Sport, zand, zee: het zijn de harde ingrediënten van ‘Egmond-Pier-Egmond’ en de welbekende NN Halve Marathon. Die races werden afgelopen zaterdag gelopen en dat was voor de deelnemers een combinatie van ouderwets afzien en een echte winnersmentaliteit. Bij dat gevoel past ook een goed doel en dat werd gevonden in de KNRM. “Wij hebben een mooi weekend gehad.”
Zo’n 3.000 MBT-ers gingen zaterdag van start. En zondag was daar dan ook nog de halve marathon, met 13.500 lopers. “Druk maar ook heel mooi”, zegt KNRM-man Henk Biesboer daarover. Het Boothuis van de KNRM werd omringd door een zee van sportlui en supporters. Die deden dat zeker niet alleen voor zichzelf. Het goede doel, daar ging het om.
“Wij waren weer het goede doel,” haalt Biesboer aan. En dus hield de KNRM er ook echt wat aan over. “Een cheque van 2.340,51 euro”, weet Biesboer te vertellen. Nuchter: “Toch weer mooi.”
De redders moeten het echt hebben van giften als deze. Overheidssteun is er niet.
Als een woning die eigendom is van een woningcorporatie vrijkomt, gebeurt het regelmatig dat de woning wordt toegewezen aan een statushouder. Statushouders zijn asielzoekers met een verblijfsvergunning. Zij krijgen op de woningmarkt voorrang.
Uit cijfers blijkt dat in de regio Alkmaar 8 procent van de corporatiewoningen naar statushouders is gegaan. Daarmee is de Streekstadregio landelijk koploper, samen met de regio Midden-Limburg. Dat en meer blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek, dat hiervoor gebruikmaakte van cijfers uit 2021.
Statushouders komen vaak vanuit een opvangsituatie de huizenmarkt op. Ze laten dus niet vaak een lege woning achter, becijfert het CBS nog. De helft van de statushouders die een woning betrokken waren afkomstig van een COA-opvanglocatie.
De statushouders die een woning kregen zijn vaak gezinnen met kinderen, blijkt uit het onderzoek. Andere huishoudens die een corporatiewoning betrokken waren dan juist weer vaak kinderloos. De wachtlijsten voor corporatiewoningen zijn de voorbije jaren fors toegenomen, ook in de regio Alkmaar. Op de site van SVNK is na te gaan hoe lang huurders ingeschreven hebben gestaan voor een woning in één van de gemeenten in de regio.
Meepraten. Adviseren. Maar niet denken als een politicus, echt als burger, met de voeten in de klei. Dat is wat een ‘burgerberaad’ mogelijk moet maken. Inwoners van Alkmaar krijgen met zo’n burgerberaad een extra stem, een extra kans om invloed uit te oefenen op de besluitvorming in de stad. “Dit is niet polariserend, dat vind ik er goed aan.”
Het burgerberaad is een lang gekoesterde wens van de Alkmaarse PvdD-fractie. “Maar andere partijen zijn ook geïnteresseerd”, zegt fractievoorzitter Kıvılcım Pınar optimistisch. Woensdagavond laat de gemeenteraad zich nader informeren over het idee. Schrijfster Eva Rovers van Bureau Burgerberaad houdt een presentatie om de raadsleden te laten zien wat een burgerberaad voor Alkmaar kan betekenen.
“Het is altijd een loting”, legt Pınar uit aan Streekstad Centraal. “Op basis daarvan worden mensen uitgenodigd. Het is de bedoeling een goede doorsnee van de bevolking te krijgen.” Zo ontstaat een tijdelijke ‘raad’ die goed zal worden voorbereid op het werk dat de burgers te wachten staat.
Mobiliteit is typisch een kwestie waarover een burgerberaad zich zou kunnen buigen. (foto: Streekstad Centraal)
“Voor een bepaalde periode komen ze bijeen, daarna komt er weer een nieuwe loting”, vertelt Pınar. “Het zijn gewone burgers, geen politici. Ze hoeven zich geen zorgen te maken over herkozen worden.” Ze zijn dus vrij, worden uitgenodigd om te zeggen wat ze willen. Zo kunnen ze advies geven over allerlei kwesties. Hardop meedenken.
