De winter heeft zich in eigen land al laten gelden en dat zal ook in de bergen van zuidelijk Marokko gaan gebeuren. Het klimaat mag daar dan heel anders zijn, toch bestaat daar zeker ook een kille wintertijd en die zal extra hard voelbaar zijn in dat deel van Marokko dat in september dit jaar werd getroffen door een zware aardbeving. En dus blijft alle hulp welkom.
Eind september werd in de Alkmaarse gemeenteraad opgeroepen tot een gebaar vanuit de gemeente voor het getroffen gebied. Want juist met dit deel van Marokko heeft Alkmaar een speciale connectie, legde de Alkmaarse politicus Mohamed Nabih uit: “Hoe zuidelijker, hoe meer familie”. Hij, maar ook heel veel andere Alkmaarders hebben hun roots in het getroffen gebied liggen. Daarin onderscheidt de Alkmaarse Marokkaanse gemeenschap zich van de meeste andere gemeenschappen in Nederland.
Betrokkenheid uitte de gemeente al eerder, door de vlag halfstok te hangen. Maar deze week, twee maanden na het verzoek daartoe van de raad, komt er ook een concretere toezegging van het college. “Op 28 november heeft college het besluit genomen 1 euro per inwoner te doneren aan GIRO 6868”, schrijven burgemeester en wethouders. “Dit komt neer op een bedrag van 112.290 euro.”
De gelden komen op deze manier terecht bij het Rode Kruis, dat hulp biedt aan de slachtoffers van de verwoestende aardbeving. In oktober al waarschuwde het Rode Kruis voor de gevaren van de intredende winter in het gebergte: “Met de winter in aantocht, is het een race tegen de klok om goed geïsoleerde onderkomens naar deze vaak afgelegen gebieden te brengen.”
De toekomst van de stad moet niet alleen maar op een tekentafel bepaald worden. Inwoners hebben er ook iets over te zeggen, oordeelde de gemeente Alkmaar. En dus is er in de plannen die worden ontwikkeld voor het ‘Alkmaars Kanaalpark’ ruimte gemaakt voor bewonersparticipatie. Een overzicht van wat Alkmaarders aan ideeën aandroegen is nu aan de raad gepresenteerd in een rapport.
Op veel verschillende manieren hebben Alkmaarders mee kunnen praten. Op het Ringersplein werden ‘droomplekken’ gecreëerd waar mensen hun gedachten over het park dat langs het Noordhollandsch Kanaal ontstaan moet op een rijtje konden zetten. Online werden veel van die gedachten verzameld, maar er waren ook ontmoetingen, participatieavonden. Zo probeerde de gemeente iedereen die mee wílde denken ook echt een kans te geven. Dit grote opinie-onderzoek werd uitgevoerd door Bureau Tertium.
Streekstad Centraal deed eerder dit jaar verslag van een participatie-bijeenkomst op Industrieterrein Oudorp. Dat is één van de gebieden waar de komende jaren veel moet veranderen, door stedelijke woonblokken, maar dus ook door dat Kanaalpark. Dat zou hier een ‘stoer’ karakter moeten krijgen. Een mooie plek om te skaten misschien, opperden aanwezigen. Ook de plek waar de Bestevaerbrug moet komen, oordeelden anderen. Al dan niet op een bijzondere manier uitgevoerd, want de Alkmaarders lieten hun fantasie zeker de vrije loop.
Een ‘droomplek’ langs het Kanaal. (foto: Jan Jong)
In de bijlagen van het uiteindelijke rapport komen al die ideeën terug, ook de meest buitenissige. Maar de kern van het rapport concentreert zich wel op de grote gemene deler. Veel groen dus, mooie wandelpaden, prettige en goed toegankelijke oevers. Maar zeker ook wat industrieel erfgoed: de schoorsteen ‘Krom’ zou mogen terugkeren, lezen we.
