Experts starten onderzoek naar Alkmaars slavernijverleden: ‘Gaat om wat we kunnen leren’

Het onderzoek naar het slavernijverleden van Alkmaar is officieel gestart. Naar verwachting zal het onderzoek in het voorjaar van 2025 resulteren in een boek, maar ook al eerder wordt informatie vrijgegeven. De tussentijdse resultaten zullen aankomende zomer bekend worden gemaakt.

Dit jaar is het precies 160 jaar geleden dat Nederland de slavernij afschafte en 150 jaar nadat de Nederlandse slavenhandel daadwerkelijk ophield te bestaan. Waar het slavernijverleden jarenlang ontbrak in de geschiedenisboeken, komt er meer en meer aandacht voor de Nederlandse invloeden in de voormalige koloniën. Neem bijvoorbeeld de herdenkingen in tal van steden, maar ook de recente excuses van premier Mark Rutte en koning Willem-Alexander. In januari nam de Alkmaarse gemeenteraad een motie aan waarin het college werd opgeroepen om onderzoek te doen naar het Alkmaarse koloniale en slavernijverleden. Aanleiding daarvoor was de expositie Plantage Alkmaar. De tentoonstelling in Stedelijk Museum Alkmaar vertelde het verhaal van eigenaren en slaven op een plantage in Suriname met de naam Alkmaar. (Tekst gaat verder onder de foto)

De expositie Plantage Alkmaar maakte veel indruk op de bezoekers. (Beeld: NH Media)

Het is een onderbelicht Alkmaars verleden, zo stelde de politici, en dus werd gevraagd om meer duidelijkheid. En die duidelijkheid komt er. Het langverwachte onderzoek wordt gedaan door historicus Karwan Fatah-Black, expert op het gebied van het Atlantische slavernijverleden, en Camilla de Koning, gespecialiseerd in het sociale aspect van de slavernijgeschiedenis. “Dit onderzoek is niet een afsluiting, maar juist een begin”, stelt wethouder Christian Schouten. Want dat is volgens Schouten belangrijk: zo’n onderzoek kan leiden tot erkenning van het verleden en daarmee tot verbinding. “Maar vooral gaat het om wat we ervan kunnen leren.” (Tekst gaat verder onder de foto)

Onderzoekers Camilla de Koning, Karwan Fatah-Black, wethouder Christian Schouten en Paul Post, directeur Regionaal Archief Alkmaar, bekijken een aantal documenten. (Beeld: Regionaal Archief Alkmaar)

Wanneer de resultaten precies worden gepresenteerd is nog niet bekend. Aanvankelijk stelde de gemeente dat het onderzoek op 1 juli 2024 zou worden afgerond. Maar zo benadrukt het gemeentebestuur: “In andere gemeenten namen de onderzoeken twee jaar in beslag. Daarom zullen wij ons richten op de deadline van 1 juli over twee jaar.” Een samenvattende versie van het wetenschappelijke onderzoek zal worden opgenomen in het Regionaal Archief Alkmaar. (Beeld: NiNsee)

Wethouder Annette Groot krijgt ereteken bij afscheid: ‘Monumentale bijdrage’

Bij haar afscheid heeft de Dijk en Waardse wethouder Annette Groot het eerste nieuwe ereteken van de gemeente gekregen. Groot is al bijna 25 jaar actief in de lokale politiek. Eerst als fractievertegenwoordiger, daarna raadslid en vervolgens per 2019 wethouder namens Senioren Dijk en Waard (SDW). “Wethouder zijn is een voorrecht, maar de verhouding tussen werk en privé begint nu effect te hebben op mijn gezondheid.”

