Liefhebbers van klassieke muziek hoeven de komende weken onze regio niet uit voor concerten van internationale allure. Voor de vierendertigste keer organiseert IHMS, voluit International Holland Music Sessions, een ‘Summer Academy’ vol virtuositeit. Klassieke talenten van over heel de wereld komen dan naar onze regio om hun kennis en kunde bij te schaven – en om te laten horen wat ze in huis hebben.
De Summer Academy loopt van zondag 30 juli tot zondag 20 augustus. Bergen is traditioneel de thuisbasis van de Summer Academy, met veel concerten in de Ruïnekerk. Maar ook in de intieme remonstrantse Kerk in de oude binnenstad van Alkmaar vinden uiteenlopende masterclasses en optredens plaats. Opvallend is dat er verder een groot aantal, vaak ongewone, concertlocaties in wijde omtrek is gevonden. Te denken valt aan de Hortus Alkmaar en de boulevard van Bergen aan Zee. Ook zijn er optredens in de dorpskerk van Schoorl en in de muziekkoepel van Heiloo. Zelfs de Waddeneilanden worden niet overgeslagen.
Een bijzonderheid van de IHMS Summer Academy is dat de internationale topmusici worden ondergebracht bij mensen thuis, in gastgezinnen dus. Daar ontstond dit jaar een tekort aan, waarover eerder was te lezen op Streekstad Centraal. Uiteindelijk is het dus toch gelukt om een indrukwekkend programma te presenteren met vaak meerdere optredens tegelijkertijd. Meer dan honderd concerten, door meer dan honderd musici, uit vele landen over heel de wereld.
Het programma van de IHMS Summer Academy is na te lezen op de website van IHMS. Daar vinden liefhebbers van klassieke muziek ook de overige informatie over al deze concerten en masterclasses in en om Bergen en Alkmaar. (foto: IHMS / Van Velden Fotografie)
Voor menig Alkmaarder is het een betekenisvolle plek, nauw verbonden met dierbare herinneringen aan vaders, moeders, opa’s, oma’s en andere familieleden. Dat Huize Westerlicht in de Alkmaarderhout de laatste jaren flink is opgeknapt zal dan ook niet onopgemerkt gebleven zijn. Maar de torenklok, die nadert nú pas zijn voltooiing. Vrijdag werden de wijzerplaten omhoog gehesen. “En als het goed is kunnen maandag de wijzers er weer op.”
Bij de groots aangepakte restauratie was de toren eigenlijk een beetje vergeten, vertelt stadsuurwerkmaker Boris Stiensma aan Alkmaar Centraal. Hij was dan ook blij dat hij er in 2022 dan toch mee aan de slag kon, in opdracht van NoordWest Ziekenhuisgroep. “Ik kom er net vandaan”, vertelt hij, nadat hij zijn fiets op slot heeft gezet. “En als het goed is komen maandag de wijzers er dus op. Maar dat is afhankelijk van het weer. Bij slecht weer kan dat niet.” (tekst gaat door onder de foto)
Overzichtsfoto van Huize Westerlicht. (foto: Alkmaar Centraal)
Het tekent het werk van de stadsuurwerkmaker: vaak moet hij rekening houden met de omstandigheden, met zaken die buiten zijn invloed liggen. De torenklok is nu eenmaal hoog, je loopt er niet even heen met een paraplu in de hand. “Maar hij staat denk ik al 30 jaar stil”, vertelt Stiensma. “En misschien nog wel langer. De torenklok was in heel slechte staat toen ik hieraan begon.”
