Het bekende CREA Orkest bestaat 35 jaar en dat wordt niet alleen in thuisstad Amsterdam, maar ook in Alkmaar gevierd. In de Grote Kerk zullen op zaterdag 20 januari de tonen van Mahlers Tweede symfonie klinken, met zang, véél orkest en uiteraard ook de betoverende akoestiek van Alkmaars grootse monument.
Voor CREA is het één van twee inspirerende projecten voor het nieuwe jaar 2024. Het orkest zal alle ruimte die de Grote Kerk biedt benutten, en meer: “Het is een kolossaal stuk”, laat het orkest weten aan Streekstad Centraal. “Het duurt bijna anderhalf uur en het vergt een volledig bezet orkest, met extra koper, extra klokken, een volledig koor, een sopraan- en een altsoliste én een ‘Fernorchester’, een klein extra orkest, dat buiten de concertzaal speelt.”
Bij het optreden kunnen de studenten en oud-studenten die samen het CREA Orkest vormen gebruik maken van het talent van sopraan Lida Straathof, alt Alison Metternich en het Nederlands Concertkoor. Dirigent Bas Pollard brengt al deze stemmen en instrumenten samen.
De politiehelikopter die rondjes draait boven de wijk, veel ‘blauw’ op de been, een wilde achtervolging: inwoners van Heerhugowaard waren in de nacht van zaterdag op zondag getuige van een grote politieactie. Een actie die succesvol eindigde, want de verdachten van de gewelddadige overval die eerder die avond had plaatsgevonden konden worden ingerekend.
“Ja, dat gaf wel wat consternatie in de wijk”, reageert de politiewoordvoerder nuchter als Streekstad Centraal hem spreekt. “Er zijn inderdaad mensen aangehouden.” Het zou gaan om vijf mogelijke overvallers, die op verschillende plekken in de kraag werden gevat. “Bij de aanhoudingen zijn door de politie meerdere waarschuwingsschoten gelost.”
In een situatie als deze komt de politie niet met klein materieel aanzetten. De helikopter kan namelijk van grote waarde zijn in de minuten, uren na een misdrijf. De brutale overval op een woning aan het Anna Clasina op ’t Landtplantsoen, rond 23:00 uur, was reden genoeg voor zo’n groot ingrijpen. Ook politiehonden zochten mee.
Heerhugowaarders melden dat ze ‘hebben gehoord’ dat enkele verdachten in het water sprongen. Dat klopt, kan de politiewoordvoerder bevestigen. Dit gebeurde bij het Frida Katzland. Maar ook in het water waren ze dus niet veilig voor de arm der wet. De vijf mogelijke daders werden netjes weer opgevist en naar het politiebureau gebracht. Getuigen die informatie hebben wordt gevraagd contact op te nemen met de politie.
Lege straten, knikkeren op kruispunten, fietsen op de ring: autoloze zondagen prikkelen nog steeds de verbeelding, al zullen steeds minder mensen er nog actieve herinneringen aan hebben. Want de allerlaatste was in 1974. Toch blijft het idee op lokaal niveau nog steeds mensen inspireren. In Alkmaar hoopt de Partij voor de Dieren dat deze ‘lange traditie’ een vervolg krijgt.
Het besluit van het kabinet-Den Uyl om over te gaan op autoloze zondagen maatregelen had geen vrolijke aanleiding, brengt mediapartner NH in herinnering. De Arabische olieboycot was een represaille voor de Nederlandse steun aan Israël bij de Jom Kipoer-oorlog. De autoloze zondagen vormden één van de manieren waarop de regering hoopte op energie te besparen.
Het resultaat van de maatregel leverde niettemin vrolijke plaatjes op. Rolschaatsen op de snelweg, te paard naar de kroeg. In verschillende steden wordt dan ook gedacht aan een terugkeer van de autoloze zondag. “Een autovrije dag stimuleert mensen om een dag per jaar op zoek te gaan naar een ander vervoersmiddel”, overweegt de Alkmaarse Partij voor de Dieren. “Het laat zodoende mensen in aanraking komen met alternatieve vervoermiddelen.”