Na verschillende gesprekken met het partijbestuur besloot ze om te stoppen. Volgens burgemeester Maarten Poorter heeft Groot een ‘monumentale bijdrage’ geleverd aan Dijk en Waard. Uit handen van burgemeester Poorter ontving ze de eerste nieuwe gemeentelijke onderscheiding: de brug. Het ereteken is ontworpen door Marc de Lange en is bedoeld voor inwoners die een maatschappelijke bijdrage hebben geleverd. “Ze is een voorvechter voor senioren, vrouwen en de lhbtiq+-gemeenschap”, schrijft de gemeente in een bericht. (Tekst gaat verder onder de foto)

Samen met De Waterkracht werd deze zomer De Brug gepresenteerd als officiële onderscheidingen van de nieuwe gemeente. (Beeld: Dijk en Waard)

We schreven het eerder: al snel startte SDW de zoektocht naar een nieuwe wethouder. En heel makkelijk was dat niet. De naam zegt het waarschijnlijk al: bij Senioren Dijk en Waard zijn vooral mensen met een bepaalde hoeveelheid levenservaring aangesloten. Wij belden bijvoorbeeld met raadslid Willem Jan Mandersloot. “Ik ben 68 en ambieer geen fulltime of meer dan fulltime functie”, vertelde hij. En zo zijn er dus meer leden van de partij die geen wethouder willen zijn.

Maar dat geldt dus niet voor partijvoorzitter Ester Leibbrand. Volgens Senioren Dijk en Waard de gedroomde opvolger van Annette Groot. “To the point, maakt makkelijk contact en heeft een gezonde ambitie: dat is Ester in het kort”, schrijft de partij. Hoewel de door een partij voorgedragen kandidaat bijna zonder uitzondering gekozen wordt, zal de gemeenteraad volgende maand officieel besluiten over de benoeming van Leibbrand. Tijdens de vergadering van dinsdag 23 januari zal worden gestemd, maar eigenlijk is dat bijna altijd een formaliteit en wordt de voorgedragen kandidaat benoemd tot wethouder. Senioren Dijk en Waard benadrukt Leibbrands verbondenheid met de regio: “Ester heeft jarenlang in Heerhugowaard gewoond. Sinds kort woont ze in Noord Scharwoude.”

Mogelijk compensatie voor gedupeerden van sluiting Zwembad Duikerdel: “In welke vorm dan ook”

Mensen die gedupeerd zijn door het sluiten van Zwembad Duikerdel moeten worden gecompenseerd. Dat vinden de Dijk en Waardse fracties van VVD, 50PLUS, FvD en BVNL. Alle zwemlessen werden stilgelegd, terwijl ouders hier honderden euro’s voor hebben betaald. De vier fracties dienden een motie in om voor vouchers te zorgen.

Duikerdel in Noord-Scharwoude sloot begin december per direct de deuren omdat beheerder Social Leisure failliet ging. Niet veel eerder hadden ouders zwemcursussen betaald en die gingen dus plotseling niet meer door. Of ze worden gecompenseerd bleef onduidelijk, maar nu gloort er hoop. “We moeten er als gemeente alles aan doen om te kijken naar de mogelijkheden om ze daarin te compenseren. In welke vorm dan ook”, licht VVD-raadslid Nicky Stammis toe tegenover mediapartner NH Nieuws.

“Ik vind het niet eerlijk dat ik iedere dinsdagochtend wél met mijn zoontje naar de Waardergolf kan gaan en een buurman of buurvrouw niet meer naar Duikerdel kan”, vervolgt Stammis. Ook vindt ze het oneerlijk dat ouders onderaan de lijst met schuldeisers komen. Sommigen van hen betaalden zelfs wel 1.000 euro. “We willen niet dat ze hun geld kwijt zijn.”

Stammis wijst naar de positieve begroting van de gemeente en ziet ruimte voor vouchers, te besteden aan zwemlessen in de Waardergolf of in Duikerdel als zich een nieuwe exploitant meldt. “Dat is de mooiste manier, om de kerstboodschap aan onze inwoners te geven. Want 1.000 euro is voor sommige mensen echt veel geld. Er moet op korte termijn iets geregeld worden. Ouders tasten nu volledig in het duister.”

Dat is ook duidelijk te zien aan berichten op de Facebookpagina van Duikerdel. Gefrustreerde ouders snappen niet waarom er niks gecommuniceerd werd. Zo reageerde een moeder: “Voel me erin geluisd. In totaal drie zwemlessen gehad voor 600 euro… en het dan ook nog horen via de media.”

Nicky Stammis hoort zelf verhalen van ouders die ten einde raad aankloppen bij De Geus in Langedijk, waar een ellenlange wachtrij is ontstaan. “We hebben best veel water bij ons in de gemeente. We moeten ons daar wel om bekommeren, zodat al die kinderen gewoon hun zwemdiploma kunnen halen.”