Opvallend: mensen die deelnamen aan het onderzoek wezen ook op de mogelijkheid van winkeltjes langs het Alkmaars Kanaal, en buurthuizen voor inwoners uit de directe omgeving. Ook was er behoefte aan betaalbare horeca of plekken waar een drankje kan worden gekocht dat daarna in het park kan worden genuttigd. De ‘Kiosk’ zoals die in veel Duitse steden niet weg te denken is lijkt ook in Alkmaar wel de handen op elkaar te kunnen krijgen. Al zal het uiteindelijk toch aan de gemeente zijn om te bepalen of zoiets hier wel moet mogen.
Want dat is de bestemming van het rapport: de Alkmaarse gemeenteraad. Die zal kennisnemen van alle ideeën van bewoners en er vervolgens nog een eigen draai aan geven. Zo krijgt het nieuwe, kilometerslange park van Alkmaar stapsgewijs vorm.
Weilanden, hagen, hier en daar een lichte glooiing: het landschap tussen Heiloo en Limmen is karakteristiek. ‘Geestgronden’ is de term voor zo’n landschap op wat lang geleden duinen waren. Een tikje rommelig, heel anders dan de strakke polders. Maar de vraag naar woningen is nu eenmaal groot en dus moet hier een woonwijk komen. “De gemeente wil bijdragen aan een oplossing voor het grote woningtekort.”
Het aantal huishoudens neemt in Nederland sneller toe dan vooraf verwacht, ook in de regio Alkmaar. Daarom is er een tekort van ruim 400.000 huizen, landelijk, met vooral veel vraag in de grote steden. Maar ook Heiloo en Castricum zien een rol voor zichzelf weggelegd in het terugdringen van dit tekort. Tussen Limmen en het zuidelijk deel van Heiloo moeten daarom 1.278 woningen verrijzen. Maar dan wel in een landelijke setting.
“We laten het bestaande waardevolle groen, zoals bijzondere bomen en greppels, staan”, stelt de gemeente Heiloo. “Ook zit er veel ruimte tussen de bebouwing voor nieuw groen.” De opzet wordt dus niet grootstedelijk, maar is juist ruim, met veel groen. Toch is hoe het groen eruit gaat is nog niet uitgewerkt in de plannen. “We hebben daar ideeën over”, zegt de gemeente, “maar we gaan ook graag om tafel met lokale flora- en faunaverenigingen om samen met hen verder na te denken over de groeninrichting en biodiversiteit.”
De ruime opzet klinkt niet direct goedkoop. Terwijl de vraag in Nederland toch vooral een vraag naar betaalbare woningen is. Maar: “mensen die verhuizen naar Zandzoom laten een woning achter voor een ander”, legt de gemeente Heiloo uit. Daardoor is wat er in Zandzoom ook gebeurt toch ook belangrijk voor jongeren met wat minder budget, is de redenering. “Heiloo groeit en er komt veel jeugd bij, dat is positief. Die verjonging is bijvoorbeeld ook goed voor het verenigingsleven in Heiloo.”
Het Zandzoom-project kent een hobbelige aanloop. De Raad van State zette er al eens een streep door, omdat er nog van alles aan de uitwerking ontbrak. Een jaar geleden koos de gemeente Heiloo er toch voor om het weer nieuw leven in te blazen, met het nu klaarliggende ontwerpbestemming als resultaat.
Een bedrag van 20.000 euro wordt er voor uitgetrokken: een onderzoek naar betere toiletvoorzieningen in de gemeente Bergen. Want van openbare toiletten heeft Bergen er niet genoeg, stelde de lokale politieke partij Ons Dorp vast. Een voorstel om dat te veranderen kreeg veel steun in de raad. Het is hoog nodig, ziet Ons Dorp: “”We krijgen steeds meer toeristen op bezoek in onze dorpen, maar het aantal voorzieningen groeit niet mee.”
Met het bedrag wordt een haalbaarheidsonderzoek gestart naar de mogelijkheden voor de realisatie van openbare toiletvoorzieningen, schrijft mediapartner NH. Volgens de partij ontbreekt het in Camperduin, Schoorl, Bergen en Egmond aan Zee aan deze service. “Terwijl het al jaren groeiende en populaire bestemmingen zijn voor toeristen en dagjesmensen.”
