Bergense villa’s splitsen tegen woningnood: veel goede wil, maar weinig resultaat

Een groot huis opsplitsen in meerdere kleinere huizen. Dat zou een oplossing kunnen zijn tegen de woningnood. En aan grote huizen is in Bergen om te beginnen geen gebrek. De gemeente maakte daarom in 2021 het splitsen van huizen gratis, in de hoop zo veel extra woningen te creëren. Maar de praktijk is anders. “Er zijn veel te veel hindernissen voor burgers.”

Dat zegt expert Kay Hollanders in gesprek met NH, mediapartner van Streekstad Centraal. Sinds het opsplitsen van woningen gratis is, blijkt er een lichte stijging te zien in het aantal gesplitste huizen, maar lang niet zo veel als de wethouder verwachtte. De besparing van duizenden euro’s neemt weliswaar een drempel weg, maar er zijn andere obstakels.

Bergen heeft niet alleen grote huizen, het is bovendien de meest vergrijsde gemeente van Nederland. En juist de senioren in het dorp wonen vaak nog in die grote woningen met meerdere verdiepingen, weet Hollanders. Hij is expert van Platform 31 en kent de problematiek. Een benedenwoning of appartement zou volgens hem voor deze groep geschikter zijn, maar die zijn lastig te vinden voor senioren; op deze manier blijven deze grote woningen ‘bezet’, en komen er weinig huizen vrij voor starters en gezinnen.

Kay Hollanders (beeld: NH)

En de gratis vergunning voor woningsplitsing betekent nog dat niet dat het splitsen van woningen helemáál kosteloos is. Zo maken bewoners ook notaris- en verbouwingskosten. “De notariskosten vallen tussen de twee- en drieduizend euro. De verbouwingskosten die daar bovenop komen liggen hoger, tussen de 70.000 en 230.000 euro”, vertelt Hollanders. “De regeling is alleen een succes als je daarbovenop ook op andere manieren het splitsen van een woning stimuleert.”

Angeline Croonen, makelaar bij Croon Makelaars in Bergen, is één van de weinige makelaars die ervaring heeft met het splitsen in haar dorp. Zij heeft één splitsing meegemaakt. “Het gratis maken van de vergunning maakt het absoluut niet makkelijker om de aanvraag goedgekeurd te krijgen”, legt ze uit. Want daar komt veel meer bij kijken dan alleen de vergunning.

In veel gevallen loopt het stuk op de parkeerplekken, merkt Croonen. Voor ieder appartement moeten er voldoende plekken zijn en die norm wordt streng gehandhaafd.

Hollanders: “Juist daar valt nog veel te behalen. De gemeente moet meer doen om dit soort hindernissen weg te nemen, zodat er meer woningen gesplitst kunnen gaan worden.”

Asielopvang blijft splijtzwam in Alkmaarse politiek: “De wethouder passeert hier de raad”

Laat ‘geen eigen politieke standpunten doorklinken’, vindt de één. Alkmaar is het ‘hondenlulletje van de klas’, vindt ander. Het is politiek op het scherpst van de snede. De wethouder is niet blij met een petitie die namens alle gemeenten is ingediend. De oppositie op haar beurt is niet blij met de uitspraken van de wethouder. “Wíj zijn het hoogste orgaan!”

De wethouder, dat is in dit geval wethouder Christian Schouten. In een brief aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) neemt hij afstand van een petitie die deze vereniging heeft ingediend. Een petitie waarin de VNG ‘met klem’ vraagt om de spreidingswet aan te nemen – wat de Eerste Kamer uiteindelijk ook deed.

Dat vroeg de VNG niet namens Alkmaar, klinkt door in de brief van wethouder Schouten. Hij vindt de actie van de vereniging ‘bijzonder’, schrijft hij, “omdat de VNG nimmer aan alle gemeenten een standpunt over de petitie gevraagd heeft. De VNG is een belangenorganisatie van alle Nederlandse gemeenten. Eigen politieke standpunten mogen daarin niet doorklinken.” (tekst gaat door onder de foto)

Wethouder Christian Schouten in de raadszaal. (beeld: Streekstad Centraal)

Maar dat is weer tegen het zere been van de linkse oppositie in Alkmaar, die juist wél achter de petitie van de VNG staat. “De raad is niets gevraagd”, reageert PvdA-leider David Rubio Borrajo in gesprek met Streekstad Centraal. “Er zijn vragen geweest over die petitie, maar daar reageerde de wethouder toen heel neutraal op. En dan nu deze brief?”