Vanavond wordt gestemd op de motie, die het college van B&W oproept om vouchers te regelen. Stammis hoopt dat het niet eens nodig is omdat het college voorafgaand zelf al in de bres springt.

Twijfels over nieuwe komborden De Noord: ‘Geeft suggestie van een eigen dorp’

In De Noord waren ze er maar wat blij mee: de eigen komborden met daarop ‘De Noord’. Het oude bord met alleen een wijkaanduiding kon weg, De Noord heeft nu een echt blauw bord en dat zou zo moeten blijven, vinden veel dorpelingen. Maar in het gemeentehuis van Dijk en Waard rijzen vragen over de borden: “Moet daar geen officiële aanvraag voor worden ingediend bij het Rijk?”

De vragen komen van Jan van der Starre, raadslid voor 50PLUS. Hij spreekt van een ‘verduidelijkingsvraag’, want hoe het nu geregeld is, dat is Van der Starre niet helemaal helder. “De Noord is nooit een eigen gemeente geweest”, haalt het raadslid aan. De Noord was altijd alleen maar een wijk van de gemeente Heerhugowaard, stelt hij. “Net als de Edelstenenwijk of Butterhuizen. De naam de Noord is ontstaan omdat de Middenweg van Zuid naar Noord liep en mensen dit gemakshalve de Noord noemden.”

Van der Starre wil daarom weten of de beslissing om De Noord een eigen kombord te gunnen bestuurlijk wel deugt. “Als de Noord als dorp wordt gezien is dat dan geen raadsbesluit?” De vraag is dus of de feestelijk onthaalde borden in De Noord daar wel hadden mogen komen. De ‘verduidelijkingsvraag’ heeft wel een politiek laagje: voor de komst van de komborden zette de partij Senioren Dijk en Waard zich in, en dat is juist de partij die Van der Starre in 2022 verliet, waarna hij zich afgelopen zomer aansloot bij 50PLUS.

Er wordt binnen dertig dagen een antwoord van het college verwacht.

Senioren Dijk en Waard start zoektocht naar nieuwe wethouder, maar makkelijk is het niet

Het kwam dinsdagmiddag waarschijnlijk voor veel Dijk en Waarders als een verrassing: wethouder Annette Groot stapt op. Per 1 januari maakt ze geen deel meer uit van het gemeentebestuur. “De verhouding tussen werk en privé begint nu effect te hebben op mijn gezondheid”, vertelde de Dijk en Waardse wethouder. Maar wie wordt de opvolger van Annette Groot?

Met die vraag houdt de partij Senioren Dijk en Waard zich de laatste dagen bezig. We spreken bestuursvoorzitter Ester Leibbrand. “Het was natuurlijk ook voor ons een verrassing dat Annette niet haar periode zou afmaken. We zagen als bestuur wel wat verzuim en vermoeidheid, maar de enorme loyaliteit naar kiezers, het college en de raad heeft ze tot op de dag van vandaag.” Leibbrand stelt dat er verschillende gesprekken met Groot zijn gevoerd en dat er zeker geen ‘nare sfeer’ is ontstaan. “Weet je wat het is, gezondheidsproblemen zijn zelden te voorzien. Het is niet ideaal om deze situatie halverwege de termijn te hebben, maar gezondheid gaat voor.” En dus is de partij op zoek naar een nieuwe wethouder. Weliswaar gaat de raad uiteindelijk over de keuze. “Maar als partij hebben we natuurlijk wel enige invloed op de wethouderskandidaat.”

De naam zegt het waarschijnlijk al: bij Senioren Dijk en Waard zijn vooral mensen met een bepaalde hoeveelheid levenservaring aangesloten. Veel van de leden hebben weinig ambities voor een functie als wethouder in Dijk en Waard. Neem bijvoorbeeld raadslid Willem Jan Mandersloot. De 68-jarige Heerhugowaarder werkt als ZZP-er in de zorg, maar heeft geen behoefte aan een wethoudersfunctie. “Ik ben 68 en ambieer geen fulltime of meer dan fulltime functie”, vertelt hij tegen Streekstad Centraal. (Tekst gaat verder onder de foto)

Raadslid Mandersloot ziet het niet zitten om tweeëneenhalf jaar wethouder te worden: “Ik ben 68.”