In 1973 werd er gemusiceerd op de snelweg. (foto: Nationaal Archief / Rob Mieremet)
En dat is geen slecht idee in tijden van luchtvervuiling en klimaatcrisis, aldus de Partij voor de Dieren. “We verzoeken het college te onderzoeken of bij inwoners interesse en animo is voor een door hen vorm te geven autoloze dag in hun buurt”, schrijft de partij in een motie. Vóór het zomerreces van 2024 moet dat onderzoek zijn afgerond en dan wil de partij er graag over praten in de raad.
Of een Alkmaarse autoloze zondag kansrijk is, blijft wel de vraag. Het huidige college ziet in ieder geval nog volop toekomst voor de auto in Alkmaar. Maar de Partij voor de Dieren ziet wel kansen, want het college heeft toch aandacht ‘voor de sociale en gezonde leefomgeving, leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteit’.
Een autoloze zondag zou verder ook op het wijkniveau kunnen worden vormgegeven, vult de partij aan. “Een autovrije dag de inwoners ook de gelegenheid geeft om in hun wijken diverse sociale activiteiten, zoals sport, recreatie, kunst en cultuur te organiseren.” En dat allemaal omdat de auto ze dan even niet in de weg zit.
In de nacht van zaterdag op zondag is in Heerhugowaard een woning overvallen. Daarbij is veel geweld gebruikt. Hierdoor raakte het slachtoffer van de overval gewond. De dader of daders wisten te ontkomen, het slachtoffer is naar het ziekenhuis gebracht.
De nachtelijke misdaad vond plaats op het Anna Clasina op ’t Landtplantsoen, rond 23:00 uur. In het huis waren meerdere mensen aanwezig, waaronder minderjarigen, laat de politie weten. Na de melding kwamen de hulpdiensten ter plaatse. Vervolgens is de straat door de politie afgezet voor het forensisch onderzoek.
Streekstad Centraal radioluisteraars weten dat ze ieder uur kunnen rekenen op een update van nieuws en activiteiten in de regio. Kunst, cultuur, sport: er is altijd heel veel te doen in de stad, polder en duinstreek. En wie naar Streekstad Centraal luistert hoeft daar zeker niets van te missen. Op de website hebben de activiteiten zelfs een eigen plek gekregen en zijn op volgorde te vinden onder het kopje ‘agenda’.
Van kunstexpositie tot halve marathon: Streekstad Centraal laat iedere dag opnieuw zien hoe veelzijdig het aanbod aan activiteiten in onze regio is. En wij vinden dat niemand iets hoeft te missen. Ook niet op Facebook, Twitter/X of Instagram, want ook via die platformen is de activiteitenkalender van Streekstad Centraal eenvoudig te volgen. Lekker makkelijk.
Kort gezegd: wat er ook gebeurt, het staat op Streekstad. Dat geldt voor het ‘harde nieuws’, dat geldt voor beschouwende journalistieke stukken, dat geldt voor activiteiten. In de Duinstreek, in Dijk en Waard, in Heiloo en in Alkmaar: Streekstad Centraal is altijd online en altijd on air. En altijd op de hoogte.
Soppen, druipen, dweilen: het is nat in de Duinstreek, heel nat. Wat toch eigenlijk het hoogste gebied in wijde omtrek is, blijkt deze winter allesbehalve droog. Straten staan blank en het bekende Vredeskerkje in Bergen aan Zee is praktisch onbereikbaar. Zicht op verbetering is er nauwelijks. “De hoogste grondwaterstanden zien we aan het eind van de winter dus rond februari, maart. Dat verwachten we nu dus ook.”
Niet alleen in Bergen aan Zee, ook in de uitgestrekte natuurgebieden rondom het dorp is het water overal. Veel paden zijn ondergelopen. Om die reden wordt ook de route van de Egmondse Halve Marathon aangepast. Het is domweg té nat, in heel de Duinstreek.
“Het heeft in de herfst ontzettend veel geregend”, brengt waterdeskundige Lucas Borst van PWN in herinnering. “Wel twee keer meer dan we gewend zijn.” Al dat regenwater is in de bodem vermengd met het natuurlijke grondwater, met als resultaat dat het waterpeil nu flink hoger staat. Een ‘natuurlijk proces’, aldus PWN, en maar moeilijk te keren: “Als PWN kunnen we het grondwater in het duin eigenlijk niet beïnvloeden.” (tekst gaat door onder de foto)
Water in de straten – en er is weinig aan te doen. (foto: Fer Korver)
In Bergen aan Zee wordt uiteraard wel geprobeerd om te redden wat er te redden valt. Zandzakken moeten het Vredeskerkje beschermen. Het water stroomt op vrijdag door het dorp, zo de Kerkstraat in. De bodem is zichtbaar verzadigd. De brandweer is ter plaatse om de schade te beperken. Door een lange gele slang wordt het water de zee ingepompt.
