De kosten van de jeugdzorg rijzen de pan uit. Daarom sturen de gemeenten in de regio Alkmaar een brandbrief aan het Rijk. De gemeenten hebben zelf geen invloed op de bestedingen voor jeugdzorg, maar ze draaien wel op voor een miljoenentekort. Inmiddels staat de teller op 13,5 miljoen euro aan jeugdzorg waar geen dekking voor is. ‘De situatie is onhoudbaar’, zo stellen de gemeenten.
Lokale overheden zijn sinds 2015 verantwoordelijk voor de jeugdzorg. “Dat onze aanpak werkt, blijkt uit het stabiliserende aantal jongeren dat gebruik maakt van onze voorzieningen”, zo staat in de brandbrief. Maar de gemeenten kunnen dit niet volhouden met de huidige vergoedingen vanuit Den Haag. (tekst gaat verder onder de foto)
De gemeenten hebben geen invloed op de keuzes die worden gemaakt welke jeugdzorg een jongere krijgt. (foto: Baltana HD)
De brandbrief is ondertekend door Alkmaar, Dijk en Waard, Castricum, Bergen, Heiloo en Uitgeest en gericht aan VVD-staatssecretaris Vincent Karremans (Jeugd, Preventie en Sport) en de vaste Kamercommissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
Volgens de gemeenten hebben ze maar heel weinig invloed op de kostenstijgingen. Zo bepalen de gemeenten niet welke jeugdzorg er aan een jongere wordt verleend, maar krijgen ze wel elke rekening gepresenteerd.
Het leidt tot uitgaven, die dit jaar al 20% hoger liggen dan het budget. Voor de gemeenten in deze regio gaat het dan om 13,5 miljoen euro die niet geraamd is, zo meldt de brandbrief. (tekst gaat verder onder de foto)
‘Het welzijn van onze kinderen gaat ons allemaal aan het hart’, stellen de gemeenten Bergen, Uitgeest, Castricum, Heiloo, Alkmaar en Dijk en Waard (foto: Baltana HD)
Daarom waarschuwen de gemeenten dat er zwaar bezuinigd moet worden op allerlei gemeentelijke taken als het Rijk niet bijspringt. Als voorbeelden noemen de gemeenten onderhoud aan voetpaden, fietspaden en wegen, armoedebestrijding en sportvoorzieningen. Daarnaast sluiten ze niet uit dat ze de gemeentelijke belastingen flink moeten verhogen.
De gemeenten beschouwen hun signaal echt als een noodkreet. “Wij verwachten dat het Rijk versneld werk maakt van een werkbare en betaalbare langetermijnstrategie voor de jeugdzorg. Het welzijn van onze kinderen gaat ons allemaal aan het hart.”
Er is tóch een kans dat handhavers in Alkmaar binnenkort (weer) worden uitgerust met een korte wapenstok. Een belangrijke adviescommissie die eerst tegen was, is van gedachten veranderd na de boze brief van vijf burgemeesters, waaronder de Alkmaarse burgemeester Anja Schouten.
In 2021 was er een succesvolle proef met wapenstokken voor Alkmaarse handhavers. Daarna leek niets permanente invoering in de weg te staan, maar de gemeente kreeg toch een negatief advies. Burgemeester Anja Schouten begreep er niets van. Andere gemeenten zoals Zandvoort kregen wel groen licht. Samen met de vier andere gemeenten die ook bot vingen, stuurde ze een aantal brieven naar de autoriteiten die een vinger in de pap hadden. (tekst gaat verder onder de video uit 2021)
Videospeler
Media error: Format(s) not supported or source(s) not found
Een van die brieven lijkt nu effect te hebben gesorteerd. De adviescommissie met toezichthouders zoals de hoofdofficier van justitie komt met een herzien advies. Daarin willen ze wapenstok alsnog onder voorwaarden toestaan. De voorwaarden gaan bijvoorbeeld over training, opleiding en instructies wanneer de handhavers de wapenstok ter hand nemen.