“Burgers komen met dingen waar politici niet uitkomen”, stelt Pınar. “Er is meer overleg. Meer om te bespreken. En meer langetermijnvisie.” Pınar suggereert een burgerberaad over het thema mobiliteit. Waar mogen auto’s rijden, hoe hard; waar moet de voetgangerszone beginnen en eindigen. Dat soort vragen. Iedere Alkmaarder heeft daar wel een mening over. In een burgerberaad kan de Alkmaarder die mening laten horen. In 2023 gebruikten Alkmaarders nog een burgerinitiatief om de mobiliteitskwestie aan de orde te stellen in de raad.
“De politiek kan van het burgerberaad leren”, zegt Pınar. En andersom: “Burgers leren tegelijk de politiek ook beter kennen. We leren elkáár kennen. Het burgerberaad kan ambtenaren aan het werk zetten, ze iets laten uitzoeken.”
De dorpen in de gemeente zijn een goede plek om met burgerberaden te beginnen, vindt de PvdD-leider. (foto: NH)
Pınar is enthousiast over de mogelijkheden die het burgerberaad biedt. Het is anders dan een referendum, niet polariserend. Er is tijd voor nuance. Alkmaarders worden op deze manier écht betrokken. Pınar noemde het referendum eerder ‘een mes met twee kanten’.
In Ierland kon het burgerberaad beweging brengen in een onderwerp dat politiek muurvast zat. “Ierland is een katholiek land”, haalt Pınar aan. “Abortus lag daar echt gevoelig, politieke partijen kwamen daar niet uit.” Maar gewone burgers bleken in de praktijk zonder al te veel omhaal over de kwestie te kunnen vergaderen. In 2017 stelde het burgerberaad voor om een referendum over de kwestie te organiseren. Een ruime meerderheid van de Ieren stemde vervolgens in met een wijziging van de grondwet.
“Een ander voorbeeld is Zeist”, vertelt Pınar. “Daar moesten ze bezuinigen. De politiek kwam daar niet uit. Toen is een burgerberaad opgezet.” Zo werden er plannen gemaakt, in samenwerking met ambtenaren.
Het burgerberaad is een aanvulling op de andere democratische middelen. (foto: Gemeente Alkmaar)
In Alkmaar is het burgerberaad voorlopig alleen nog maar een idee. Pınar hoopt dat de informatieavond tot meer enthousiasme leidt. “We gaan het dit jaar ook over de dorpenvisie hebben”, vult de PvdD-leider nog aan. “De dorpen zijn de perfecte plek voor zo’n burgerberaad. We zouden daar kunnen beginnen.”
De informatieavond, met presentatie door Eva Rovers, is openbaar. Alkmaarders zijn dus van harte welkom om plaats te nemen in de raadszaal. De presentatie is op woensdag 17 januari vanaf 19:30 en duurt ongeveer een uur.
De burgemeester van Alkmaar heeft besloten een woning aan de Olieslagerstraat in de wijk ‘t Rak per direct te sluiten. Dat betekent dat de bewoners de woning moeten verlaten en er voorlopig niet meer in kunnen. Dit weekend ging voor de derde keer een vuurwerkbom af bij het huis.
Met de woningsluiting hoopt burgemeester Anja Schouten de rust in de buurt terug te brengen. “Omwonenden en bewoners voelen zich hierdoor zeer onveilig, en dat begrijp ik goed.”
Een woningsluiting is een zwaar middel, dat op het leven van de bewoners een grote impact heeft. De burgemeester heeft dan ook eerst naar andere oplossingen willen zoeken. In de straat werd cameratoezicht ingesteld, om zo de daders te ontmoedigen om nog eens een toe te slaan. Maar de daders lieten zich daar duidelijk niet door afschrikken, getuige de explosie die in de nacht van zaterdag op zondag plaatsvond.