“Een noodmaatregel”, oordeelt Maarten Kuiper van Aveco de Bondt. Dit bureau adviseert gemeenten en beheerders over grondwater. Kuiper is verrast door wat er deze winter in Bergen aan Zee gebeurt: “Overlast door regen is er vaker geweest. Maar dat het grondwater zo hoog komt, dat is volstrekt uniek. Ik heb dit nog nooit eerder zo gezien.” Het duingebied neemt al het water in zich op, zuigt zich vol als het ware – en raakt dat water niet kwijt.
“De regen is de oorzaak”, bevestigt ook Kuiper. “Maar wat ook meespeelt is dat het water niet weg kan. Niet naar zee, maar ook niet naar de polders om de duinen heen.” Want ook daar zitten de sloten al vol, is het beeld deze winter. Er ontstaat zo een soort ondergronds stuwmeer, met grondwaterstanden die de komende weken en maanden nog verder kunnen stijgen ook. “En als het weer zakt… Dat water gaat stromen, dus de dorpen aan de duinrand kunnen ook nog last krijgen”, voorziet Kuiper. (tekst gaat door onder de foto)
Zandzakken moeten erger voorkomen bij het Vredeskerkje. (foto: Fer Korver)
De deskundigen zien dergelijke overlast in de toekomst steeds vaker voorkomen. “Al vele decennia lang valt er per jaar steeds een beetje meer regen”, legt Lucas Borst van PWN uit. “Hierdoor gaan de grondwaterstanden in het duin omhoog, op sommige plekken meten we een meter stijging sinds 1960.” En daar komt meer bij, is de vrees: “Die trend zal de komende jaren en decennia doorzetten.” De beheerder van het duingebied kijkt daarom naar de vegetatie en naar wat die op kan vangen. Door meer ‘natte natuur’ in te richten wordt het landschap toekomstbestendig.
Voor de dieren en de planten zijn de problemen wel te overzien, benadrukt het PWN. De natuur is veerkrachtig. Voor de inwoners van Bergen aan Zee zijn de gevolgen groter. Waterschade kan in de papieren lopen en gebouwen blijvend aantasten. “Met de noodpomp kan de brandweer de piek aftoppen”, zegt Kuiper daarover. “Maar er is onderzoek in en langs de duinen nodig om te achterhalen of deze situatie een incident is, of dat er structurele maatregelen mogelijk en nodig zijn.” (tekst gaat door onder de foto)
De bomenkap die nu plaatsvindt kan niet de oorzaak zijn, stellen deskundigen. (foto: NH / Tom Jurriaans)
In het dorp zelf wordt wel gewezen op de omstreden bomenkap in het duingebied. De dennenbomen die daar nu worden geveld namen veel water op, de kap zou de oorzaak van de overlast kunnen zijn. Kuiper wijst dat van de hand: “Het klopt dat bomen veel water opnemen. Maar de kap die nú plaatsvindt, kan niet de oorzaak zijn van de huidige overlast. Het grondwatersysteem is traag… Het effect van die kap kun je niet meteen al zien. Dus dat kan de reden niet zijn.”
De regen is de echte boosdoener. Hoewel het de komende dagen droger weer zal worden, komt er later deze winter weer nieuwe regen bij. De problemen zijn dus nog lang niet voorbij, is de sombere boodschap. Pas in het voorjaar gaan de grondwaterstanden merkbaar dalen. Tot die tijd blijft het dus soppen in de Duinstreek.
125 Oekraïense vluchtelingen die werden opgevangen in een hotel in Monnickendam, zijn donderdagavond naar De Rijp geëvacueerd. In het stadje aan het Markermeer stond het water zo hoog dat de wegen van en naar het hotel onder water gelopen waren. Daarom werd een veilig heenkomen gezocht in een ander hotel, gelegen in De Rijp.
Dana staat erbij en kijkt ernaar. Samen met 124 andere vluchtelingen werd ze gisterenavond laat geëvacueerd naar een hotel in De Rijp. Door het hoge water zijn toegangswegen bij het Lake Land Hotel in Monnickendam moeilijk te bereiken en vluchtroutes niet te waarborgen. Om die reden werd er overgegaan op evacuatie.