Burgemeester Schouten is optimistisch dat Alkmaar aan al die voorwaarden kan voldoen. In een brief aan de gemeenteraad stelt ze dat met het succesvol doorlopen van de pilot korte wapenstok al een solide basis was gelegd om overal aan te voldoen. (tekst gaat verder onder de foto)
Burgemeester en voormalig politiechef Anja Schouten. (foto: Streekstad Centraal)
Het advies van de toezichthouders gaat nu naar het ministerie van Justitie, die het uiteindelijke besluit moet nemen of de handhavers in Alkmaar de korte wapenstok mogen gaan dragen. Ondertussen probeert burgemeester Schouten ook de Haagse regelgeving om te buigen ‘om de inzet van de korte wapenstok mogelijk te maken als verdedigingswapen voor de Boa’s in Domein 1’. Dat zijn handhavers met de juiste taken en opleiding.
Hoe lang het nu nog duurt voordat de korte wapenstok aan de heup hangt van de Alkmaarse handhavers, blijft onduidelijk. Burgemeester Schouten schrijft de gemeenteraad dat ze het direct laat weten als er bericht is uit Den Haag.
Natte voeten, ondergelopen wegen en vooral veel overlast door water. Dat er in Bergen iets gedaan moet worden aan de wateroverlast in het gebied is al langer bekend, maar nu gaat de gemeente Bergen er echt mee aan de slag. Op meerdere locaties in Bergen aan Zee worden nu met pompputten maatregelen genomen om het grondwaterpeil te regelen. Afgelopen dinsdag werden inwoners van Bergen aan Zee hierover geïnformeerd.
“Het afgelopen jaar was het natste jaar ooit en dat hebben we gemerkt”, stelt Ernest Briët, wethouder duurzaamheid en openbare werken van de gemeente Bergen. “We zagen van heel dichtbij hoeveel impact de vele neerslag heeft op ons dagelijks leven.”
De gemeente wil door het plaatsen van ondergrondse pompputten bij de Verspyckweg, de Kerkstraat en het Parnassiapark voorkomen dat het grondwater op maaiveldniveau blijft. “We willen een leefomgeving creëren die beter bestand is tegen extreme weersomstandigheden. Deze maatregelen helpen om wateroverlast te beperken”, aldus Briët. De tijdelijke bovengrondse pompen kunnen door de nieuwe oplossing weg en het water dat er nu nog staat kan worden afgevoerd. GP Groot moet de pompputten gaan plaatsen.
De tijdelijke oplossing met bovengrondse pompen wordt vervangen door ondergrondse pompputten voor de lange termijn. (foto: Streekstad Centraal)
Voor het wateroverlast in de omgeving van de Elzenlaan wordt nog onderzocht welke maatregelen daar ingezet kunnen worden. De gemeente wordt daarbij ondersteunt door PWN.
Ook de bekende duinlandjes kennen veel wateroverlast. Daar zijn eerder al maatregelen voor genomen om ervoor te zorgen dat ze niet meer onder water zouden staan. Net als op meerdere plekken in Bergen is hier als tijdelijke oplossing een pomp geplaatst. PWN is samen met betrokken partijen bezig met onderzoek naar maatregelen voor de langere termijn.
In de gouden najaarszon van dinsdagmorgen leek haast álles geel, maar het pontje ‘Wal-Nood 2’ dat over het Noordhollandsch Kanaal richting de scheepswerf van Witsen voer, dat was voor het laatst in díe kleuren te zien. Al zal het voor schipper Piet toch altijd het oude pontje blijven: “Voor mij is er maar één kleur en dat is geel.”
Het korte tochtje van de ligplaats aan de Voormeer naar de werf van Witsen was een afscheid. Nog één keer in de vertrouwde kleuren maakte de Wal-Nood 2 zich los van de kade. Streekstad Centraal zwaaide het pontje-zoals-het-er-nu-uitziet uit, samen met Kim Wiersma van Stadswerk072. Meevaren, dat was nu geen optie. Want als het pontje buiten dienst is, mogen er geen passagiers op.