Wie nog wel ambities heeft is Ad Jongenelen. De oud-wethouder van Langedijk zou twee weken geleden benoemd worden als wethouder in Noordwijk, maar dat ging toch niet door. Hoewel het stemmen over de benoeming van een wethouder doorgaans een formaliteit is, was dat wel anders in de gemeenteraad van de Zuid-Hollandse kustgemeente. Een meerderheid van de politici stemden tegen de benoeming van Jongenelen. Op LinkedIn schrijft hij: “Soms gaan zaken niet als verwacht. Weer beschikbaar en vol enthousiasme voor nieuwe uitdagingen.” Hoewel Jongenelen tijdens de herindelingsverkiezingen van 2021 nog op de lijst stond van Lokaal Dijk en Waard (LDW) wagen we de gok. “Ik las gisteravond dat Annette ging stoppen. Ik heb haar gelijk geappt toen ik hoorde dat het vanwege gezondheidsredenen was. Binnenkort gaan we koffie drinken en dat is het. Er is geen contact geweest voor een functie.” Maar zou u wel terug naar Dijk en Waard willen? Jongenelen lacht. “Ik zeg niet dat de deur dicht is, maar ik ben niet actief bezig.” (Tekst gaat verder onder de foto)

Oud-wethouder Ad Jongenelen staat open voor een nieuwe uitdaging.

Conclusie: een wethouderskandidaat uit de poule van Senioren Dijk en Waard kan genoemd worden als een behoorlijke puzzel. Voor partijvoorzitter Leibbrand is vooral ambitie en fitheid belangrijk. “Leeftijd vind ik op zich niet heel erg ter zake. Zeker zolang de president van de Verenigde Staten ook in de tachtig is. Maar je moet er natuurlijk ook oog voor hebben dat het gaat om een zware taak, die meer dan fulltimeaandacht vereist.”

Er zou inmiddels al een kandidaat zijn, maar dat ontkent Leibbrand. “We hebben volgende week een bestuursvergadering over de ontstane situatie. Uiteindelijk mogen de leden kiezen en dat zullen ze gaan doen tijdens een schriftelijke stemming of een vervroegde algemene ledenvergadering.”

Tien padelbanen komen naar Heerhugowaard, omwonenden stappen naar rechter

Ondanks de onrust in de buurt, mag sportclub MyHealthClub toch tien padelbanen aanleggen in Heerhugowaard. De gemeente stelt dat het plan voldoet aan de huidige wet- en regelgeving. De bewoners vinden dat er wel het één en ander mankeert aan de gevolgde procedure en gaan bezwaar maken. “Ik heb het gevoel dat de gemeente ook met de rug tegen de muur staat. Dat alles doorgaat, omdat er niet voldoende regelgeving is om het tegen te houden. De gemeente heeft zitten slapen, terwijl andere gemeenten al problemen hadden met padelbanen.”

Aan het woord is buurtbewoner Robin Spruit. Hij verwijst naar onder meer gemeente Veldhoven waar buurtbewoners ook de gang naar de rechter maakten.  De rechtbank maakte korte metten met het akoestische onderzoek van de gemeente. Toch liet de rechter toe dat de banen gebouwd worden. Daar wordt nu dagelijks tussen 10:00 en 21:00 uur padel gespeeld. Iets vergelijkbaars ziet Spruit totaal niet zitten. “Het gaat om de overlast voor de omwonenden. We willen de aanleg outdoor voorkomen. Voor ons woongenot, onze gezondheid.” (Tekst gaat verder onder de foto)

De nabijheid van de wijk baart de omwonenden zorgen. Zij vrezen geluidsoverlast door het karakteristieke geluid van het balletje tegen de racket dat bij padel hoort. (Beeld: Bing Maps)

Vorige maand stond Spruit de lokale politici te woord in De Binding en afgelopen vrijdag werd er een bijeenkomst gehouden voor buurtbewoners. Niet alleen de gemeente, maar ook de sportclub was aanwezig. De opkomst was redelijk, laat Spruit Streekstad Centraal weten. “Zeker als je bedenkt dat het op zo’n korte termijn is georganiseerd. Een week eerder wisten we nog niks.” Volgens de Heerhugowaarder wilde de gemeente eerder al een bijeenkomst houden, maar werd het toen tegengehouden door de buurt. “We waren bang dat er niet met ons werd gesproken en dat het bleef bij het hokje participatie afvinken. 