Ook scoort de gemeente ‘slecht’ op de lijst van meest toiletvriendelijke gemeentes, die vorige maand werd gepubliceerd door de Toiletalliantie en de Hoge Nood-app. “We staan slechts op plaats 271 van de 342 gemeenten in Nederland.” Alkmaar staat op plek 5 en is daarmee de best scorende gemeente van Noord-Holland. De Bergense onvrede herinnert aan de ‘wc-oorlog’ die deze zomer woedde op het strand van Camperduin.
“Al lange tijd roepen inwoners en ondernemers om meer voorzieningen. Met deze motie geven wij – gesteund door de hele gemeenteraad – gehoor aan deze oproep.” Het is volgens de partij niet gastvrij en ook onhygiënisch. “Openbare wc’s zijn er alleen in beperkte mate in de zomermaanden en dan slechts in Schoorl en Hargen.” Gedacht wordt aan semi-automatische zelfreinigende toiletunits. “Die kunnen een innovatieve en duurzame oplossing bieden voor het gebrek”, aldus Ons Dorp. “Mits haalbaar en betaalbaar zouden deze hoognodige voorzieningen nog voor het begin van het komende toeristenseizoen gerealiseerd kunnen worden.”
Heiloo gaat een onderzoek starten naar de mogelijkheden van een tweede regenbooginitiatief in de gemeente. Eerder wilde de lokale politiek een tweede regenboogzebrapad, maar dat idee wordt waarschijnlijk in de prullenbak gegooid. Vanwege de verkeersveiligheid zou het niet gewenst zijn om een regenboogzebrapad te realiseren bij het nieuwe gemeentehuis.
Is een regenboogzebrapad een prachtig symbool of levensgevaarlijk? Wat verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen betreft is het antwoord: levensgevaarlijk. “Ik vind het symboolpolitiek. Als je wil laten zien waar je voor staat, doe je dat niet door verkeersregels onduidelijk te maken.” Tertoolen ziet geen mogelijkheden voor regenboogzebrapaden en benadrukt: “Duidelijke communicatie, daar gaat het om.” Maar hoewel de gemeente Heiloo nu zelf ook zegt dat de verwachte verkeersveiligheid niet per se optimaal is, heeft de gemeente wel al zo’n kleurrijke oversteekplaats. En wel op de Willibrordusweg bij winkelcentrum ’t Loo. Een tweede werd aangekondigd nadat een pridevlag werd gestolen en vervangen door een omgekeerde Nederlandse vlag. Raadslid Michel Engelsman van Heiloo-2000 diende een motie in, die werd omarmd door de hele raad. “We merken dat er meer weerstand is richting de LHBTIQ+-gemeenschap. Ze worden gepest of getreiterd omdat ze anders zijn. Dat kan natuurlijk niet.”
De gemeente Heiloo gaat onderzoek doen naar de mogelijkheden van een tweede ‘regenbooginitiatief’. Het is niet duidelijk waar het college precies aan denkt. In tal van gemeenten zijn zogenoemde regenboogalternatieven. In Heemskerk is er een kleurrijk trottoir en Purmerend heeft regenboogbankjes. Het is onbekend wanneer de resultaten van het onderzoek verwacht worden.
Die grote, grote zak waar de hele wereld wel in past, die is na dinsdag 5 december niet meer te zien in de straten van Heiloo, maar de gemeente zorgt er wel voor dat andere grote zakken die plek gauw genoeg weer innemen. Want Heiloo mag weer gaan ’tegelwippen’. “De gemeente heeft de ambitie om in Heiloo zo veel mogelijk tegels te vervangen door groen.”
In het najaar wordt veel in de tuin gewerkt. Het mag dan koud zijn, het is toch een goed moment om wat nieuw leven in de grond te stoppen. “December is een goede maand om wortelgoed te planten”, schrijft de gemeente Heiloo. Bomen en haagplanten bijvoorbeeld. “Ook biologische voorjaarsbollen kunnen nu alvast de grond in”, voegt de gemeente nog toe. En dus moeten de stenen de tuin uit, zodat er planten in kunnen.