“Dan rijden we, ik ben benieuwd wie er als eerste is”, zegt Wiersma lachend. De wedstrijd blijkt niet veel later te zijn gewonnen door de Wal-Nood 2. En dat verbaast schipper Piet niks. “Dit is een heel best pontje. Hij gaat altijd door.” (tekst gaat door onder de foto)
De ligplaats aan de Voormeer, waar de Wal-Nood 2 dinsdagmorgen vertrok naar de plek waar de transformatie gaat plaatsvinden. (foto: Streekstad Centraal)
Toch moet de reservepont er op z’n oude dag aan geloven: nieuwe kleuren. Rood en zilvergrijs. “Dat zijn de kleuren van de gemeente Alkmaar”, legt Wiersma uit. “De kleuren van Stadswerk072 lijken daar natuurlijk ook op, maar het gaat om Alkmaar. Het wapen van Alkmaar komt er ook op. En het logo van Stadswerk072.”
De nieuwe kleuren passen bij de nieuwe taakverdeling op het kleine stukje kanaal waar Wal-Nood 1 en 2 over varen. De veerdienst zal worden uitgebaat door Stadswerk, in opdracht van de gemeente. Ook de grotere pont Wal-Nood 1 zal uiteindelijk deze nieuwe kleurstelling krijgen. De reling grijs, zilvergrijs. De stuurhut in ‘Alkmaars rood’, de speciale tint die de gemeente Alkmaar in haar communicatie gebruikt.
“Maar nu eerst dus de Wal-Nood-2”, zegt Remon de Nijs, directeur van scheepswerf Witsen. En dat in het najaar, toch al een drukke tijd op de werf. Hij maakt er graag tijd en ruimte voor. “Dit is niet een doorsneeproject. Het gaat echt om het conserveren. Bij de jachten die we doen is het meer visueel, die verf.” (tekst gaat door onder de foto)
De Wal-Nood 2 met in de achtergrond de hal waar de transformatie van geel/bruin naar zilver/rood plaats gaat vinden. (foto: Streekstad Centraal)
De gele verflagen die in de loop der jaren op het oude pontje zijn aangebracht moeten er helemaal af, legt De Nijs uit. Pas daarna komt de nieuwe verf erop. “Voor we daaraan beginnen voeren we ook reparaties uit. We weten dat er wat roest zit. Het is een project van een paar maanden.”
Het schilderen zelf, dát is nog echt handwerk, vertelt De Nijs. “Met de kwast, ja. En nee, dat is niet in één dag klaar. Met één laag volsta je niet. En er zijn droogperiodes. Dan heb je het niet over dagen, maar over weken.”
Het verven gebeurt binnen. Verf heeft een bepaalde temperatuur nodig om goed te hechten, dus buiten schilderen is geen optie. Nog los van al het vocht dat je daar hebt. Witsen beschikt over een loods met de juiste condities, dus de Wal-Nood-2 is er in goede handen. (tekst gaat door na de foto)
Nog een laatste draai en schipper Piet legt het pontje aan bij Nicolaas Witsen, waar het groot onderhoud en een make-over krijgt. (foto: Streekstad Centraal)
Voor schipper Piet is het toch een bijzondere dag, het laatste tochtje in de oude vertrouwde kleuren. Maar het is óók z’n verjaardag. “76 jaar. En ja, altijd gevaren. Met de Grinza 7 over het Noordhollandsch Kanaal, maar ook in België, Duitsland. Ja, dan is dit wel even anders”, lacht hij.
In de toekomst zal er nog wel het nodige veranderen, verwacht de schipper. Dat bevestigt Stadswerk 072. De bedoeling is dat er na 2030 emissievrij wordt gevaren. Er wordt nu al gekeken naar oplossingen om het brandstofverbruik terug te dringen. Het aanleggen, bijvoorbeeld, dat zou ook met een elektromagneet kunnen.
Maar dat is nu nog niet aan de orde. Eerst moet de verf erop. Daarmee is de Wal-Nood-2 voor weer wat jaartjes veilig. Wiersma staat intussen weer bij haar auto. “Zal ik je ook maar thuisbrengen?” Het is duidelijk: die veerdienstverlening, die is Stadswerk072 wel toevertrouwd.
