Omdat het huidige cameratoezicht in het centrum van Castricum illegaal is, gaat de gemeente de nodige aanpassingen doorvoeren. Daarmee hoopt zij de maatregel zo vorm te geven dat die binnen de wettelijke kaders past. De gemeente kan een boete krijgen als het niet lukt het cameratoezicht voldoende te onderbouwen. Dat meldt platform Nieuws uit Castricum, en wordt bevestigd door woordvoerder Eric Baars van de gemeente Castricum
Na een serie gewelddadige incidenten onder uitgaanspubliek liet de gemeente in april 2019 een camera bij de kroegen in de Dorpsstraat installeren. Eerder was er al een geplaatst op het kruispunt van de Dorpsstraat met de Burgemeester Mooijstraat, waar uitgaande jongeren doorgaans hun fietsen stallen. Niet alleen uitgaanspubliek, ook de politie was in de maanden daarvoor slachtoffer van de geweldsuitbarstingen. Zo werd er in april een politieagent mishandeld en in maart een politieauto vernield. In februari 2019 belandden twee jongeren zwaargewond in het ziekenhuis, nadat zij op het treinstation waren belaagd door een groep van zo’n 25 man.
Het cameratoezicht behoorde tot een pakket maatregelen waarmee korte metten gemaakt moest worden met de betrokkenheid van minderjarigen bij geweldsincidenten. Andere maatregelen in dat pakket betroffen een stempelsysteem en de invoering van blaastesten, waarmee alcoholgebruik onder minderjarigen kon worden voorkomen.
“Het is helaas nodig”, zei burgemeester Toon Mans destijds voor de camera van mediapartner NH Nieuws. “Vandaar dat we dit soort maatregelen treffen, dat geldt ook voor de camera. De camera is neergezet om een goed beeld te hebben van wat er gebeurt, met name op vrijdag- en zaterdagavond, dan wordt ‘ie ook live uitgekeken.”
En daar wringt de schoen: hoewel de camera’s zijn bedoeld om uitgaansgeweld te voorkomen en de beelden daarom alleen in het weekend worden uitgelezen, staan de camera’s al jaren 24 uur per dag en 7 dagen per week aan. In juli kaartte Nieuws uit Castricum al aan dat dat in strijd is met de wet, omdat bezoekers van het centrumgebied er nergens deugdelijk op worden geattendeerd dat ze bij bezoek aan het gebied kunnen worden gefilmd.
Naar aanleiding van die publicatie startte de Functionaris Gegevensbescherming (FG) een onafhankelijk onderzoek. De FG concludeerde dat ‘het cameratoezicht niet op de juiste wijze is vormgegeven, en dat niet aan de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) wordt voldaan’. De FG adviseerde de gemeente die juridische misstappen ’te corrigeren’.
Volgens woordvoerder Eric Baars gaat dit op korte termijn zal gebeuren. Zo zullen de huidige borden – waarop alleen gemeld wordt dat er cameratoezicht is – binnenkort worden vervangen door borden met meer informatie over het cameratoezicht. Deze nieuwe borden zullen in een grote straal rond het uitgaansgebied worden geplaatst, duidelijk maken welke partij cameratoezicht houdt en vertellen waar meer informatie over het cameratoezicht gevonden kan worden.
Dat zal een verwijzing naar de website van de gemeente Castricum zijn. Daar is de afgelopen jaren met geen woord gerept over het cameratoezicht, maar ook dat zal snel veranderen, zo vertelt woordvoerder Baars.
Een ander heikel punt is de verantwoording van het cameratoezicht. Omdat de maatregel potentieel inbreuk maakt op de privacy van passanten, dient volgens de Gemeentewet de burgemeester van de betreffende gemeente de maatregel periodiek te evalueren om zo al dan niet de noodzaak van verlenging aan te tonen. En dat gebeurd te weinig. De coronacrisis en bijkomende regelgeving zouden hier volgens de Veiligheidsadviseur debet aan zijn.
Kortom: of de camera’s hadden mogen blijven hangen, had moeten afhangen van de uitkomsten van een evaluatie naar uitgaansgeweld onder jongeren. Maar omdat die evaluatie nooit heeft plaatsgevonden, is het cameratoezicht per definitie ontwettig, zeggen juridische experts.
Het is bovendien maar zeer de vraag of de conclusies van een evaluatie in coronatijd de gemeente voldoende houvast had geboden om het cameratoezicht voort te zetten. Omdat de horeca tijdens lockdowns (grotendeels) dicht is geweest, is het niet vanzelfsprekend dat er net zoveel uitgaansgeweld was als in de periode waarin de camera’s werden geplaatst.
Omdat de gemeente Castricum het toezicht wil behouden, wordt de maatregel momenteel alsnog geëvalueerd. Als Castricum er niet in slaagt voortzetting van het cameratoezicht voldoende te onderbouwen, loopt de gemeente het risico op een boete.