Vergroenen is belangrijk, vindt de gemeente. “Voor veel dingen: piekbuien opvangen, hittestress voorkomen en biodiversiteit bevorderen.” Stenen oppervlaktes zijn een probleem bij zware regenval, een plantrijke bodem kan veel meer vocht opnemen. Heiloo wil daarom niet alleen de openbare ruimte groener maken, maar ook particulieren helpen bij het verduurzamen van hun tuin.
Op vrijdag 8 en vrijdag 15 december kunnen inwoners van Heiloo een eigen ‘big bag’ op komen halen. Dat kan tussen 11.30 en 13.30 uur bij de Milieustraat (Rosendaal 2). Inwoners kunnen zich dan melden in het kantoortje recht tegenover de ingang van het terrein, de ‘portiersloge’ noemt de gemeente dat. Vervolgens kunnen tuinbezitters de zak op een handige plek vooraan op hun erf zetten en vullen met alle stenen die plaats maken voor groen. De volle zakken worden door de gemeente gratis opgehaald. Voor extra informatie: zie de website van het Klimaatplein.
Hans Romeyn heeft de gemeentelijke erepenning van Heiloo in ontvangst genomen. Daarmee bedankt de gemeente waarvan hij zestien jaar burgemeester was hem voor zijn inzet en grote betekenis voor Heiloo. “Niet meer dan passend”, betitelde de huidige burgemeester Mascha ten Bruggencate deze geste. Romeyn reageerde verrast.
De uitreiking van de erepenning kwam ook op een onverwacht moment. Burgemeester Romeyn nam afscheid in de coronaperiode, toen er nog maatregelen van kracht waren en er dus geen grote afscheidsreceptie in zat. Donderdag was Romeyn voor een andere gelegenheid aanwezig in het oude gemeentehuis van Heiloo. Er was namelijk een ‘afscheidsreceptie’ voor dat gebouw georganiseerd, om de overgang naar het nieuwe te markeren. Al had Romeyn achteraf bij dat woord al een vermoeden kunnen hebben.
“Er is iets, dat zijn we gewoon vergéten met z’n allen”, begon burgemeester Ten Bruggencate in haar verhaal over verhuizen, inpakken en uitpakken. “Iets dat we willen rechtzetten… En dan kijk ik jou aan, Hans.” Toen zal de oud-burgemeester zich al wel hebben gerealiseerd dat er iets te gebeuren stond. Niet veel later werd hij naar voren geroepen om de gemeentelijke erepenning van Heiloo officieel in ontvangst te nemen. Hij bracht een oude uitspraak van zichzelf in herinnering: “Ik moet geen gezeur hebben”, geen straatnamen of ereburgerschappen of wat dies meer zij. Maar met de erepenning was Romeyn toch ‘verguld’: “Ik ben toch wel verrast”, gaf hij toe.
Zestien jaar was Hans Romeyn burgemeester, haalde burgemeester Ten Bruggencate nog aan. Hij is voor veel inwoners van de gemeente nog stééds hun burgervader. “Waar is Hans?” krijgt zijn opvolgster nog wel eens te horen. Het bewijst hoezeer hij gewaardeerd werd, ziet burgemeester Ten Bruggencate. “Dat weten veel mensen, dat voelen veel mensen.” Die waardering is nu concreet gemaakt met de gemeentelijke erepenning van Heiloo.
Zoals het is, blijft het niet, maar veel blijft bewaard en tegelijk komen er 550 woningen bij in de stad: Alkmaar maakt werk van het PEN-dorp. Het bijzondere kantorencomplex langs het Noordhollandsch Kanaal wordt de komende jaren omgevormd tot een gevarieerde woonwijk. Een ontwerp-bestemming ligt nu klaar, al is het voornemen om hier te bouwen ouder: “Het speelt natuurlijk al even.”
Wethouder Christian Schouten is blij dat er vaart in zit. Die is ook nodig, want het is voor projecten als deze herontwikkeling handig om ze nog vóór het ingaan van de nieuwe Omgevingswet naar de raad te sturen. Dan hoeft het werk dat er eerder al in is gestoken niet nog eens over worden gedaan. “We gaan van start, het is de bedoeling dat in 2025 de eerste woningen worden opgeleverd”, vertelt de wethouder.