Het hout was rot, het metaal verroest. De wijzerplaat onleesbaar. “De uurwerken aan de binnenkant hebben we in stukken moeten zagen. Alles zat aan elkaar vast. We konden het niet meer loskrijgen. Verroest en kapot”, herinnert Stiensma zich. Nu zitten er vier nieuwe uurwerken in: aan elke kant één. “Computergestuurd. Dat wordt de laatste stap, als de wijzers er straks op zitten: de computer koppelen aan de uurwerken. Dan is het echt klaar.” Binnenkort moet het zo ver zijn. (tekst gaat door onder de foto)
Zo zweefde de unieke wijzerplaat vrijdag boven de Alkmaarderhout. (foto: Boris Stiensma)
In de toekomst moet de torenklok van Huize Westerlicht wel wat weersbestendiger zijn. “Er komt nu een omlijsting van RVS. Dat was een dun houten plankje, uit de jaren 30… Maar wel heel mooi gemaakt, dat wel.” De stadsuurwerkmaker spreekt vol bewondering over het ontwerp van de Alkmaarse architect Dirk Saal (1884-1945). “Er zit heel veel symboliek in. De nummers van de wijzerplaat bijvoorbeeld.” Dat lijken op afstand Romeinse cijfers, maar eigenlijk zijn het abstracte mensfiguren.
Het bijzonderste aan de torenklok van Westerlicht is de wijzerplaat zélf, als het aan Stiensma ligt. “Die is van glas. Dat is uniek, zoiets had ik zelf nog nooit in handen gehad. Echt uitzonderlijk.” En omdat de wijzerplaat van glas is, komt er licht door en weerkaatst de plaat ook weer het licht. “Het ‘Westerlicht’, denk ik dan. De avondzon, de ondergaande zon… Die symboliek is heel ver doorgevoerd.” Zelfs tot in het laatste detail, het symbolische sluitstuk van de restauratie.
Het derde en laatste Lindegrachtconcert zal in het teken staan van 450 jaar Alkmaars Ontzet. Dat is af te lezen aan het programma, waarin onder meer liederen uit de tijd van de Tachtigjarige Oorlog zijn opgenomen. Maar de aandacht zal ook uitgaan naar de wereldpremière van ‘Soleá y Zapateado’, een muziekstuk dat speciaal werd geschreven voor het jubileumjaar van Alkmaars Victorie.
De componist van dit stuk, met Spaanse titel, is pianist Thomas Beijer. Hij zal zijn stuk ook zelf ten gehore brengen. Het werd geschreven op verzoek van de organisatie van de Lindegrachtconcerten en van Alkmaar 450 Jaar Ontzet. Het is overigens niet het enige muziekstuk dat ter ere van het Ontzet-jubileum is geschreven, ook stadsbeiaardier Christiaan Winter schreef een Ontzetsuite, die op 5 mei in première ging. Winter zal voorafgaand aan het Lindegrachtconcert nog van zich laten horen, hij bespeelt dan het orgel van de Grote Kerk.
Het laatste Lindegrachtconcert vindt plaats op dinsdag 8 augustus, vanaf 20:15 uur. Locatie is zoals altijd de Lindegracht, waar omstanders gratis van de muziek kunnen genieten. Als het slecht weer is – iets waar in deze zomer wel rekening mee moet worden gehouden – zal het concert plaatsvinden in de Grote Kerk, maar daarvoor moet dan wel een plaatsbewijs worden aangeschaft, à 5 euro. Meer informatie is te vinden op de website van de Lindegrachtconcerten.
Streekstad Centraal berichtte er al eerder over: er is dit weekend geen treinverkeer in de regio. Alleen vanaf station Heerhugowaard vertrekken nog treinen, maar die gaan naar Den Helder en Hoorn. Wie naar Alkmaar Noord, Alkmaar, Heiloo of Castricum wil zal van de stopbus gebruik moeten maken. Vrijwel de hele regio is nu dus ‘treinloos’.
Dat betekent niet dat het stil is op het spoor. Daar wordt juist hard gewerkt aan de vernieuwing van de rails. Dat is onder meer bij spoorwegovergangen het geval. De spoorwegovergang in de Helderseweg, naast Station Alkmaar, is afgesloten. In Heiloo zijn de spoorwegovergangen in de Heerenweg en de Schuine Hondsbosschelaan dicht. Het verkeer wordt omgeleid.