Koken op inductie, de elektrische auto opladen, de warmtepomp: er is voor allerlei zaken elektriciteit nodig en de vraag naar stroom neemt alleen maar toe. Tel daar nog eens op dat er in de regio duizenden nieuwe woningen bij moeten komen en het is wel duidelijk: het net raakt in de knel. Daarom komen er honderden ’trafohuisjes’ bij in de komende jaren.
Trafohuisjes, dat zijn transformatorhuisjes. Bescheiden gebouwtjes waar toch iets bijzonders binnenin gebeurt, want hier wordt de hoogspanning van het landelijke elektriciteitsnet omgezet. Dankzij trafohuisjes is de stroom die thuis uit de muur komt 230 volt – en geen 50.000, want dat zou toch wat te veel van het goede zijn.
Maar in plaats van ’te veel’, is er nu dus eigenlijk sprake van ’te weinig’: er is zo veel stroom nodig, dat er flink wat trafohuisjes bij moeten. Honderden zijn dat er, alleen in Alkmaar al zo’n 400, laat die gemeente weten aan Streekstad Centraal. (tekst gaat door onder de foto)
Krapte op het net, het is in wijde omtrek een probleem. Nieuwe trafohuisjes kunnen helpen om het net weer gezond te maken. (beeld: Liander)
“De totale uitbreiding neemt enkele jaren in beslag”, blikt de gemeente Alkmaar vooruit. “Wij doen als gemeente ons uiterste best om die zo soepel en vlot mogelijk te laten verlopen.” Dat betekent dat er veel wordt overlegd met de netbeheerder, in de zoektocht naar de beste plekjes voor nieuwe huisjes – en dan liefst zónder dat omwonenden er last van gaan krijgen.
Ook in Dijk en Waard is het project een voorbeeld van samenwerking van de gemeente en de netbeheerder. “Voor exacte aantallen en locaties verwijzen we door naar Liander”, reageert de persvoorlichter daar als we naar de trafohuisjes vragen.
Bergen, Heiloo, Castricum en Uitgeest hebben de informatie die beschikbaar is op hun gemeentelijke websites gezet. Daar kunnen inwoners van de respectievelijke gemeenten dus precies zien waar er trafohuisjes bij moeten komen. Want ook in deze gemeenten, hoewel kleinschaliger, neemt de druk op het elektriciteitsnet toe. (tekst gaat door onder de foto)
De gemeenten proberen te voorkomen dat bankjes of speeltuinen moeten wijken voor trafohuisjes. (foto: Streekstad Centraal)
De huisjes worden in principe op gemeentegrond geplaatst. Alle gemeenten bezitten daar op papier voldoende grond voor. Maar een moeilijkheid is dat die grond vaak wél voor iets gebruikt wordt. Er staat bijvoorbeeld een bankje op, of een glijbaan. Misschien is er wel een hondenuitlaatplek.
“Het zou kunnen dat een voorziening als een bankje of speeltoestel plaats moet maken voor een trafohuisje”, erkent de woordvoerder van Dijk en Waard. “Maar dat proberen we uiteraard te voorkomen.”
Dat is ook het ‘uitgangspunt’ in Alkmaar, laat die gemeente weten. “De technische eisen bepalen grotendeels de zoeklocatie”, legt de woordvoerder uit. “Het ruimtelijk afwegingskader helpt bij het bepalen van de locatie van de transformatorstations, met als doel zo min mogelijk hinder te veroorzaken en de ruimtelijke kwaliteit te waarborgen.”
Overleg met buren kan helpen om dit allemaal in goede banen te leiden, zien de overheden. Dijk en Waard komt al met een ‘buurtaanpak’, waarbij weer wordt samengewerkt met Liander. De gemeente Alkmaar wil begin volgend jaar met een nadere uitwerking komen van het plan van aanpak.
Vanaf volgend jaar gaan Oekraïense vluchtelingen die in de gemeentelijke opvang van Dijk en Waard verblijven, een eigen bijdrage betalen. Dit besluit volgt op een oproep van de overheid om de zelfredzaamheid van deze groep, die langer in Nederland blijft dan verwacht, te vergroten. Een eigen bijdrage moet hieraan bijdragen. Uitvoeringsorganisatie Zaffier is nu bezig met de voorbereidingen.
