Dat de Bovenmolen G in Schermerhorn vorig jaar onverwachts een wiek verloor, komt onder meer doordat de molen veel draaiuren maakt. Dat blijk uit onderzoek van stichting De Hollandse Molen, dat is gelezen door mediapartner NH Nieuws.
De stichting heeft onderzoek gedaan naar de staat van molenroeden in Nederland. Aanleiding hiervoor was dat de afgelopen jaren bij enkele traditionele windmolens – waaronder Bovenmolen G – onverwacht roeden braken.
De algemene conclusie uit het onderzoek is dat een combinatie van factoren – formaat, gewicht, detaillering en gebruiksgeschiedenis – de levensduur van een molenroede bepalen.
Bij Bovenmolen G worden volgens het rapport jaarlijks zo’n 650.000 omwentelingen gemaakt: “Het is onder andere deze belasting geweest die een scheur kon initiëren vanuit een onregelmatig gevormd heklatgat”, staat in het rapport te lezen.
Uit het onderzoek bleek dat de roede ‘goed werd onderhouden’ en dat de doorlassing ‘prima’ was. “Vanuit lokaal gebruik wordt het meeste zeil op de buitenroede gevoerd, ook de vorige buitenroede van deze molen was gebroken. Bij de breuk kwam de bovenas uit de pen vandaan, maar het geheel bleef hangen.”
Ook de heklatgaten, het raster van een wiek, blijken een grote rol te spelen als het gaat om de sterkte van een roede. Bij Bovenmolen G zou een ‘onregelmatig gevormd heklatgat’ de breuk hebben veroorzaakt. Dit was tot 2020 ‘decennialang niet vertoond’.
“We zijn heel blij dat we de wieke zo snel hebben kunnen vervangen en dat de molen sinds afgelopen woensdag weer draait zoals dat hoort”, vertelt Ruud van Lier van de stichting Schermer Molens aan NH Nieuws. “Daarvoor willen wij ook de Molenstichting Alkmaar bedanken,” vervolgt hij, “omdat zij ons voorrang hebben gegeven op de door hen bestelde roede.” Ook gaat zijn dank uit naar de gemeente, die de molen van 32.000 euro extra subsidie voorzag om de molen weer in ere te herstellen.
Wie de molen weer in volle glorie wil zien draaien, valt de komende weken met zijn neus in de boter. Van Lier: “Dan staan de tulpenvelden in bloei, dus zie je het klassieke plaatje van een draaiende molen.”