Spreekt wethouder Schouten in zijn brief wel namens het college, vraagt de PvdA-leider zich af. “Dat is één van de vragen die ik heb. Is dit namens burgemeester en wethouders? En waarom is de raad niet om een zienswijze gevraagd? Wij zijn het hoogste orgaan!”

In een brief richten PvdA, GroenLinks, SP, ChristenUnie, Leefbaar Alkmaar en de Partij voor de Dieren zich daarom tot VNG-voorzitter Sharon Dijksma. “Om te voorkomen dat deze eenzijdige actie van een enkele bestuurder van onze gemeente de relatie tussen Alkmaar en de VNG zal schaden, voelen wij ons genoodzaakt om u deze brief te sturen”, schrijven de fracties in die brief. (tekst gaat door onder de foto)

150 plekken worden er gecreëerd aan de Robonsbosweg. Maar de spreidingsweg dwingt een veel groter aantal plekken af. (foto: Streekstad Centraal)

De asielopvang is en blijft een splijtzwam in de Alkmaarse politiek. Tot twee keer toe viel er een college over. En ook nu zou er binnen de coalitie wrijving kunnen ontstaan – niet voor niets suggereert de oppositie dat de brief van de wethouder een ‘eenzijdige actie’ is.

Tegelijk: het college lijkt wel één lijn te trekken en ook in de raad is de kwestie ‘gepolariseerd’, geeft Rubio Borrajo toe. “Ik durf wel te zeggen dat een meerderheid van de raad de spreidingswet liever niet had gezien”, zegt hij daarover.

En toch, hém gaat het aan het hart, zo zou het niet moeten gaan in zijn stad, vindt hij: “Het is toch van de zotte dat we die mensen niet gewoon allang opvangen? Uit solidariteit. Ook solidariteit naar een gemeente als Ter Apel”, stelt Rubio Borrajo. “We zijn in feite een weigergemeente aan het worden. Dat vind ik heel erg.” Scherp: “En dan stuurt de wethouder zó’n brief. Alkmaar is het hondenlulletje van de klas.”

Autobranden in Heerhugowaard, politie sluit brandstichting niet uit

In Heerhugowaard zijn twee voertuigen in vlammen opgegaan. Dat gebeurde in de nacht van zondag op maandag in n de nacht van zondag op maandag aan het Tjaarlingermeer. Het gaat om een invalidenauto en een Volkswagen Golf. Beide auto’s kunnen als verloren worden beschouwd.

De melding van de brand kwam na 2:00 ‘s nachts binnen. De hulpdiensten waren niet lang daarna ter plaatse, maar van het invalidenautootje was toen al niets meer over. De brandweer heeft het vuur in de Golf nog wel kunnen blussen, maar niet nadat de vlammen ook dat voertuig grotendeels hadden verwoest.

De politie sluit brandstichting niet uit. Buurtbewoners vertelden dat ze een paar harde knallen hadden gehoord vóórdat de brand uitbrak. Maandag doet de politie verder onderzoek op de plek van de brand.

Ook Heiloo wil padden best uit de put helpen, maar politiek heeft er meer tijd voor nodig

Alkmaar gaat er padden mee helpen en ook in Heiloo is er interesse voor: trappetjes waarlangs padden, en ook andere amfibieën, de weg naar boven kunnen terugvinden als ze in een put zijn gevallen. Want dit blijkt een behoorlijk probleem: padden vallen in een straatput en kunnen met geen mogelijkheid ontsnappen. Ze eindigen dan in de rioolwaterzuivering.

In Alkmaar zette de Partij voor de Dieren dit paddenprobleem op de agenda. Daar werd de ingediende motie aangenomen. Paddentrappetjes zijn even simpel als effectief. 90% van de padden die anders een zekere dood zou zijn gestorven, kan dankzij zo’n trappetje ontkomen uit de put. Maar gemeentepolitiek gaat ook over ‘financiële impact’, nota’s en ‘tijd om iets te onderzoeken’, zo zou blijken in Heiloo.

Daar werd de kwestie aangestipt door Gemeentebelangen Heiloo (GBH). “Simpele meterputten, zelfs met deksel, holtes onder stoeproosters en keldergaten vormen voor kikkers, padden en salamanders dodelijke vallen”, beschrijft GBH in een motie. Daar kan eenvoudig wat aan worden gedaan: meer paddentrappetjes, ofwel: ‘uitbreiding van het aantal amfibievriendelijke kolken’.