De bijdrage is €105 per maand per volwassene, tot maximaal €210 per gezin, en geldt alleen voor Oekraïners die voldoende verdienen. De bedoeling is om hen stap voor stap meer eigen verantwoordelijkheid te geven. De voorbereidingen om de bijdrage in te voeren zijn momenteel in volle gang.
De gemeente heeft de Oekraïners die in het Transferiumgebouw in Heerhugowaard wonen, per brief geïnformeerd over de nieuwe regeling. Tijdens een informatieavond zijn de bewoners bijgepraat over de wijzigingen. Naast de opvang in het Transferium worden in Dijk en Waard nog eens 362 Oekraïners door gastgezinnen opgevangen.
Om aan de totale opvangvraag te voldoen, breidde de gemeente in september de capaciteit uit met 54 plekken in de sportzaal van het Transferium. Ook zijn er studieruimten en recreatieplekken bijgekomen, en is de omgeving verfraaid met extra groen om het verblijf aangenamer te maken. Daarmee voldoet de gemeente Dijk en Waard aan de opvangverplichting van 451 plekken.
Gemeente Heiloo organiseert vanaf dinsdag 7 januari weer de cursus Politiek Actief. In vijf bijeenkomsten wordt uitgebreid uitgelegd hoe de lokale politiek in elkaar zit. De gemeente hoopt mensen niet alleen wijzer te maken, maar ook te prikkelen om zelf politiek actief te worden. Deelname is gratis.
Tijdens de eerste bijeenkomst wordt uitleg gegeven over hoe Nederland wordt bestuurd, en wat daarin de rol is van gemeenten. Ook wordt ingegaan op de verkiezingen en de politieke partijen. De volgende twee bijeenkomsten gaan over hoe de gemeente en de gemeenteraad functioneren, de instrumenten van raadsleden en hoe inwoners en ondernemers inspraak krijgen. Ook zijn er speeddates met raadsleden.
De vierde bijeenkomst is een training ‘overtuigend communiceren’ en de laatste is een basisles gemeentefinanciën en ter afsluiting wordt een raadsvergadering bijgewoond.
De gratis cursus in het gemeentehuis van Heiloo vindt vanaf 7 januari iedere dinsdagavond plaats van 19:30 tot 22:00 uur, met inloop vanaf 19:15 uur. Meer info en aanmelden via heiloo.nl/politiekactief.
De miljoenen zijn al apart gelegd dus een probleem is het niet, maar teleurstellend is het wel. Dijk en Waard krijgt opnieuw geen EU-subsidie voor de aanleg van de spooronderdoorgang. De gemeente vroeg begin dit jaar om 8,7 miljoen euro uit de pot ‘Connecting Europe Facility’ (CEF), maar andere Europese projecten krijgen de voorkeur.
“Bij navraag bleek dat er zeer veel inschrijvingen waren, de concurrentie heel hoog was en dat er geen enkele aanvraag gericht op het verbeteren van het spoor uit Nederland dit jaar financieel is gehonoreerd”, laat verantwoordelijk wethouder Nils Langedijk weten. “Voor nu is dat jammer, maar het heeft geen financiële consequenties.” Het geld was al gereserveerd.
Zo moet het er straks uit komen te zien: vrij baan voor spoor- en weggebruikers. (afbeelding: ProRail)
Vorig jaar viste Dijk en Waard ook achter het net met een aanvraag voor 15 miljoen voor de aanleg van de spooronderdoorgang. Toen waren er rond honderd Europese projecten waarvoor geld werd gevraagd en minder dan tien projecten werden geselecteerd. De gemeente rekende zich dus niet al rijk bij de nieuwe aanvraag en hield vast aan een investering van 46,8 miljoen.
Kosten stijgen vaak bij grote bouwprojecten, al is het maar door inflatie. Toen de gemeenteraad in september 2023 groen licht gaf voor de herinrichting van het stationsgebied, werd voor Fase 1 (waaronder de spooronderdoorgang valt) rekening gehouden met 3 procent op jaarbasis. Wethouder Langedijk meldt dat de kostenstijging hieronder is gebleven en hij verwacht dat die zo zal blijven. “Per kwartaal worden de actuele indexcijfers geanalyseerd en waar nodig de prognose bijgesteld.”