De werkzaamheden zijn voor veel treinreizigers een streep door hun weekendplannen. Zeker op zaterdag betekent de stremming van het spoor ook voor onder meer winkelpersoneel dat het woon-werkverkeer flink meer tijd in beslag neemt. Op de sociale media wordt geklaagd over bussen die pas laat vertrekken en gebrekkige communicatie. Ook vrijdag waren er al beperkingen en bleek dat reizigers soms tot een half uur moesten wachten op de aansluitende bus. Maandag moet de situatie weer normaal zijn.
Ze krijgen wel vaker een donatie of een nalatenschap, maar een cheque met een bedrag van 130.000 euro is voor de Egmondse KNRM best bijzonder. Het bedrag werd nagelaten door de 93-jarige Liesbeth van der Pol die vorig jaar overleed. De Egmondse had altijd een bijzondere band met de redders. Haar nicht Anne Basjes mocht de cheque overhandigen. “Ze wilde levens redden.”
Anne Basjes vertelt het hele verhaal aan mediapartner NH Nieuws. Haar keukentafel staat vol met lijstjes met oude foto’s en documenten. “Dat helpt om het hele verhaal over mijn tante te vertellen”, legt Basjes uit. Als eerste pakt ze een lijstje met een plaquette van de KNRM. ter herinnering aan haar tante Liesbeth. Hierop staat een kaartje van Nederland met daarop de coördinaten waar haar as is uitgestrooid.
“Ze wilde heel graag voor de kust van haar geliefde Derp uitgestrooid worden. We zijn daarom in december met de reddingsboot de zee op gegaan met een aantal neven en nichten. Ze had geen kinderen. We hebben toen samen haar as in zee gestrooid. We moesten wel op de wind letten, anders werd het natuurlijk een zooitje. Daarna voer de boot nog vijf rondjes om de plek, het was een zeer plechtig gebeuren.”
Anne Basjes met een foto van haar tante Liesbeth. (foto: NH Nieuws/ Tom Jurriaans)
Het is volgens mevrouw Basjes geen verrassing dat de KNRM zo’n groot bedrag krijgt van haar tante Liesbeth. “Haar ouders bestierden café De Boei in Egmond aan Zee. Dat was eigenlijk de stamkroeg van de redders van de KNRM. Als ze in actie waren gekomen kwamen ze daar nog even napraten onder het genot van een borrel. Ook werden de gereddenen daar liefdevol opgevangen.”
Ook maakte de jonge Liesbeth de stranding van het stoomschip Kerkplein en de sleepboot Drente voor de kust van Egmond aan Zee in 1935 mee. “De stranding van het vrachtschip zorgde voor zoveel reuring in het dorp dat het de eerste file van Nederland veroorzaakte”, vertelt mevrouw Basjes terwijl ze als bewijs een ingelijst krantenbericht laat zien.
De stranding maakte volgens mevrouw Basjes indruk op de jonge Liesbeth. Het verhaal gaat dat de mannen van de KNRM al in café De Boei zaten toen ze erachter kwamen dat ze de kapitein vergeten waren. “Ze zijn terug geroeid en toen ze zijn hut bereikten, die al halfvol water stond, zagen ze de kapitein rustig een sigaartje roken. Dat zijn wel prachtige verhalen.”
Dat het werk van de KNRM belangrijk was, kreeg Liesbeth met de paplepel ingegoten. En dat de zee niet te vertrouwen is, werd haar vroeger door haar ouders al ingeprent. “Een opa en twee ooms overleden toen ze tijdens de Eerste Wereldoorlog met hun vissersboot op een mijn voeren en verdronken. Over deze tragedie is in de familie veel gesproken.”
En net als de redders van de KNRM wilde Liesbeth volgens haar nichtje ook de mensheid dienen. Ze werd daarom arts in het Wilhelmina Gasthuis in Amsterdam. Later verhuisde ze naar het Groningse Haren waar ze psychiater werd. “Ze wilde levens redden.”
Hoewel ze al op haar 16e Egmond aan Zee verliet, is ze haar geboortedorp nooit vergeten. “Toen ze Alzheimer kreeg, wilde ze weer terug naar huis. Ze heeft hier nog wat mooie jaren gehad. Ondanks haar ziekte herkende ze veel van vroeger. Ze is uiteindelijk vredig ingeslapen.”