In het Engels staat Dana mediapartner NH te woord. “Ik was in shock dat ik opeens mijn huis moest verlaten”, vertelt ze. Donderdag mochten alle 125 tijdelijke inwoners geen spullen of bezittingen meenemen. De meeste mensen komen hun spullen daarom vrijdag ophalen. Zo ook Dana.
Ze vindt het vervelend dat ze even niet in haar huis kan, maar is blij met de tijdelijke oplossing in De Rijp. Bovenal, zegt ze, is deze situatie niks vergeleken met de omstandigheden in haar moederland, Oekraïne.
De vluchtelingen zullen in ieder geval tot na het weekend in een hotel in De Rijp verblijven.
De eerste zaterdag van het jaar is een mooie gelegenheid voor een fietstochtje. Met als uiteindelijke bestemming de Cultuurkoepel van Heiloo, als het aan de organisatie van het bierfestival ‘Happy New Beer’ ligt. Op dat festival kunnen bierliefhebbers terecht voor de meest uiteenlopende bieren. Nieuwe bieren ook, letterlijk: alle aanwezige brouwers nemen een nieuw gebrouwen bier mee naar Heiloo.
“Het is de vijfde keer”, zegt organisator Frans Ruiter over het festival dat door hem is opgezet. De biersommelier van ‘De Bierverbinding’ heeft al vele jaren ervaring met het organiseren van bierfestivals en proeverijen en heeft in de Cultuurkoepel naar eigen zeggen een ‘schitterende ruimte’ gevonden voor een echt Heiloos festival. Een festival dat overigens veel bezoekers uit de omgeving trekt. “De echte bierkenners komen af op de nieuwe bieren”, legt Ruiter uit. “Maar er komen ook mensen die gewoon een bockbier willen drinken.”
Dat gemêleerde publiek maakt het gezellig. Maar zeker daagt Ruiter zijn gasten ook uit om eens iets anders te proberen. Want het bier van heden ten dage, dat “stuitert alle kanten op”, brouwers experimenteren met ingrediënten als pindakaas en banaan. Hop is niet alleen maar grassig bitter, hop kan ook fruitig zijn, met zoete aroma’s. Dat is allemaal te proeven op Happy New Beer. (tekst gaat door onder de foto)
Op het festival wordt gedronken uit proefglaasjes. Foto ter illustratie. (foto: Marco Schilpp)
“Voorheen deden alleen Noord-Hollandse brouwers mee”, vertelt Ruiter. “Vorig jaar hadden we een brouwerij die af moest zeggen, door corona. Toen hebben we een Oekraïense brouwer uitgenodigd, dat was wel toepasselijk.” Ook dit jaar is er plek voor één gastbrouwer, zij het dat die niet van al te ver weg komt: brouwerij X-Brewing is de gast, uit Katwijk. “Best een bekende brouwer in het wereldje”, weet Ruiter. Maar voor wie nog niet zo thuis is in het hedendaagse ‘craft beer’ een interessante brouwer om op het festival voor het eerst te leren kennen.
Happy New Beer vindt op zaterdag 6 januari plaats in de Cultuurkoepel in Heiloo. De deuren van het festival gaan open om 14:00. Om 15:00 presenteren de aanwezige brouwers hun nieuwe bieren: “Die mogen ze pitchen op het podium”, aldus Ruiter. Om 20:00 is het festival weer voorbij. Een starterspakket met een glas, boekje en vier festivalmunten kost 20 euro. Wie geen bier drinkt maar wel mee wil komen (“Iedereen is welkom”) betaalt 10 euro entree. Zie ook de website van De Bierverbinding.
Veel bekende horecazaken in de regio waren zijn eigendom: Arie Boekel, verhuurder en vernieuwend horeca-ondernemer. Op de één na laatste dag van 2023 overleed de bekende Bergenaar. Zaken van hem zijn te vinden in Schagen, Alkmaar en Bergen; vaak zijn het horecazaken met een grote regionale bekendheid. Boekel werd 90 jaar oud.