550 woningen moeten het worden, deels in appartementencomplexen, deels grondgebonden. “Daar is goed over gesproken, ook met omwonenden. De woontorens komen meer aan de buitenrand, de grondgebonden woningen achter de boerderijen die er al staan.” Die torens, twee zijn het er, meten elk 50 meter, in hoogte vergelijkbaar met De Vroonerkroon die in de Vroonermeer staat. Het laat zien dat de ambities hoog zijn. (tekst gaat door onder de afbeelding)
Een oudere impressie van De Zwarte Hond.
Ondanks die hoge ambities is wel met veel zaken rekening gehouden, benadrukt de wethouder. Met het bouwkundig erfgoed, bijvoorbeeld. Het PEN-dorp is een bijzonder ontwerp van de Friese architect Abe Bonnema, die zijn stempel op Alkmaar drukte met gebouwen als het Stadskantoor, de Huisvuilcentrale en de ‘Houtskeletwoningen’ in Alkmaar Noord, in de volksmond ook wel bekend als het Indianendorp. Dat het historisch waardevolle PEN-dorp zou verdwijnen ontlokte liefhebbers van Bonnema’s werk teleurgestelde reacties.
“De bakstenen van de huidige gebouwen zijn niet meer te redden”, legt wethouder Schouten uit. “We gaan dus inderdaad nieuw bouwen. Maar daarbij blijft de architectuur van Bonnema bewaard. Het wordt in exact dezelfde staat teruggebouwd.” Daarvoor is eerder al ontwerpbureau De Zwarte Hond ingeschakeld, die de het werk van de inmiddels overleden Bonnema voortzetten. Zij werken samen met ontwikkelaar NH-Developments. Zo kan het bijzondere karakter van dit stukje Alkmaar dus behouden blijven in een nieuw jasje. (tekst gaat door onder de foto)
De oude stijl van het PEN-dorp komt terug in de nieuwbouw. (foto: Streekstad Centraal)
“En de tuinen worden niet aangeraakt”, voegt de wethouder daar nog aan toe. De bijzondere tuinen, ontworpen door Mien Ruys, verdienden volgens liefhebbers eveneens bescherming en daar is dus rekening mee gehouden. Het laat goed zien hoe deze herontwikkeling een balanceeract is geweest, die ook zeker tijd gekost heeft. Maar nu is het dus ‘in procedure’ gebracht. “De schop kan de grond in”, blikt wethouder Schouten hoopvol vooruit. Al zal dat ook weer afhangen van de verkoop van de honderden woningen. Maar daar heeft de wethouder alle vertrouwen in: “Het is heel divers, met veel variatie in soorten woningen.”
In het project zal ook ruimte zijn voor voorzieningen. Daarbij wordt bijvoorbeeld gedacht aan een basisschool, een huisartsenpost, al is dat nog niet concreet. Voor parkeren zal ruimte komen in een speciale ‘parkeerhub’, een idee dat ook bestaat voor de nieuwbouw op Industrieterrein Oudorp. Zo blijft Alkmaar in wat in naam ‘dorpen’ zijn bouwen aan een toekomst die er grootstedelijk uitziet.
Urnendeurtjes die niet goed sluiten, onkruid op de begraafplaats en de begaanbaarheid van de graven. Het onderhoudsniveau op de Dijk en Waardse begraafplaatsen laat te wensen over, vertelt Pancrasser Annelies Kloosterboer. Het raadslid van Lokaal Dijk en Waard (LDW) wil een onderzoek naar hoeveel geld nodig om de begraafplaatsen beter te onderhouden, maar een meerderheid van de raad stemde tegen het voorstel.
“We zijn volksvertegenwoordigers en mensen komen dan ook vaak naar ons met vraagstukken. De opmerkingen die we krijgen over de begraafplaatsen zijn vaak verdrietig om te horen”, vertelt Kloosterboer. We spreken haar donderdag aan het begin van de middag. Het is inmiddels een paar dagen geleden dat ze een motie indiende om een onderzoek in te stellen. Je zou kunnen zeggen dat de motie vanaf het begin niet echt de wind mee had. Waar de motie over de rotondereclame nog voor de politieke avond kon rekenen op bijna alle partijen als mede-indiener, bleef het bij de begraafplaatsmotie stil. Alleen GroenLinks schaarde zich vooraf achter de motie. (Tekst gaat verder onder de foto)
Raadslid Annelies Kloosterboer wil weten hoeveel het kost om de begraafplaatsen beter te onderhouden.