Ondertussen verloopt de constructie van het spoordek voorspoedig. (beeld livecam: ProRail)
Gemeente Alkmaar heeft weer voorbereidingen getroffen voor de verwijdering van een groot aantal fietswrakken en weesfietsen. Woensdag hebben handhavers rond tweehonderd fietsen op verschillende plaatsen in de stad voorzien van een waarschuwingssticker.
Deze keer is de opruimronde veel breder opgezet. Niet alleen zijn fietsen bij het station en in het centrum voorzien van de inmiddels bekende rode sticker. Handhavers zijn ook Overdie, De Mare, Huiswaard, West en Oudorp door gegaan.
Eigenaren van de gemarkeerde fietsen hebben twee weken de tijd om deze weg te halen. Alles dat blijft staan wordt daarna verwijderd door handhavers en medewerkers van Stadswerk072. De meegenomen fietsen zullen verschijnen op ilost.co in de Alkmaarse sectie.
Geen torenhoge boete voor de gemeenten Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo. Zij zouden het ICT-bedrijf Ca-Mijn onterecht van fraude hebben beschuldigd en daardoor het contract van miljoenen euro’s onrechtmatig hebben beëindigd. Het bedrijf eiste daarom een schadevergoeding. Maar de rechtbank in Haarlem vond dat het contract werd beëindigd vanwege tegenvallende resultaten, en dat de vermoedens van fraude pas later aan het licht werden gebracht.
ICT-bedrijven Ca-Mijn en Bounce2go kregen in 2019 de opdracht om de ICT-domeinen van de vier gemeenten samen te brengen en het aantal applicaties af te bouwen. Die plannen moesten er voor gaan zorgen dat er veel geld bespaard zou kunnen worden, maar het project genaamd ‘Rationalisatie’ pakte niet zo uit als gehoopt; Het duurde langer en de behaalde voordelen vielen tegen.
De BUCH bracht een bericht naar buiten dat er gefraudeerd zou zijn met declaraties. De opdracht werd beëindigd. Volgens Ca-Mijn gebeurde dit op onterechte gronden. Er werd door Ca-Mijn een rechtszaak aangespannen om de beschuldiging uit de wereld te helpen. Ca-Mijn zou naar eigen zeggen een beschadiging van reputatie en omzetschade hebben opgelopen door de beschuldiging van fraude en het mislopen van opbrengsten. Dus was ook een schadevergoeding op zijn plaats, vond Ca-Mijn.
Er is onderzoek gedaan naar de fraude waaruit bleek dat er voor ruim twee ton te veel gefactureerd was. Uiteindelijk leidde dat zelfs tot een rechtszaak. De BUCH deed aangifte van fraude en wilde bijna een half miljoen terugvorderen. De BUCH verloor de zaak en later ook het hoger beroep.
De rechtbank stelt nu dat in het bericht van de BUCH alleen gesproken wordt over het vermoeden van fraude en dat de naam van het bedrijf of het project niet genoemd worden. De vermoedens van fraude kwamen pas nadat de samenwerking tussen de partijen al was opgezegd. De reden voor het stopzetten van het contract vind de rechter om die reden ook anders dan Ca-Mijn beweert. Niet vanwege het vermoeden van fraude, maar omdat de opbrengsten van het project niet opwogen tegen de kosten, oordeelt de rechtbank.
Daarnaast oordeelt de rechtbank dat uit de correspondentie tussen beide partijen blijkt dat Ca-Mijn heeft ingestemd met de beëindiging van de overeenkomst. Aangezien de BUCH in berichten nooit de naam van het project of het bedrijf heeft genoemd kan de BUCH niet verantwoordelijk worden gehouden als zakelijke relaties van Ca-Mijn toch een verband met het bedrijf hebben gelegd.
De rechtbank wijst alle vorderingen van Ca-Mijn af en veroordeelt het bedrijf tot het betalen van de proceskosten van ruim 2.000 euro aan de BUCH. Ca-Mijn gaat geen verdere stappen ondernemen. “We zijn er wel klaar mee.”