Om de buurt tegemoet te komen wordt een geluidswal met geluidsscherm geplaatst en mogen de padelbanen ‘s avonds minder intensief gebruikt worden. Toch is Spruit er niet gerust op. “Hoe ga je de bezetting van de baan handhaven? Ja, dit plan voldoet aan de regelgeving, maar hoe werkt het in de praktijk? Ik vraag me ook af of de ambtenaren in dit gebied zijn geweest. We gaan daarom nu een bezwaarprocedure indienen. Het is jammer dat het moet, maar de gemeente had wel wat meer moeite kunnen doen. Er moet begrepen worden dat er veel overlast is van de banen, door het hele land.”

De gemeente Dijk en Waard laat Streekstad Centraal via een uitgebreid schrijven weten, net als bij bovenstaand voorbeeld uit Veldhoven, de vergunning niet te kunnen weigeren. Sportschool MyHealthClub wil niet met de media in gesprek over de situatie.

Wethouder Annette Groot treedt af: “Ik kies voor mijn gezondheid”

De Dijk en Waardse wethouder Annette Groot gaat per 1 januari stoppen. Voor de politicus vergt het werk een te zware wissel op haar privéleven. “Ik vind het ontzettend jammer om te stoppen, maar ik kies nu voor mijn gezondheid.”

Annette Groot is al bijna 25 jaar actief in de lokale politiek. Eerst als fractievertegenwoordiger, daarna raadslid en vervolgens per 2019 wethouder namens Senioren Dijk en Waard (SDW). “Wethouder zijn is een voorrecht, maar de verhouding tussen werk en privé begint nu effect te hebben op mijn gezondheid”, legt de Heerhugowaardse uit. “Ik moet dus verstandig zijn. Voor mezelf, maar ook voor het college, de gemeenteraad en de partij, want ook die verdienen iemand die zich honderd procent kan inzetten.”

Als wethouder hield Groot zich onder andere bezig met onderwerpen op het gebied van welzijn, openbare ruimte, klimaatadaptatie en recreatie. Ook was ze verbonden aan grote woningbouwprojecten als De Draai. (Tekst gaat verder onder de foto)

Vorige maand onthulde wethouder Groot samen met kunstenaar Martijn Sandberg en leerlingen van school De Nieuwe Draai een kunstwerk in nieuwbouwwijk De Draai. (Beeld: Gemeente Dijk en Waard)

Dat Groot binnenkort afzwaait als wethouder, betekent niet dat ze ook stopt in de gemeentepolitiek. Sterker nog: opnieuw de gemeenteraad in wordt niet uitgesloten. “Annette zal nu even afstand nemen om haarzelf en de partij te laten wennen aan de nieuwe situatie, maar zal zeker aan de partij verbonden blijven en mogelijk op termijn weer een nieuwe plek vinden”, vertelt een woordvoerder van de partij Senioren Dijk en Waard (SDW).

Het is vooralsnog niet duidelijk wie de opvolger van Annette Groot wordt. SDW heeft drie raadsleden in de gemeenteraad.

Faillissement zorgt voor onrust: einde oefening voor Duikerdel, sporthallen en theater Langedijk?

Het zorgt voor flink wat onrust: het naderende faillissement van Stichting Social Leisure. Veel kan Dijk en Waard daar nog niet over zeggen, maar volgens raadslid Nicky Stammis (VVD) is de sluiting van het zwembad Duikerdel, theater de Binding en de sporthallen waarschijnlijk tijdelijk. “De gebouwen zijn eigendom van de gemeente.”