Zondag deed de politie onderzoek bij de getroffen woning.
En dus moet het maar zo. “Zo kan de rust in de wijk weer terugkeren”, zegt burgemeester Schouten. “Voor de bewoners van het gesloten pand heb ik de noodzakelijke zorgmaatregelen getroffen.”
Het is niet de eerste keer dat in Alkmaar woningen gesloten worden. Vorig jaar werd een woning aan de Lekstraat gesloten nadat daar een explosie was geweest. Ook een woning aan de Baansingel ging dicht, na een dodelijke schietpartij. Maar die sluiting werd ongedaan gemaakt door de rechter, nadat de bewoner bezwaar had gemaakt. Of de bewoners van het huis aan de Olieslagerstraat ook zulke stappen overwegen is niet bekend.
Alkmaar heeft een grote aantrekking op toeristen. De oude stad, de bekende Kaasmarkt, de mooie winkels en goede restaurants: een weekendje Alkmaar is een traktatie en dat weten steeds meer mensen in binnen- en buitenland. Maar ook de Alkmaarders zelf hebben natuurlijk wel in de gaten dat ze in een bescheiden toeristenmagneet wonen. Verhuur van panden of appartementen als vakantiehuisje onttrekt woningen aan de woningmarkt, signaleren GroenLinks, PvdA en PvdD.
Een bordje met daarop ‘Zimmer mit Frühstück’, zo ging het vroeger wel. Zeker wie in de buurt van de kust woonde kon daarmee wat bijverdienen, in de zomer. Maar inmiddels is het toerisme flink veranderd. Toeristen komen het hele jaar en ze spreken allang niet meer alleen maar Duits. Meer dan eerst laten ze ook hun oog op Alkmaar zelf vallen. Een leuke ‘AirBnB’ op loopafstand van de Alkmaarse horeca kan dan al snel lucratief zijn.
Dat toeristische verhuur in opkomst is wordt door veel Alkmaarders opgemerkt. Niet alleen in de binnenstad, maar ook in de wijken daaromheen. Streekstad Centraal sprak over de kwestie met PvdD-fractievoorzitter Kıvılcım Pınar, één van de indieners. “Het Rijk heeft meer middelen gegeven aan gemeenten, zodat we kunnen reguleren. Ik vind dat we dat ook moeten doen.” Door toenemende toeristische verhuur kunnen woningen worden onttrokken aan de huizenmarkt en dat is een probleem, vinden PvdD, GroenLinks en PvdA.
De Kaasmarkt is vanouds een grote trekker. (foto: Streekstad Centraal)
De oppositiepartijen merken ook op dat verhuur via platforms als AirBnB concurrentievervalsing is voor officiële hotels. Hoteleigenaren moeten aan veel meer wet- en regelgeving voldoen. “Een AirBnB hoeft dat niet te doen”, legt Pınar uit. “Terwijl ze toch een soort hotel aan het runnen zijn.”
Het college liet eerder weten pas in te grijpen “als de toeristische verhuur van woningen tot grootschalige problemen leidt” en dat is nu nog niet het geval, oordeelt het college. Maar het gaat toch om vele honderden woningen, werpen de drie oppositiepartijen tegen. Zo’n 600 in 2022. Wanneer grijpt het college dan wél in, is de vraag.
Dit is niet iets nieuws, stelt mede-indiener Tineke Bouchier, het onderwerp staat al heel lang op de agenda. “Al in 2022 is beloofd dat er een analyse zou komen om de controle op vakantieverhuur te verbeteren”, zegt Bouchier. “Nu leunt het college achterover en zegt: we wachten af.”
De drie oppositiepartijen stelen voor om een meldpunt ‘goed verhuurderschap’ in te richten en gebruik te gaan maken van de extra mogelijkheden die de wet biedt. Gemeenten rondom Alkmaar dóén dat ook al, merken de raadsleden op. “Het gaat om duidelijkheid bieden”, vult Pınar nog aan. “Daarmee geef je ook de verhuurders zekerheid.”