Dat lijkt ook het college te vinden: ‘een zeer interessante motie’, reageerde wethouder Antoine Tromp. Maar het college zou het voorstel liever tegelijk met de algemenere nota dierenwelzijn bespreken en daarmee stemde de raad in. Raadsleden misten de financiële onderbouwing, lieten zij blijken. Ook wilden meerdere raadsleden zich eerst uitgebreider in de paddenkwestie verdiepen.

En dus liet GBH de motie voorlopig zo, de motie is ‘aangehouden’. Wel benadrukte Edith de Jong van GBH nog dat er enige haast bij is, omdat in maart de paddentrek staat te beginnen. (foto: Wikimedia Commons / Marcel Hosters)

Extreme temperaturen bij grote brand in bakkerij Obdam

Het is een naam die in heel de regio wel bekend is: Braas Brood & Banket. Maar zondag stonden er voor de bekende vrachtwagens die van hulpdiensten, want in de bakkerij was brand uitgebroken. Het blussen van deze grote brand bleek allerminst eenvoudig. De temperaturen binnen in de bakkerij waren zo extreem dat de brandweer er niet goed bij kon.

Van buiten was er niet heel veel van te zien, maar de massaal aanwezige hulpdiensten lieten niets aan de verbeelding over: een ernstige bran. Het vuur in de industriële bakkerij werd zondagochtend vroeg gemeld, iets voor 8:00.

Uit heel de regio kwamen brandweerwagens en andere hulpdiensten naar Obdam. De sirenes waren voor veel inwoners van Dijk en Waard dan ook het geluid waarmee ze deze zondag wakker werden.

Rond het middaguur werd het sein ‘brand meester’ gegeven. Over de oorzaak van de brand bestaat nog geen duidelijkheid.

In gesprek met Bas Zevenbergen: “Een schilderij gaat leven als je het verhaal kent”

Verhalen zijn overal, maar niet van ieder verhaal begrijpen we de taal nog. Eeuwenoude schilderijen zijn voor Alkmaarder Bas Zevenbergen net als Franse chansons: pas als je de taal verstaat, weet je werkelijk waar het over gaat. Zevenbergen spréékt die taal. Met aanstekelijk enthousiasme brengt hij zijn luisteraars mee in de wereld van zeventiende-eeuwse kunst. “Met oud-leerlingen loop ik nu door het museum waar ik ben opgegroeid.”

Streekstad Centraal spreekt met Bas Zevenbergen naar aanleiding van een optreden dat hij zondag 3 maart verzorgt in De Alkenaer. Een middag vol kunst, maar vooral: vol verhalen. Want Zevenbergen is een verhalenverteller, dat is zijn vak.

“Ik ben leraar geweest, en journalist”, vertelt Zevenbergen aan Streekstad Centraal. “Maar ik ben eerder met pensioen gegaan. Onder andere omdat ik déze verhalen wilde gaan vertellen.” Een klein detail op een oud schilderij kan hem een anekdote vol humor en kwinkslagen ontlokken.

‘The Fun Part of Art’ noemt Zevenbergen het. Met zijn verhalen wil hij op anderen overbrengen dat die eeuwenoude schilderijen van Vermeer, Steen en Dou echt heel léúk zijn. Dat er wat te lachen valt. “Jan Steen is mijn favoriet.” (tekst gaat door onder de afbeelding)

Om ‘Het Sint-Nicolaasfeest’ van Jan Steen te begrijpen helpt het al om vertrouwd te zijn met dit oer-Hollandse feest, maar er zit ook maatschappijkritiek in. (schilderij: Jan Steen, fragment)

Het verhaal van ‘the Fun Part of Art’ is ooit begonnen in het Rijksmuseum. “We hebben dit indirect te danken aan de vernieling van De Nachtwacht”, merkt Zevenbergen op. Een verband dat alleen te begrijpen is voor wie de context kent – de opmerking typeert de oud-docent.

De eerste context: Zevenbergen wóónde in het museum. Zijn vader was er ‘intendant’, hield de collectie in het oog, en kon met zijn gezin in de dienstwoning wonen, van 1972 tot 1977. De schilderijen werden het decor van zijn jeugd, van feestjes zelfs, van nachtelijke tochten door het grote gebouw.