Tijdens de politieke avond waren er dan ook verschillende partijen die kritiek hadden op de motie. “Onderhoudsniveau B is in algemene zin voldoende. Het ophogen van het onderhoudsniveau kan altijd op een later moment plaatsvinden”, vertelde raadslid Henk Corbee van de Dijk en Waardse Onafhankelijke Partij (DOP). De moraal van zijn verhaal: “Langedijk heeft altijd een hoog onderhoudsniveau gekend, maar ook met een hoog prijskaartje. Ik heb de kosten weleens vergeleken en toen kwam er zelfs de hoogste legekosten voor tien jaar grafrecht uit.” En ja, het klopt dat Langedijk een van de hoogste grafkosten had. Sterker nog: in 2018 schreven we dat er slechts vijf gemeenten in Nederland zijn waar mensen meer betalen voor een begrafenispakket. “Wat voegt een hoger onderhoudsniveau toe?”, benadrukte raadslid Robert Vermeulen van de VVD. Raadslid Joris Koning (ChristenUnie): “Als je in de supermarkt kiest voor een A-merk, dan weet je één ding zeker en dat is wat je betaalt. Maar hoeveel beter is zo’n product? De kosten zijn al hoog en daarom zijn we zeer terughoudend om begraven duurder te maken.”
En dan is er nog de enquête van de gemeente Dijk en Waard, die we in dit artikel moeten benoemen. Tijdens de politieke avond werd daar geregeld naar gerefereerd. “Volgens onze informatie zien de begraafplaatsen er heel goed uit. Wij kunnen ook vanuit de enquête niet zien dat verbeteringen nodig zijn”, stelde fractievoorzitter Joke van Ruitenbeek van Senioren Dijk en Waard (SDW). Annelies Kloosterboer liep naar de microfoon: “De enquête is digitaal. U bent van de seniorenpartij en zegt in deze zaal heel vaak dat het niet digitaal moet. Ik woon in een omgeving met veel ouderen en er wordt veel geklaagd over het onderhoudsniveau. Hoe meer senior je wordt, hoe vaker je helaas op een begraafplaats komt.” Ruitenbeek stelde dat de enquête die digitaal is niks te maken heeft met de begraafplaatsen, maar met de enquête. Kloosterboer: “U zegt dat u het niet tegen bent gekomen in de enquête. Dit betreft vooral de wat oudere inwoners die we hierover spreken en niet de enquête zijn tegengekomen. Bent u het ermee eens dat juist de groep die de problemen ervaart mogelijk niet zijn bereikt?” Ruitenbeek denkt van niet, “Want anders hadden mensen wel op een andere manier in Dijk en Waard hun beklag gedaan. Als seniorenpartij hebben we van onze ouderen mensen niks van gehoord.” (Tekst gaat verder onder de foto)
Een van de Dijk en Waardse begraafplaatsen is die aan de Dorpsstraat in Broek op Langedijk.
De motie haalden dus niet een meerderheid. Alleen D66, GroenLinks en LDW, oftewel elf raadsleden, waren voor. De 23 andere aanwezige politici stemden tegen de motie. Terugkijkend moet Annelies Kloosterboer het eerst even laten bezinken met de fractie. “We vragen niet meer dan een onderzoek naar de kosten. Van het verhoogde onderhoudsniveau voor de winkelgebieden weten we de kosten ook niet precies, maar dat wordt wel gedaan. Wij vragen alleen om een berekening. Als het een paar miljoen euro kost, dan doen we het niet, omdat we andere uitgaven ook belangrijk vinden. Bovendien is er het risico dat het onderhoud nog verder gaat afzakken, waardoor het uiteindelijk meer kost om de begraafplaatsen weer op niveau te krijgen.” (Beeld: Pexels / Mike Bird)