Naast de donatie aan de KNRM heeft ze eenzelfde bedrag aan KiKa nagelaten. “We zijn ervan overtuigd dat het geld goed terechtkomt en dat er levens mee gered kunnen worden. Zo zou mijn tante Liesbeth het graag gewild hebben.”
Voetballiefhebbers uit de regio weten ze dat er op kunnen rekenen: extra training in de vakantietijd. Voetbalplezier op niveau, voor jongens en meisjes van 6 tot 13 jaar, op de velden van AFC’34 in Alkmaar. Het Voetbalkamp vindt dit jaar plaats in de laatste week van de zomervakantie, tussen dinsdag 29 augustus en donderdag 31 augustus. “Iedereen is welkom.”
“We starten elke dag met een ochtendtraining daarna zullen de kinderen lunchen”, laat organisator Chihab El Boumeshouli weten aan Alkmaar Centraal. En dat is natuurlijk een gezonde lunch. Het Voetbalkamp is een serieuze aangelegenheid, met veel aandacht voor de sport en voor gezondheid. Maar uiteraard is er vooral veel plezier: “De middag staat in het teken van fungames met onder andere Bubble-voetbal en voetbaldarts.”
Voor de jonge deelnemers wordt een gepersonaliseerd trainingsprogramma ontwikkeld, op basis van leeftijd en kunnen. “Er wordt getraind in kleine groepjes”, legt El Boumeshouli uit. “Hierdoor krijgt iedere speler veel persoonlijke aandacht.” Alle kinderen krijgen een eigen Zomerkamptenue en uiteraard zijn er veel prijzen te winnen. Verder komt er een bekende voetballer op bezoek, maar wie, dat is nog geheim.
Inschrijven kan via de website van Voetbalacademie Alkmaar. Tickets voor het driedaagse kamp kosten 154,50 euro, de data zijn dinsdag 29 augustus, woensdag 30 augustus en donderdag 31 augustus. Voor voetbaltalentjes een waardig einde van de zomervakantie.
De statiegeldregels zijn dit jaar aangepast. Vanaf 1 april wordt er ook statiegeld betaald op blikjes – en dus moeten die blikjes worden ingeleverd, daar waar ze vroeger in de vuilnisbak verdwenen. Daar blijkt bijna vier maanden later nog niet iedereen aan gewend. Ondernemers klagen over de hoeveelheid ruimte die de blikjes innemen: “Ik vraag klanten om ze ergens anders in te leveren.”
Wie een blikje cola bij de supermarkt om de hoek koopt levert dat daar natuurlijk ook zonder problemen weer in. Maar zo eenvoudig is het niet voor iedereen. Vooral bierliefhebbers blijken met een uitdaging te zitten, zo horen we als we binnenwandelen bij ‘Slijterij de Laat’ aan de Laat in Alkmaar. “Kijk maar eens, dit zijn onze blikjes.” Hoppige IPA’s uit Polen, zware stouts uit Amerika, zo ongeveer alles daar tussenin: bij Slijterij de Laat staat de blik op oneindig als het om bijzondere blikbieren gaat. En daar begint voor eigenaar Remco Voskuyl ook meteen het probleem: “Ik heb hier geen plek voor.”
Want al die blikjes, die moeten ongekreukt weer worden ingeleverd. “Dat neemt heel veel plek in. Het past gewoon niet. En lang niet iedereen spoelt die blikjes weer om, natuurlijk. Dat begrijp ik ook wel trouwens. Als we al die blikjes eerst weer gaan schoonmaken is dat ook niet goed voor het milieu… Maar dan is het hier dus wel een vliegenfeest.” Voskuyl koos ervoor om de blikjes dan maar niet meer aan te nemen. “We moeten wel statiegeld berekenen, dat zijn we verplicht. Maar ik vraag mensen nu dus om de blikjes ergens anders in te leveren.”
