, vertelt boswachter Roy. “Dit zijn bijzondere avonden waar we graag een oogje dichtknijpen. Alleen als mensen van plan zijn in het bos te overnachten, treden we daar natuurlijk tegen op. Gelukkig is dat hier in dit bos geen groot probleem. De meeste daklozen blijven voornamelijk in Alkmaar.”
En dus zijn tot middernacht nog veel bezoekers te zien die nog wat langer willen genieten van de zwoele zomeravond in het bos. Overal zitten nog stelletjes of groepjes vrienden met kleedjes, borrelhapjes en glaasjes rosé verspreid over de kilometer lange laan. In de verte klinken in het donker de klanken van “De zomer”, het tweede vioolconcert uit Vivaldi’s “De Vier Jaargetijden” uit een speakertje.
Zondagavond is de laatste zonnewendewandeling van de Historische Vereniging Heiloo. Als het onbewolkt is, is te aanschouwen dat de zon de komende dagen steeds iets zuidelijker ondergaat, totdat dit over een aantal dagen vanuit de lange laan in het Heilooërbos niet meer is te zien.
Het blijft dus elke avond een verrassing of de zon zich ’s avonds op de afgesproken plek laat zien. De gidsen staan zondagavond in ieder geval nog één keertje klaar bij Theater De Beun om 19:45 uur. Er zijn nog enkele plaatsen beschikbaar. Deelname kost 7,50 euro, aanmelden kan via 06-51718363.