Zelfs wie niet heel vaak in Schagen komt, zal al wel eens hebben gehoord van ’t Geveltje, één van de bekendste cafés aan het marktplein van het stadje. Voor Berries in Alkmaar en Taveerne in Bergen geldt in wezen hetzelfde: het zijn bekende namen, bij een breed publiek. Dat laat goed zien dat Boekels ’timmermansoog’ ook een horeca-oog was. Met een neus voor nieuwe trends en de steeds veranderende behoeftes van het uitgaanspubliek richtte Boekel zijn cafés in, die hij vervolgens succesvol verhuurde.
Arie Boekel overleed op zaterdag 30 december. Er is in besloten kring afscheid van hem genomen.
Bizar is het, in de ogen van de Duinstichting. De bomenkap in de duinen van Bergen aan Zee stopt niet, zoals de stichting graag zou willen, maar lijkt juist alleen maar sneller te gaan. Mocht de rechter tóch met de Duinstichting meegaan en het rooien van het duinbos verbieden, dan komt dat te laat, is de vrees. “Echt schokkend.”
Mediapartner NH nam een kijkje in het duingebied. Het is indrukwekkend om te zien hoe snel en precies de machines te werk gaan. Niels Hogeweg, projectleider bij duinbeheerder PWN, staat er zelf ook een beetje van te kijken. “Het is niet ons dagelijkse werk om bomen te kappen, maar het gaat inderdaad erg snel. Met de hand zouden we ook jaren bezig zijn.”
En de kap móét ook snel gebeuren, vindt PWN. Volgens de duinbeheerder is het met sommige delen van het duin slecht gesteld. Het dennenbos in Bergen aan Zee staat dicht bij de kust en werkt als een stevig windscherm. In een groot gebied achter dit windscherm, het Lange Vlak, is de bodem door stikstofneerslag zo verzuurd dat de biodiversiteit hard achteruit gaat.
“Als de bomen weg zijn, krijgt de wind weer vrij spel en kan kalkrijk zand en zout de verzuring tegen gaan”, vertelt Hogeweg, die zich ook realiseert dat het kappen van bomen emoties oproept. “Ik snap het, maar vanuit natuurkwaliteit is het een heel logisch verhaal. We krijgen ook heel veel respons van natuurbeschermingsorganisaties die blij zijn dat er eindelijk wordt doorgepakt. De kap is essentieel voor gezonde duinen met veel biodiversiteit.” (tekst gaat door onder de foto)
Stephen Toom. (foto: NH / Tom Jurriaans)
De Duinstichting, een groep verontruste inwoners die zich hard maken voor het behoud van het bos, is opnieuw naar de rechter gestapt om de kap te stoppen: PWN zou de benodigde papieren niet op orde hebben. Het deel van het duingebied waar gekapt wordt is volgens Stephen Toom van de Duinstichting essentieel voor de kustveiligheid en daar is een vergunning voor nodig. “Het gaat hier om een primaire waterkering die ons beschermt tegen hoogwater, daar kun je niet zomaar bomen weghalen.”
Dinsdag buigt de rechter zich over de zaak, toch wordt de bomenkap in de tussentijd niet stilgelegd. “Dat vind ik echt schokkend. Ze moeten gewoon stoppen totdat de rechter een uitspraak heeft gedaan. Als we uiteindelijk gelijk krijgen, is het bos al weg. Het lijkt ook wel alsof ze bewust haast maken.”
Het gebied vanuit de lucht. (Foto: Mats Mourik)
PWN heeft volgens projectleider Hogeweg overwogen om pas op de plaats te maken, maar doet dat toch niet. “Als we het werk stilleggen kost ons dat met deze machines dertigduizend euro per dag. Dat is ook gemeenschapsgeld. We hebben ook te maken met de start van het broedseizoen.”
Hogeweg heeft alle vertrouwen in een goede afloop bij de rechter. Toch frustreert het dat hij het project voor de zoveelste keer moet verdedigen. “Ik ben al zes jaar bezig om de Duinstichting uit te leggen waarom we dit doen. Het is hun goed recht hoor, toch is het jammer dat dit steeds op komt ploppen.”
Als de rechter geen stokje steekt voor de kap zijn binnen drie weken alle bomen geveld. “Daarna begint pas het echte werk”, vertelt Hogeweg. “De boomstronken worden dan verwijderd en de grond wordt afgeplagd.” Het hout krijgt een tweede leven in België waar er planken en platen van worden gemaakt. Ook gaat de provincie het gebruiken voor beschoeiingen.