Een inleverpunt in Alkmaar. (foto: Streekstad Centraal)
Eén van de plekken waar bierdrinkers met een keukenkastje vol kleurige blikken dan naar uitwijken is de supermarkt. Sven Duijvelshoff van Jumbo Muiderwaard en Jumbo Winkelwaard, twee supermarkten in Huiswaard, ziet het met lede ogen aan. “Voor de wet is geen plaats geen excuus”, weet hij. “Als je een x-aantal blikken verkoopt ben je gewoon verplicht ze weer in te nemen.”
Voor Nederland is de regel nieuw, in Duitsland bestaat statiegeld op blik al veel langer. En daar leidt het toch niet tot problemen. “Maar dan moet je wel gewoon zorgen dat het goed geregeld is”, stelt Voskuyl kritisch. De invoer van statiegeld op blikjes verliep niet soepel, de inwerkingtreding van de wet moest worden uitgesteld. Na de invoering stonden er vervolgens niet zelden lange rijen bij de automaten en was er veel ergernis over gedeukte blikjes die geweigerd werden. Opvallend was dat in de grensstreek Duitsers wegbleven die voorheen speciaal in Nederland kwamen winkelen om het statiegeld te omzeilen.
“Wat ik ook hoor is dat klanten blikjes niet in de automaat krijgen”, vertelt Voskuyl, die daar dan natuurlijk wel van baalt. “Als je statiegeld betaalt moet je het ook terugkrijgen.” Volgens Duijvelshoff zou dit echter geen probleem moeten zijn, dat wil zeggen, niet bij blikjes. “De automaten zijn continu online. Alle barcodes zijn gekoppeld met Statiegeld Nederland, dus ze hebben een database.” Door die centrale registratie moet het mogelijk zijn om blikjes op een willekeurige plek weer in te leveren.
Doneerringen in Alkmaar. (foto: Streekstad Centraal)
Dat laatste gegeven is ook een inkomstenbron voor mensen die zwerfvuil rapen. Weggegooide blikjes blijken dan best waardevol, als ze nog heel zijn tenminste. “Daar hebben we ook de doneerringen voor”, vertelt Kim Wiersma van Stadswerk072 in Alkmaar. “Mensen kunnen daar flesjes en blikjes doneren, iemand anders haalt ze er dan weer uit om het statiegeld te innen.” Critici stellen dat het zoeken naar blikjes juist voor extra zwerfvuil zorgt, maar dat valt volgens Wiersma wel mee. “We hebben zulke meldingen wel eens gehad, maar we merken geen echte toename.” (foto bovenaan: Steven Lek / Wikimedia Commons)
Wie komend weekend met de trein wil reizen zal in Alkmaar en Heiloo worden teleurgesteld: daar rijden stopbussen. Station Heerhugowaard wordt nog wel bediend, maar wie vanaf Heerhugowaard naar Amsterdam wil zal moeten omreizen via Hoorn. Dat is het gevolg van werkzaamheden die vrijdag al beginnen.
Vrijdag is de stremming nog beperkt. Er rijden dan wel treinen vanaf Alkmaar naar Castricum en verder, alleen stoppen die niet in Heiloo. Tussen Alkmaar en Heerhugowaard rijden ook op deze dag al geen treinen en dat blijft de rest van het weekend zo. Op zaterdag en zondag wordt ook station Alkmaar niet meer bediend. Er rijden dan geen treinen op het hele traject tussen Heerhugowaard en Uitgeest. Dat betekent dat de stations Castricum, Heiloo, Alkmaar en Alkmaar Noord geen van alle nog in gebruik zullen zijn.
Wie toch op pad wil kan gebruik maken van NS-bussen. Verder is het mogelijk om met de reguliere bus of met de fiets naar station Heerhugowaard uit te wijken. Daar rijdt de trein naar Hoorn en in Hoorn kan worden overgestapt op een intercity naar Amsterdam. Maandag moeten de treinen weer normaal rijden.
De werkzaamheden hebben ook invloed op het verkeer over de weg. De spoorwegovergangen van de Westerweg/Heerenweg en van de Schuine Hondsbosschelaan, beide in Heiloo, worden namelijk ook afgesloten. Deze afsluiting begint vrijdag om 21.00 uur. Maandag om 07.00 uur moeten de overgangen weer open gaan.