De geur is intens. Maar de rook is weg en dus is, een dag later, goed te zien wat voor schade de brand in de parkeergarage onder winkelcentrum De Mare aan heeft kunnen richten. De verf is afgebladderd, schuren zijn onbereikbaar. Voor veel bewoners is na bang afwachten wel duidelijk dat waarvoor gevreesd werd, nu ook werkelijkheid is. “Ze hebben de macht overgenomen.”
De parkeergarage is zondag wel weer open. Zo goed en zo kwaad als dat gaat moet het normale leven doorgaan. Maar bij bewoners en ondernemers zit de schrik er goed in. “Dit kan zo echt niet langer”, reageert een bewoner. “Nu waren we er nog redelijk snel bij waardoor het niet nog erger is geworden. Maar het gaat echt een keer goed fout.”
Boven de parkeergarage zitten winkels, waaronder de Lidl en schoenenwinkel Van Haren. De teamleider van de Lidl laat weten dat de schade beperkt is: “Enkel wat lichte geuroverlast na in onze personeelsruimte”. In de garage zijn de sporen van de brand veel zichtbaarder. (tekst gaat door onder de foto)
De brandhaard is met platen aan het oog onttrokken.
De plek van de brand is afgedekt met houten platen. Achter die platen staat nog het bankstel, waar de brand zaterdagavond mee begon. Jongeren zouden het in brand hebben gestoken, krijgt Streekstad Centraal te horen, en dat dat gebeurd is verrast veel bewoners nauwelijks. Al langer is er overlast. Achter de platen de droevige uitkomst van de brand: een auto, zwaar beschadigd door de hitte. Fietswrakken.
Vermoed wordt dat er asbest in het plafond zit. Ook daarom is de brandplek nu hermetisch afgesloten. Maar het gevoel van veiligheid is daarmee niet terug. Al langer wordt aangedrongen op een goede sprinklerinstallatie en rookmelders. Dat is er nu allemaal niet, zeggen bewoners.
Maar het belangrijkste is handhaving, vinden de bewoners. Fysiek toezicht om de overlast van jongeren de kop in te drukken. “De angst bij de bewoners is echt groot. De jeugd heeft de macht overgenomen in de parkeergarage.”
Lucas Nieuweboer heet hij en hij zorgde zondag voor een sensatie. De Nederlander wist als eerste binnen te komen op de Egmond Halve Marathon en liet daarmee buitenlandse toppers achter zich. Opmerkelijk, want in de voorbije 18 jaar waren het altijd buitenlandse atleten die de Halve Marathon wisten te winnen. Met Nieuweboer kleurt het evenement weer oranje.
De laatste Nederlander die de Halve Marathon won was Kamiel Maase in 2006, schrijft mediapartner NH. Dit jaar was Lucas Nieuweboer dus de snelste man met een tijd van 1 uur, 3 minuten en 34 seconden . Bij de vrouwen kwam de Ethiopische Aminet Ahmed in 1 uur, 12 minuten en 19 seconden als eerste over de streep.
De omstandigheden waren kil, nat en winderig. Tijdens de wedstrijd begon Jill Holterman uit Egmond aan de Hoef aanvallend bij de vrouwen, ze kon zich staande houden in een kopgroep van zeven lopers. Holterman eindigde in een tijd van 1.12,37 als vierde. Daardoor viel de Noord-Hollandse net buiten het podium, maar ze was wel de beste Nederlandse.
Bij de mannen was een kopgroep van vier renners ontstaan, met daarin Tom Hendrikse en Lucas Nieuweboer. Nieuweboer had vlak voor het einde goede benen en ging er samen met Victor Chumo vandoor. Hendrikse moest pas op de plaats maken, waardoor de twee op de finish afgingen. In de straten van Egmond ging Nieuweboer verder vooruit en kwam hij als eerste over de finish. (foto: archief 2022)