Het bestuur van Stichting Social Leisure (SSL) vroeg eerder dit weekend een faillissement aan. De club beheert verschillende sportaccommodaties en -activiteiten in de voormalige gemeente Langedijk, waaronder theater de Binding en het deze zomer nog gerenoveerde zwembad Duikerdel. De rechter moet de stichting nog officieel failliet verklaren, wat dinsdag op de agenda staat, en dan wordt er een curator aangesteld. “Die bepaalt de verdere afhandeling van het faillissement”, reageert de woordvoerder van wethouder John Does bij mediapartner NH.

Vanwege de gemeentelijke fusie zou SSL net als Heerhugowaard Sport N.V. volgend jaar overgaan in het nieuwe Dijk en Waard Sport B.V. Maar ondanks gesprekken hierover met alle partijen, is het samenvoegen niet gelukt. Volgens Does bestonden er te veel onzekerheden om overeenstemming te bereiken. Zo gaf SSL geen duidelijkheid over de financiële situatie en het aantal werknemers. “We hopen dat alle voorzieningen kunnen openblijven en doordraaien. Met man en macht zijn we aan het kijken wat we als gemeente kunnen doen.” (Tekst gaat verder onder de foto)

College van Langedijk schiet noodlijdende ondernemers te hulp
Naast verschillende sportgebouwen exploiteert SSL het theater in De Binding.

Wat het faillissement betekent voor alle werknemers van SSL, is ook nog niet duidelijk. De gemeente wil dat de exploitatie van de accommodaties en al het personeel uiteindelijk door Dijk en Waard Sport B.V. wordt overgenomen. “Het is een alarmerende situatie, maar het einde is zeker nog niet nabij”, verklaart raadslid Nicky Stammis (VVD). “Het was al de bedoeling om de exploitatie over te hevelen en het huidige personeel mee te nemen. Voor nu is het wachten op de curator. We moeten er als gemeente in elk geval voor zorgen dat inwoners er zo min mogelijk last van hebben.” Ook ouders die net een flink bedrag hebben overgemaakt voor een ‘zwempakket ABC’ willen graag weten of de lessen doorgaan op een andere locatie, of dat zij hun geld terugkrijgen. “We hebben een verzoek ingediend bij wethouder Does om ouders die vooruit hebben betaald, tegemoet te komen”, aldus VVD-raadslid Stammis.

Heiloo heeft al jaren een regenboogzebrapad, maar wil geen tweede vanwege verkeersveiligheid

Heiloo gaat een onderzoek starten naar de mogelijkheden van een tweede regenbooginitiatief in de gemeente. Eerder wilde de lokale politiek een tweede regenboogzebrapad, maar dat idee wordt waarschijnlijk in de prullenbak gegooid. Vanwege de verkeersveiligheid zou het niet gewenst zijn om een regenboogzebrapad te realiseren bij het nieuwe gemeentehuis.

Is een regenboogzebrapad een prachtig symbool of levensgevaarlijk? Wat verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen betreft is het antwoord: levensgevaarlijk. “Ik vind het symboolpolitiek. Als je wil laten zien waar je voor staat, doe je dat niet door verkeersregels onduidelijk te maken.” Tertoolen ziet geen mogelijkheden voor regenboogzebrapaden en benadrukt: “Duidelijke communicatie, daar gaat het om.” Maar hoewel de gemeente Heiloo nu zelf ook zegt dat de verwachte verkeersveiligheid niet per se optimaal is, heeft de gemeente wel al zo’n kleurrijke oversteekplaats. En wel op de Willibrordusweg bij winkelcentrum ‘t Loo. Een tweede werd aangekondigd nadat een pridevlag werd gestolen en vervangen door een omgekeerde Nederlandse vlag. Raadslid Michel Engelsman van Heiloo-2000 diende een motie in, die werd omarmd door de hele raad. “We merken dat er meer weerstand is richting de LHBTIQ+-gemeenschap. Ze worden gepest of getreiterd omdat ze anders zijn. Dat kan natuurlijk niet.”

De gemeente Heiloo gaat onderzoek doen naar de mogelijkheden van een tweede ‘regenbooginitiatief’. Het is niet duidelijk waar het college precies aan denkt. In tal van gemeenten zijn zogenoemde regenboogalternatieven. In Heemskerk is er een kleurrijk trottoir en Purmerend heeft regenboogbankjes. Het is onbekend wanneer de resultaten van het onderzoek verwacht worden.