Precies in die periode, in 1975, stak een verwarde man meerdere keren met een mes in De Nachtwacht, waarna het schilderij moest worden gerestaureerd – de andere context. Het beroemdste doek van het Rijksmuseum was er even niet en dus ging alle aandacht van de jonge Bas Zevenbergen naar andere schilderijen en naar een bijzondere expositie.

Tot Lering en Vermaak ja, daar is het allemaal mee begonnen”, herinnert Zevenbergen zich. “Daar werden andere schilderijen uit de Gouden Eeuw getoond, met andere onderwerpen dan De Nachtwacht. De verhalen, de symboliek, de erotiek ook. Dat is voor mij de basis geweest van alles wat ik nu doe met The Fun Part of Art.” (tekst gaat door onder de afbeelding)

‘Het geschenk van de jager’: zeventiende-eeuwse schilders gingen dubbelzinnigheid niet uit de weg. (schilderij: Gabriël Metsu, fragment)

De verhalen van Zevenbergen zijn niet braaf, niet saai, wél belerend maar nooit zonder een vette knipoog. Hij weet wat er in die geheimzinnige liefdesbrief staat. Hij speelt met suggestieve geschenken en subtiele aanwijzingen op de achtergrond.

“Deze kunst is ontstaan na de Beeldenstorm. Die was in 1566”, begint Zevenbergen. Het jaartal slaat hij niet over: de oud-leraar verraadt zich meteen. “Er moest een nieuwe symboliek gevonden worden, anders dan de oude, katholieke symboliek. Die werd gevonden in volkse verhalen en spreekwoorden.”

Dat volkse maakt de zeventiende-eeuwse genrekunst zo mooi, vindt Zevenbergen. De kunst is in zekere zin democratisch, laat de gewone man spreken. Dat er juist in de jaren 70 extra aandacht voor deze kunst kwam past daar goed bij. “Bij de Vermeer-expositie van vorig jaar, in het Rijks, zag je een heel andere benadering, daar zit echt een richtingenstrijd”, zegt Zevenbergen kritisch. “Daar is die volkse symboliek doodgezwegen. Het ging alleen maar over vorm.”

Toch was hij er wél geregeld te vinden, in ‘zijn’ Rijksmuseum. Oud-leerlingen nam hij mee langs de werken van Vermeer en uiteraard stak hij zijn eigen visie op deze schilderijen niet onder stoelen of banken. “Mensen vroegen me in het museum dan wel eens, hoe wéét je dit allemaal? Deze kennis, mensen raken dat kwijt, weten niet meer waar ze het moeten vinden.” Daar wil de Alkmaarder verandering in brengen. (tekst gaat door onder de afbeelding)

Dit stoofje heeft iedereen wel eens gezien, maar waarschijnlijk onbewust. Het staat achter het beroemde ‘Melkmeisje’. (schilderij: Johannes Vermeer, fragment)

In Alkmaar is Zevenbergen geen onbekende. Tijdens het gesprek met Streekstad Centraal komen we regelmatig mensen tegen waarvan Zevenbergen zegt: “Ja, die ken ik” – met dan een anekdote. Want voor hem is álles een verhaal.

Toch moet hij Alkmaar vaak verlaten voor de kunstwerken waar hij de ‘fun’ in ziet. “Die genrekunst, daar is hier niet heel veel mee gedaan. Een beetje. Van Everdingen, die venusappel en zo…” Misschien is er tóch wat mee te doen, in een volgende video. Met video’s vertelt Zevenbergen zijn verhaal aan een breed publiek. Ook wie níét in een museum woont, kan zo met één druk op de knop genieten van zeventiende-eeuwse kunst en de verhalen van ‘The Fun Part of Art’.

“Door het project ben ik veel terug geweest naar het Rijks”, zegt Zevenbergen. Met gevoel voor understatement: “Daar hangen toch wel mooie dingetjes.” Met cameraman en oud-leerling Tim Slager keerde hij er terug voor een filmpje. Het is duidelijk: Bas Zevenbergen neemt nog geen afscheid van die ‘dingetjes’: “Nee, hier ga ik mee door. Ik doe dit zolang ik het leuk vind. Er zijn nog zo veel dingen te leren!”

Om te beginnen bij de lezing op zondagmiddag 3 maart in De Alkenaer, vanaf 15:30. Toegang kost 7,50 euro en kaartjes zijn te koop via de website van De Alkenaer.